پای درس «جهاد با نفس» شیخ حر عاملی

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

35- – باب اینکه بر مؤمن واجب است آنچه را برای خود دوست می دارد برای مؤمنین دوست بدارد و آنچه را برای خود نمی پسندد برای آنان نخواهد

327 : عربی به خدمت پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله آمد و عرض کرد :
ای رسول خدا!مرا عملی بیاموز که به سبب آن به بهشت داخل شوم .حضرت فرمود : آنچه را که دوست می داری مردم درباره تو به جای آورند درباره آنان به جای آور و آنچه را که ناپسند می شمری درباره ات به جای آورند درباره آنان به جای نیاور.

328 : امام صادق علیه السلام فرمود :
خداوند به حضرت آدم علیه السلام وحی فرستاد که من تمامی سخنی را که با تو دارم در چهار سخن جمع می کنم –تا آنجا که فرمود: - و اما آنچه که بین تو و بین مردمان باید باشد این است که برای مردم به چیزی خوشنود شوی که برای خودت به آن خوشنود می گردی و برای آنان چیزی را ناپسند شمری که برای خودت آن را ناپسند می شمری.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

36 – باب استحباب اینکه آدمی به جای اینکه به عیبجویی از دیگران بپردازد به عیب خود مشغول باشد

329 : امام باقر علیه السلام روایت کند که رسول خدا صلی الله علیه و اله فرمود :
سه خصلت وجود دارد که هر کس این سه خصلت یا یکی از آنها در او باشد در روزی که هیچ سایه ای جز سایه عرش الهی نیست در زیر سایه عرش الهی خواهد بود : یکی کسی که به مردم از جانب خود چیزی عطا کند که خود نیز درخواست کننده آن چیز از مردمان است و دیگر کسی که قدمی از قدمی بر ندارد مگر اینکه بداند که این قدم برداشتنش رضایت و خوشنودی خداوند را در پی دارد و دیگر کسی که از برادر مسلمان خود عیبجویی نکند مگر زمانی که آن عیب را از خود دور سازد زیرا چنین کسی عیبی را از خود دور نمی کند مگر اینکه عیب دیگری برایش ظاهر می شود(پس همواره مشغول به برطرف کردن عیوب خویش است و با عیب دیگران کاری ندارد)و همین برای مرد کافی است که به خود مشغول باشد نه مردمان.

330 : امام باقر علیه السلام فرمود :
از جابر بن عبدالله انصاری شنیدم که می گفت : رسول خدا صلی الله علیه و اله بر ما گذر می کرد که ایستاد وسلام کرد و فرمود: چه شده است که می بینم دوستی دنیا بر بسیاری از مردم چیره شده است ؟-تا آنجا که فرمود: - خوشا به حال کسی که بیم از خدا او را به خود مشغول ساخته و از مردم بیم و هراسی ندارد، خوشا به حال کسی که عیب خودش او را از عیب جویی برادران مؤمنش باز داشته است.

331 : امام باقر علیه السلام فرمود:
همین عیب برای شخص کافی است که از عیوب مردم عیبی را تشخیص دهد که در مورد خودش آن عیب بر او پوشیده مانده (و تشخیص نمی دهد که این عیب در خود او نیز وجود دارد)یا اینکه عیبی را بر مردم بگیرد که در خود او آن عیب هست و او توانایی بازگشتن از آن را ندارد یا اینکه همنشین خود را با سخنان یا کارهای بیهوده آزار دهد.

332 : ابوذر گوید: به رسول خدا صلی الله علیه و اله عرض کردم: ای رسول خدا !مرا سفارشی فرما . حضرت فرمود :
تو را به رعایت تقوای الهی سفارش می کنم زیرا تقوی سر همه کارها (ی شایسته)است.عرض کردم :بیش از این بفرما.فرمود: بر تو باد به تلاوت قرآن و زیاد به یاد خدا بودن ، عرض کردم : بیش از این بفرما.فرمود : بر تو باد به سکوت طولانی. عرض کردم : بیش از این بفرما. فرمود : بر حذر باش از زیاد خندیدن . عرض کردم : بیش از این بفرما .فرمود : بر تو باد که فقیران را دوست داشته باشی و با آنان همنشینی کنی . عرض کردم : بیش از این بفرما . فرمود : حق را بگو اگر چه تلخ باشد.
عرض کردم: بیش از این بفرما . فرمود : در راه خدا از سرزنش هیچ سرزنشگری هراس نداشته باش. عرض کردم: بیش از این بفرما . فرمود : باید آن عیبی که از خود سراغ داری تو را از عیبجویی مردم باز دارد ، زیرا در آنچه که مثل آن را خود انجام می دهی حجتی بر علیه مردم نمی یابی. سپس فرمود : برای عیبناک بودن مرد کافی است که در او سه خصلت باشد : یکی اینکه عیبی را از مردم بداند در حالی که (آن عیب در خود او وجود داردو او)از آن عیب در خود جاهل است و دیگر اینکه از مردم شرم کردن درباره چیزی را در خواست کند که آن چیز در خود او نیز هست و دیگر اینکه همنشین خود را در چیزهای بیهوده آزار دهد . سپس فرمود : ای ابوذر! هیچ عقلی همچون عاقبت اندیشی نیست و هیچ پرهیزکاری ای همچون دست کشیدن (از گناه) نیست و هیچ اصل و تباری مانند خوش خلقی نیست.

