میگرن

[محمدرضارا]

اژه میگرن از لفظ یونانیHemicrain( به معنی” نیمی از سر”) گرفته شده است که خود این کلمه ریشه در زبان مصری دارد. میگرن، نوعی اختلال سردرد است که با ترکیب متنوعی از تغییرات عصبی و گوارشی مشخص می شود. درد میگرن اغلب اوقات به صورت درد ضربان دار یک طرفه است که ابتدا خفیف است و کم کم شدید می شود. دردهای میگرنی در همه موارد با بی اشتهایی و تهوع و گاهی اوقات با استفراغ همراه هستند.درهنگام حملات میگرنی، بیماران به وضوح دچار تحمل نکردن نورهستند( فوتوفوبی) و برای استراحت، به محلی تاریک می روند. ممکن است تحمل نکردن صدا( فونوفوبی) و گاهی اوقات تحمل نکردن بوها (Osmophobia) نیز وجود داشته باشد. در کودکان، میگرن اغلب با حملات دردشکم، بیماری حرکت(Motion Sickness) و اختلالات خواب همراه است. شروع دیررس میگرن( در سنین بالای ۵۰ سال) نادر است؛ با وجود این، عود میگرنی که بهبود یافته است، غیرمعمول نیست.تشخیص بیماری، براساس خصوصیات سردرد و علائم همراه صورت می گیرد. چرا که نتایج معاینه فیزیکی و مطالعات آزمایشگاهی به طور معمول طبیعی است. در مورد میگرن انواع متعددی از آن توصیف شده اند که شایع ترین آنها عبارت اند از: میگرن معمولی( میگرن بدون وجود پیش درآمد) و میگرن کلاسیک( میگرن همراه با مرحله پیش درآمد).میگرن چیست ؟میگرن عبارت است از اختلال یا سردردی که معمولا” تکرار می شود و با تغییرات موقتی قطر رگهای خونی در سر ، صورت می گیرد .
امروزه سردردها ، یکی از هدفهای تحقیقات پزشکی به شمار می روند . تخمین زده می شود که شش نفر از صد نفر به میگرنها،که نوعی از سردردهای مزمن محسوب می شوند، مبتلا هستند و معمولا” خانمها بیشتر به میگرن مبتلا می شوند .
میگرن می تواند به علائم عصبی غیر از سر درد ، شامل تغییرات بصری ، اشکال در گفتار ، ضعف یا کرخی در قسمتی از بدن ، احساس مورمور و سوزش منجر شود .
در مورد میگرنها ، فاکتورهای وراثتی و محرکهای محیطی در ایجاد شرایطی که قطر غیر طبیعی و التهاب عروق خونی را موجب شود ، شرکت دارند .حمله های میگرنی ممکن است در اثر عکس العملهای آلرژیک ، نورهای شدید ، سروصداهای بلند ، فشار روحی و جسمی ، تغییر درعادت خواب ، کشیدن سیگار یا قرارگرفتن در معرض دود سیگار ، گرسنگی ، مصرف الکل ، کافئین ، نوسانات هورمونی (مصرف قرصهای ضدبارداری) و… ایجاد شوند . ارتباط غذاها با میگرن شامل غذاهایی است که حاوی
Amino
asid
Tyramine
هستند مثل پنیر کهنه ، ماهی دودی ، جگر مرغ، انجیر ، بعضی انواع بنشن ، شکلاتها ، آجیل ، خمیر ، بادام زمینی ، میوه هایی مثل آواکادو ، موز ، مرکبات همچنین پیاز ، لبنیات ، گوشتهای حاوی نیترات ( مثل بیکن ، سوسیس ، سالامی ، گوشت دودی شده ) غذاهای اشباعشده، فرآوری و تخمیرشده ، ترشی یا غذاهای خوابانده شده در ترشیجات و آبلیمو موادی هستند که می توانند در بروز این بیماری موثر باشند .راههای پیشگیریپرهیز غذایی : به طور کلی هر یک از بیماران شخصا می تواند تشخیص دهد کدامیک از غذاهای یاد شده با بروز میگرن در وی ارتباط دارد . یک روش برای این امر حذف این غذاهاست. و فرد بیمار می تواند دوباره و به تدریج مواد حذف شده را به رژیم غذایی خود بیافزاید. با این روش بسیاری از بیماران می توانند غذاهایی را که باید از خوردن آن پرهیز کنند ، تعیین نمایند .علائم میگرنغالبا” سردرد میگرنی به صورت کوبیدن در یک طرف سر شروع می شود و به دو طرف گسترش می یابد یا درهمان یک طرف باقی می ماند . بعضی ها از وجود درد در پشت چشمها و پشت سر در گردن خبر می دهند .میگرن معمولا” به صورت سردردی گنگ شروع شده و ظرف چند دقیقه تا چند ساعت به دردی بسیار شدید مبدل می شود.حتیممکن است ساعتها یا روزها طول بکشدAura یا علائم اولیه ومقدماتی میگرن ، ممکن است چند دقیقه تا۲۴ ساعت قبل از شروع سردرد پیش بیاید و موجب تغییرات در دید، زیگزاگ دیدن خطوط، کم اشتهایی، احساس سرما، لرز، حالت تهوع وافزایش ادرار، پف کردگی صورت، خستگی و زودرنجی شود.
پس بنابراین اگر با سردردهایی غیر معمولی ، تغییر رنگ پوست ، خواب آلودگی ، سرفه مداوم ، استفراغ ، تهوع ، اسهال ، یبوست ، گرفتگی عضلات یا درد شکم مواجه شدید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.مراحل میگرنحمله های سردرد میگرن به طور معمول صبح ها و اغلب آخرهفته شروع می شود. هر حمله از چند ساعت تا چند روز به طول می انجامد، و تعداد حمله ها درهرماه بین یک تا سه بار تکرار می شود. یک سردرد میگرنی به طور معمول دارای دومرحله است:الف) مرحله پیش درآمد(Aura). در این مرحله مجراهای خونی مغز منقبض می شوند و علائم این مرحله عبارت اند از: اختلال در گفتار، مشکلات بینایی، بی حسی، سوزش خفیف، کم سو شدن چشم، وجود صدا در گوش، ضعف و کرختی در اندام. بیشتر اوقات دیده شده است که به علت سردرد میگرن، آشفتگی هایی در سیستم گردش خون و عروق به وجود می آید. دست و پا( به ویژه انگشتان) در حین حمله های درد، سرد و پیشانی خیلی گرم می شود.
این مرحله و علائم آن کمتر از یک ساعت طول می کشد. افراد تا پایان این مرحله کمی باید صبر کنند.
ب) مرحله مغزی یا سفالیک(Cephalic). در این مرحله مجراهای خونی مغز، منبسط می شوند و علائم این مرحله عبارت اند از: دردهای ضربان دار در کنار سر، تهوع و حال به هم خوردگی، حساسیت زیاد به صدا و نور، کاهش اشتهاء و احتقان در بینی.
