مشاوره تحصیلی

[AvAstiN]

دوستان كنكوري
اگه مشكلي مثل استرس ، عدم تمركز و . . . دارين بگين تا جايي كه بتونم بهتون كمك مي كنم.

اينم بگم من پارسال كنكوري بودم و مطالعات زيادي در اين زمينه داشتم . ايشالا بتونم به دوستان عزيزم كمكي هر چند ناچيز بكنم .



دوستاني هم كه در زمينه تحصيلي نياز به همفكري دارن مي تونن اينجا مطرح كنن تا بقيه بتونن نظرشون رو بگن

[امید عباسی]

سلام

خیلی تاپیک مفیدی هست و میدونم که کاربرد زیادی خواهد داشت...من از 15 روز دیگه میخوام واسه ارشد شروع کنم ولی مشکل بزرگی که دارم اینه که حافظه ی ضعیفی دارم...چطور میتونم این مشکل رو حل کنم....

بازم ممنون...موفق باشی

[AvAstiN]

من خودم همچين مشكلي رو داشتم . ببين اين مشكل بيشتر زاييده ذهن خودته . يعني تو تصور مي كني كه حافظه ات ضعيفه ولي در واقع اين طور نيست .
پس به خودت تلقين كن كه هيچي يادت نمي ره .

حالا من چند تا روش ديگه هم كه يه جا ديدم رو بهت مي گم :

1 - چشم ها را ببندید. از توی كیف دسته كلید خود را بردارید. حالا بدون این كه چشم ها را باز كنید سعی كنید كلید را داخل قفل قرار دهید و در را باز كنید.

2 - با هر دستی كه عادت به مسواك زدن دارید، از امشب با آن یكی دست مسواك بزنید. مثلاً اگر با دست راست مسواك می زنید، از امشب مسواك را با دست چپ بگیرید.

3 - برای شانه زدن نیز همان تمرینی را كه برای مسواك زدن گفتیم انجام دهید.

4 - اگر همیشه عادت به یك دوش گرفتن ساده دارید، از این پس یك حمام كردن درست و حسابی را تجربه كنید.

5 - اگر هر روز با ماشین سرِ كار می روید از فردا پیاده عازم محل كار خود شوید.

6 - به روی میز تحریر خود نگاهی بیندازید، حالا جای همه چیز را عوض كنید. مثلاً جامدادی را به جای تراش رومیزی بگذارید.

7 - اگر سوار آسانسور می شوید، چشم ها ببندید و سعی كنید دكمه طبقه مدنظر خود را فشار دهید. البته قبل از فشار دادن چشم هایتان را باز کنید تا اشتباهاً به طبقه دیگری نروید.

8 - در زمان زنگ تفریح كار یا كلاس، به جای نشستن و خوراكی خوردن، از جای خود بلند شوید كمی قدم بزنید و هوای تازه استنشاق كنید.

9 - اگر روی میز تحریرتان عكس یا ساعت رومیزی دارید، آنها را وارونه بگذارید.

10 - سعی كنید به جای نگاه كردن به غذا، از بو یا مزه آن پی ببرید كه درون بشقابتان چه غذایی وجود دارد.


خوردن عسل و كندر هم باعث تقويت حافظه مي شه .

[میهن]

شنيدن و يادداشت برداري

با اين كه از دانشجويان انتظار مي‌رود با توانايي يا دداشت‌برداري خوب پا به دانشگاه گذارند اما هميشه اين طورنيست. دبيرستان اين توانايي را ايجاد نمي‌كند و بنابراين مهارتهاي خوب گوش دادن و يادداشت برداري آنها ضرورتا بايد بهتر گردد.
سعي كنيد : شنونده فعال و مثبتي باشيد.
چگونه؟در رديف‌هاي اول بنشينيد، نه چيزي بخوانيد ونه صحبت كنيد. در طي 20 دقيقه دوم (يعني معمولا زماني كه توجه خودرا از دست مي‌دهيد)و تا آخرين دقايق، تا زمان ارائه خلاصه يا نتيجه‌گيري توجه ويژه خودرا حفظ كنيد.

سعي كنيد: يادگيرنده فعال و مثبتي باشيد.
چگونه؟ با علاقه به مطالب درسي با طرح پرسش‌هايي براي دريافت پاسخ در كلاس شركت جوييد.
شما مي‌توانيد اين كار را با انديشيدن دربارة موضوع درسي، و پيش‌قدم شدن در ارائه كنفرانس و از قبل خواني مطالب درسي انجام دهيد (اگر حفظ كردن مطالب براي شما دشوار است، مورد اخير به ويژه برايتان سودمند است.)

سعي كنيد:با توجه ويژه به مطالب اصلي، يادداشتهاي دقيق برداريد.
چرا؟ممكن است نكته اصلي آن جا باشد،اگرچنين است، آن را يادداشت كنيد
افزون بر آن، در پي نكات تأكيدي برآييد؛ يعني يافتن آن نكات از لا به لاي كلام استاد، زبان بدني يا آنچه در چهره و حركات دست وبدن او مشهود است ويا زماني كه استاد مطلبي را به دقت ازروي يادداشتهايش براي شما مي‌خواند .اگر فكر مي كنيد نكته اصلي را دريافت نكرده ايد، يادداشت‌هايتان را به همكلاس‌هايتان يا استاد نشان دهيد.

