بمب افکن ای-6 اینترودر a-6

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

A-6



یک فروند بمب افکن A-6 اینترودر در حال پرواز بر فراز عراق

آشنایی کلی

هواپیمای A-6 ملقب به اینترودر (مزاحم ، اخلالگر) یک بمب افکن دو موتوره ، ناو نشین و بال وسط ساخت شرکت آمریکایی گرومن است.این هواپیما بین سال های 1963 تا 1997 در خدمت نیروی دریایی ایالات متحده و سپاه تفنگداران دریایی آمریکا بوده و به عنوان یک بمب افکن میان برد با قابلیت استفاده در تمامی شرایط آب و هوایی در جنگ های ویتنام ، لبنان ، لیبی ، عملیات طوفان صحرا و بوسنی شرکت داشته است.این هواپیما توانایی حمل طیف وسیعی از تسلیحات هدایت شونده و غیر هدایت شونده را داشته و پس از 34 سال خدمت پر فراز و نشیب در سال 1997 از خدمت خارج شد.هم اکنون تنها هواپیمای جنگ الکترونیک EA-6B پروالر که از A-6 مشتق شده برای چند ماه آینده در خدمت خواهد بود.

طراحی و توسعه

در سال 1955 ، نیروی دریایی ایالات متحده که از کارایی هواپیماهای AD-6/7 اسکای رایدر در جنگ ویتنام راضی بود ، تصمیم به توسعه یک بمب افکن ناونشین با توانایی انجام ماموریت در تمامی شرایط آب و هوایی گرفت.در اکتبر 1956 ، نیروی دریایی آمریکا یک یادداشت نیاز عملیاتی منتشر کرد و از شرکت های هواپیمایی درخواست کرد تا پیشنهادهای خود را ارائه دهند.در این مناقصه ، شرکت های داگلاس ، بل ، بوئینگ ، گرومن ، لاکهید مارتین و نورث آمریکن پیشنهادهایی ارائه دادند.در 2 ژانویه 1958 ، نیروی دریایی شرکت گرومن را برنده این مناقصه اعلام کرد و در در فوریه همان سال ، قراردادی به منظور ساخت یک پیش نمونه با نام A2F-1 بین نیروی دریایی و شرکت گرومن امضاء شد.جونیور لانس مید سرپرستی گروه طراحان هواپیمای A-6 را بر عهده داشت ؛ او همان کسی بود که مدتی بعد به همراه گروهش شاهکار دنیای هوانوردی یعنی F-14 تامکت و همچنین کاوشگر برنامه آپولو را طراحی کرد.



تامکت و اینترودر ؛ دو جنگنده ساخت یک شرکت اما با ماموریت هایی متفاوت


بال هواپیمای A-6 کاملاً مناسب سرعت های مافوق صوت بوده و حتی طراحی بالهای آن نسبت به هواپیمای F-4 فانتوم نیز برای سرعت های مافوق صوت بهتر است ؛ زیرا فانتوم برای پرواز با سرعت مافوق صوت باید میزان معین و کمتری تسلیحات حمل کند.علاوه بر آن این بال توانایی فراهم سازی قدرت مانوری بالا در حالت بارگذاری شده با انواع تسلیحات را نیز دارد.بعد ها از طراحی بالهای این هواپیما و همچنین ارابه فرود آن در ساخت هواپیمای F-14 تامکت استفاده شد.به منظور کاهش سرعت در حین فرود ، انجام داگفایت یا دیگر موارد ، هواپیماهای A-6 مجهز به دو ترمز هوایی - ایر برک - بوده که بر روی بال های راست و چپ قرار گرفته و در جهت مخالف یکدیگر باز می شوند.

کاکپیت این هواپیما به صورت عجیبی شباهتی به هیچ یک از هواپیماهای ناونشین ندارد ؛ شیشه های ساید بای ساید و جانبی و همچنین چینش صندلی خلبان و ناوبر برای اولین بار بود که در هواپیمایی به کار گرفته می شد.در کاکپیت از یک نمایشگر اشعه کاتدی برای نمایش عوارض زمین استفاده شده که باعث می شود هواپیما بتواند در هر شرایط آب و هوایی و در ارتفاع پست اقدام به بمباران اهداف مختلف کند.