مرحله سفالیک حدود ۲ ساعت تا حداکثر ۳ روز طول می کشد. بنابراین بهتر است تا قبل از شروع میگرن از داروهای خود استفاده کنید و با پرهیزهای لازم، شدت آن را کاهش دهید.شیوع میگرنبراساس متون روانشناسی بیماری ها، حدود ۱۰ درصد کل جمعیت جهان به سردرد میگرن مبتلا هستند و همه انواع میگرن، در هر سنی، از اوایل کودکی تا بعد از آن می تواند شروع شود. با این وجود حمله های میگرن کمتر قبل از ۵ سالگی رخ می دهد و بیشترین سن شیوع بیماری در دوران بلوغ و اوایل بزرگسالی است. با افزایش سن، زنان بیش از مردان از سردردهای میگرنی رنج می برند، زیرا شیوع میگرن در زنان حدود ۱۵ درصد و در مردان ۷ درصد گزارش شده است. هم چنین شیوع میگرن در میان شهرنشینان بیشتر از روستاییان است.عوامل غذایی تشدید کننده میگرن۱- گلوتامات : نمک یا اسیدآمینه ای که در بافت های عصبی موجود است. این ماده در محصولات آماده شده به میزان زیادی وجود دارد. به این منظور باید برچسب روی محصولات را به دقت مطالعه کرد. این ماده در انواع کنسرو و غذاهای یخی وجود دارد.۲- آمین ها: بعضی غذاهای حاوی آمین ها، فعال کننده رگ ها هستند و به نظر می رسد آغازگر انقباض رگ های خونی در مغز می باشند. تیرآمین و فنیل اتیل آمین دو ماده اصلی مسبب این مشکل هستند. اگرچه سایر آمین ها نیز ممکن است اثرات مشابهی داشته باشند. در ذیل به بررسی منابع برخی آمین ها می پردازیم.تیرآمین(Tyramine) در الکل، برخی پنیرها به خصوص پنیرهای مانده، میوه ها و سبزی های کال و فاسد، خوراک کلم، مخمرها، انواع آجیل، ماهی شور، کنسرو شاه ماهی، خامه ترش، آواکادو، سوسیس های تخمیری و گوشت های مانده یا چرب وجود دارد.فنیل اتیل آمین(Phenyl ethylamine) در کاکائو، شکلات، پنیر و موادغذایی ای که دارای این سه ماده غذایی هستند، یافت می شود.اکتوپامین(Octopamine) در مرکباتی مثل لیمو، پرتقال، گریپ فروت و… یافت می شود.
موادغذایی نام برده از گروه آمین ها، باعث افزایش آزادشدن سروتونین در مغز و تحریک اعصاب مغز می شوند. همچنین ایجاد سردرد می کنند.۳- مس: گمان می رود که مس در متابولیسم آمین های فعال کننده رگ ها(Vasoactive) نقش داشته باشد و احتمال بروز حمله میگرن را افزایش دهد. آجیل ها، شکلات، جوانه گندم و صدف خوراکی از منابع غذایی حاوی مس به شمار می روند. پرتقال و گریپ فروت و نارنگی باید از رژیم غذایی حذف شوند. زیرا مرکبات جذب روده ای مس را افزایش می دهند و ممکن است در فرآیند آغاز حمله های میگرن نقش داشته باشند.۴- کافئین: زیاد مصرف کردن و یا کاهش کافئین در بدن نیز در تشدید میگرن مؤثر است. هم چنین ترک ناگهانی مصرف چای و قهوه، که هر دو کافئین دارند، ممکن است در برخی اشخاص مستعد، زمینه ساز بروز میگرن باشد.۵- موادغذایی چرب و سرخ شده: مواد چرب و مواد غذایی ای که با روغن زیاد سرخ می شوند عامل تشدید میگرن هستند.۶- نیتریت: سوسیس و گوشت نمک سود که به آنها ماده نگه دارنده نیتریت افزوده شده ، نباید مصرف شود، چون می توانند عامل بروز میگرن در افراد مستعد باشند.غذاهای مفید :مرغ، خروس و بوقلمون از دسته غذاهای کم چرب و غنی از پروتئین هستند. مصرف غذاهای پروتئینی منجر به نوسان میزان قند خون نمی شود. گمان می رود که کمبود میزان قندخون از جمله عوامل میگرن است. غذاهای پروتئین دار نظیر تخم مرغ، گوشت گاو و حبوبات باید در هر وعده غذایی گنجانده شوند. مصرف میان وعده های حاوی پروتئین فراوان نیز مفید است.سیب، گلابی، گیلاس، زردآلو و انگور میوه هایی هستند که مصرف آن ها موجب افزایش منظم قند خون می شود. این میوه ها میان وعده های غذایی بسیار خوبی برای حفظ و کنترل قند خون هستند.
حلیم جو، نان چاودار و حبوباتی نظیر لوبیا قرمز،عدس سبز و قرمز، نخود و لوبیا همگی دارای فیبرهای محلول بوده و به تثبیت قند خون کمک می کنند. این غذاها منابع خوب کربوهیدرات بوده و حبوبات نیز منابع خوب پروتئین هستند.تازه‌ ترین توصیه‌های پزشکان در مورد میگرندو گروه پزشکی که بزرگترین انجمن‌های مراقبتهای اولیه در آمریکا به شمار می‌روند، برای نخستین بار توصیه‌هایی در مورد پیشگیری و درمان میگرن ارائه کردند. به گزارش سایت اینترنتی هلث اسکات نیوز Health Scot News) )، در این رهنمودها که توسط کالج پزشکان داخلی آمریکا و فرهنگستان پزشکان خانواده آمریکا تهیه شده و در اختیار پزشکان قرار گرفته است، آسپرین یا ایبوپروفن به عنوان درمان های مرحله نخست میگرن (درمان با داروهای شیمیائی) توصیه شده است.
رهنمودهای جدید، براساس بررسی تمامی مطالب منتشر شده در رشته‌های فوریتهای پزشکی، پزشک داخلی، اعصاب و دیگر زمینه‌های مربوطه تهیه شده است.
این رهنمودها ممکن است از دید بسیاری از مردم محافظه‌کارانه باشد، اما واقعیت این است که این توصیه‌ها نشان دهنده تمامی اطلاعات علمی هستند که در زمینه میگرن منتشر شده است.
در هر حال، توصیه پزشکان رشته‌های مختلف در مورد میگرن از این قرار است:در نخستین گام باید از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID) استفاده شود که مطمئن‌ترین آنها آسپرین و ایبوپروفن است که بدون نسخه به فروش می‌رسد.
در تحقیقات انجام شده، شواهدی که از تأثیر استامینوفن بر رفع میگرن دلالت کند، دیده نشده است.