سعي كنيد:به هنگام يادداشت برداري بين مطالب كمي فضاي خالي بگذاريد.
چرا؟شما بايد براي نوشتن مطالب به زبان خودتان و افزودن آن به يادداشت‌هايتان به حد كافي جا داشته باشيد. اين روش به شما كمك مي‌كند تا با يكپارچه كردن مطالب فعلي با آنچه از قبل مي‌دانستيد، در سطحي ژرفتر مطلب را بياموزيد. همچنين گذاشتن فضاي اضافي در يادداشت‌هايتان، يافتن مطالب را به هنگام مطالعه برايتان آسانتر مي‌كند.

سعي كنيد: در خلال 24 ساعت براي هر كلاس 10 دقيقه يادداشتهاي خودرا مرور كنيد.
چرا؟زيرا در غير اينصورت شما 50 تا 80 درصد از مطالب را از دست مي‌دهيد.

سعي كنيد: يادداشت‌هاي خود را طوري تنظيم كنيد تا بتوانيد به طور مؤثري مطالعه كنيد.
چگونه ؟قسمت وسيعي از حاشيه سمت راست صفحه را خالي بگذاريد، اين جا جاي نوشتن پرسش‌هايي است كه به هنگام خواندن برايتان مطرح مي‌شود پشت صفحه را خالي بگذاريد تا صفحه را به راحتي برگردانيد. يادداشت‌ها را بپوشانيد يا صفحه را به پشت برگردانيد و به پرسش‌هايي كه ضمن مطالعه طرح كرده‌ايد، پاسخ دهيد.

منبع:
http://iransco.org/Br_Shenidan.asp

[میهن]

مهارتهاي يادداشت برداري و حضور در كلاس

يادداشتهاي كافي جزء ضروري يادگيري و مطالعه كار آمد در دانشگاه به شمار مي آيد.
به پيشنهاد هاي زير فكر كنيد و سيستم يادداشت برداري خود را بهبود بخشيد.
1- فعالانه به درس گوش دهيد, اگر ممكن است قبل از نوشتن فكر كنيد ولي مراقب باشيد از يادداشت برداري عقب نمانيد.
2- ذهن خود را نسبت به مطالبي كه با آن مخالفيد باز بگذاريد, اجازه ندهيد بحث كردن در يادداشت برداري شما مداخله كند.
3- اگر پرسش مربوط به موضوع برايتان طرح شده, آن را بپرسيد.

4- از روش استاندارد يادداشت برداري _ شامل نقطه گذاريها, اختصارات, حاشيه ها و غيره استفاده كنيد و آن را در خود بپرورانيد.

5- يادداشتهاي را در دفتري بزرگ نگهداري كنيد. تنها حُسن دفترچه هاي كوچك در آساني حمل آنهاست ولي براي هدف اصلي شما مناسب نيستند, دفتر بزرگ به شما امكان مي دهد حاشيه گذاري مناسي را رعايت كنيد.

6-هر گاه از بخشي از صفحه به بخش ديگر همان صفحه مي رسيد, يك جاي خالي باقي بگذاريد تا در صورت لزوم در آينده آن را با مطالب تكميل شده پركنيد. هدف شما, يادداشت برداري مفيد است و نه صرفاً نگهداري اوراق!

7-سعي نكنيد از تمام مطالب استاد يادداشت برداريد. اين كار در وهله اول غير ممكن و در وهله دوم غير ضروري است زيرا تمام مطالب از اهميت يكساني برخوردار نيستند. بيشتر وقت خود را صرف گوش دادن و يادداشت برداري از نكات مهم و اصلي كنيد. اگر شما با حداكثر سرعتتان يادداشت برداريد, شنونده خوبي نخواهيد بود. گر چه گاهي نوشتن از انديشيدن مهم تر است.

8-در پي سر نخ هاي نكات مهم باشيد, يعني تكرار نكات تاكيدي, تغيير در آهنگ صدا, فهرست كردن نكات مهم و غيره.

9-بسياري از اساتيد مي كوشند در خلال تدريس چند نكته اصلي و چندين نكته كم اهميت تر ارائه دهند. و بقيه سخنراني را به مطالب توضيحي و مثالها اختصاص دهند. سعي كنيد نكات اصلي را يادداشت كنيد و خود را در دام نكات كم اهميت تر كه ارتباطي اندك با يكديگر دارند, اسير نكنيد. اگر خوب گوش كنيد, به ارتباط ميان آنها پي خواهيد برد. در مورد مطالب كه استاد آنها را با اهميت تر تلقي مي كند, دقت نظر به خرج دهيد.

10)يادداشتهاي اصلي خود را به صورت روشن و خوانا بنويسيد تا براي خودتان قابل خواندن باشد ولي هر كجا كه توانستيد از علايم اختصاري ابداعي خودتان استفاده كنيد. اين كار مستلزم دوباره نويسي يادداشتهايتان است تا در زمان بهتري بتوانيد آن را بخوانيد و بدان بينديشيد. همچنين پاكيزگي از جهاتي حُسن است ولي الزاماً يادگيري شما را افزايش نمي دهد.

