پدافند غیرعامل جنگ نرم

[محسن مهابادی زاده]

پدافند غیرعامل جنگ نرم

بخش اول

پایداری ملی:

هدف از اجرای طرح‌های پدافند غیرعامل کاستن از آسیب‌پذیری نیروی انسانی و مستحدثات و تجهیزات حیاتی و حساس و مهم کشور علیرغم حملات خصمانه و مخرب دشمن و استمرار فعالیت‌ها و خدمات زیر بنایی و تامین نیازهای حیاتی و تداوم اداره کشور در شرایط بحرانی ناشی از جنگ است.


در جنگ سخت هر اقدام غیر مسلحانه‌ای که موجب کاهش آسیب پذیری نیروی انسانی، ساختمان‌ ها، تاسیسات، تجهیزات، اسناد و شریان های کشور در مقابل عملیات خصمانه و مخرب دشمن گردد، پدافند غیرعامل خوانده می شود. به بیان ساده‌تر پدافند غیرعامل، مجموعه اقداماتی است که انجام می شود تا در صورت بروز جنگ، خسارات احتمالی به حداقل میزان خود برسد. هدف از اجرای طرح‌های پدافند غیرعامل کاستن از آسیب‌پذیری نیروی انسانی و مستحدثات و تجهیزات حیاتی و حساس و مهم کشور علیرغم حملات خصمانه و مخرب دشمن و استمرار فعالیت‌ها و خدمات زیر بنایی و تامین نیازهای حیاتی و تداوم اداره کشور در شرایط بحرانی ناشی از جنگ است.
هم اکنون جنگ نرم به عنوان آلترنانیو واقعی جنگهای کلاسیک و نظامی مورد استفاده کشورها و دول متخاصم قرار می گیرد. نمونه اخیر جنگ را می توان در سطح گسترده در فتنه پس از انتخابات جستجو کرد. جنگ نرم کلیه مولفه های یک جنگ تمام عیار را برای شکست دادن دشمن داراست. ماهواره ها، سایتهای ضد اتقلابی، تحلیلهای سیاسی هراس انگیز و قطعنامه ها ابزار جنگی دشمن هستند. پدافند عامل این ابزار نیز ماهواره ها، و سایتهای خودی و حتی بعضی امور فنی مانند ارسال پارازیت و مقابله با سایتهای مخرب و دروغ پرداز است.
عوارض و پیامدهای جنگ سخت در شکل تلفات جانی و مالی و از بین رفتن سرمایه های ملی قابل مشاهده است. برخلاف جنگ سخت، عوارض جنگ نرم عمدتا با چشم قابل مشاهده نیست. جنگ نرم روی باورهای عمومی هدف گذاری می کند. متاسفانه این عوارض حتی پس از فروکش کردن جنگ نرم در افکار عمومی باقی می ماند. در صورتی که توجهی جدی به این عوارض صورت نگیرد، ممکن است در آینده زمینه ساز فتنه و یا جنگ نرم دیگری شود.
پدافند غیرعامل جنگ نرم به مسائلی می پردازد که موجب کاهش صدمات و شکافها در باورهای نیک افراد جامعه در حین جنگ و پس از آن شود. این پدافند میزان تاثیر گذاری حملات نرم را کاهش داده و قدرت بازپروری افکار را در مدت کوتاهی پس از آن افزایش می دهد.

تفاوت پدافند عامل و پدافند غیر عامل جنگ نرم

پدافند عامل مسئول اجرای عملیات بازدارنده بر ضدحملات دشمن است. روی پدافند عامل به سمت دشمن قرار دارد. در جنگ نرم دشمن با ابزارهایی مانند ماهواره ها، فضای مجازی، اعتصابات و شایعه سازی و امثال آن ضربت خود را وارد می کند. پدافند عامل وظیفه دارد از اصابت هر یک از حملات به نیروهای خودی جلوگیری نموده و یا عامل حمله کننده را نابود نماید . مثلا ارسال پارازیت روی فرکانس ماهواره ها، فیلتر کردن سایتهای مخرب و یا مقابله با شورشها و اعتصابات براندازنده از موارد پدافند عامل جنگ نرم است. تخریب مسجد ضرار با دستور خداوند متعال در قرآن و توسط پیامبر گرامی اسلام یک مورد از پدافند عامل جنگ نرم است.
پدافند عامل قادر به دفع همه حملات نیست. در مواقعی حملات به هدف اصابت کرده و ایجاد تلفات می کند. مثلا ماهواره های دشمن بدون مانع مشغول شایعه پراکنی و ارسال اخبار نادرست هستند. در این شرایط پدافند غیرعامل برای کاهش تلفات نیروهای غیر رزمی و حفاظت از افکار عمومی موضوعیت پیدا می کند. مثلا اطلاع رسانی بموقع و درست به مردم و روشنگری خواص می تواند از میزان تاثیر بمباران فرهنگی و خبری دشمن در جنگ نرم جلوگیری کند.

