ضرورت استفاده از اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل

[Isengard]

ضرورت استفاده از اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل
---------------------------------------------------

استفاده از اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل که امروزه با توجه به ویژگی های فنی و تخصصی، دسته بندی و تعریف گردیده اند به قدمت عمر انسان و آغاز زندگی بر می گردد. به طوری که نسل های اولیه نیز به شکل های ابتدایی از این روشها برای دفاع از جان و مال خود استفاده نموده اند.
خداوند این نعمت را به طور طبیعی و غریزی در وجود سایر جانداران نیز به ودیعه نهاده و هر یک از آنها به فراخور مقدورات و استعدادهای خود، در مواقع لزوم جهت حفظ بقا، ازآن بهره مند می شوند.
پناه بردن انسانهای اولیه به غارها و بلندیها، ساخت سپرهای دفاعی در هنگام خطر توسط انسانها و تغییر رنگ پوست و تطابق با محیط، ساخت آشیانه در بلندیها و ... را می توان از اقدامات جانوران نام برد که از آغاز پیدایش حیات به منظور حفظ و ادامه بقا مورد استفاده قرار گرفته است.
روشهای دفاعی پدافند غیرعامل در اعصار مختلف با توجه به استعداد و امکانات موجود و به اقتضای زمان مورد توجه بوده و بسیاری از آنها نیز در زمان خود بسیار کارساز واقع گردیده اند. بعضی از این اقدامات بعنوان تجربیات ارزشمند در تاریخ بشر ثبت گردیده است. یکی از جامع ترین درسهایی که خداوند حکیم در این زمینه به مسلمانان آموخت، حادثه پناه گرفتن رسول گرامی اسلام در غار ثور (به عنوان پناهگاهی امن) به هنگام تعقیب آن حضرت توسط کفار قریش، که پس از وارد شدن حضرت، به امر خدواند توسط عنکبوت، تارهایی تنیده شد و کبوتری در جلوی درب غار تخم گذاری (فریب) نموده و سپس روی آن قرار گرفت.
در تاریخ نمونه های بسیاری از اقداماتی که ما آن را پدافند غیرعامل می نامیم در جنگها به ثبت رسیده است. این عوامل در اکثر موارد باعث فتوحات عظیمی شده است. نبرد تروا (اسب تروا)، جنگ سالامیس (بین ایران و یونان)، ساخت دیوار چین، استفاده از رنگ های فریبنده، برافروختن آتش بسیار در شبها (به هدف بزرگنمایی سپاهیان) و غیره.

• تا سال 1915 میلادی، ارتش فرانسه با لباسها و یونیفرم رنگی (قرمز و آبی) سازماندهی شده بودند که پس از پی بردن به ارزش استتار در مخفی ماندن از دید دشمن اقدام به تغییر رنگ لباسها نموده و حتی در آن سال نسبت به سازماندهی تیپ ها و گردان های استتار در ارتش خود نیز اقدام نموده و می توان گفت اولین ارتشی بوده که از استتار بعنوان یک ابزار دفاعی بهره برد. پس از آن کشورهایی نظیر آلمان، انگلیس، روسیه، ایتالیا، آمریکا و ... نیز دست به اقداماتی مشابه زدند، به طوری که در جنگ جهانی دوم به وضوح می توان اجرای تدابیر پدافند غیرعامل را مشاهده نمود. اقداماتی نظیر ساخت ماکت های فریب، اجرای عملیات دود به منظور پوشش مناطق حیاتی و حساس، استتار خودروها، تجهیزات، هواپیماها، نفرات و ....
• در دهه های اخیر نیز کشورهایی مانند سوئیس، کره شمالی، پاکستان، صربستان و ... با اتخاذ تصمیماتی اساسی، برنامه ریزی و اجرای تدابیر ویژه در خصوص پدافند غیرعامل، خود را در برابر تهدیدات احتمالی، به این سالح پایدار مسلح نموده و در سایه این تدابیر نه تنها از بنیه دفاعی قوی و مطمئنی برخوردار شده اند، بلکه بعضا خواهان امتیازات سیاسی بیشتری در عرصه دیپلماسی جهان نیز هستند.
متاسفانه در کشور ما آنگونه که شرایط جغرافیایی وسیاسی اقتضا می کند در گذشته به این مساله پرداخته نشده است. ولی خوشبختانه اخیرا در این مسیر گامهای جدی برداشته شده و امید است با توجه عمیق به نیازها و اجرای اصول پدافند غیرعامل و عنایت مسئولین امر، در این مسیر به دستاوردهای مثبت و کارسازی نایل گردیم.
امروزه در کشورهای پیشرفته و حتی در حال توسعه نیز در کلیه مسائل و دیدگاههای نظامی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، نگاهی ژرف به پدافند غیرعامل توام با پدافند عامل داشته و معتقدند علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد.
منظور نمودن تدابیر پدافند غیرعامل، قبل از آغاز هر پروژه مهم نظامی و یا غیرنظامی به عنوان اقداماتی پایدار و اساسی، می تواند علاوه بر کاهش چشمگیر اثرات و آسیب های جانی و مالی ناشی از حملات هوایی و موشکی دشمن (در زمان تهدید)، باعث ایجاد امنیت، انسجام عمومی و افزایش اعتماد توده های مردم نیز شود.




برگرفته از سازمان پدافند غیرعامل جمهوری اسلامی ایران
منبع اصلی :
مقدمه ای بر اصول و مبانی اساسی پدافند غیرعامل، تهیه و تدوین: سرهنگ جمشید عباس پور،مترجم: جمشید عباسپور / حسین عبدی، انتشارات: قرارگاه پدافند هوایی خاتم النبیاء (ص) (چاپ: مرکز فناوری آموزشی نزسا)، شهر: تهران، نوبت چاپ: دوم- بهار1386، صفحه: 16 الی 17.