11)بدون ملاحظه هر آنچه را روي تخته سياه مي بينيد, در دفترتان بنويسيد. آيا تاكنون فكر كرده ايدكه نوشته هاي ناخواناي روي تخته ممكن است سر نخ يك سوال امتحاني باشد. شايد شما نتوانيد تمام نوشته هاي روي تخته را با يادداشتهايتان از گفته هاي سخنراني تلفيق و يكدست سازيد. ولي اگر آنها را جداگانه بنوسيد چه بسا در آينده سرنخ مناسبي باشد. اگر هم چنين نشود, اشكالي ندارد. شما چيزي را از دست نداده ايد, در هر صورت شما در كلاس بوده ايد.
12)در كلاس در رديفهاي جلوتر بنشينيد, زيرا آنجا حواستان كمتر پرت مي شود و شنيدن, ديدن و توجه به مطالب مهم ساده تر مي باشد.

[میهن]

ويرايش يادداشت هاي درسي

1- دلايل خوبي براي سازماندهي و بازنگري هر چه سريعتر يادداشتهايتان پس از سخنراني وجود دارد:
الف) تا زماني كه موضوع درس هنوز در ذهن شما تازه و آماده است, مي توانيد از مثالها و حقايقي كه در حافظه شما از درس به جاي مانده و فرصت نوشتن آنها را در حين سخنراني نداشته ايد, براي تكميل يادداشتهايتان استفاده كنيد.
علاوه بر اين شما مي توانيد قسمتهايي از درس را كه برايتان مبهم باقي مانده است باز يابي كرده و از استاد, يك همكاسي, از متن كتاب درسي و يا از طريق ساير منابع براي كسب اطلاع بيشتر , براي رفع ابهام كمك بگيريد.
ب) مرور بلافاصله مطالب, نتيجه بهتري نسبت به مرور پس از مدت طولاني تر به بار خواهد آورد. اگر دانشجويي در مدت 24 ساعت و يا قبل از جلسه درسي بعدي مطالب را مرور كند از ميزان محفوظات او كاسته و بر ميزان فراگيري او بيشتر از مرور مطالب افزوده مي شود.
2- روش حاشيه نويسي در كنار يادداشتهايتان, بر دوباره نويسي ارجحيت دارد.
پيشنهاد هاي زير مي تواند در زمينه حاشيه نويسي در كنار يادداشتهايتان مفيد باشد:
الف) در زير جملات كليدي و مفاهيم مهم خط بكشيد.
ب) از درج ستاره و علايم راهنما براي نشان دادن مطالب مهم بهره بگيريد.
ج) از حاشيه هاي دفترتان يا از صفحات خالي براي هماهنگ كردن يادداشتها با متن كتاب درسي استفاده كنيد. براي تطبيق يادداشتها با متن كتاب درسي, شماره صفحه متن مربوط در كتاب را در كنار يادداشتهايتان بنويسيد.
د) از كليد واژگان و خلاصه استفاده كنيد .
- يك طرف حاشيه يادداشتهايتان را براي نوشتن واژه هاي كليدي مانند اسامي مهم , فرمولها, تاريخ ها و مفاهيم اختصاص دهيد. اين كار شما را وادار به پيش بيني پرسش هاي عيني مي كند وحقايقي به دست مي دهد كه شما براي تهيه مقاله بدان نياز داريد.

- از طرف ديگر مي توانيد از حاشيه يادداشتهايتان براي نوشتن خلاصه هاي كوتاه از عناوين موجود در آن صفحه, مرتبط كردن محتويات هر صفحه با كل درس جلسه فعلي يا جلسه قبل بهره بگيريد. تهيه چنين يادداشتهايي نه تنها در يادگيري مطالب به شما كمك مي كند , بلكه شما را براي نوعي از تفكر مورد نياز در امتحانات تشريحي و نيز امتحانات موسوم به "عيني" آماده مي سازد.

منبع:http://iransco.org/Br_YaddashtDarsi.asp

[میهن]

مطالعه گروهي براي افزايش سطح يادگيري
برخي از دانشجويان پي برده اند كه مطالعه گروهي در يادگيري بهتر و سريعتر بعضي دروس, سودمند است. با اين حال, مطالعه گروهي بايد با روشي ويژه انجام گيرد؛ در غير اين صورت جز اتلاف وقت و ناكامي نتيجه اي به بار نخواهد آورد.
رهنمود هاي زير به شما در برنامه ريزي و اجراي روش درست مطالعه گروهي كمك مي كند.
1. اندازه گروه مهم است. گروه مي تواند شامل دو نفر باشد ولي اگر تعداد اعضا بين سه تا شش نفر باشد, مطلوب تر است, به طوري كه اگر يك نفر نتوانست در جلسه شركت كند, گروه مي تواند به كار خود ادامه دهد. همه اعضا بايد درس واحدي را اختيار كنند و بتوانند به طور منظم با هم باشند.
2. يك نفر از اعضا بايد در نقش رئيس عمل كند, او بايد مراقب باشد كه جلسه به نحو درستي اجرا مي شود, كسي بيش از حد بيهوده سخن نگويد يا خيلي وقت جلسه به هدر نرود.
3. براي هر جلسه مطالعه بايد دستور جلسه اي تنظيم شود. اين دستور جلسه مشخص
مي كند هر يك از اعضا بايد چه بخشي از درس را توضيح دهد يا به پرسش هاي درس پاسخ گويد.
4. همه اعضا بايد تكاليف منزل را براي آمادگي حضور در جلسه انجام دهند. گر چه, هر يك از اعضا از آن بخشي كه مطالعه اش به او واگذار شده است به خوبي اگاه مي باشد.
5. جلسه گروهي بايد دستور جلسه را به طور كامل پوشش دهد و هيچ موضوعي از قلم نيفتد. جلسه, بنا بر دستور جلسه, يك الي دو ساعت به طول مي انجامد. هر عضو بايد به گونه اي در جلسه مطالعه عمل كند, گويي او معلم ديگر اعضاست. پس از اين كه هر يك از اعضا مباحث مربوط به خود را طرح كرد, بايد همه آزادانه در بحث و طرح سوال و جواب شركت جويند. سرانجام, هر عضو بايد از ايده هاي مهم مطرح شده در جلسه يادداشت كوتاهي بردارد.
6. گام بعدي اين است كه حدود پنج دقيقه درباره ارزش جلسه گفتگو كنيد و به ويژه درباره بهتر كردن روش بحث و تدريس در آينده به گفتگو بنشينيد.
7. گام نهايي تنظيم دستور جلسه بعدي است, اين اقدام پس از آن كه هر عضو پاداش خود را از اين معاشرت و نشست گرفت, انجام مي گيرد.
پس از دو يا سه جلسه, اين روش جا مي افتد, اگر شما اين نحوه مطالعه را به دقت پي گيري كنيد, معمولاً سطح يادگيري شما ارتقاء مي يابد و اين نحوه مطالعه برايتان گيراتر مي شود. اگر اين روش مطالعه براي سبك يادگيري شما و واحد درسي تان مناسب است, يك بار جلسه مطالعه گروهي را راه بيندازيد و منصفانه آن را محك بزنيد. اگر شما از اين روش استفاده كرديد و جواب نداد, آن را تعديل كنيد. اگر باز هم جواب نداد, از آن دست برداريد. همواره فقط كاري را انجام دهيد كه جواب مي دهد.