کاکپیت یک فروند A-6A



این هواپیما در زمان خود به یکی از پیشرفته ترین سیستم های اخلالگر ارتباطات الکترونیکی مجهز شده بود که به صورت شگفت آوری یکپارچه شده بودند ؛ همین پیشرفته و یکپارچه بودن این تجهیزات باعث سختی و افزایش هزینه در آموزش و تعمیر و نگهداری می شد.به همین دلیل ، این هواپیما برای نخستین بار به یک سیستم عیب یاب خودکار کامپیوتری موسوم به BACE1 ساخت شرکت لیتون مجهز شد ؛ این سیستم پس از دریافت اطلاعات از اجزای مختلف هواپیما ، آن ها را مورد بررسی و آنالیز قرار داده و در صورت وجود مشکل ، خدمه زمینی را مطلع می ساخت.با استفاده از این سامانه ، تعداد هر نفر ساعت تعمیر و نگهداری به ازای هر ساعت پرواز هواپیما کاهش چشمگیری یافت.


موتور

این جنگنده از دو موتور توربوجت J52P8 با مجموعه قدرت 82 کیلو نیوتن ساخت شرکت پرات اند ویتنی استفاده می کند که به صورت عجیبی در نزدیکی و زیر بال هواپیما نصب شده و ورودی هوایی به شکل نیم دایره و خروجی کوچکی دارد.در ابتدا ، نازل موتور جت متمایل به پایین طراحی شده بود تا هواپیما بتواند در مسافت های کوتاه بلند شود ، این امر به دلیل ناونشین بودن هواپیما و وجود منجنیق در ناوهای هواپیمابر ، فقط به نمونه اولیه محدود شد و در دیگر هواپیماها اعمال نشد.به غیر از این هواپیما، از این موتور در موشک AGM-28 هوند دانگ و بمب افکن A-4 اسکای هاوک هم استفاده شده است.



یک موتور J52 یا با نامگذاری پرات اند وتینی T-8A


تسلیحات

هواپیمای A-6 توانایی حمل یک بمب هسته ای در آویزگاه میانی بدنه را داراست ؛ هر چند هیچگاه به صورت عملی از این قابلیت استفاده نکرد.از آن جا که این هواپیما به عنوان یک بمب افکن ارتفاع پایین طراحی شده بود ، یک روش پرتاب بمب غیر معمول نیز موسوم به LABS-IP2 برای آن ابداع شد.این روش که برای هواپیماهایی که با سرعت بالا و در ارتفاع پایین پرواز می کنند کاربرد دارد ، بدین گونه بوده که هواپیمای بمب افکن با نزدیک شدن به منطقه هدف دماغه هواپیما را در حالت صعودی قرار داده ، سپس کامپیوتر نقطه اصابت را مشخص کرده و بمب پرتاب می شود ؛ پس از پرتاب ، بمب ارتفاع گرفته و به سمت جلو حرکت می کند ؛ پس از آن که هواپیمای حامل با سرعت از منطقه خطر دور شد ، بمب منفجر می شود.این روش باعث می شود تا هواپیمای حامل بتواند چندین مایل از محل انفجار دور شده و به منطقه امنی برود تا از گزند موج انفجار و تششعات آن در امان باشد.


آرایش تسلیحاتی A-6 در سال 1962 ؛ در سال های بعد این آرایش به کلی دگرگون شد

اینترودر به دلیل نوع ماموریت تخصصی خود توانایی حمل گستره وسیعی از موشک های هوا به سطح همچون AGM-45 شرایک ، AGM-62 وال ای ، AGM-65 ماوریک ، AGM-84 هارپون و همچنین موشک ضد رادار AGM-88 هارم را دارد.این توانایی یعنی حمل موشک های هوا به سطح هدایت دقیق در کنار بمب های هوشمندی همچون GBU-10/12/19 Paveway از این هواپیما یک بمب افکن دقیق و قدرتمند ساخته است.مضاف بر آنکه همچون دیگر بمب افکن ها توانایی حمل راکت های غیر هدایت شونده و بمب های سری مارک 80 را نیز دارد و اگر لازم باشد برای حفاظت از خود موشک AIM-9 سایدویندر را حمل خواهد کرد.