333 :امام صادق علیه السلام فرمود :
زمانی که حضرت موسی علیه السلام می خواست از حضرت خضر علیه السلام جدا شود گفت : مرا سفارشی فرما. حضرت خضر علیه السلام در ضمن توصیه هایش فرمود : از سر سختی و خیره سری بر حذر باش و از اینکه بدون نیاز و حاجتی به دنبال چیزی روی حذر کن و از اینکه بدون تعجب بخندی پرهیز کن و گناهت را یاد کن و از اینکه گناهان مردم را یاد آور شوی بر حذر باش.

334 : امیر المؤمنین علیه السلام درباره نهی نمودن از عیبجویی مردمان فرموده است:
بر کسانی که خود نگهدار و پاکند و سلامت از گناه به آنان بخشیده شده است سزاوار است که به حال گناهکاران و نافرمانان رحمشان آید و شکر گزاری (نعمت سلامت از گناه) بر آنان چیره و مسلط باشد و این شکرگزاری آنان را از بیان عیب مردم باز دارد ، پس چگونه است حال آن عیبجویی که از برادر خود عیب گیرد و او را بر گرفتاری اش سرزنش کند ؟! آیا این شخص عیبجو به یاد نمی آورد آن جایی را که خداوند گناهانی از او را پوشاند که به مراتب بزرگتر از گناهی بودند که او اکنون بر آن از برادر خود خرده گیری می کند؟پس چگونه برادرش را به گناهی سرزنش می کند که خود همانند آن را مرتکب شده است؟ اگر هم عین آن را مرتکب نشده خداوند را در بزرگتر و بدتر از آن نافرمانی نموده ، و سوگند به خدا که اگر هم این شخص مرتکب گناه بزرگ نشده حتما گناه کوچک انجام داده است و این جرأتی که در عیب گیری از مردم به خرج داده خود از هر گناهی بزرگتر است.
ای بنده خدا! در عیبجویی از بنده ای که مرتکب گناهی شده شتاب مکن شاید گناه او بخشیده شود و بر نفس خویش ایمن مباش که گناه کوچکی انجام داده ای شاید بر همان گناه عذاب شوی . پس هر کس از شما به عیب دیگری آگاهی یافت باید از عیبجویی او خودداری کند زیرا به عیب خود نییز آگاه است. و باید شکرگزاری بر پاک بودنش از گناهی که دیگری مرتکب آن است او را از پی گیری گناه دیگران به خود مشغول دارد.

335 : امیر المؤمنین علیه السلام فرمود :
کسی که در عیب خویش اندیشه کند از عیب جویی دیگران باز می ماند و کسی که به روزی خداوند خوشنود باشد بر آنچه که از دست داده است غمگین نمی شود- تا آنجا که فرمود: - و کسی که در عیبهای مردمان بنگرد سپس آن عیوب را برای خویش بپسندد چنین کسی نادان واقعی است.

336 : امیر المؤمنین علیه السلام فرمود :
بزرگترین عیب آن است که آنچه را که مانند آن در خود توست عیب بشمری.

337 : محمد بن اسماعیل از یکی از مردانش نقل می کند که گفت :
از امام صادق علیه السلام شنیدم که می فرماید : هر گاه دیدید که بنده ای گناهان مردمان را جستجو می کند و گناهان خویش را فراموش کرده است بدانید که او فریب خورده و مورد مکر (شیطان) واقع شده است .

338 : رسول خدا صلی الله علیه و اله فرمود :
در شهر گروهی بودند که عیوبی داشتند اما از بیان عیوب دیگران ساکت ماندند خداوند نیز مردم را از عیوب آنها ساکت کرد پس آنان مردند در حالی که در نزد مردم عیبی برای ایشان وجود نداشت و در شهر گروهی بودند که عیبی نداشتند اما در مورد عیوب مردم سخن می گفتند خداوند نیز برای آنان عیبهایی ظاهر ساخت که پیوسته تا زمانی که مردند به آن عیبها شناخته می شدند.

