جام جم آنلاين: بر اساس نتايج گسترده محققان سراسر جهان، سرطان پستان از جمله سرطان‌هايي است كه بخشي از آن به صورت ارثي ايجاد مي‌شود. به اين معنا كه ژن‌هاي معيوب منتقل شده از پدر يا مادر يا ژن‌هايي كه در خود فرد دچار اختلالاتي شده‌اند، سبب به وجود آمدن آن مي‌شوند.

بنابراين با توجه به امكان انتقال اين نوع سرطان بين نسل‌ها، امروزه آزمايش‌هاي بسياري در كلينيك‌هاي تشخيص سرطان پستان در دنيا وجود دارند كه با روش‌هاي مولكولي و ژنتيك انجام مي‌شوند و كيفيت خدمت‌رساني به مردم را در جهت تشخيص زودرس، تشخيص افراد در معرض خطر، تعيين احتمال پاسخ به درمان، ميزان بقا و... ارتقاء‌ مي‌دهند. كلينيك سرطان‌هاي فاميلي به اين منظور در جهاد دانشگاهي راه‌اندازي شده است.

پژوهش در حيطه بيماري‌هاي پستان بسيار وسيع است؛ زيرا اين بيماري زنان جامعه را كه قطب اصلي خانواده‌ها هستند و بهبود كيفيت زندگي آنها مساوي با بهبود كيفيت اجتماع است، درگير مي‌كند.

گروه پژوهشي بيماري‌هاي پستان جهاد دانشگاهي علوم پزشكي تهران هم با توجه ويژه به اين گروه مهم جامعه، در كنار فعاليت‌هاي پژوهشي، بهترين خدمات تشخيصي، درماني و بازتواني را به بيماران ارائه مي‌دهد و طبق برنامه‌ريزي‌ها و چشم‌اندازها، تا 5 سال آينده اين مركز جزو بهترين مراكز پژوهشي درماني در سطح بين‌الملل خواهد شد.

پژوهش‌هاي انجام شده در اين مركز در راستاي غربالگري، تشخيص، درمان و بازتواني بيماران انجام مي‌شود كه همه آنها كاربردي است و گامي در جهت رفع نيازهاي پژوهشي درماني در حيطه سرطان پستان محسوب مي‌شوند.

در اين مركز علاوه بر پژوهش، كليه روش‌هاي رايج ماموگرافي، سونوگرافي، نمونه‌برداري و مقايسه انواع روش‌هاي جراحي ماستكتومي يا حفظ پستان انجام مي‌شود. پژوهشگران اين واحد در حيطه پژوهش فقط به دنبال روش‌هاي پيشگيري نيستند، بلكه در زمينه‌هاي تشخيص، درمان و بازتواني نيز پژوهش‌هايي را انجام مي‌دهند.

در ضمن اين مركز با كلينيك ليزر و ژنتيك جهاد كه در سطح عالي فعاليت مي‌كنند، در زمينه‌هاي تشخيص و درمان بيماري‌هاي پستان همكاري كرده و در كنار درمان‌هاي دارويي در زمينه بهبود كيفيت زندگي بيماران نيز فعاليت مي‌كند.

از جمله خدمات ديگري كه در اين مركز ارائه مي‌شود، صداي مشاور است كه به سوالات بيماران از طريق تلفن پاسخ داده و در صورت نياز آنان را به متخصص ارجاع مي‌دهد.

همچنين در راستاي ارتقاي مركز، استاندارد كردن سيستم درماني در دستور كار مسوولان قرار دارد تا اطلاعات مربوط به مدارك بيمار از ابتدا تا بهبود بيماري به صورت رايانه‌اي دسته‌بندي شوند.

هر ماه براي تبادل‌نظر و اطلاع از يافته‌هاي جديد علمي جلسه علمي ‌ پژوهشي نيز برگزار مي‌شود؛ اين جلسات به صورت بين رشته‌اي و با همكاري بخش ليزر و ژنتيك جهاد برگزار مي‌شود. گروه پژوهشي ژنتيك سرطان پستان از بخش‌هاي مهم اين واحد است كه فعاليت خود را از حدود 3 سال پيش در زمينه جنبه‌هاي مولكولي مرتبط با پاتوژنز، سير باليني، تشخيص، درمان و پيش آگهي سرطان پستان آغاز كرده و در سال 1385 موافقت اصولي خود را از دفتر مركزي جهاد دانشگاهي اخذ كرده است.

مهم‌ترين زمينه‌هاي فعاليت اين گروه شامل بررسي ارتباط ماركرهاي مولكولي با پيشآگهي و ميزان بقاي بيماران مبتلا به سرطان پستان، تاسيس بانك dna، بافت و اطلاعات از بيماران مبتلا به سرطان پستان و بستگان قابل دسترس آنها،انجام مشاوره ژنتيك و تعيين خطر ابتلا به سرطان و در نهايت ارائه دستاوردهاي گروه در مجلات و كنگره‌هاي معتبر داخلي و بين‌المللي مي‌شود.

