معرفى «موشك ماهواره‌بر سفير 2»

[matrix]

ماهواره‌بر سفير 2 كه با وظيفه حمل نخستين ماهواره ايراني، ماهواره اميد، به مدار زمين را بر عهده داشت، از شاخص‌ترين دستاوردهاي كشور پس از پيروزي انقلاب اسلامي است .
‌در سفير2بيش از 10 هزار تنوع قطعه به كار رفته است. سهم قطعات پيچيده صنعتي در آن قابل توجه است و تمام قطعات توليدي آن در صنايع داخلي ساخته مي‌شود.
«ماهواره بر سفير2» موشك حامل ماهواره از كلاس سبك به شمار مي‌رود كه قادر است ماهواره‌اي سبك را در مدار leo قرار دهد. كمترين ارتفاع مدار آن 250 كيلومتر و ارتفاع اوج آن در حدود 500 كيلومتر است، «ماهواره بر سفير2» دو مرحله‌اي بوده و در هر مرحله از موتورهاي جداگانه استفاده شده است.
بخش محموله نيز بر روي مرحله دوم نصب مي شود، محموله متشكل از ماهواره، آداپتور و فيرينگ مي باشد.
فيرينگ پوشش محافظ دو تكه‌اي مي باشد كه بر روي مرحله دوم نصب شده و ماهواره را در بر مي‌گيرد و از آن در برابر شرايط نامساعد محيطي محافظت مي‌كند، اين پوشش به محض خروج از جو باز شده و جدا مي‌گردد. طول «ماهواره بر سفير2»در حدود 22 متر، قطر آن 1 / 25 متر و وزن آن بالغ بر 26 تن است.
«ماهواره بر سفير2»اولين حامل ماهواره ساخت ايران است و با پرتاب موفق آن، توانايي كشور در قراردادن محموله‌هاي سبك در مدار پايين زمين به اثبات مي‌رسد.
ماموريت سفير قراردادن ماهواره اميد به وزن حدود27 كيلوگرم در مداري به ارتفاع حضيض 250 كيلومتر مي‌باشد.

* سابقه فني

ارسال محموله به فضا معمولاً با موشك هاي غول پيكر انجام مي شود و تنها مراكزي
مي‌توانند وارد اين مقوله شوند كه ساختار كارشناسي و فناوري لازم را دارا باشند، پرتاب «سفير اميد» با اينكه پله اول در اين مسير مي‌باشد، لاكن پرتاب يك ماهواره بر 26 تني جهت قراردادن يك ماهواره در مدار بيضوي 530-250 كيلومتري مي‌باشد.
اين مهم با تكيه بر سوابق تجربي مراكز هوافضايي جمهوري اسلامي ايران كه تا كنون بارها موشك‌هاي بزرگي را براي تست‌هاي مختلف و از جمله تست كاوشگر پرتاب نموده‌اند قابل انجام مي‌باشد، اين مراكز هستند كه با داشتن سيستم‌هاي مديريتي و كيفيتي بالا و داشتن متخصصين مورد نياز مي‌توانند ضريب اطمينان لازم براي اينگونه ماموريت‌ها را ايجاد نمايند.
نكته مهم اينكه در «ماهواره بر سفير2»بيش از 10 هزار تنوع قطعه به كار رفته است.
سهم قطعات پيچيده صنعتي در آن قابل توجه است و تمام قطعات توليدي آن در صنايع داخلي ساخته مي‌شود.

* صنايع توليد بخش‌هاي مختلف «ماهواره بر»

الف: بخش طراحي و تحقيقات
براي تحقيقات، طراحي و توليد يك «ماهواره‌بر» بخش طراحي با توجه به انتظارات كارفرما طراحي كلان «ماهواره بر» را انجام مي‌دهد و سپس مشخصات مورد نياز خود را از مجموعه‌هاي موتور و پيشرانه، سوخت، هدايت و كنترل، سازه و محفظه ي ماهواره معلوم مي‌نمايد.
پس از آن صنايع سيستم، به عنوان كارفرما براي سازنده اجزاء فوق عمل كرده پروژه‌هاي مختلفي براي هر يك از صنايع تعريف مي‌كند.

ب: صنايع موتور
«ماهواره بر سفير 2» داراي دو موتور مرحله يك و مرحله دو مي باشد كه هر دو در اين صنايع ساخته مي‌شود. موتور مرحله اول كه موتور اصلي پرتاب مي باشد قادر است محموله 26 تني را تا ارتفاع 68 كيلومتر حمل نمايد و پس از آن با جدايش مرحله اول مامويت موتور مرحله دوم شروع مي شود كه خود از دو موتور تشكيل شده است و علاوه بر ايجاد پيش رانش با تغيير زوايه امكان كنترل مرحله دوم سفير را فراهم مي نمايد. در صنايع موتور فرايندهاي پيچيده‌اي در ساخت قطعات، محفظه موتور، انژكتورها و توربوپمپ‌ها وجود دارد كه تماماً با توان داخلي انجام مي‌شود.

ج: صنايع سازه
سازه‌هاي فضايي به خاطر نوع كابرد از ويژگي هاي خاص برخوردارند، و علاوه بر سبك بودن بايستي داراي تحمل خوب مكانيكي باشند تا در برابر فركانس‌هاي لرزش و تنش‌ها و فشارهاي دروني و بيروني مقاومت نمايند.
لذا به تخصص بالاي طراحي و فناوري قابل قبول توليد نياز است تا مواد مورد نظر انتخاب شده و اجزاء ساخته شوند و به روش‌هاي علمي و مهندسي اتصالات صورت گيرد.

د: صنايع سوخت
«ماهواره بر ها» در جهان از سوخت هاي خاص استفاده مي نمايند كه تامين آنها به هيچ وجه از منابع خارجي ميسر نمي باشد لذا در اين صنايع تاسيسات صنعتي سوخت هاي مورد نياز ايجاد شده كه توانايي تامين نيازهاي صنايع موتور و بخش‌هاي تحقيقاتي را دارا مي باشد. مهندسين طراحي در اين صنايع بدون نياز به كمك خارجي كارخانجات لازم را طراحي و به بهره برداري رسانيده‌اند.

هـ: صنايع هدايت كنترل
در اين صنايع ده ها مجموعه الكتريكي و الكترونيكي كه در سامانه پرتاب ماهواره كاربرد دارند، طراحي و ساخته مي‌شود. قطعات الكترونيك را بخش آماد تهيه مي‌كند و قطعات توليدي در بخش‌هاي صنعتي توليد مي شوند بلوك‌هاي كامپيوتر پرواز، سيستم ناوبري، منابع تغذيه، باطري‌ها، عملگرها، فشارسنج‌ها، كابلاژ و كليه تسترهاي ذاتي بلوك‌ها، تستر «ماهواره بر» و تستر پرتاب در اين صنايع طراحي و ساخته مي‌شوند.

و: صنايع تجهيزات پرتاب
در اين صنايع كليه تجهيزات حمل و آماده‌سازي «ماهواره بر» و تجهيزات ميدان تست و پرتاب «ماهواره بر» ساخته شده و نصب مي‌گردند برج سرويس مستقر در ميدان نيز در اين صنايع طراحي و ساخته شده است. همچنين آماده سازي قبل از پرتاب و شارژ سوخت در اين ميدان انجام مي‌گردد.

ز: صنايع ساخت سنسور
در صنايع هوافضايي ساخت سنسورهاي شتاب و سرعت از عوامل تعيين كننده است و توانمندي در اين زمينه گام مهمي در ساخت سيستم‌هاي ناوبري به شمار مي‌آيد.