تهیه کنندگان این توصیه‌ها می‌گویند مردم باید بدانند که همه مسکن ها برای رفع میگرن مفید نیستند.
اگر آسپرین و ایبوپروفن روی بیماری تأثیر نکرد، پزشکان باید به سراغ داروهای مخصوص میگرن مانند تریپتان‌ها و یا افشانه بینی (D.H.I) بروند.
اگر بیماران دچار حالت تهوع یا استفراغ باشند، باید داروهای غیرخوراکی در این مورد به کار گرفته شود. حالت تهوع و استفراغ را نیز باید به طور مستقیم درمان کرد.
افرادی که میگرن های مکرر دارند، باید برای درمان های پیشگیرانه مورد ارزیابی قرار گیرند. معمولاً بیمارانی که دو مورد یا بیشتر سردرد میگرنی دارند، که در ماه سه روز یا بیشتر به طول می‌انجامد؛ کسانی که بیش از دو بار درهفته دارو مصرف می‌کنند و یا حالتهای غیرمعمول میگرنی مانند پیش علامتهای دیداری (ئورا) دارند، مناسبترین افراد برای درمان های پیشگیرانه هستند.
افراد مبتلا به میگرن باید به طور فعال در تهیه برنامه درمانی خود شرکت داشته باشند. این افراد باید سردردهایشان را ثبت کنند و عواملی را که باعث تحریک سردرد آنان می شود، شناسایی و از آنها پرهیز کنند.
در رهنمودهای مربوط به میگرن، الکل، شکلات، غذاهای محتوی مواد افزودنی (ام. اس. جی، تیرامین یا نیترات ها)، کمبود خواب، اضطراب، فشار روحی و عطر به عنوان شایع ترین محرک‌های میگرن معرفی شده است.گیاهانی که خواص دارویی دارند و می توانند بدون عارضه برای مبارزه با این درد مفید باشند. از جمله:۱- عصاره شیرین بیان که موجب بالا رفتن انرژی شده و با کمک به از بین رفتن علائم آلرژی، باعث کاهش درد می شود.
هشدار: روزانه و به طور مرتب بیش از ۷ روز مصرف نشود. افراد دارای فشارخون مطلقاً مصرف نکنند.۲- گل گاو زبان باعث تخفیف درد می شود.۳- مواد مفید دیگر در معالجه میگرن از قبیل بابونه ، نعناکوهی، اکلیل کوهی ، سنبل الطیب ، پوست درخت بید، افسنطین (در زمان حاملگی و به مدت زیاد مصرف نشود) هستند.
بالا بردن درجه حرارت دست ها می تواند از سردرد جلوگیری کرده و حمله را متوقف سازد. یک حمام آب داغ هم می تواند مفید باشد.توصیه ها :۱- رژیم غذایی را انتخاب کنید که کم حجم و از نظر کربوهیدرات ها ساده و با پروتئین بالا باشد.
۲- مغز بادام، شیره بادام، آب تره، شاهی، جعفری، رازیانه، سیر، گیلاس، آناناس تازه را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
۳- غذاهای حاوی آمینواسیدتیرامین را که شامل گوشت های مانده (کهنه ـ نمک اندود شده) انبه، موز، کلم، کنسرو ماهی، مواد لبنی، بادمجان، گوجه فرنگی، سیب زمینی، تمشک، آلو قرمز، مخمرها هستند و همین طور نوشابه های الکلی، شکلات، آسپرین و غذاهای چاشنی دار (ادویه جات) را از رژیم غذایی حذف کنید.
۴- از خوردن نمک، غلات، گوشت زیاد، نان، حبوبات، غذاهای چرب و سرخ شده بپرهیزید.
۵- غذا را به مقدار کم و با کیفیت بالا مصرف کنید. بین وعده های غذا اگر ضرورت دارد غذای مختصر مغذی برای کمک به تثبیت قندخون استفاده نمایید و هیچ وعده غذایی را حذف نکنید.
۶- با دندان پزشک خود برای معالجه هرگونه مشکل دهان و دندان ، لثه، عفونت یا هر مسئله دیگر مشورت کنید.
۷- نوشیدن قهوه را برای معالجه میگرن امتحان کنید. هنگام بروز هر علامت برای شروع حمله میگرنی ۱ یا ۲ فنجان قهوه غلیظ نوشیده، سپس به یک اتاق تاریک بروید و در سکوت مطلق استراحت کنید. برای این که این نوع معالجه مؤثر واقع شود هیچگاه موادی که حاوی کافئین است مصرف نکنید.
۸- از کشیدن سیگار و نشستن در محیط آلوده به دود سیگار جداً خودداری کنید.
هنگام بروز هر علامت برای شروع حمله میگرنی ۱ یا ۲ فنجان قهوه غلیظ بنوشید، سپس به یک اتاق تاریک بروید و در سکوت مطلق استراحت کنید. برای این که این نوع معالجه مؤثر واقع شود هیچگاه موادی که حاوی کافئین است مصرف نکنید. اگر دارویی برای این کار مصرف می کنید حتماً با تجویز دکتر باشد.ملاحظات :۱- استفاده مکرر از مسکن های موجود ممکن است احتمال حملات میگرن را افزایش دهد.
۲- طبق مطالعات گزارش شده وقتی غذاهای آلرژی زا از برنامه غذایی مبتلایان به میگرن حذف شد، ۹۳ درصد آنها تسکین یافتند.
۳- دردهای میگرنی در زنان ممکن است به علت تغییرات هورمونی در طول سیکل عادت ماهانه باشد و بعد از اتمام دوره معمولاً به تدریج کاهش می یابد.
۴ـ سرد شدن دست ها و کم شدن درجه حرارت قبل از حمله میگرنی علامت هشدار انقباض رگ های خونی و شروع درد است.
بالا بردن درجه حرارت دست ها می تواند از سردرد جلوگیری کرده و حمله را متوقف سازد. یک حمام آب داغ هم می تواند مفید باشد.
۶ـ بسیاری از مبتلایان به میگرن به این نتیجه رسیدند که به طور مرتب و دائمی از مسکن های موجود استفاده کنند. ابتدا درد به دارو جواب می دهد ولی پس از مدتی دوباره برمی گردد و شخص را وادار به مصرف بیشتر دارو می کند.هرچه مقدار دارو بیشتر می شود درد شدیدتر می گردد، اما این قضیه برای کسانی است که داروهای موقت و شیمیائی مصرف می کنند، اما کسانی که داروهای گیاهی موثر مصرف می کنند از ابتلای دوباره به این بیماری در امانند.
۷- طبق یک مطالعه در یکی از دانشگاه های انگلیس بر روی افرادی که از گل گاوزبان استفاده کردند مشخص شد که آنها به طور متوسط ۲۴درصد کمتر از افرادی که از این گیاه استفاده نکردند دچار حملات میگرنی شدند و استفراغ آنها نیز- بدون هیچ گونه عوارض جانبی- کاهش پیدا کرد.