منبع:http://iransco.org/Br_MotaleGorohi.asp

[میهن]

تمرکز

مقدمه
تمركز يك حالت پيچيده ذهني است. نكته جالب توجه و طنز آميزي كه در مورد تمركز مي‌توان ذكر كرد اين است كه هرچه بيشتر دربارة تمركز، فكر مي‌كنيد يا دربارة آن نگران مي‌شويد، كمتر مي‌توانيد بر تكليف فعلي خود متمركز شويد.همين نكته توضيح مي‌دهد چرا راهبردهايي كه به منظور افزايش تمركز تدوين يافته‌اند غالبا به طور غيرمستقيم و با متمركز شدن روي حذف عوامل مخل به مساله تمركز مي‌پردازند هر چند براي اصلاح تمركز، راه حلهاي ?قطعي? كمي وجود دارد ولي خوشبختانه در مورد اكثر دانشجويان، چه مشكل در زمينه تمركز داشته باشند وچه نداشته باشند و بخواهند صرفا توانايي فعلي خود را افزايش دهند، گام اولي كه بايد برداريد يكي مي‌باشد .تحليل دقيق اموري كه تمركز افراد را بر هم مي‌زنند اغلب مؤثرترين گام جهت اصلاح و بهبود تمركزاست .در اينجا خلاصه‌اي از عوامل مخل ارائه مي‌شود تا زمينه‌اي براي فهم مشكل خاص شما به دست آيد. به منظور دستيابي به جزئيات بيشتر دربارة چگونگي اصلاح تمركز دانشجو مي‌تواند با مركز مشاوره دانشجويي تماس برقرار كند.
امور مخل در مطالعه
محل مطالعه
دانشجويان سال اول ،مخصوصا كساني كه در خوابگاه زندگي مي‌كنند اغلب بخاطر سرو صدا، وجود همخوابگاهي‌ها، يا يك محيط نامناسب، در زمينه تمركزد ار مشكل مي‌شوند .زندگي در منزل يا بيرون از دانشگاه هم مي‌تواند مشكلاتي ايجاد كند. آشنايي با اين مساله كه چگونه مكاني ساكت، راحت و رها از امور مخل براي مطالعه‌بيابيم يكي از ساده‌ترين و مؤثرترين شيوه‌هاي اصلاح تمركز است.
حواسپرتي‌هاي ناشي از شرايط بدني
خواب نامنظم، فعاليت‌ها وعادات غذايي مي‌تواند بدون ترديد علت مشكلات تمركز باشد.ما تمايل داريم به عنوان بزرگسال، ارتباط ميان سلامت جسمي وعملكرد هوشي را ناديده بگيريم.
دستيابي به يك رژيم مناسب غذايي و رعايت آن مي‌تواند عملكرد فيزيولوژيكي مغز شما را در بالاترين سطح حفظ كند. راهبردهاي مديريت زمان (تنظيم و برنامه ريزي وقت ) مانند برنامه ريزي زمان مطالعه بر مبناي اوج وافت وافت توان جسمي، اين اطمينان را به دست مي‌دهد كه توانايي بدني شما براي تمركز در بهترين شكل آن فراهم شده است.
با خود صحبت كردن
خيلي‌هاي نمي‌دانند كه ما به هنگام انجام تكاليف از جمله هنگام مطالعه ،به شكل خاموش با خودمان صحبت مي‌كنيم .
صحبت با خود ، مي‌تواند فعاليت‌ها و رفتارها را در ما برانگيزد و مورد تشويق قرار دهد، به سروسامان دادن آنچه بعدا انجام مي‌دهيم كمك كند، ما از طريق صحبت با خود بر جريان پيشرفت خود نظارت مي‌كنيم . ولي اگر همين گفتگوي با خويش بيش از اندازه ارزشيابانه يا انتقاد ي صورت گيرد بر تمركز اثر منفي مي گذارد .آيا تا بحال تجربه نگارش يك مقاله را داشته‌ايد كه در همان سطر اول آن گير كرده‌ايد و ناكام شده‌ايد ؟مقصر اصلي يك ?ويراستار دروني ? بسيار سختگير بوده است. مقايسه توانايي خود با توانايي ديگران و انتظارات غلط داشتن در مورد مدت و كيفيت تمركزي كه بايد داشته باشيم مي تواند مسئول شكل گيري يك گفتگوي منفي با خويش باشد . با كمي تمرين شما مي‌توانيد ياد بگيريد هر خصيصه دروني مختل كننده خود را اداره كنيد .
انگيزه
بسياري از دانشجويان كه از مشكلات تحصيلي رها هستند و در دانشگاه موفق مي‌شوند اغلب توانايي شان را در اداره امور بر مبناي انگيزش خويش تعريف مي‌كنند:
?تو بايد در دانشگاه بودن را بخواهي .تو بايد بداني چرا اينجا هستي? گاهي اوقات سخت گيريها دربارة درس ،رشته تحصيلي يا حتي صرف در دانشگاه بودن موجب مشكلاتي در زمينه تمركز مي‌شود.
راهبرهايي كه در زمينه مقابله با مشكلات ناشي از حدت و شدت انگيزه ها وجود دارد از تمرين روي هدف برگزيني ساده تا خود ارزيابي‌هاي مفصل را شامل مي‌شود.
مشاوران تحصيلي در هر مؤسسه‌اي مي‌توانند در مورد انتخاب درس و برنامة درسي ، رهنمودهاي ارزشمندي ارائه دهند شما به عنوان دانشجو مي‌توانيد از دفاتر مشاوره دانشجويي دانشگاه خود مطالبي در زمينه مساله انگيزش ـ تمركز به دست آوريد.
مشكلات شخصي
شما يكي از محدود افراد خوش شانس خواهيد بود اگر توانسته باشيد دانشگاه را بدون مقابله با مشكلات تحصيلي ناشي از مصائب شخصي بگذرانيد. حتي امور معمولي چون قطع ارتباط با يك دوست مي‌تواند يك اختلال جدي در توانايي تمركز ايجاد كند. در بيشتر موارد اين امور مخل تمركز، كوتاه مدت هستند و توانايي تمركز به طور طبيعي به سرعت باز مي‌گردد .موقعيتهاي جدي يا خفيف ،كمك بيروني را گاه لازم مي‌گردانند. برخي دانشجويان دريافته‌اند اختصاص دادن زماني به فكر كرد درباره يك مشكل مي‌تواند به كاهش مشغله ذهني‌شان كمك كند.

