همچنان که فناوری اطلا عات، توسعه بیشتری می یابد، شبکه ها نیزبه عنوان یکی از پیامدهای این توسعه اهمیت بیشتری می یابند. اما شبکه ها فقط منحصربه انواع متداول LANها یا WANها نمی گردند و شبکه سازی روش های دیگری نیز دارد. دراین زمینه تجهیزاتی مانند Thin Clientها، Net PCها و یا Network computerها مطرح میگردند که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند. در این مقاله قصد داریم به معرفیفناوری مرتبط با Thin Clientها بپردازیم.
شبکه مبتنی بر Thin Client، شبکه ای مبتنی بر سرور است کهتقریباً کلیه پردازش ها در آن توسط این سرور صورت می پذیرد. کلیه برنامه هایکاربردی روی سرور اجرا شده و توسط Clientها قابل استفاده هستند. واژه thin در اینتکنولوژی، به دلیل حجم پایین پردازشی است که توسط Clientها صورت می پذیرد. درمقابلِ این تکنولوژیFat Clientها مطرح می باشند که کلیه پردازش ها را روی Client انجام می دهند. به طور کلی ساختار شبکه های مبتنی بر Thin Client از یک سرور باقدرت بالا و تعدادی Client تشکیل شده است که کارآیی محدودی دارند.
همچنان که فناوری اطلا عات، توسعه بیشتری می یابد، شبکه ها نیزبه عنوان یکی از پیامدهای این توسعه اهمیت بیشتری می یابند. اما شبکه ها فقط منحصربه انواع متداول LANها یا WANها نمی گردند و شبکه سازی روش های دیگری نیز دارد. دراین زمینه تجهیزاتی مانند Thin Clientها، Net PCها و یا Network computerها مطرح میگردند که هر یک ویژگی های خاص خود را دارند. در این مقاله قصد داریم به معرفیفناوری مرتبط با Thin Clientها بپردازیم.

شبکه مبتنی بر Thin Client، شبکه ای مبتنی بر سرور است کهتقریباً کلیه پردازش ها در آن توسط این سرور صورت می پذیرد. کلیه برنامه هایکاربردی روی سرور اجرا شده و توسط Clientها قابل استفاده هستند. واژه thin در اینتکنولوژی، به دلیل حجم پایین پردازشی است که توسط Clientها صورت می پذیرد. درمقابلِ این تکنولوژیFat Clientها مطرح می باشند که کلیه پردازش ها را روی Client انجام می دهند. به طور کلی ساختار شبکه های مبتنی بر Thin Client از یک سرور باقدرت بالا و تعدادی Client تشکیل شده است که کارآیی محدودی دارند.
Thin Client چیزی جز یک کامپیوتر جمع و جور نیست اما اینکامپیوتر برای استفاده به صورت یک پایانه ی شبکه ای طراحی و تنظیم شده است. شکلبالا نمونه ای از یک Thin Client ساخت HP را نشان می دهد. برای دیدن عکس در ابعا دبزرگتر، روی آن کلیک کنید.
● یک شبکه مبتنی بر Thin Client چگونه فعالیت می کند؟
یک شبکه مبتنی بر این تکنولوژی دارای یک یا چند سرور با ویژگیهای خاص می باشد. سیستم عامل این سرورها می تواند هریک از سیستم عامل های موجود (باتوجه به برنامه های کاربردی موردنظر) نظیر یونیکس، لینوکس،
(Windows NT Terminal Server Edition (NT TSE ، یا ویندوز باشد. علاوه بر سیستم عامل، بر روی هر یک از این سرورها یک نرم افزار کنترلی وجود دارد کهفعالیت های Clientها را کنترل می نماید. بسیاری از این نرم افزارهای کنترلی به صورترایگان عرضه می*شوند و معمولا ً توسط شرکت های نرم افزاری، تولید می گردند.
▪ کاربردها
این شبکه ها در بسیاری از سازمان ها مورد استفاده قرار میگیرند. اما بزرگترین مشتریان این شبکه ها، بانک ها، آژانس های هوایی و سازمان هاییهستند که دارای شعبات متعدد می باشند. امروزه از این تجهیزات برای تجهیز مدارس نیزاستفاده می شود. با توجه به این نکته که سیستم های Thin Client دارای هارددیسک نمیباشند و امکان download کردن نرم افزار نیز روی آن ها وجود ندارد، هیچ نوع ویروسینمی تواند سیستم را مورد حمله قرار دهد. به این ترتیب امنیت این نوع سیستم ها تضمینشده می باشد. ارتقاء و نگهداری Thin Clientها بسیار ساده و مقرون به صرفه است. زیرابرای ارتقاء شبکه لازم است فقط سرور مربوطه را upgrade نمود.
▪ مزایا و معایب
مدیریت پذیری، هزینه پایین، امکان کنترل و نظارت و مواردی ازاین دست از جمله مزایای این گونه از شبکه ها می باشند که در ادامه به آن ها اشارهخواهیم کرد.