۸ـ دارویی که به طور معمول توسط پزشکان تجویز می شود آرگوتامین است که می تواند اعتیادآور باشد و نباید بیشتر از ۲ روز در هفته مصرف شود. داروی دیگر سوماتریپ تان (IMITREN) که برای حمله های میگرنی شدید استفاده می شود که باعث بالا بردن سروتونین در مغز می شود. طبق مطالعات کلینیکی ۸۲ درصد افرادی که از این دارو استفاده می کنند در طول ۲ ساعت وضعیت بهتری پیدا می کنند اما درمان کامل پیدا نمی کنند.
این دارو به صورت تزریقی مصرف شده و دارای عوارض جانبی گیجی، خواب آلودگی، بی قراری و نگرانی است که برای همه افراد مناسب نیست زیرا باعث انقباض شریانی می شود. افرادی که ناراحتی های قلبی دارند باید از مصرف این دارو خودداری کنند و همین طور ممکن است باعث بالا رفتن فشارخون شود و برای افرادی که از فشارخون رنج می برند تجویز نمی شود.
بیش از ۹۰ درصد افراد در طول عمر خود، سردرد را تجربه کرده اند.اکثر سردردها مدت زمان کوتاهی طول می کشد. برای مثال ، سردردی که به علت یک بیماری عفونی ایجاد می شود، بعد از بهبود این بیماری از بین خواهد رفت. این نوع سردردها معمولا باعث نگرانی نمی شوند؛ چون علت ایجاد آنها مشخص است ؛ اما سردردهایی که چنین علت های مشخصی ندارند، می توانند منجر به نگرانی و اضطراب شوند. خوشبختانه در اکثر موارد، علت ایجاد سردردها، موارد بدی چون وجود تومور مغزی یا سکته مغزی نیستند، بلکه آنها را می توان با عنوان سردردهای خوش خیم عود کننده طبقه بندی کرد این سردردها مسوول ایجاد حداقل سه چهارم سردردها هستند بنابراین شایع ترین نوع سردردی هستند که پزشکان هر روزه با آن مواجه می شوند، اما اگر شرح حال درستی به پزشک ندهید، او از کجا خواهد فهمید که سردرد شما از نوع میگرنی است یا از نوع تنشی و یا بر اثر درد عضلات موضعی سر و گردن ایجاد شده است.بنابراین بهتر است آگاهی کافی از بیماری میگرن داشته باشید. میگرن را می توان به صورت سردردهای دوره ای که از ۴ ساعت تا ۷۲ ساعت طول کشیده و همراه با تهوع یا استفراغ است ، تعریف کرد.بعضی حملات میگرن با یک اورا aver یا پیش درآمد شروع می شود، که معمولا علایم بینایی هستند. این نوع میگرن را میگرن کلاسیک می نامند. در بین فواصل حملات میگرن ، بیمار هیچ گونه سردرد یا ناراحتی دیگری ندارد.سردردهایی که هر روز ایجاد می شوند، میگرن نیستند. نام میگرن از کلمه همی کرانیا Hemicrania گرفته شده که به معنی یک طرف سر است ، گرچه بعضی سردردهای میگرنی می توانند همه جای سر را هم درگیر کنند.میگرن بیشتر از فقط یک سردرد است و سردرد و میگرن لزوما اصلی ترین مشکل نیست. اکثر افراد هنگام حملات میگرنی ، کاملا بیمار می شوند و نمی توانند به کارهای روزمره شان ادامه بدهند.بعضی مبتلایان این بیماری مجبورند در یک اتاق ساکت و تاریک ، بی حرکت دراز بکشند، تا حمله میگرنی پایان یابد. بعضی از این بیماران نمی توانند حتی فکر غذا خوردن را هم داشته باشند، چون حالشان به هم می خورد، اما بعضی مبتلایان به میگرن با غذا خوردن به تهوعشان پایان می دهند.خواب آلودگی و رخوت ، علامت شایع این بیماری است. فعالیت و عملکرد طبیعی معده مختل و باعث می شود داروهایی که برای تسکین میگرن خورده می شود، بخوبی جذب نشوند.گاهی اوقات یک حمله میگرنی با استفراغ به پایان می رسد، اما در اکثر موارد، سردرد بعد از یک خواب خوب یا بتدریج تسکین می یابد. یک حمله میگرنی می تواند خیلی وحشتناک باشد.بیمارانی که تجربه اختلالات بینایی را به عنوان پیش درآمد حملات میگرنی دارند، از ایجاد دایمی این اختلالات بینایی هراس دارند. این افراد همچنین از ایجاد یک تومور مغزی یا سکته مغزی می ترسند. خوشبختانه وجود چنین موارد خطرناکی نادر است و سایر علایم ممکن است قبل از بروز سردرد اتفاق بیفتد.گرچه علایم میگرن باعث بروز مشکلاتی می شوند، اما علایمی نیستند که تهدید کننده حیات باشند و بعد از پایان حملات میگرنی ، بدن دوباره به وضعیت طبیعی خود برمی گردد، تا حمله بعدی دوباره شروع شود.طول مدت حملات میگرنی : یک سردرد میگرنی معمولا بعد از ۲۴ ساعت بهبود می یابد. با این حال می تواند مدت آن از ۴ ساعت تا ۷۲ ساعت هم طول بکشد.اغلب بعد از بهبود سردرد، یک روز هم طول می کشد تا بدن به حالت طبیعی برگردد و خستگی ای که در اثر بیماری ایجاد شده از بین برود، با این حال بعضی افراد، بعد از پایان یافتن یک حمله میگرنی احساس می کنند حالشان حتی از قبل از بروز سردرد بهتر شده است.کودکان اغلب دارای حملات میگرنی شدید اما کوتاه مدتی هستند که فقط چند ساعت طول می کشد و بسرعت بهبود می یابد. با افزایش سن ، از شدت حملات کاسته می شود، اما به طول مدت آن افزوده می شود و پیش درآمد حملات میگرنی نیز بیشتر می شود.تعداد حملات میگرنی: تعداد حملات میگرنی در افراد مختلف و حتی در یک فرد در زمانهای مختلف ، تفاوت می کند. حملات میگرنی می توانند ماهی یک تا ۲ بار اتفاق بیفتند، اما در بعضی افراد ممکن است حملات پشت سر هم میگرن به صورت هفته ای یک یا ۲ بار هم اتفاق بیفتد.این حملات می توانند به دنبال چند ماه یا چند سال بهبود کامل هم رخ دهد. به طور کلی بعد از سن ۵۵ سالگی از شدت و تعداد حملات میگرنی کاسته می شود، با این حال همیشه هم این مطلب صدق نمی کند.