منبع: http://iransco.org/Br_Tamarkoz2.asp

[میهن]

چگونه كتاب درسي را مطالعه كنيم ؟
تحليل يادگيري يكي از موضوعات اساسي در روانشناسي است. در اين نوشتار بدون هيچ توضيح نظري اضافه ، روشي بنام پس خبا ( پ س خ ب ا ) براي خواندن و مطالعه مطالب كتابهاي درسي ارائه مي گردد كه به نظر مي رسد شيوه موثري براي بهتر فهميدن و بهتر حفظ كردن مفاهيم و اطلاعات كليدي است. نام اين روش (PQRST) برگرفته از نخستين حرف نام هريك از مراحل پنجگانه در مطالعه متون است:
پيشخواني ( Preview )
سئوال كردن ( Question )
خواندن ( Reading )
به خود پس دادن ( Self - recitation )
آزمون ( Test )
دو مرحله اول و آخر ( پيشخواني - آزمون ) ويژه هر فصل از كتاب هستند ،‌ و سه مرحه مياني (‌ سئوال كردن - خواندن - به خود پس دادن ) اختصاص به هر بخش اصلي از هر فصل دارند.
1- مرحله پ ( پيشخواني ):
نخست به مرور كلي فصل معيني از كتاب مي پردازيد تا با موضوعات كلي مورد بحث آشنا شويد . براي اين منظور فهرست مطالب فصل را مي خوانيد . سپس مطالب فصل را مرور مي كنيد كه طي آن ، عناوين بخشهاي اصلي و فرعي فصل را مورد توجه قرار مي دهيد ، و تصاوير و نمودارها را از نظر مي گذرانيد. مهمترين نكته در مرحله پيشخواني اين است كه پس از مرور مطالب فصل ، چكيده اوليه يا پاياني فصل را ( در صورت وجود ) با دقت مطالعه كنيد و روي هر يك از نكاتي كه در آن آمده تامل كنيد . در اين مرحله ممكن است ،‌ سئوالهايي به ذهنتان خطور كند كه پس از خواندن متن كامل فصل بتوانيد به آنها پاسخ دهيد. اين مرحله ، تصوير كلي از مطالب فصل و سازمان بندي آن به دست مي دهد.
2 - مرحله س ( سئوال كردن )
همانطور كه قبلا گفته شد مراحل سئوال كردن ،‌ خواندن و به خود پس دادن ، ويژه هر بخش از هر فصل است. فصل هاي كتاب را يكي يكي در نظر بگيريد. هر سه مرحله سئوال كردن ، خواندن و به خود پس دادن را در مورد هر بخش اعمال كنيد و بعد ، به بعدي بپردازيد. قبل از مطالعه مطالب هر بخش ، نخست عنوان آن بخش و عنوان هاي فرعي آن را بخوانيد . سپس در حين خواندن مطالب هر بخش ، موضوعات مهم آن را به صورت يك يا چند سئوال در نظر بگيريد كه بعدا بايد به آنها پاسخ دهيد. از خود بپرسيد : مولف در اين بخش چه مفاهيم مهمي را در نظر داشته است ؟ مقصود از مرحله سئوال كردن نيز همين است.
3 - مرحله خ ( خواندن )
در اين مرحله ، مطالب هر بخش از فصل را براي آگاهي از معني آن با دقت بخوانيد و ضمن خواندن ، سعي كنيد به سئوالهايي كه در مرحله سئوال كردن مطرح شده بود ، پاسخ دهيد . در باره مطالبي كه مي خوانيد تامل كنيد و بكوشيد بين آن مطالب و اطلاعات قبلي خود ارتباط بر قرار كنيد . مي توانيد زير واژه ها يا عبارات كليدي خط بكشيد . اما ميزان آن از 10 تا 15 درصد متن تجاوز نكند. اگر مقصود از خط كشيدن زير مطالب ، مشخص كردن واژه ها يا عبارات كليدي براي مرور بعدي باشد ، خط كشدين زيادي زير مطالب ، مغاير با چنين هدفي است. تا وقتي تمام مطالب بخش معيني را نخوانده ايد يا با همه مفاهيم كليدي آشنا نشده ايد و اهميت نسبي آنها را ارزيابي نكرده ايد ، يادداشت بر نداريد. در خاتمه خلاصه فصل را از زبان خودتان نوشته و اشكالات احتمالي را با مرور فصل بر طرف كنيد.