▪ مدیریت پذیری
در این شبکه فقط کافی است سرور مدیریت گردد. جهت رفع نقایصاحتمالی نیز سرور اصلی مد نظر می باشد.
▪ امنیت
در سیستم های Thin Client به علت عدم وجود نقطه ورود به شبکه،عدم امکان download کردن نرم افزار از اینترنت و نصب آن بر روی Clientها و همچنینعدم وجود هارد دیسک، ویروسی شدن سیستم ها غیرممکن است. همچنین با استفاده ازامکانات سیستم مدیریتی و کنترلی موجود بر روی سرورها می توان دسترسی کاربران را نیزبه نحو مطلوب محدود نمود.
▪ کنترل و نظارت
کاربران شبکه های Thin Client نمی توانند applicationهای خود رابر روی Client نصب نمایند همچنین قادر به تغییر پیکربندی سیستم نیز نمی باشند.
▪ هزینه سخت افزار
این تجهیزات از PCها به مراتب ارزان تر می باشند. به علاوه بهدلیل عدم وجود قطعات جانبی، کمتر دچار خرابی می شوند. نکته قابل ذکر در این درنتیجه هزینه نگهداری این تجهیزات نیز کمتر است.
▪ سهولت ارتقاء
برای اضافه کردن ترمینال های جدید به شبکه، فقط کافی است ازطریق نرم افزار مرکزی که روی سرور نصب شده نرم افزار کنترلی را روی Client جدید نصبنمود. در صورت خرابی نیز می توان به راحتی ترمینال مورد نظر را از شبکه خارج نمود.
▪ ذخیره انرژی
در مقایسه با کامپیوترهای شخصی، این سیستم ها انرژی کمتری مصرفمی نمایند. در این سیستم ها به علت پردازش پایین، توان مصرفی آنها در حدود ده الیبیست وات در ساعت می باشد. در حالی که توان مصرفی یک کامپیوتر از نوع PC در حدود۲۵۰وات در ساعت می باشد.
اما معایب استفاده از این کلا ینت ها را می توان این گونهبرشمرد:
▪ عدم انعطاف پذیری
در صورتی که نرم افزاری بر روی سرور نصب نشده باشد، کاربران نمیتوانند از آن استفاده نمایند.
▪ وابستگی به سرور
با توجه به ساختار Thin Client، لازم است سرور از امنیت بالاییبرخوردار باشد. زیرا در صورت از کار افتادن سرور، شبکه به طور کامل مختل خواهد شد. در نتیجه برای جلوگیری از این امر، روش های مختلفی جهت ایجاد redundancy نرم افزاریو سخت افزاری استفاده می شود. مکانیزم های متفاوت Failover نیز برای پردازنده ها وپایگاه داده مورد استفاده قرار می گیرد. امکان Load balancing سخت افزاری و نرمافزاری نیز برای این سرورها از موارد ضروری می باشد که همه این ها قیمت سرورموردنظر را به شدت بالا می برد.
▪ پهنای باند
مانند سایر شبکه های کامپیوتری، پهنای باند این شبکه نیز وابستهبه تعداد Clientها می باشد. با توجه به انجام کلیه فرآیندهای پردازشی توسط سرور،ترافیک این شبکه بسیار بالا است. زیرا کلیه دستورات پردازشی باید به سرور منتقل شدهو نتایج به Clientها تحویل گردند.
▪ کمبود فضای حافظه
با توجه به ساختار این سیستم ها امکان استفاده از هیچ نوع حافظهجانبی نظیر انواع دیسک ها وجود ندارد.
▪ استفاده از تجهیزات جانبی
در این نوع شبکه ها تجهیزات جانبی محدود می باشند. تجهیزاتینظیر دوربین های دیجیتال یا تجهیزات تصویری را نمی توان به این ترمینال ها متصلنمود. اما در حال حاضر انواعی از ترمینال ها وجود دارند که پورت های مختلفی راپشتیبانی می کنند.
● امکانات ضعیف پشتیبانی از مالتی مدیا
برنامه های کاربردی که نیاز به پردازش های تصویری زیاد دارند،روی این شبکه ها به خوبی کار نمی کنند. زیرا کلیه فرآیندهای پردازشی توسط سرورمرکزی صورت می گیرد که در صورت تخصیص پردازنده به applicationهای مالتی مدیا،کارآیی شبکه به شدت کاهش می یابد. پیشرفت هایی که در زمینه تکنولوژی های پردازندهها و سرورها صورت پذیرفته است، تا حدودی این قبیل مشکلات را کاهش داده است. اماهنوز هم عدم پشتیبانی از این چنین کاربردهایی از نقاط ضعف Thin Clientها محسوب میگردد.