یک فروند اینترودر مجهز به 20 تیر بمب 500 پوندی مارک 82

تاریخچه رزمی

ورود به خدمت و جنگ ویتنام: در پاییز 1962 ، هواپیمای A-6 اینترودر گواهینامه طراحی استاندارد ایالات متحده را دریافت و در فوریه سال بعد وارد خدمت شد.از دهه 1960 تا 1990 ، این هواپیما در نقش هواپیمای بمب افکن با توانایی انجام ماموریت در تمامی شرایط آب و هوایی مشغول خدمت در نیروی دریایی و سپاه تفنگداران دریایی آمریکا بود ؛ همچنین نمونه های KA-6D و EA-6B پروالر نیز وظیفه مهم سوخت رسانی به جنگنده های نیروی دریایی و جنگ الکترونیک را بر عهده داشت.نقش هایی که در نیروی هوایی آمریکا بر عهده هواپیماهای اف-105 تاندرچیف ، اف-111 آردوارک در نمونه های F ، A و EF-111 ریون بود.

اولین ماموریت رزمی بمب افکن A-6 ، جنگ ویتنام بود.در این جنگ ثابت شد که این هواپیما به دلیل برد زیاد و توانایی حمل میزان قابل توجه ای مهمات (بیش از 8 هزار کیلوگرم) و همچنین قابلیت پرواز و انجام عملیات در تمامی شرایط آب و هوایی یکی از با ارزش ترین مهره های نیروی دریایی و سپاه تفنگداران دریایی آمریکا در جنگ است.با نگاهی به آمار و شرح ماموریت های این هواپیما در ویتنام می توان نتیجه گرفت که عمده ماموریت های اینترودر بمباران در ارتفاع پایین بوده و به همین دلیل آسیب پذیری زیادی در برابر سامانه های پدافند هوایی و خصوصاً توپ های ضد هوایی داشته است.


یک فروند A-6 اینترودر که به وسیله راکت و خمپاره شلیک شده توسط نیروهای ویتنام شمالی در پایگاه منهدم شده است



در 14 ژوئیه 1965 و در نخستین سانحه ، یک فروند هواپیمای A-6 اسکادران 75 نیروی دریایی آمریکا به خلبانی ستوان دونالد بوکر و ستوان دونالد اینتون زمانی که در حال شیرجه زدن بر روی هدفی در نزدیکی لائوس بودند ، مورد اصابت قرار گرفته و موتور راست هواپیمایشان آتش گرفت ؛ دقایقی بعد موتور از دست رفته و همزمان هیدرولیک و کنترل هواپیما نیز از کار افتاد ؛ بلافاصله هر دو خدمه ایجکت کرده و جان سالم به در بردند.برابر با آمار منتشره ، تعداد 84 فروند هواپیمای A-6 در طی جنگ ویتنام ساقط شده است.از این تعداد 10 فروند به وسیله موشک های زمین به هوا ، 2 فروند توسط هواپیماهای میگ و 56 فروند به وسیله تیربارهای کالیبر کوچک و توپ های ضد هوایی شکار شده اند.آخرین A-6 نیروی دریایی آمریکا در 24 ژانویه 1974 در حالی که مامور انجام پشتیبانی نزدیک از نیروهای زمینی بود ، به وسیله آتش توپ های ضد هوایی منهدم شد و خدمه آن پس از ترک جنگنده به وسیله بالگردهای نیروی دریایی نجات داده شدند.با وجود آن که این هواپیما اساساً یک " بمب افکن ناونشین " بود اما نیروی دریایی و سپاه تفنگداران دریایی آمریکا با استقرار آنها در پایگاه های زمینی از آن ها استفاده می کردند.