4 - مرحله ب ( به خود پس دادن )
پس از خواندن هر بخش ، سعي كنيد مفاهيم اصلي را به خاطر آوريد و اطلاعات را از حفظ با خود بگوئيد . مفاهيم را به زبان خود بازگو كنيد و اطلاعات را ترجيحا با صداي بلند ( و اگر تنها نيستيد ، زير لب ) تكرار كنيد . مطالبي را كه به ياد مي آوريد با متن كتاب تطبيق دهيد تا مطمئن شويد كه آنها را كامل و درست حفظ كرده ايد. به خود پس دادن مطلب كمك مي كند كه به كمبود اطلاعات خود پي ببريد و آن را در ذهن خود سازماندهي كنيد. پس از آنكه بخشي از فصل را به اين شيوه مطالعه كرديد ، به بخش بعدي بپردازيد و دوباره مراحل سئوال كردن ، خواندن و به خود پس دادن را تكرار كنيد.
5 - مرحله آ ( آزمون )
پس از خواندن مطالب فصل بايد به آزمون و مرور مطالب بپردازيد . با مراجعه به يادداشتهايتان ، ببينيد چه مقدار از مفاهيم اصلي را به ياد داريد. سعي كنيد بفهميد چه پيوندي بين مطالب مختلف وجود دارد و اين مطالب چگونه در فصل ، سازمان بندي شده اند. در مرحله آزمون ممكن است مجبور شويد فصل را ورق بزنيد تا صحت مفاهيم و مطالب كليدي حفظ شده را وارسي كنيد در اين مرحله بايد چكيده فصل را بخوانيد و ضمن آن جزئيات مربوط به هر يك از نكات چكيده را در نظر آوريد. مرحله آزمون را هرگز به شب امتحان موكول نكنيد . نخستين مرور، مطالب فصل بايد بلافاصله پس از خواندن انجام شود.
پژوهشها حاكي از آن است كه روش پس خبا روش بسيار مفيدي است و مسلما كارآمدتر از روش روخواني ساده مطالب است . در اين روش مخصوصا به خود پس دادن مطالب نقش بسيار مهمي دارد. اختصاص بخش عمده زمان مطالعه به ياد آوري فعال مطالب بهتر از آن است كه تمام وقت خود را صرف خواندن و بازخواني مطلب كنيد. بررسيها مويد اين نكته اند كه خواندن چكيده فصل بيش از مطالعه سراسر فصل ، كارآمدي دارد. خواندن چكيده پيش از خواندن فصل ، چشم اندازي كلي از فصل فراهم مي كند كه خواننده را در سازماندهي مطالب در حين خواندن مطالب فصل ياري مي دهد. حتي اگر نخواهيد روش پس خبا را به طور كامل دنبال كنيد بهتر است از فوايد به خود پس دادن مطلب و نيز مطالعه چكيده فصل پيش از خواندن مطالب فصل ، غفلت نورزيد.
اين نكات را فراموش نكنيد.
براي اينكه مطالبي در ذهن بماند بايد سازمان بندي شود - با مطالب قبلي پيوند زده شود - تكرار شود ـ به خود پس داده شود - خلاصه بندي و يادداشت گردد. و مجددا يادآوري گردد.

