مراقبت از دندان‌ ها در بارداري

[sorati]

مراقبت از دندان‌ ها در بارداري


" بايد دندان ‌هايم را زود تر درست کنم؛ چون مي ‌گويند در دوران بارداري نمي ‌شود دندانپزشکي رفت. " اين، حرف‌ خيلي از خانم‌ هاي جواني است که مي ‌خواهند باردار شوند. آن ها وقتي روي صندلي دندانپزشکي مطب مي ‌نشينند، از اين جور حرف‌ ها کم نمي ‌زنند و من از خودم مي ‌پرسم واقعا چه کسي گفته است که در اين دوران، دندانپزشکي رفتن قدغن است؟ اگر شما هم بارداريد يا قصد باردار شدن داريد، خواندن اين 5 نکته را درباره مراقبت از دندان‌ ها در دوران بارداري به شما توصيه مي ‌کنم.
1- لثه ‌تان حساس و متورم مي ‌شود.

به دليل تغييرات هورموني در دوران بارداري لثه حساس مي‌ شود و ممکن است برجستگي و تورمي در قسمتي از بافت لثه از ماه سوم بارداري به بعد ايجاد شود و روي بعضي از دندان‌ ها را بپوشاند که به آن تومور بارداري مي‌ گويند. حساسيت لثه و تومور بارداري ممکن است موجب شود خانم باردار به خوبي از مسواک يا نخ دندان استفاده نکند. در نتيجه پلاک ميکروبي که عامل پوسيدگي است مدت زيادي روي سطح دندان‌ ها باقي مي ‌ماند.
2- بيماري صبحگاهي به سراغ ‌تان مي ‌آيد.

در 3 ماهه اول بارداري ممکن است صبح‌ ها نوعي حالت کسالت، تهوع و استفراغ وجود داشته باشد که به آن " بيماري صبحگاهي " مي ‌گويند. اين حالت در اثر استشمام بوي بعضي مواد يا غذاها تشديد مي‌ شود. استفراغ مکرر موجب مي ‌شود سطح دندان به طور متناوب در معرض اسيد معده قرار گيرد. ضمنا خانم باردار ممکن است نوعي عادت غير طبيعي داشته باشد که عامه مردم به آن " ويار " مي ‌گويند؛ به اين ترتيب که از مواد ترش يا شيرين به طور مکرر و زياد استفاده کنند. اين مواد مي ‌تواند موجب پوسيدگي دندان‌ ها شود.
3- ظرفيت معده ‌تان کم مي ‌شود.

در دوران بارداري، به ‌خصوص در ماه ‌هاي آخر، ظرفيت معده کاهش مي ‌يابد. خانم باردار به مقادير کمتر ولي در دفعات بيشتري غذا مي ‌خورد و کمتر هم مسواک مي ‌زند. بنابراين امکان تشکيل پلاک ميکروبي که عامل پوسيدگي است، افزايش مي ‌يابد.
4- پوسيدگي در کمين دندان‌ هاي شما

بهتر است در همان ماه‌ هاي اول بارداري براي معاينه دندان‌ ها به دندانپزشک مراجعه کنيد تا دندانپزشک روش‌ هاي بهداشتي لازم براي پيشگيري از پوسيدگي و بيماري لثه را به شما آموزش دهد. بعد از هر بار مصرف مواد غذايي، به‌ خصوص مواد قندي، دندان ‌هاي تان را مسواک کنيد. بعد از هر بار استفراغ دندان‌ ها را مسواک کنيد و يا حداقل دهان را به طور کامل با آب بشوييد.