● انواع Thin Client
همان گونه که اشاره شد این سیستم ها نیز انواع مختلفی دارند کهبا توجه به میزان پردازشی که توسط Clientها و سرور صورت می گیرد از یکدیگر متمایزمی گردند. در ادامه تعدادی از انواع این سیستم ها معرفی می گردند.
▪ Ultra thin client
در این سیستم کاربر یک صفحه کلید، ماوس و مانیتور دارد. کلیهپردازشی که توسط Clientها در این سیستم انجام می شود پردازش ورودی صفحه کلید، ماوسو خروجی روی مانیتور می باشد و سایر پردازش ها توسط سرور انجام می شود. ترمینال هایویژه ای از این نوع، امکان پردازش کارت های هوشمند را نیز دارند.
▪ (Windows Based Terminal (WBT
این ترمینال ها خود بر دو نوع هستند:
۱) ترمینال های استانداردی که از پروتکل های (RDP (Remote Desktop Protocol مایکروسافت یا Citrix ICA (Independent Computing Architecture) استفاده می نمایند.
۲) ترمینال هایی که از سیستم عامل های نوشته شده توسط یک سازندهخاص (برای Clientهای خاص) استفاده می نمایند. البته ا ین سیستم ها از پروتکل هایاستاندارد نیز پشتیبانی می نمایند.
عمده ترین شرکت هایی که این نوع ترمینال ها را تولید می کنندعبارتند از: NCD ،Wyse ،Neoware و Compaq
در رابطه با این نوع ترمینال ها نکته قابل ذکر این است کهمجموعه ای ازPC ها نیز وجود دارند که با محدود کردن عملکردشان می توان از آنها درشبکه های Thin Client استفاده نمود. از این PCها برای مواردی که کاربردهای چندرسانهای در شبکه ها وجود دارد استفاده می شود. مثلا ً به این ترتیب پردازش های تصویری وصوتی توسط خود Client انجام می شود.
▪ Internet terminal
این ترمینال ها مرورگرهای اینترنت را به طور توکار ضمنی همراهدارند.
▪ Low spec PC solutio
به علت عدم نیاز به پردازش توسط Clientها می توان از PCهایی کهاز رده خارج شده اند نیز برای ایجاد شبکه هایThin Client استفاده نمود. از این راهحل بیشتر در مدارس استفاده می شود.
▪ Tubby client
این نوع Clientها در حقیقت PCهایی می باشند که خود دارای سیستمعامل و applicationهایی مستقل هستند این PCها با استفاده از یک نرم افزار امکاناتصال به شبکه Thin Client را نیز دارند. به ترتیب می توانند از application هاییکه روی سرور موجود می باشند نیز استفاده نمایند.
▪ Disabled PC solution
در این نوع از ترمینال ها، از امکانات موجود در PCها نظیر Floppy disk و CD استفاده نمی شود. و به اصطلاح آن هاDisable می شوند. البته اینروش برای مدت زمان طولانی روش مناسبی محسوب نمی شود. در صورتی که از این شبکه درکنار یک شبکه استاندارد استفاده شود، راه حل بهینه ای است.
▪ Blade PC architecture
از این ساختار برای Clustering یا خوشه بندی استفاده می شود. درساختار Blade PC از PCها به عنوان سرور استفاده می شود. این سرورها در یک محل بهصورت متمرکز گرد آوری شده و یک سرور مدیریت، کلیه PCها را کنترل می نماید و ترافیکرا میان آن ها تقسیم می نماید. کلیه اجزای جانبی نظیر صفحه کلید، ماوس و مانیتورکاربران از طریق یک ارتباط استاندارد (به طور مثال ۵-Cat به PCها متصل می شود. البته ا ین راه حل بسیار گران بوده و در عین حال ساختار مدیریتی پیچیده ای نیزدارد.
● پروتکل های ارتباطی
همان گونه که ذکر شد، دو پروتکل مطرح در این زمینه وجود دارند.
۱) پروتکل Citrix ICA: پروتکلی است محصول شرکت Citrix که به Clientها این امکان را می دهد تا با سرور مرکزی ارتباط برقرار نمایند. با استفادهاز این پروتکل بسیاری از applicationهای تحت ویندوز قابل اجرا هستند.
۲) پروتکل RDP: این پروتکل که توسط شرکت مایکروسافت توسعه دادهشده، نیز یک پروتکل ارتباطی است که امکان برقراری ارتباط میان سرور و Clientها رامیسر می سازد.
● نتیجه گیری
در این نوشتار با نوع دیگری از شبکه سازی مبتنی بر فناوری Thin Clientها آشنا شدید. شبکه هایی که تمرکز اصلی آن بر روی سرور بوده و کلاینت ها باحداقل توان پردازشی در اختیار کاربران قرار می گیرند. کاربر عمده این قبیل شبکه ها،با توجه به معایب و مزایای گفته شده، مکان هایی نظیر آژانس های هواپیمایی، بانک هاو مراکز آموزشی می باشند.
http://www.ohs.ir
www.pcdoc.blogsky.com