عوامل مستعد کننده
با وجود این که هنوز پزشکان نمی دانند بعضی افراد به میگرن مبتلا می شوند، اما مشخص شده است که عواملی در شروع حملات میگرنی دخیل هستند.بسیاری از افراد در روزنامه ها یا مجلات خوانده اند یا به آنها گفته شده است که از خوردن موادی مثل پنیر، شکلات یا فلفل خودداری کنند.متاسفانه برای اکثر مبتلایان میگرن ، تنها نخوردن چند ماده غذایی برای جلوگیری از بروز حملات میگرنی کافی نیست.این امر بدین دلیل است که عوامل شروع کننده در طی دوره ای از زنان ایجاد می شوند و در ترکیب با سایر موارد، باعث بروز حملات می شوند. بنابراین مثلا وقتی شما از کار روزانه خسته هستید، اگر این نوع موادغذایی را مصرف کنید، دچار حملات میگرنی خواهید شد. عوامل شروع کننده ممکن است طی چند سال تغییر کنند.وقتی شما جوان تر هستید، ممکن است استرس و بیخوابی از مهمترین علل شروع کننده حملات میگرنی باشند، اما وقتی سن شما بیشتر می شود، مشکلاتی همچون گردن درد و پشت درد می توانند نقش مهمی را در بروز حملات میگرنی ایفا کنند.غذاهای خاص: حدود ۲۰ درصد افراد مبتلا به میگرن ، اظهار می کنند که خوردن بعضی غذاها باعث شروع حملات میگرنی آنها می شود.بیشترین غذاهایی که باعث این کار می شوند، عبارتند از: شکلات ، پنیر، میوه های ترش و فلفل.البته این عدم تحمل بعضی غذاها را نباید با آلرژی یا حساسیت غذایی اشتباه گرفت.بسیاری از افراد بدون این که بدانند با خوردن این غذاها دچار حملات میگرنی می شوند یا خیر، از خوردن این غذاها پرهیز می کنند.هر کسی که فکر می کند، ممکن است با خوردن یک غذای خاص دچار این نوع حملات شود، باید به مدت ۲ ماه از خوردن آن غذا پرهیز کند و با یادداشت کردن سردردهایش در این مدت ببیند که آیا با نخوردن آن غذای خاص تغییری در سردردهایش ایجاد شده است یا خیر.اگر تغییری در تعداد حملات ایجاد نشد، او می تواند از آن غذا استفاده کند و غذای دیگری را به مدت ۲ ماه مصرف نکند و این عمل را برای آن غذای خاص نیز تکرار کند.خوردن غذای ناکافی: نخوردن یک وعده غذا، کم غذا خوردن یا خوردن غذای شیرین می تواند منجر به بروز حملات میگرنی شود. خوردن صحیح صبحانه اهمیت زیادی دارد. بعضی مبتلایان میگرن با خوردن غذاهای مختصری بین وعده های غذایی از بروز حملات جلوگیری می کنند.زیرا آنها می دانند که گرسنگی می تواند موجب شروع حملات میگرنی شود. تغییر در الگوی خواب: بیخوابی های شبانه ، کارکردن بیش از حد و دیرخوابیدن در شب می تواند باعث خستگی بیش از حد و موجب بروز حملات میگرنی شود. برعکس ، گاهی خوابیدن بیشتر از حد هم می تواند باعث بروز حملات شود.تغییرات هورمونی در خانمها: بسیاری از خانمها بروز حملات میگرنی خود را به دوره های ماهانه قاعدگی شان نسبت می دهند.خوردن قرصهای ضدبارداری می تواند باعث تشدید میگرن شود. با این حال ، بعضی خانمها با خوردن این قرصها از حملات میگرنی شان کاسته می شود.یائسگی مشکل ترین دوره برای خانمهای دچار میگرن است ، اما تحقیقات کمی درباره اثر هورمون درمانی در این خانمها و ارتباط آن با میگرن انجام شده است.درد سر و گردن: کشیدگی و خستگی عضلات گردن و شانه ها، یک مشکل شایع است. بخصوص اگر شما کاری دارید که باید پشت میز بنشینید یا این که مجبورید مسافت زیادی را رانندگی کنید.درد موضعی در سر و گردن می تواند باعث سردرد شود و به عنوان یک عامل شروع کننده در حملات میگرنی مطرح شود. همان طور که بدن شما پیرتر می شود، در استخوان ها تغییراتی ایجاد می شود و مفاصل دچار آرتریت می شوند.در بعضی موارد، مشکلات دندان ها (به خصوص دندان های عقل) و مفاصل فک می تواند باعث تشدید میگرن شود.تمرینات ورزشی: تمرینات سخت ورزشی ، بخصوص اگر بدن شما به اندازه کافی ورزیده نباشد، می تواند منجر به شروع حملات میگرنی شود، تمرینات منظم و بدون فشار بیش از حد می تواند به پیشگیری از حملات میگرنی کمک کند.سفر و مسافرت: در مسافرت های طولانی بخصوص اگر در الگوی خواب یا غذاخوردن شما تغییراتی ایجاد می شود، مراقب باشید.در این موارد، هیچ گاه عجله نکنید و وقت کافی در نظر داشته باشید و همیشه چیزی برای خوردن همراه داشته باشید، تا در صورت تاخیر در خوردن وعده های غذایی ، آنها را مصرف کنید.استرس و فشار عصبی: نگران و هیجان ، نقش مهمی را در بروز حملات میگرنی ایفا می کنند، اما سایر عوامل شروع کننده میگرن همچون نخوردن یک وعده غذایی یا نخوابیدن به مقدار کافی نیز اغلب همراه با استرس هستند.سایر عوامل شروع کننده: صداهای بلند، نورهای شدید و درخشان ، بوهای شدید، تغییرات آب و هوا، محیط آلوده و دود آلود و اتاقهای شلوغ و دم کرده مثل سالن سینما، همگی می توانند در افراد حساس باعث شروع حملات میگرنی شوند.چرا بعضی افراد دچار میگرن می شوند و بقیه به این بیماری مبتلا نمی شوند؟ درد یک راه طبیعی است که به شما می گوید چیزی اشتباه است و کمک می کند از وارد آوردن آسیبهای بیشتر به بدن خودداری کنیم.بنابراین یک حمله میگرنی شاید به عنوان یک نقش حفاظتی عمل می کند و باعث می شود ما از محیطهای آلوده خارج شویم.به طور کلی این عقیده وجود دارد که در بعضی خانواده ها میگرن بیشتر دیده می شود. معمولا مادرانی که دچار میگرن هستند، دخترانشان هم به این بیماری گرفتار می شوند، اما هنوز ژن خاصی که مسوول بروز میگرن باشد، کشف نشده است. تشخیص میگرن
