بیماری نوزوما nosema disease

[Dr.vet]

بیماری نوزوما nosema disease

بیماری نوزوما یکی از شایع ترین وشاید گسترده ترین بیماری های زنبورهاي بالغ در سطح مناطق معتدل جهان است . عامل این بیماری پروتزوآيی به نام نوزوما آپیس زاندر از خانواده ي میکروسپوریده می باشد . اندازه ي آن حدود 5 میکرون در 5/3 میکرون است .
شیوع بیماری بیشتر در فصل زمستان است ، مخصوصاً مکان هائی که زمستان های طولانی دارند . اين بيماري در مناطق گرم و خشک كمتر مشاهده می شود .

عامل نوزوما به شکل اسپور ، وارد دستگاه گوارش شده و روده ي میانی زنبور را درگیر می کند . بعد از آن ، پوسته ی اسپور با آنزیم های گوارشی روده حل شده ، به حالت فعال در می آید و به سلول های مخاطی روده حمله برده و در آنجا تکثیر پیدا می کند . سپس وارد لوله های گوارشی شده و دفع می شود . چرخه ي مذكور 10 تا 14 روز طول کشیده و متعاقب آن 20 تا 30 میلیون اسپور تولید می شود .

علايم
تورم شکم زنبور ، خزیدن زنبور روی زمین ، عدم قدرت پرواز ، افت جمعیت و محصول ، ضعف کندو و بارز ترین علامت آن ، اسهال زنبور است که مدفوع به صورت نوارهای زرد ، روی قاب ها مشاهده می شود .
نوزوما به دلیل تأثیری که روی غدد هایپوفارنژیال زنبورهاي کارگر دارد ، سبب کاهش تولید ژل شاهانه می شود که این خود ، ضعف کلونی را در پی دارد .
تشخیص
برای تشخیص بیماری یک روش ساده وجود دارد که به امکانات نيز ، نياز دارد . بدین صورت که یا شکم زنبور را فشار داده تا نیش همراه روده خارج شود و یا با انگشتان یک دست ، بند آخر شکم و با دست دیگر ، سینه ي زنبور را گرفته و از هم جدا می کنیم تا روده نمایان شود .
روده ي زنبورها در حالت طبیعی به رنگ قهوه ای می باشد ؛ ولی در بیماری به دلیل تجمع زیاد اسپور ، به رنگ سفید شیری مشاهده می شود .
برای تشخیص نهايی از روش های آزمایشگاهی ، مشاهده ي مستقیم عامل بیماری در زیر میکروسکوپ ، استفاده می شود .
درمان
از داروی فوماژیلین كه به شكل پودر است استفاده مي شود . در مورد مصرف این دارو نکاتی قابل توجه است : فوماژیلین به صورت محلول و در اوایل بهار و اوایل پايیز مصرف شود .
استفاده از فوماژیلین ، هم حالت پیش گیری و هم درمان دارد . مقدار دوز مصرف آن به ازای هر کندوی معمولی 500 میلی گرم است .
چون اسپور حامل بیماری مي تواند به مدت یک سال در محیط باقی بماند ، دارو را دوبار در سال و به مدت دو سال مصرف می کنیم .
در درمان مي توان از اسید لاکتیک یا سرکه ي 80 درصد به میزان 50 سی سی به طور محلول و یا دستمال آغشته به 100 سی سی اسید استیک که در روی قاب ها قرار می دهیم نيز استفاده کرد .
برای مصرف داروهای محلول بهتر است آنها را در یک ظرف معمولی که نه خیلی گود و نه صاف باشد ، مثل نعلبکی قرار دهيم و بعد ظرف را روی قاب ها بگذاريم .

منبع: http://www.mainvets.com/bee-diseases...a-disease.html