جنگ لبنان: در سال 1983 ، نیروی دریایی آمریکا از هواپیماهای A-6 برای پشتیبانی از نیروهای بین المللی مستقر در لبنان استفاده کرد.در 4 دسامبر همان سال ، یک فروند از همین هواپیما با آتش پدافند هوایی سوریه سرنگون شد.
نبرد خلیج سیدرا: در آوریل 1986 ، هواپیماهای A-6 اسکادران های 44 و 55 نیروی دریایی آمریکا پروازهای گسترده ای از روی ناوهای هواپیمابر آمریکایی در - دریای مدیترانه - به منظور بمباران تاسیسات نظامی و حیاتی لیبی انجام داده و از این رهگذر صد ها تن بمب بر سر اهداف مختلف فرو ریختند.

جنگ اول خلیج پارس: در سال 1991 و در طی عملیات طوفان صحرا ، نیروی دریایی و سپاه تفنگداران دریایی آمریکا به صورت گسترده ای از هواپیماهای A-6 برای بمباران اهداف مختلف ، پشتیبانی از نیروهای زمینی ، حمله به یگان های نیروی دریایی عراق و سرکوب پدافند هوایی استفاده کردند.علاوه بر آن ، این هواپیما اصلی ترین پلاتفرم حمل بمب های لیزری نیروی دریایی بود ؛ به همین دلیل و با توجه به کاربرد این بمب ها ، عملیات های زیادی به منظور هدف قراردادن اهداف استراتژیک از سوی این بمب افکن ها انجام شد.عمده هواپیماهای A-6 نیروی دریایی آمریکا از عرشه ناوهای هواپیمابر تئودور روزولت ، ساراتوگا ، جان اف کندی ، آمریکا و رنجر برخاسته و ماموریت های محوله را انجام می دادند ، در حالی که " اینترودر " های سپاه تفنگداران دریایی از پایگاه های زمینی مثل پایگاه هوایی شیخ عیسی در بحرین استفاده می کردند.بمب افکن A-6 در این جنگ با انجام بیش از 4700 ماموریت رزمی کارنامه درخشانی از خود بر جای گذاشت و تنها 3 فروند از آنها با آتش موشک و توپ های ضد هوایی عراق منهدم شد.

دیگر عملیات ها: این هواپیما همچنین در قالب عملیات های گشت زنی و نظارت بر فراز عراق ، سومالی و بوسنی نیز حضور داشته است.


پرواز از روی ناوهای هواپیمابر و بمباران اهداف در عراق اصلی ترین وظیفه اینترودر در جنگ خلیج فارس بود

بازنشستگی

با وجود آن که قبل و بعد از عملیات طوفان صحرا ، بدنه جدیدی توسط دفتر طراحی شماره 164XXX بر روی هواپیماهای A-6E و KA-6D نصب شد اما وزارت دفاع ایالات متحده تصمیم داشت تا از تنوع هواپیماهای نیروی دریایی و سپاه تفنگداران دریایی بکاهد.شرکت مکدانل داگلاس برای جایگزینی این پرنده خود طرحی با نام A-12 اونجر II را پیشنهاد کرد که به دلیل هزینه های بالا مورد موافقت قرار نگرفت.در 28 سپتامبر 1997 ، آخرین هواپیماهای A-6 باقی مانده از خدمت خارج شد ؛ مسئولیتی که تا پیش از این بر عهده A-6 بود را پس از آن هواپیماهای F-14 تامکت مجهز به غلاف هدفگیری لاترین و پس از بازنشستگی تامکت F/A-18E/F سوپر هورنت در نیروی دریایی و F/A-18D در سپاه تفنگداران دریایی آمریکا بر عهده گرفتند.


هم اکنون جنگنده بمب افکن F/A-18E/F وظایف اینترودر های بازنشسته را انجام می دهد


بسیاری از کارشناسان معتقدند که به کارگیری هواپیماهای F/A-18E/F و F/A-18D باعث شده است که شعاع عمل ماموریت های ضربتی که از ناوهای هواپیمابر آغاز می شود کاهش یابد.با این حال ، نیروی دریایی آمریکا در ماموریت های دوربرد خود به صورت موثری از پشتیبانی هواپیماهای سوخت رسان KC-10 و KC-135 بهره می برد که نیاز به برد بالای خود جنگنده را کاهش می دهد.با وجود این که همه این تغییرات به منظور کاهش هزینه ها صورت گرفته است ، اما هنوز نیز شعاع عمل و میزان تسلیحات قابل حمل توسط هواپیمای سوپر هورنت به صورت چشمگیری نسبت به A-6 کمتر است.