از آنجا که هیچ آزمایش خاصی برای میگرن وجود ندارد و تشخیص براساس شرح حال بیمار و معاینه صورت می پذیرد، تشخیص میگرن مشکل است.سوالاتی از قبیل محل سردرد، تعداد دفعات آن ، نوع سردرد و عواملی که باعث شروع سردرد می شوند، می تواند به تشخیص صحیح میگرن کمک کند.میگرن ، سردرد تنشی و درد عضلات موضعی ، مجموعا ۹۰ درصد سردردهایی را که به پزشکان مراجعه می کنند، تشکیل می دهند.وقتی این سردردها به طور جداگانه رخ می دهند، تشخیص آنها راحت است ، اما وقتی دو یا بیشتر این سردردها باهم رخ می دهند که معمولا نیز این چنین است تشخیص آنها مشکل می شود. برای این که سایر علل سردرد کنار گذاشته شوند، از بیمار تقاضای انجام سی تی اسکن یا ام.آر.آی MRI می شود، تا مشخص گردد هیچ علت وخیمی باعث ایجاد سردرد نشده است.زندگی با میگرن: بسیاری از افراد، این حقیقت را که آنها دچار میگرن هستند را از دوستان ، خانواده و همکارانشان مخفی می کنند، که اغلب به این خاطر است که می ترسند به عنوان یک فرد بیمار عصبی یا روانی از طرف آنها تلقی شوند.میگرن می تواند هنگام بروز حملات ، باعث مختل شدن زندگی مبتلایان شود که تا قبل از بروز حمله هیچ گونه مشکلی نداشته اند. برای افراد سالمی که تا حالا با فرد مبتلا به میگرن برخورد نداشته اند، مشکل است که وسعت و شدت حملات سردرد را در افراد مبتلا به این بیماری درک کنند. با وجود این که هیچ معالجه قطعی برای میگرن کشف نشده است ، اما برای کنترل میگرن راههای مختلف دارویی و غیردارویی وجود دارد.میگرن یک مشکل فردی است و آن چیزی که برای درمان میگرن شما مناسب است ، ممکن است برای درمان میگرن فرد دیگری مناسب نباشد. ابتدا برای حل مشکلاتتان از راههای ساده شروع کنید. اگر تغییری در خودتان احساس نکردید، با پزشکتان مشورت کنید. گاهی اوقات ممکن است برای بررسی های بیشتر، نیاز به رفتن به نزد پزشک متخصص داشته باشید.
راههای پیشگیری از بروز حمله میگرن
با دانستن این که چه چیزهایی می توانند باعث بروز حملات میگرنی شما شوند، می توانید با انجام ندادن آنها، از شدت یا تعداد حملات خود، کم کنید.یک دفتر یادداشت تهیه کنید و به دقت زمان و تمام مسائلی که قبل یا هنگام حمله رخ می دهند را یادداشت کنید. شما باید نوشتن عوامل شروع کننده در این دفتر یادداشت را تا هنگامی که حداقل ۵ حمله میگرنی رخ دهد، ادامه دهید.سپس با مطالعه این دفترچه ببینید که چه چیزهای مشترکی در هر بار حمله میگرنی اتفاق می افتد. اکنون می توانید با پرهیز از کارهایی که به نظر شما باعث بروز حملات می شوند، ببینید که آیا واقعا آنها مسوول بروز بوده اند یا خیر.اگر حملات میگرن شما به طور منظم در ساعات نزدیک ظهر یا عصرها رخ می دهند، احتمالا به علت گرسنگی هستند، بنابراین سعی کنید که با خوردن وعده های کوچک غذایی در بین وعده های اصلی ، از گرسنه شدنتان جلوگیری کنید.اگر شبها شام زود می خورید و وقتی صبحها از خواب بلند می شوید، دچار حملات میگرن می شوید، احتمالا به علت گرسنگی است.بنابراین سعی کنید شبها قبل از این که به رختخواب بروید، غذای مختصر بخورید تا صبح با گرسنگی از خواب بلند نشوید.خوردن بعضی غذاها مثل شکلات ، میوه های ترش ، لبنیات و فلفل می توانند به عنوان عوامل شروع کننده میگرن مطرح باشند.
درمان میگرن
احساس خستگی ، خمیازه کشیدن ، انجام کارها با بی دقتی و تحریک پذیری یا زودرنجی از علایم شایع پیش درآمد هستند.سایر علایم عبارتند از: احساس تشنگی ، گرفتگی عضلات گردن و حساسیت بیش از حد نسبت به نور و صدا. بعضی علایم پیش درآمد ممکن است به اشتباه به عنوان یک عامل شروع کننده میگرن فرض شوند.شناسایی این نشانه های پیش درآمد می تواند بسیار مفید باشد و با پرهیز از عوامل شروع کننده میگرن در این زمان ، می توان از بروز حمله جلوگیری کرد. همیشه چند قرص استامینوفن یا آسپرین همراه داشته باشید تا در صورتی که فکر می کنید حملات شروع خواهند شد، آنها را هر چه سریع تر مصرف کنید.اهمیت زیادی دارد که قرصها هر چه زودتر خورده شوند، تا اثر بیشتری داشته باشند. بعد از بروز حمله میگرنی ، از فعالیت معده کاسته می شود.بنابراین در جذب قرصهایی که آن هنگام خورده می شود، اختلال ایجاد شده و این داروها بخوبی جذب نمی شوند.

به جرات می‌توان گفت که تقریباً همه مردم در مرحله‌ای از زندگی خود مبتلا به سردرد می‌شوند.

براساس برخی از آمارها، ۹۰ درصد مردان و۹۵ درصد از زنان در طول حیات خود سردرد را تجربه کرده‌اند.یک سردرد شدید می‌تواند تمامی ابعاد زندگی یک فرد را تحت‌الشعاع خود قرار داده و باعث غیبت در محل کار یا تحصیل شود. علت ایجاد سردرد، تحریک گیرنده‌های حساس به درد در اطراف سر، گردن و درون جمجمه است.این گیرنده‌ها ممکن است در بیماری‌های مختلفی مثل میگرن، مننژیت، افزایش فشار درون جمجمه و خونریزی مغزی تحریک شوند. شدیدترین سردردها در مننژیت‌های چرکی (سرسام) و تحریکات پرده مغز دیده می‌شود که علت آن گرفتاری تعداد بیشتری از گیرنده‌های حس درد است.میگرن که در راس سردردهای عروقی قرار دارد سالانه هزینه‌های زیادی را در جهت درمان پیشگیری‌کننده به بیماران تحمیل می‌کند. تخمین زده شده که بیش از ۷۰ درصد از موارد مبتلا به میگرن خانم‌ها هستند.