[میهن]

كنترل محيط مطالعه
1ـ يك مكان معين را براي مطالعه كرن تخصيص دهيد. آيا شما مكاني را در اختيار داريد، كه در آن با خودتان خلوت كنيد؟
اگر تصميم به مطالعه كردن داريد، بايد بهترين مكان ممكن را براي اين كار پيدا كنيد. البته اين مكان حتما بايد آرام و بي سرو صدا باشد و درآن شخص در اثر صداهايي مانند راديو، تلويزيون و سرو صداي اشخاص دچار گيجي نشود. اما اين مسئله كاملا هم قطعي نمي باشد. چون 80% مطالعه دانشجويان در اتاق خودشان انجام مي‌شود نه در كتابخانه.
مكانيكه شما در آن به مطالعه مي‌پردازيد و هيچ كار ديگري در آن انجام نمي‌دهيد، بهترين چيز ممكن در دنيا مي باشد. پس از مدتي، مطالعه كردن به رفتاري مناسب با آن محيط ويژه تبديل ميشود. سپس در هرجايي كه در اين دنيا قرار بگيريد، فكر مي‌كنيد بايد كار متناسب آن محل را انجام دهيد. به اين روش توجه كنيد:
هنگاميكه وارد كلاس درس مي‌شويد ومي‌نشينيد، كارتان را با توجه به حرفهاي استاد شروع مي‌كنيد،. در اين جا نگرشها و توجه و رفتارتان به طور خودكار عمل مي‌كنند. براي اينكه قبلا آن اتاق با چيزهايي مانند درس و گوش دادن وغيره مرتبط شده است چنانچه موقعيت اين مكان ( كلاس درس ) را براي جاهاي ديگر هم بوجود بياوريد،‌ در مي‌يابيد كه در آن مكانها هم آسانتر مي‌نشينيد و مطالعه مي‌كنيد.

2ـ‌ قبل از شروع يك تكليف، زماني را كه براي پايان دادن به آن انتظار داريد برروي يك صفحه بنويسيد. گزارشي از اهداف مورد نظرتان تهيه كنيد. اين مرحله در كل، زماني را تلف نمي‌كند. اما مي‌تواند بسيار مفيد باشد. اين مرحله ممكن است فشار خيلي كمي بر روي شما داشته باشد و در نتيجه رفتار مطالعه شما به صورت ثابتي بهبود مي‌يابد. صفحه‌اي كه بر روي آن اهدافتان را يادداشت كرده‌ايد، بعنوان شاخصي از كارآمدي روش مطالعه تان نگهداري كنيد. سعي كنيد هر روز هنگام عصر سطح اهدافتان را بطور جزئي افزايش دهيد، سعي نكيند كه درجه اهدافتان را به صورت رؤيايي بالا ببريد. فقط اهداف را بافاصله زماني كم افزايش دهيد.

3ـ با انتخاب نمادهاي اجتماعي كه به مطالعه مربوط است، توانايي تمركزتان را تقويت كنيد. در اين رابطه شکل خاصي از لباس مثلا يك كلاه، روسري ، يك مجسمه جديد و يا يك تو‌تم را انتخاب كنيد. قبل از اينكه مطالعه را شروع كنيد، كلاه را بپوشيد يا مجسمه كوچكتان را بر روي ميز قرار دهيد. اين اعمال از دو راه به تمركز شما كمك مي كنند. اول از همه، علامتي براي اشخاص ديگر است مبني بر اينكه در حال كاركردن هستيد و
محترمانه از آنها مي‌خواهيد كه مزاحم شما نشوند ( تمركزتان را به هم نزنند ). دوم، برگزار كردن اين مراسم كوتاه و منظم به شما در انجام دادن كارتان كمك ميكند اما به هنگام نامه نوشتن، تخيل كردن و يا پرسه زدن در اطراف،از مجسمه يا كلاهتان استفاده نكنيد. استفاده از اين روش را فقط به زمان مطالعه اختصاص دهيد. اگر جادويتان علاوه بر كتاب با چيزهايي ديگر نيز مرتبط شده بدنبال يك نماد ديگر باشيد. بايد مواظب باشيد كه
نمادهايتان به نشانه‌اي براي برانگيختن رؤيا ها تبديل نشوند .

4ـ اگر حواستان پرت شده است، بايستيد و رويتان را از كتابهايتان برگردانيد: در حالي كه به كتاب خيره شده ودر مورد قوي‌تر شدن ضعف تان با خود نجوا مي كنيد. پشت ميزتان ننشينيد، اگر اين كار را بكنيد بعد از مدتي مطالعه با رؤيا پردازي و احساس گناه مرتبط خواهد شد و اگر مجبور به تخيل هستيد كه همه ما گاهي انجام مي دهيم بلند شده و در اتاق قدم بزنيد. اتاق را ترك نكنيد. فقط بايستد و در حالي كه به تكاليف درسي تان نگاه نمي كنيد به تخيل بپردازيد. عمل فيزيكي ايستادن، فكر شما را بر روي كارتان متمركز مي‌سازد. در اين مورد سعي كنيد. بزودي متوجه مي‌شويد گفتن اين جمله به خود كه " من باي بايستم"به شما در متمركز كردن حواستا كمك مي‌كند.

5ـ در آخر هر صفحه مكث كنيد. و وقتيكه مشغول خواندن هستيد، آهسته تا 10 بشماريد. اين ايده‌اي است كه زمان مطالعه شما را ممكن است افزايش دهد. اگر هنگام خواندن افكارتان آشفته است و نمي‌توانيد تمركز داشته باشيد، اين كار براي شما سودمند است. اگر در حين مطالعه كسي از شما سؤال كند كه " چقدر خوانده ايد " شما تنها به او جواب دهيد: " در حدود سي دقيقه ". اين روش را به كار ببريد اما به خاطر داشته باشيد اين راه فقط به عنوان يك راه حل اضطراري براي نداشتن تمركز به كار مي‌رود.