نمونه ها

پیش نمونه (YA-6): هشت نمونه از این مدل ساخته شد که برای تست های مختلف زمینی و پروازی مورد استفاده قرار گرفت.

نمونه عملیاتی(A-6A): این مدل در واقع اولین نمونه عملیاتی این هواپیما بود که به تجهیزات تهاجمی دیجیتال یکپارچه و سیستم ناوبری پیشرفته مجهز شده بود تا حداکثر کارایی و دقت را در عملیات های بمباران در شرایط آب و هوایی نامناسب و شب داشته باشد.این تجهیزات - که به اختصار دایان3 خوانده می شد - شامل رادار جستجوگر AN/APQ-92 ساخت شرکت نوردن که با رادار AN/APQ-88 نصب شده در نمونه Y-6A تعویض شد ، رادار ردیاب AN/APG-64 ، رادار ارتفاع سنج AN/APN-141 و یک رادار ناوبری پالس داپلر AN/APN-122 که برای بروز رسانی موقعیت سامانه ناوبری AN/ASN-31 لیتون استفاده می شود ، بود.علاوه بر آن یک کامپیوتر هواشناسی و یک کامپیوتر محاسبات بالستیک یکپارچه نیز بر روی هواپیمای A-6A نصب شده که با رادار ناوبری و پرتاب بمب ارتباط داشته و اطلاعات مختلف را دریافت می کند.نصب سامانه ناوبری هوایی تاکتیکی (تکن) و جهت یاب خودکار نیز بر قابلیت های بالای ناوبری این هواپیما افزوده است.این بسته الکترونیکی مکانیکی پیشرفته باعث شده تا بمب افکن A-6A توانایی بالایی در بمباران در شب و آب و هوای بد - به خصوص به دلیل شرایط آب و هوایی استوایی کشور ویتنام - داشته باشد ؛ هر چند به دلیل بی سابقه بودن چنین آرایش تجهیزاتی پیشرفته ای بر روی یک هواپیما ، مشکلات و نارسایی های متعددی نیز به وجود آمد.در مجموع تعداد 480 فروند از این نمونه تولید شد که 47 فروند از آن به دیگر نمونه ها تبدیل شدند.


نخستین نمونه تولیدی با نام YA2F-1 ؛ به نازل رو به پایین موتور دقت کنید


نمونه سرکوب دفاع هوایی (A-6B): بین سالهای 1967 تا 1970 ، تعداد 19 فروند هواپیمای A-6A به سفارش نیروی دریایی آمریکا به منظور ایفای نقش سرکوب دفاع هوایی تغییر داده شدند ؛ نیروی دریایی این هواپیما را " ایرون هند " یا " دست آهنین " لقب داده بود.در این نمونه بسیاری از تجهیزات تهاجمی حذف شد و تجهیزات شناسایی و ردیابی رادارها و سایت های موشکی جایگزین آن ها شد.از جمله این تغییرات می توان به نصب رادار AN/APQ-103 به جای رادار AN/APQ-92 و همچنین تعویض رادار AN/APN-122 با رادار جدید AN/APN-153 اشاره کرد.از دیگر توانایی های این نمونه توانایی حمل موشک های ضد رادار AGM-45 شرایک و AGM-78 استاندارد بود.را در بین سالهای 1968 تا 1977 ، پنج اسکادران نیروی دریایی آمریکا در کنار هواپیماهای A-6A خود از این هواپیما نیز استفاده می کردند.در مجموع 5 فروند از این نمونه به دلایل مختلف سقوط کردند و در اواخر دهه 1970 هواپیماهای باقی مانده به نمونه A-6E تبدیل شدند.