دکتر ابوالفضل نجاران، متخصص مغز واعصاب و استادیار دانشگاه، با بیان اینکه سردرد یکی از شایع‌ترین شکایتی است که بیماران مراجعه‌کننده به پزشکان دارند،‌ در این باره می‌گوید: سردرد یک بیماری نیست بلکه علامتی از یک بیماری است و سردردها به سه صورت تظاهر می‌کنند: نوع اول؛ سر درد حاد است که بدون سابقه قبلی و به‌طور ناگهانی ایجاد شده و اگر در گذشته سابقه سردرد در بیمار وجود داشته باشد این سردرد از نظر شدت و کیفیت و محل درد با سردردهای قبلی تفاوت دارد.وی شایع‌ترین علت سردرد حاد را خونریزی مغزی، بیماری‌های عروقی مغز، التهاب بافت مغزی (انسفالیت) بیماری چشمی مثل آب سیاه (گلوکوم)، تشنج، کشیدن مایع مغزی نخاعی، فشار خون بسیار بالا، تب، مسمومیت با CO و مصرف بعضی از داروها عنوان می‌کند.دومین دسته سردردهای نسبتا حاد هستند که معمولا سیر نسبتا تدریجی دارند و در مدت چند هفته یا چند ماه بروز می‌کنند. این نوع سردرد اگر در افراد مسن دیده شود و سیر طولانی داشته باشد باید جدی گرفته و بررسی کامل از آن صورت گیرد. دکتر نجاران شایع‌ترین عللی که می‌تواند باعث این نوع سردرد شود را التهاب شریان گیجگاهی، ‌تومور مغز، ‌آبسه مغزی، ‌خونریزی لب، ‌افزایش فشار داخل جمجمه (پود و تومور) گرفتاری عصب سه قلو و عصب نهم، ‌فشار خون، دردهای غیرمعمول صورت، بیماری‌های مزمن ریه و کم کاری تیروئید برشمرد. نوع سوم سردرد، ‌سردردهای مزمن است که سالیان سال وجود داشته و گاهی نیز حملات سردرد آن باعث ناراحتی و ناتوانی بیمار شده ولی سیرخوش خیم دارد.‌سردردهای عصبی، میگرن، سردردهای خوشه‌ای، ‌بیماری‌های ستون فقرات گردنی، سینوزیت و بیماری‌های دندان از جمله شایع‌ترین علل سردردهای مزمن است. این متخصص مغز و اعصاب درخصوص درمان سردرد می‌گوید: درمان سردرد بستگی به‌علت آن دارد به‌عنوان مثال سردرد ناشی از مننژیت با تجویز داروهای آنتی بیوتیک مناسب و انجام عمل جراحی در اثر سردردهای ناشی از تومور از روش‌های درمانی سردردهاست. وی درخصوص سردردهای عصبی و میگرن ابراز کرد: یک سری عوامل زمینه ساز وجود دارد که برای پیشگیری از این نوع سردردها باید عواملی مانند استرس، خستگی، گرسنگی و نور زیاد را به حداقل رساند.میگرن، سردرد دوره‌ایمیگرن یکی از شایع‌ترین علل مراجعه افراد به پزشکان است و بعد از سردرد تنشی شایع‌ترین نوع سردرد در همه جوامع بشری به شمار می‌رود. به‌طوری که۱۲ تا۱۵ درصد مردم جهان از آن رنج می‌برند. میگرن سردردی است دوره‌ای با زمینه ارثی و خانوادگی که در کودکی، نوجوانی و یا اوایل بزرگسالی آغاز می‌شود ولی اوج پیدایش نشانه‌های آن، در سنین۲۰ تا۳۵ سالگی است.آمار نشان می‌دهد که میانگین سن شروع میگرن در زنان ایرانی۲۴ سالگی و در مردان، ۲۲ سالگی است. میگرن در خانم‌ها شیوع بیشتری دارد و نسبت ابتلای زنان به مردان ۳‌‌‌به یک است. ولی در پسربچه‌ها بیشتر از دختربچه‌ها دیده می‌شود. آمار نشان می‌دهد، در ایران۴/۸۴ درصد افراد مبتلا به میگرن را خانم‌ها و۶/۱۵ درصد از آنها را آقایان تشکیل می‌دهند. در میگرن میزان درد از خفیف تا شدید متغیر بوده و ممکن است با یک یا چند نشانه از قبیل گریز از روشنایی، گریز از صدا، گزگز اندام‌ها، احساس ضربان در سر، تهوع و استفراغ، اختلال خواب و افسردگی همراه باشد. سردرد با فعالیت تشدید می‌شود و با افزایش سن، دفعات و شدت آن کاهش می‌یابد.به‌طور معمول میگرن تا۳۰ الی۴۰ سالگی ادامه پیدا می‌کند و اولین علائم میگرن به ندرت بعد از۵۰ سالگی رخ می‌دهد. شروع سردرد می‌تواند از ناحیه گیجگاهی، پیشانی یا پشت سر باشد.گاهی بیمار نمی‌تواند نقطه خاصی را برای آغاز درد بیان کند ولی در بیشتر موارد در این بیماری درد در یک نیمه سر وجود دارد و تنها در۳۰ درصد موارد سردرد دوطرفه است. گاهی نیز درد در پشت چشم‌ها احساس می‌شود. طول مدت سردرد از۴ تا۷۲ ساعت متغیر است. بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند هنگام شروع درد با یک دستمال سر خود را محکم ببندند که این مسئله در بهبودی سردرد آنها مؤثر است. میگرن در هنگام حاملگی، در۸۵-۷۵ درصد موارد خودبه‌خود بهبود می‌یابد و گاهی فقط هنگام پریود ماهانه بروز می‌کند.انواع میگرنبی خوابی، استرس‌های روحی، بوهای تند وتحریک کننده، برخی ادکلن‌ها، بعضی غذاها و استحمام طولانی مدت به آغاز سردرد منجر می‌شود. افراد میگرنی شخصیتی وسواسی و تحریک پذیر دارند و در برابر استرس آسیب پذیرتر از دیگران هستند.گاهی در روزهای پیش از آغاز سردرد میگرنی، فرد به یکی از حالات زیر مبتلا می‌شود: کم اشتهایی، پراشتهایی، تمایل به خوردن خوراکی‌های خاص، زود عصبانی شدن‌ خوشحالی بی‌مورد، اختلال در خواب، خمیازه کشیدن پی در پی و آروغ زدن.سردردهای میگرنی به دو نوع مهم تقسیم می‌شوند:میگرن با «او را» (پیش درآمد)اینگونه سردرد که میگرن کلاسیک نیز نامیده می‌شود بیشتر جنبه ارثی دارد. ابتدا «اورا» و سپس سردرد بروز می‌کند. «اورا» نشانه‌های عصبی برگشت پذیری هستند که به‌دلیل اسپاسم عروق مغزی پدید می‌آیند و به گونه‌های مختلفی توسط فرد بیان می‌شوند. مثلاً به‌صورت تار شدن دید، پیدایش لکه‌های سیاه یا پدیدار شدن خطوط نورانی زیکزاکی در جلوی چشم‌ها بروز می‌کند. «اورا» در اندام‌ها به‌صورت گزگز یا کرختی و سنگینی یک نیمه بدن بروز می‌کند. گاهی نیز می‌تواند به‌صورت سرگیجه و اختلال تکلم، خود را نشان دهد.