339 : ابی عبیده حذاء گوید : از امام باقر علیه السلام شنیدم ک می فرماید :
رسول خدا صلی الله علیه و اله فرمود : همانا خیری که ثوابش سریعتر از هر خیر دیگری به آدمی می رسد نیکی کردن است و شری که کیفرش سریعتر از هر شر دیگری نصیب آدمی می شود ستم نمودن است و برای عیبناک بودن مرد همین بس که رد مردم عیبی را ببیند که از دیدن آن عیب در وجود خود نابینا است و مردم را به عیبی سرزنش کند که خود توان ترک آن را ندارد و همنشین خود را به خاطر چیزی پوچ و بیهوده آزار دهد.

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

37 – باب وجوب عدالت

340 : از امام صادق علیه السلام روایت است که فرمود :
از خدا بترسید و عدالت را پیشه خود سازید زیرا شما خود بر قومی که عدالت نمی ورزند خرده گیری می کنید.

341 : امام صادق علیه السلام فرمود :
عدل از آب گوارایی که تشنه به آن برخورد می کند شیرین تر است، چه فراخ و گسترده است عدالت زمانی که جانب انصاف و تعادل در آن رعایت شود اگر چه کم باشد.

342 : امام صادق علیه السلام فرمود :
عدل شیرین تر از عسل و نرم تر از کف و خوشبوتر از مشک است.

343 : امام صادق علیه السلام فرمود :
به راستی خداوند برای کسی که به او سلطنتی بخشیده است سر آمد و مدت معین از شبها و روزها و سالها و ماهها قرار داده است پس اگر آنان در بین مردم به عدل رفتار کنند خداوند به فرشته ای که گرداننده روزگار است دستور می دهد که کند تر بگرداند تا روزها و شبها و سالها و ماههای آنان طولانی شود. و اگر به مردم ستم کنند و به عدالت رفتار نکنند خداوند آن فرشته اش را امر می کند که در گرداندن شتاب کند پس شبها و روزها و سالها و ماههایش کوتاه می شود و خداوند عزوجل آن شبها و ماههایی را که برای آنان مقدر فرموده به اتمام می رساند.

344 : امام صادق علیه السلام فرمود :
سه کس هستند که در روز قیامت تا وقتی که خداوند از حساب خلق فارغ شود نزدیکترین کسان به خداوند اند: یکی کسی که قدرت و توانایی اش در حال خشم او را به سوی ستم کردن به زیر دستان فرا نخوانده است و دیگری کسی که (برای اصلاح و حکم کردن) بین دو نفر رفت و آمد کند ولی حتی به اندازه یک دانه جو به یکی از آنها بر علیه دیگری تمایل پیدا نکند و دیگری کسی که در جایی که به ضرر اوست حق را بر زبان آورد .

[حسنعلی ابراهیمی سعید]

38 – باب اینکه بر کسی که درستی ای را می ستاید جایز نیست که در مورد دیگری خلاف آن را عمل کند 345 : از امام صادق علیه السلام روایت است که فرمود :
همانا در روز قیامت یکی از کسانی که حسرتش از دیگران بیشتر است کسی است که راستی و درستی ای را ستوده است ولی درباره دیگری خلاف آن را عمل نموده است.
346 : از امام صادق علیه السلام روایت است که فرمود :
همانا در روز قیامت حسرت کسی از همه بیشتر است که درستی ای را ستوده اما در عمل خلاف آن را به کار بسته است.
347 : از امام صادق علیه السلام روایت است که فرمود :
همانا در روز قیامت یکی از کسانی که عذابش از دیگران سخت تر است کسی است که درستی و عدالتی را ستوده است اما به غیر آن عمل کرده است .

348 : از امام صادق علیه السلام روایت است که درباره قول خدای عزوجل که می فرماید :
(پس آنان و گمراهان به روی در دوزخ افکنده شوند)فرمود : ای ابا بصیر! آنان گروهی هستند که عدل و راستی ای را به زبان می ستایند ولی به غیر آن عمل می کنند.
349 : خیثمه گوید : امام جعفر صادق علیه السلام به من فرمود :
به شیعیان ما برسان که هرگز کسی به رضوان و خوشنودی که در نزد خداست نخواهد رسید مگر با عمل و به شیعیان ما برسان که در روز قیامت کسی که حسرتش از دیگران بیشتر است آن کس است که عدالت و درستی ای را ستوده است سپس به غیر آن عمل کرده است.

http://askdin.com/thread/%D9%BE%D8%A...4%DB%8C?page=1