نمونه تهاجم شبانه (A-6C): در سال 1970 ، تعداد 12 فروند جنگنده A-6A به نمونه A-6C تبدیل شدند.این جنگنده ها وظیفه داشتند تا در هنگام شب به سیستم لجستیکی ارتش ویتنام شمالی هجوم ببرند.این هواپیماها به حسگرهای ردگیری چند منظوره به منظور پیداکردن راه های عبوری کاوران های لجستیکی ارتش ویتنام شمالی مجهز بودند.علاوه بر آن ، این نمونه به غلاف های پرتاب شراره ، دوربین تلویزیونی و یک سیستم کشف احتراق موتور ملقب به " کلاغ سیاه " مجهز شده بود.از جمله دیگر تغییرات انجام شده در این نمونه می توان به تعویض رادار AN/APQ-103 با رادار AN/APQ-112 ، تعویض راداری ناوبری AN/APN-153 با رادار ناوبری بهینه سازی شده AN/APN-186 و تعویض رادار کنترل آتش AN/APG-46 با رادار AN/APQ-127 اشاره کرد.تنها یک فروند از این نمونه در طی نبرد سرنگون شد و پس از پایان جنگ تمامی هواپیماهای A-6C به نمونه A-6E تبدیل شدند.

نمونه سوخت رسان (KA-6D): در اوایل دهه 1970 ، تعداد 78 فروند A-6A و 12 فروند A-6E به تجهیزات سوخت رسانی مجهز شدند تا جایگزین هواپیماهای سوخت رسان KA-3B و EA-3B اسکای واریور قدیمی شوند.در این هواپیماهای تغییر یافته سیستم دایان برداشته شده و به جای آن یک سامانه سوخت رسانی داخلی نصب گردیده است.همچنین در صورت نیاز می توان از یک غلاف سوخت رسانی خارجی که در آویزگاه میانی بدنه نصب می شود نیز استفاده کرد.به صورت تئوری ( بر روی کاغذ ) ، این نمونه توانایی شرکت در عملیات های تهاجمی روزانه را دارد اما معمولاً به چهار مخزن سوخت در زیر بال ها مجهز می شد و هرگز وارد عملیات تهاجمی نشد.این هواپیما هم اکنون بازنشسته شده و نیروی دریایی آمریکا در صورت نیاز از هواپیماهای F/A-18E/F برای ماموریت های سوخت رسانی پر خطر استفاده می کند.

نمونه تهاجمی بروز شده (A-6E): این نمونه در واقع یک هواپیمای بروز شده از نظر سیستم های ناوبری و تسلیحاتی پیشرفته بود که در سال 1970 رونمایی شد و سال بعد نیز عملیاتی شد.از جمله تجهیزات این هواپیما می توان به رادار چند منظوره نوردن AN/APQ-148 ، کامپیوتر پردازنده تعویض شده با یک کامپیوتر آی سی پایه ، سیستم ناوبری اینسریایی AN/ASN-92 و سیستم ناوبری برای استفاده بر روی ناوهای هواپیمابر یا به اختصار CAINS4 اشاره کرد.

در سال 1979، همه جنگنده های A-6E به یک مجموعه حسگرهای شناسایی و هدف گیری (TRAM) که در قالب یک برجک کوچک نصب شده در زیر دماغه که متشکل از یک سنسور حراتی مجهز به سامانه شناسایی و ردیابی لیزری و یک کامپیوتر AN/ASQ-155 ساخت کمپانی IBM مجهز شدند.این سامانه همچنین با یک رادار AN/APQ-156 ساخت شرکت نوردن هماهنگ شده که خلبان می تواند با استفاده از هر دو اهداف را شناسایی و مورد حمله قرار دهد ؛ همچنین می تواند بدون روشن کردن رادار که امکان لو رفتن عملیات را بالا می برد و تنها با استفاده از مجموعه حسگرها به اهداف حمله کند که درصد موفقیت آن نیز بالاتر خواهد بود.

این مجموعه حسگرها (TRAM) علاوه بر توانایی های ذکر شده، قابلیت هدایت بمب های لیزری به سمت اهداف را نیز دارد.جنگنده A-6E همچنین از یک سامانه هدف گیری اهداف متحرک ( مانند تانک یا خودروهای زرهپوش ) برخوردار است که این اجازه را به خلبان می دهد که حتی از تسلیحات غیر هدایت شونده ای مانند بمب و راکت به نحو احسنت استفاده کند.