در پی «اورا» که مدت آن ۵‌تا۳۰ دقیقه است سردرد خفیف تا شدیدی بروز می‌کند که به‌طور معمول در یک نیمه سر متمرکز است و در بیشتر موارد با احساس ضربان درون سر همراه است و گاهی شدت آن به اندازه‌ای می‌رسد که بیمار باید همه کارهای خود را کنار گذاشته و به مکان تاریک و ساکتی پناه ببرد. در این بیماری معمولاً پس از خوابیدن، سردرد برطرف می‌شود. در برخی گونه‌های مقاوم بیماری ممکن است بیمار چندین روز از سردرد رنج ببرد و اقدامات دارویی به او کمکی نکند.میگرن بدون «اورا»این نوع میگرن شایع‌ترین نوع میگرن است که جنبه ارثی آن کمتر است و بیشتر در بیماران بالای۴۰ سال رخ می‌دهد. نشانه‌های بالینی این نوع میگرن، با میگرن کلاسیک تفاوت چندانی ندارد و اقدامات درمانی آن نیز مانند میگرن با پیش درآمد است.بعد از متوقف شدن سردرد میگرنی، فرد احساس خستگی و درد عضلانی می‌کند و به استراحت احتیاج دارد.پیشگیری و درمان میگرنپیشگیری از میگرن با داروها و توصیه‌های غیردارویی امکان‌پذیر است.عوامل مختلفی سبب پیدایش سردرد میگرنی می‌شود و فرد میگرنی باید از آنها بپرهیزد مانند: مصرف قرص‌های ضدبارداری، عطر و ادکلن‌های تند، اختلال خواب (بی خوابی، پرخوابی و یا از خواب پریدن)، استرس، غذای چرب، مشروبات الکلی، پنیر مانده، سُس، شکلات، گوجه‌فرنگی، پیاز و پیازچه، ضربه‌های شدید و ناگهانی به سر، رفتن به مکان‌های شلوغ، استحمام طولانی، هوای گرم، رفتن به محیط‌های بسیار روشن (روزهای برفی) و مصرف برخی داروها. تجویز داروها به‌منظور پیشگیری از بیماری میگرن، تا حد زیادی به سلیقه و تجربه پزشک و فرکانس حملات میگرن بستگی دارد. به‌عنوان مثال اگر فردی در سال فقط دوبار دچار سردرد میگرنی شود لازم نیست که به‌مدت طولانی از داروهای پیشگیری‌کننده استفاده کند. تعداد داروهای پیشگیری‌کننده از میگرن بسیار زیاد است ولی به‌طور کلی برای بیمارانی که هر ۲ تا ۳ماه یک بار دچار میگرن می‌شوند، می‌توان درمان دارویی را آغاز کرد.هر گونه مسکنی ممکن است در آغاز سردرد تجویز شود ولی در هر بیمار یک نوع مسکن مؤثر واقع می‌شود. برای رفع حالت تهوع نیز درمان خوراکی یا عضلانی ضد‌استفراغ توصیه می‌شود. گاهی گذاشتن پارچه خنک یا کیسه آب سرد روی سر نیز مفید واقع می‌شود. در هر حال، توصیه پزشکان رشته‌های مختلف در مورد میگرن از این قرار است:در نخستین گام باید از داروهای ضد‌التهاب غیراستروئیدی (NSAID) استفاده شود که مطمئن‌ترین آنها آسپرین و ایبوپروفن است که بدون نسخه به فروش می‌رسد.در تحقیقات انجام شده، شواهدی که از تأثیر استامینوفن بر رفع میگرن دلالت کند، دیده نشده است.تهیه‌کنندگان این توصیه‌ها می‌گویند مردم باید بدانند که همه مسکن‌ها برای رفع میگرن مفید نیستند.اگر آسپرین و ایبوپروفن روی بیماری تأثیر نکرد، پزشکان باید به سراغ داروهای مخصوص میگرن مانند تریپتان‌ها و یا افشانه بینی (دی. اچ.‌ای) بروند.اگر بیماران دچار حالت تهوع یا استفراغ باشند، باید داروهای غیرخوراکی در این مورد به کار گرفته شود. حالت تهوع و استفراغ را نیز باید به‌طور مستقیم درمان کرد.افرادی که میگرن‌های مکرر دارند، باید برای درمان‌های پیشگیرانه مورد ارزیابی قرار گیرند. معمولاً بیمارانی که ۲‌مورد یا بیشتر سردرد میگرنی دارند، که در ماه سه روز یا بیشتر به طول می‌انجامد؛ کسانی که بیش از ۲ بار درهفته دارو مصرف می‌کنند و یا حالت‌های غیرمعمول میگرنی مانند پیش علامت‌های دیداری (اورا) دارند، مناسب‌ترین افراد برای درمان‌های پیشگیرانه هستند.افراد مبتلا به میگرن باید به‌طور فعال در تهیه برنامه درمانی خود شرکت داشته باشند. این افراد باید سردردهایشان را ثبت کنند و عواملی را که باعث تحریک سردرد آنان می‌شود، شناسایی و از آنها پرهیز کنند.در رهنمودهای مربوط به میگرن، الکل، شکلات، غذاهای محتوی مواد افزودنی (ام. اس.‌جی، تیرامین یا نیترات‌ها)، کمبود خواب، اضطراب، فشارروحی و عطر به‌عنوان شایع‌ترین محرک‌ها به شمار می‌روند.رژیم غذایی در مبتلایان به میگرنبعضی از غذاها ممکن است در پیدایش سردردهای میگرنی دخالت داشته باشند، از آنجا که ‌مصرف برخی غذاها همچون سوسیس، ‌ژامبون، شکلات و بعضی از پنیرها در پیدایش سردرد نقش دارد لذا توصیه می‌شود، بیماران از این نوع غذاها و یا سایر غذاهایی که باعث تشدید درد آنها می‌شود، خودداری کنند. موادغذایی بر الگوی سردردهای میگرنی مؤثر است ولی بیش از آنکه بر تعداد حملات مؤثر باشد، برطول مدت زمان یک حمله تاثیر می‌گذارد و موادی چون پیاز، کاکائو و مرکبات به‌ترتیب بیشترین اثر تشدیدکندگی را دارد. سردرد به‌طور متوسط ۵۰ درصد عامل شکایت اصلی مراجعه‌کنندگان به پزشکان و شایع ترین علت غیبت بچه‌ها از مدرسه و علت اصلی غیبت بزرگسالان هنگام کار است.