5- زمان مناسب براي درمان دندانپزشکي زنان باردار

به ‌طور کلي دوران بارداري را که تقريباً 9 ماه است به 3 دوره 3 ماهه تقسيم مي‌ کنند که به نام ‌هاي 3 ماهه اول، دوم و سوم موسوم است. زمان‌ هاي مناسب مراجعه به دندانپزشک شامل دو بار در 3 ماهه اول، حداقل يک بار در 3 ماهه دوم و يک بار در 3 ماهه سوم است. در طول اين دوره، تغييرات مختلفي در بدن مادر و جنين ايجاد مي ‌شود:
* 3 ماهه اول: بافت ‌هاي مختلف بدن جنين در اين دوره تشکيل مي‌ شود و جنين به مواد و تحريکات مختلف بسيار حساس است و احتمال سقط جنين زياد است. همچنين در اين دوره مادر از کسالت‌ هايي چون تهوع و استفراغ صبحگاهي، بي‌ ميلي به غذا و تغييرات قلبي عروقي رنج‌ مي ‌برد. بنابراين بهتر است درمان ‌هاي دندانپزشکي طولاني مدت در اين دوره انجام نشود. در ملاقات اول، دندان ‌هاي مادر معاينه و راديوگرافي ‌هاي دنداني که قبل از بارداري گرفته شده ‌اند، بررسي مي ‌شود و دندان‌ هايي که قبل از زايمان ممکن است براي مادر مشکل ايجاد کند معين مي ‌شود و براي ترميم آن ها در 3 ماهه دوم بارداري به بيمار نوبت داده مي ‌شود. همچنين چگونگي مسواک زدن صحيح و استفاده از نخ دندان به خانم باردار آموزش داده مي ‌شود. ملاقات دوم 3 ماهه اول براي ارزيابي رعايت بهداشت دهان از سوي خانم باردار است. تغييرات بافت ‌هاي لثه در اثر هورمون‌ ها بررسي مي ‌شود و دستورات بهداشتي لازم داده مي ‌شود.
* 3 ماهه دوم: اين دوره بهترين زمان جهت انجام درمان‌ هاي دندانپزشکي است چون بافت‌ هاي مختلف بدن جنين تشکيل شده ‌اند و در حال رشد و تکامل هستند. هم چنين حالت کسالت و تهوع ابتداي بارداري تا حدودي برطرف شده است. خانم باردار معمولاً راحت تر از 3 ماهه اول مي ‌تواند در وضعيت مناسب روي صندلي دندانپزشکي قرار گيرد. در اين دوره مي‌ توان تمام درمان ‌هاي دنداني لازم را انجام داد. استفاده از بي‌ حس‌ کننده موضعي مانعي ندارد. همچنين در صورت لزوم دندانپزشک ممکن است بعد از درمان، آنتي‌ بيوتيک يا مسکن تجويز کند که استفاده از آن ها بلامانع است.
بايد توجه داشت که درمان دندان ‌هايي که قبل از زايمان براي خانم باردار مشکلي ايجاد نمي ‌کنند، بايد به بعد از زايمان موکول شود.
* 3 ماهه سوم: در اين دوره رشد و تکامل جنين ادامه دارد و سرعت آن بيشتر از6 ماهه اول بارداري است. خانم باردار به دليل افزايش وزن جنين نمي ‌تواند مدت زيادي در حالت خوابيده به پشت روي صندلي دندانپزشکي قرار گيرد، بنابراين بهتر است فقط درمان‌ هاي کوتاه مدت و اورژانسي در اين دوره انجام شود. همچنين در ملاقات دندانپزشکي اين دوره نکات لازم در مورد چگونگي رويش دندان‌ هاي نوزاد، مراقبت‌ هاي منزل و زمان مراجعه براي معاينه دندانپزشکي نوزاد توصيه خواهد شد.
خانم ‌هاي باردار بايد توجه داشته باشند که درمان ‌هاي اورژانس دندانپزشکي در هر دوره و زماني از بارداري مي ‌تواند انجام شود. بنابراين به هيچ‌ وجه نبايد براي تسکين درد دندان خود به مدت طولاني از مسکن‌ ها استفاده کنند، بلکه بايد سريع به دندانپزشک مراجعه کنند. همچنين بايد توجه داشته باشند که مصرف خودسرانه هر دارويي ممکن است براي مادر و جنين خطرناک باشد. بنابراين لازم است هيچ دارويي را بدون اجازه پزشک يا دندانپزشک استفاده نکنند.
در مواردي که پزشک يا دندانپزشک معالج با اطلاع از بارداري بيمار، دارويي را تجويز مي ‌کنند مصرف آن دارو بلامانع و حتي ضروري است و اجتناب از مصرف آن ممکن است براي بيمار و جنين زيان داشته باشد.