تصویری که از پنجره چپ یک A-6E اینترودر ناو هواپیمابر یو اس اس آیزنهاور از هواپیمای همبال گرفته شده است


در سال 1980، بر روی تعدادی از هواپیماهای A-6E که به سیستم TRAM مجهز شده بودند یک سیستم بهبود کنترل تسلیحات (WCSI) نصب شد که امکان حمل تسلیحات بیشتر از جمله نسل اول موشک های هدایت دقیق مثل AGM-84 هارپون یا AGM-123 اسکپیر را به این جنگنده می داد.در نهایت تنها موشک های هارپون و SLAM به دلیل تشابهی که در سیستم های هدایتی داشتند با این جنگنده هماهنگ شدند که البته برای شلیک موشک AGM-84E SLAM به یک جنگنده A-6E SWIP برای هدایت این دو به نزدیکی هدف نیازمند است.

در اوایل دهه 1990، آخرین بازمانده های A-6E تحت یک برنامه به روز رسانی سیستم های تسلیحاتی توانایی استفاده از آخرین مهمات هدایت دقیق ارتش ایالات متحده همچون AGM-84 ماوریک، AGM-84E اسلام ، AGM-62 وال ای و موشک ضد رادار AGM-88 هارم را پیدا کردند.همچنین یک سی پی یو (CPU) نیز به کامپیوتر AN/ASQ-155 اضافه شد تا توانایی برقرای ارتباط با پایلون های جدید را داشته و از طرف دیگر به عنوان یک پنل اضافی مورد استفاده قرار گیرد.پس از مشکلات بسیاری که به دلیل خستگی سازه - که به دلیل عمر بالای ناوگان بود - پیش آمد، حدود 85 درصد جنگنده های A-6E فعال به بال های کامپوزیت که از ترکیب گرافیت، اپوکسی، تیتانیوم و آلمینیوم ساخته شده بود، مجهز شدند.

از دهه 80-1970 ، نرخ تولید این جنگنده چهار یا پنج فروند در سال بود اما در سال 1990 تصمیم به پایان دادن به تولید این جنگنده گرفته و آخرین هواپیماهای سفارش داده شده که 20 فروند نمونه بهبود یافته (SWIP) به همراه بال های کامپوزیت بود، تحویل داده شد.

نمونه پیشرفته (AF-6F): در اواسط سال 1980، موتورهای یک فروند جنگنده A-6 اینترودر قدیمی که به یک موتور توربوجت J52 مجهز بود با موتورهای بدون پس سوز توربوفن F404 ساخت جنرال الکتریک که بعد ها در جنگنده F/A-18 هورنت استفاده شد، مجهز شد ؛ نتیجه آزمایش ها بهبود چشمگیری در قدرت و مصرف سوخت جنگنده بود.علاوه بر موتور جدید، این نمونه که به Intruder II مشهور است، دارای ایویونیک جدید شامل رادار روزنه دید مصنوعی AN/APQ-173 و نمایشگرهای چند منظوره در کابین بود.این رادار توانایی هوا به هوای قابل توجه ای به این جنگنده می بخشید که از جمله آن حمل موشک برد متوسط پیشرفته AIM-120 آمرام است.

اگر چه پنج نمونه از این مدل تولید شده بود، اما این طرح در سال 1991 به نفع جنگنده A-12 آونجر II لغو شد و پیشنهاد گرومن مبنی بر نمونه ای جدید که سیستم های الکترونیکی A-6F را حفظ کرده اما از موتورهای پیشین استفاده کند نیز رد شد.





هواپیمای A-6 اینترودر از سه نمای مختلف

مشخصات

خدمه: 2 نفر

طول: 16.64 متر

طول بالها: 16.15 متر

ارتفاع: 4.75 متر

مساحت بال: 49.15 متر مربع

وزن خالی: 11.630 کیلوگرم

وزن در حالت بارگیری شده: 15.870 کیلوگرم

بیشینه وزن برخاست: 27.500 کیلوگرم

موتور: دو موتور توربوجت J52-P8B ساخت پرات اند ویتنی

قدرت موتور: 41.4 کیلو نیوتن

بیشینه سرعت: 1.040 کیلومتر در ساعت

برد: 5.222 کیلومتر

نرخ صعود: 37.8 متر بر ثانیه


منبع http://irartesh.ir/Forum/Post/6863