بقاي خانه تاريخي معروف به خانه پور قيصر (بازرگاني) در شهرستان رشت پس از آتش‌سوزي بهمن ماه در هاله‌اي از ابهام قرار داردخانه بازرگاني، بناي 2 طبقه‌اي با قدمت بيش از 100 سال در محله قديمي سرخبنده رشت و در كنار رودخانه زرجوب قرار گرفته است. اين خانه پس از پيگيري‌هاي رسانه‌اي و انتشار گزارشي به تاريخ 25 تير در روزنامه همشهري، مرداد ماه امسال به شماره 26672 در فهرست آثار ملي استان گيلان ثبت شد
اما با وجود حريقي كه 21 بهمن در اين منزل روي داد، طبقه دوم اين بنا به‌شدت تخريب شد و هنوز مشخص نيست كه چه آينده‌اي در انتظار اين بناست.پيش از ثبت اين بنا در فهرست آثار تاريخي، محمدحسين مهدي‌پور، رئيس سازمان ميراث فرهنگي گيلان، گفته بود: تعدادي از تك بناهاي تاريخي كه هنوز مورد شناسايي قرار نگرفته‌اند، بدون هماهنگي سازمان ميراث فرهنگي در نقاط مختلف استان در حال تخريب است كه اگر اين كار ادامه يابد، ديگر سازه‌اي به‌عنوان آثار تاريخي در گيلان نخواهيم داشت.
وي بالا بردن حساسيت مردم در حوزه ميراث فرهنگي را راهكاري براي حفظ و احياي هر چه بهتر بناهاي تاريخي برشمرده و گفته بود: براي پيگيري و اقدام‌هاي لازم براي شناسايي و ثبت خانه بازرگاني، از طريق يگان حفاظت هر چه سريع‌تر اقدام و با شهرداري نيز مكاتبه مي‌شود.
آتش‌سوزي عمدي بود
تنها با گذشت حدود 6 ماه از ثبت اين خانه در فهرست آثار تاريخي، طبقه دوم اين بنا به‌دليل وقوع حريقي كه كارشناسان سازمان آتش‌نشاني آن‌ را عمدي اعلام كرده‌اند به‌كلي در آتش سوخت و اين ساختمان آسيب‌هاي جدي ديد.
هنگامه بازرگاني، يكي از اعضاي خانواده بازرگاني كه تلاش بسياري براي ثبت ساختمان خانوادگي در فهرست آثار تاريخي انجام داده است درباره اين خانه به همشهري گفت: اين خانه به همراه 12هزارمتر زمين‌هاي اطراف، بخشي از املاك اين خانواده است كه پس از توافق با شهرداري رشت قرار شده تا زمين‌هاي مورد نياز براي ساخت خيابان مجاور رودخانه زرجوب را از ما بخرند.
اين خانه نيز كه متعلق به خانواده مادري ماست با قدمتي بيش از 100سال، خانه زيبايي بود كه تابستان گذشته در فهرست آثار ملي ثبت شد؛ البته با توجه به فضاي سبز زيباي اطراف اين منزل پيشنهاد شده بود كه شهرداري از اين محل براي ايجاد يك مركز گردشگري و تفريحي براي مردم استفاده كند و خيابان در دست احداث در حاشيه رود زرجوب نيز از كنار اين منزل عبور كند.
در گزارشي كه سازمان آتش‌نشاني در تاريخ28 بهمن به اين خانواده ارائه كرده و آنها نيز گزارش را به سازمان ميراث فرهنگي استان تحويل داده‌اند درباره علت آتش سوزي اينطور آمده است: با توجه به تحقيقات و بررسي‌هاي به عمل آمده و فقدان هرگونه منابع حرارتي فعال در اطراف كانون حريق(طبقه فوقاني) و عدم‌حضور مالك، احتمالا شخص يا اشخاصي پس از ورود به منزل با مشتعل كردن اجسام قابل اشتعال موجبات بروز حريق را فراهم كرده‌اند.
هنگامه بازرگاني با توجه به گزارش سازمان آتش‌نشاني در ادامه افزود: هر طبقه اين ساختمان يك فيوز برق جدا داشته كه در زمان اسكان هم معمولا قطع است و از طبقه بالا استفاده نمي‌شود.
به همين دليل مسئله اتصال برق منتفي است.هنگامه بازرگاني درباره زمان آتش‌سوزي نيز گفت: ما آخر هفته‌ها به خانه مادري مي‌رفتيم و در لحظه حريق كسي در خانه حضور نداشته است؛ البته برادر من تا ساعت 8 شب همان روز در محل حضور داشته است.
وي در ادامه خاطر نشان كرد: بعد از ثبت خانه، يكي دو مورد سرقت داشتيم كه اصلا سابقه نداشت، از همين رو به كلانتري منطقه14 رشت هم اين موضوع را اطلاع داديم، به سازمان ميراث فرهنگي استان نيز اطلاع‌رساني كرديم كه كارشناس فرستادند.
تولد دوباره
هنگامه بازرگاني درباره ميزان خسارت وارده به اين منزل و شدت تخريب آن گفت: طبقه بالا حدود 80درصد تخريب شده است. آوار نيز همچنان در محل وجود دارد كه تقاضا داريم سريع‌تر آوار برداشته شود و تا زمان مرمت كامل سربند موقت براي خانه نصب شود چراكه با توجه وضعيت بارندگي در شهر رشت، اگر خانه‌اي سربند نداشته باشد خيلي سريع از بين مي‌رود.
يكي از كارشناسان سازمان ميراث فرهنگي كه با شنيدن اين خبر اظهار تأسف كرد، درباره ثبت خانه بازرگاني در فهرست آثار ملي گفت: خوشبختانه از آنجايي كه اين خانه كاملا مستند‌سازي‌ شده قابل احياست.
وي با اشاره به اينكه نمي‌خواهد از وي نامي برده شود به همشهري گفت: براي ثبت اين خانه تلاش زيادي شد چراكه عده زيادي موافق اين امر نبودند. اين خانه معماري فاخري داشت و معيارهاي لازم براي ثبت در فهرست ميراث را در بر مي‌گرفت.