به گفته دكتر كيوان مجيدزاده، مدير گروه پژوهشي ژنتيك سرطان جهاددانشگاهي علوم پزشكي تهران، به طوركلي فعاليتهاي اين گروه در دو بخش عمده فعاليتهاي پژوهشي و انجام آزمايش‌هاي تشخيص طبقه‌بندي مي‌شود.


محاسبه ميزان خطر در خانواده مبتلايان‌

سرطان پستان از جمله سرطانهايي است كه بخشي از آن به صورت ارثي ايجاد مي‌شود، يعني ژنهاي معيوب منتقل شده از پدر يا مادر يا ژنهايي كه در خود فرد دچار اختلالاتي شده‌اند، سبب ايجاد آن مي‌شود.

به گفته دكتر مجيدزاده، نتيجه فعاليتهاي پژوهشي كمك شاياني به پزشكان در جهت شناخت وضعيت بانوان كشور از نظر جنبه‌هاي ژنتيكي اين سرطان مي‌نمايد كه اين موضوع خود نقش موثري در تشخيص و درمان و بويژه پيشگيري اين بيماران ايفا مي‌كند.

مجيدزاده درباره لزوم راه‌اندازي كلينيك سرطان‌هاي فاميلي مي‌گويد: امروزه تستهاي زيادي در كلينيك ‌هاي تشخيص سرطان پستان در دنيا وجود دارد كه به روشهاي مولكولي و ژنتيك انجام مي‌شوند و كيفيت خدمت‌رساني به مردم را در جهت تشخيص زودرس، تشخيص افراد در معرض خطر، تعيين احتمال پاسخ به درمان، ميزان بقا و... به نحو قابل توجهي ارتقاء داده است.

در اين خصوص كلينيك سرطانهاي فاميلي در اين مجموعه راه‌اندازي شده كه با انجام مشاوره ژنتيك به محاسبه ميزان خطر ناقل ژن معيوب بودن و نيز ميزان خطر ابتلا به سرطان پستان پرداخته و در مواردي كه احتمال ناقل بودن بالا باشد، تستهاي تشخيص مربوط را انجام داده و وضعيت بيمار را از نظر احتمال ابتلا به سرطان پستان بويژه سرطان پستان ارثي مشخص مي‌كند.

بانكي از ژن‌هاي بيماران

يكي از اقدامات بسيار مهم انجام شده راهاندازي بانك ژن و بافت مبتلايان سرطان پستان است كه اين موضوع كمك شاياني به پژوهشهاي مرتبط و نيز به انجام اقدامات تشخيص براي بيماران در آينده مي‌كند.

در اين بانك با گرفتن 10سي‌سي نمونه خون از بيماران و افراد درجه يك فاميل آنها و استخراج ماده ژنتيكي و ذخيره‌سازي آن امكان انجام تستهاي تشخيص در موارد مورد ضرورت به وجود مي‌آيد.

آزمايش‌هاي ژنتيكي روزبه‌روز در حال ارتقاء و پيشرفت است و در بسياري از موارد اين ‌آزمايش‌ها نيازمند در دسترس بودن ماده ژنتيكي مبتلايان قبلي هر خانواده است.

حال چنانچه اين مبتلايان به هر دليل از قبيل فوت و... در دسترس نباشند، انجام چنين آزمايش‌هايي مقدور نخواهد بود، لذا در بانك ژن نمونه‌هاي ژنتيكي بيماران در زماني كه زنده هستند نگهداري مي‌شود تا در تمام شرايط و زمان‌ها امكان انجام آزمايش‌ها روي اين نمونه‌ها فراهم باشد.

مجيدزاده مي‌افزايد: در بانك ژن و بافت در واقع با استفاده از تست‌هاي آماري و ژنتيكي، افرادي كه احتمال دارد به اين بيماري مبتلا شوند، مشخص شده و اقدامات تشخيصي و درماني در خصوص آنها انجام مي‌گيرد. كليه خدمات اين بانك ژن و بافت براي بيماران و اعضاي خانواده آنها به صورت رايگان انجام مي‌شود.


سرطان پستان، تشخيص زودرس، درمان موفق

دومين همايش آموزش عمومي پيشگيري از سرطان پستان با شعار «سرطان پستان، تشخيص زودرس، درمان موفق» همزمان با ماه جهاني ارتقاي آگاهي سرطان پستان توسط مجتمع تحقيقاتي ‌ درماني بيماري‌هاي پستان جهاد دانشگاهي امروز به پايان مي‌رسد.

در اين همايش كه ويژه بانوان است، جلسات پرسش و پاسخ، كارگاه آموزشي خودآزمايي سرطان پستان روي ماكت، سخنراني اعضاي هيات علمي كلينيك بيماري‌هاي پستان در رشته‌هاي آنكولوژي، روانپزشكي، جراحي پستان، لنف و ادم برگزار شد. همچنين در حاشيه اين همايش 2 روزه نمايشگاه دستاوردهاي هنري و فرهنگي بهبود يافتگان از اين سرطان برپا شده است.

در اين همايش كارت تخفيف 50 درصدي معاينه و چك‌آپ توسط پزشكان مركز اهدا شده است.

بهاره صفوي‌