6ـ براي شروع مطالعه، زمان معيني را اختصاص دهيد. رفتار و عادات معين هميشه در طي روز در زمان مربوط به خودشان رخ مي دهند . اگر يك روز خود را مورد بررسي قرار دهيد ، در مي يابيد كه هميشه كارهاي معيني را در زمانهاي پيش بيني شده اي انجام مي دهيد . ممكن است كه اين مسئله درروزهاي مختلف، تغييراتي داشته باشد اما عموما بعضي از رفتارهاي شما به صورت عادي داراي وقت بخصوصي مي‌باشند. اگر با خودتان رو راست وصادق باشيد، در‌‌‌ مي يابيد كه شروع كردن رفتارهاي كنترل شده توسط زمان، كاري نسبتا ساده است. مسئله مورد توجه اين است كه اگر بتوانيد بطور عادتي مطالعه كنيد يا حداقل قسمتي از مطالعه روزانه خود را انجام دهيد ،بعدها شروع آن آسانتر خواهد بود . سعي كنيد زمان مطالعه را به صورت عادتي در آوريد و به آنچه كه قبل از شروع مطالعه انجام مي دهيد، دقت كنيد. اين يك روش براي بهتر كردن تمركزتان است .

7ـ درست قبل از شروع زمان مطالعه ، هيچ كار ناتمامي را شروع نكنيد. بسياري از مردم در مورد كارهايي كه نسبت به انجامشان تعهد دارند و نيمه تمام مانده اند ، فكر مي كنند . آنها مجبور هستند كه اين كار ها را انجام دهند تا از تعهدي كه دارند، رهائي يابند . فعاليتهاي نيمه تمام معمولا بيشتر از كارهاي تكميل شده ، ذهن را مشغول مي‌كنند. اگر عقيده مذكور را درباره عادت تخيل كرد بكار ببريد، متوجه خواهيد شد كه فعاليت ها و تكاليف ناتمام در مقايسه با آنهايي تمام شده‌اند، بيشتر موجب تخيل ورؤيا پرد ازي مي‌گردند. بنابراين وقتيكه مي‌دانيد به زمان مطالعه كه خودتان آن را انتخاب كرده‌ايد، نزديك مي‌شويد ذهنتان را درگير مسائل پيچيده و بحث‌هاي طولاني نكنيد.
سعي كنيد كه به زمان مخصوص مطالعه عادت كنيد وبه اعمالي كه قبل از شروع مطالعه انجام مي دهيد ، توجه كنيد . اين راهي براي بالا بردن توانايي تمركز شماست.

8ـ اهداف كوتاه مدت ومنظمي را براي خود در نظر بگيريد. اين زمان را به زير مجموعه‌هايي تقسيم كنيد وقتيكه اولين صفحه را تمام كرديد، زمان خاصي را براي اين كار اختصاص دهيد. اگر رياضي مي‌خوانيد ، زماني را براي حل هر مسئله در نظر بگيريد. به عبارت ديگر تكاليف تان را به واحدهاي كوچكي تقسيم كنيد . براي همه اهداف معين شده زماني را تعيين كنيد . اين شيوه توانايي شما را براي مطالعه كردن ، افزايش مي دهد بدون اينكه تمركزتان را از دست بدهيد.

9 ـ از يك دفترچه يادداشت به عنوان ياد يار استفاده كنيد. ترفند ديگري كه به شما در با لا بردن تمر كز كمك مي كند ، قرار دادن يك مداد و كاغذ در كنار دفتر يادداشت شما است . اگر در هنگام مطالعه ، ذهنتان مشغول مسائلي مي شود كه بايد آن را انجام دهيد آن را در دفترچه ياد داشت كنيد در اين صورت مطمئن مي شويد كه در صورت نگاه كردن به دفترچه متوجه كارهايي كه بايد انجام دهيد خواهيد شد. نگراني در مورد فراموش كردن كارهايي كه بايد انجام دهيد، ممكن است موجب اختلال در مطالعه شود.

10ـ قبل از اينكه مطالعه را شروع كنيد، استراحت كنيد. براي تمركز داشتن از خودتان بپرسيد: آيا مطالعه وكار كردن بر روي كتاب، چيزي است كه مرا بترساند؟
اگر مجبور باشيد كه موارد ناخوشايندي را مطالعه كنيد و شما مي‌دانيد كه از خواندن آن مطالب احساس بدي به شما دست مي‌دهد، چه عكس العملي نشان مي‌دهيد ؟ احتمالا مطالعه را متوقف كرده و مشغول خيالبافي مي‌شويد ودلايل خوبي براي متوقف كردن مطالعه پيدا مي‌كنيد. اگر اينگونه عمل كنيد مي‌توان گفت كه اضطراب يادگيري داريد،تنها راه از بين بردن اضطراب يادگيري، يادگرفتن اين مطلب است كه چگونه استراحت كنيم. اگر از لحاظ حسمي و روحي كاملا استراحت كرده باشيد، تقريبا غير ممكن است كه هيچ نگراني از خواندن به خود راه دهيد. كتاب را با آرامش مطالعه كنيد نه با هيجان و اضطراب. وقت مطالعه، مطالعه كنيد ونگراني رابراي زمان خودش بگذاريد. هردو را در يك زمان انجام ندهيد.

http://iransco.org/Br_MohItmotAle.asp