تفاوت پدافند غیرعامل جنگ نرم و فرهنگ سازی

آنچه مسلم است هر دوی پدافند غیرعامل جنگ نرم و فرهنگ سازی، در حوزه افکار، باورها و اندیشه های مردم فعالیت می کنند. اگرچه شباهتهایی در روشها و محتوای آنها وجود دارد، ولی از لحاظ کارکرد اجرایی با یکدیگر متفاوت هستند. در ذیل به این تفاوتها اشاره می کنیم:
۱٫در فرهنگ سازی به اهداف دراز مدت فرهنگی و زیر ساختهای ذهنی و باورهای مردم پرداخته می شود که یک امر دراز مدت و تدریجی است. ولی پدافند غیر عامل برای امور فرهنگی سریع الانتقال و برای بازسازی سریع اندیشه های آسیب دیده پس از جنگ نرم برای حفظ بدنه فرهنگی جامعه است. در هنگامه تشدید جنگ نرم فرصتی برای فرهنگ سازی نیست و فقط می بایستی سریعا جلوی خنثی شدن فکری نیروهای خودی و عناصر ضعیفتر گرفته شود.
۲٫در فرهنگ سازی اختلاف سلیقه ها و نوع برداشتهای متفاوت از اوضاع مجاز است. در این حالت مردم با تعاطی و مراودات فرهنگی و با داشتن سلیقه های متفاوت در کنار یکدیگر زندگی می کنند. جنگ نرم در صدد تبدیل اختلاف سلیقه ها به دشمنی و معارضه است. پدافند غیرعامل وظیفه دارد شکافهای ایجاد شده در بین مردم را بسرعت، حتی موقتی، بازسازی کرده و آنها را از هم گسیختگی نجات دهد.
۳٫وظایف پدافند غیرعامل جنگ نرم موقتی و حتی غیرعادی است. هدف آن است که جلوی تخریب و تلفات بزرگتر گرفته شود. این همانند آن است که در هنگام وقوع سیل، مردم برای حفاظت از خانه خود که بیشترین اهمیت دارد، حاضرند وسایل منزل را در مقابل در قرار داده تا از ورود سیل جلوگیری کرده و خانه را از تخریب نجات دهند. در این شرایط قربانی کردن بعضی امور دارای اهمیت کمتر مجاز است. به عنوان مثال کنترل اطلاع رسانی از این موارد است. این در حالی است که در فرهنگ سازی، که یک امر دائمی و پایدار است، هیچ چیز فدای چیز دیگر نمی شود.
۴٫در فرهنگ سازی تربیت برای علم اولویت دارد. اصولا هدف از فرهنگ سازی تربیت و پرورش رفتار و روش زندگی مردم بر اساس آموزه های دینی و جامعه مدنی است. ولی در پدافند غیر عامل، علم، و یا به عبارت دیگر اطلاع رسانی به موقع، نسبت به تربیت اولویت دارد. در جنگ نرم فرصتی برای تربیت نیست، بلکه فقط باید با اطلاع رسانی صحیح نقاط خطر را به مردم گوشزد کرد که آماده حوادث پیش رو باشند.
۵٫آماده سازی پدافند غیرعامل جنگ نرم نیازمند فرهنگ سازی است. مثلا مقاوم سازی افکار عمومی یک کار درازمدت فرهنگی است. در شرایط فتنه و جنگ نرم، افکار مقاوم به عنوان سپر محافظ عمل کرده و ضربات فرهنگی را دفع می کند.
مردم می بایستی نسبت به این تفاوتها توجیه شوند. آنها باید بدانند شرایط در زمان جنگ نرم و شرایط عادی متفاوت است. در صورتی که این توجیه صورت نگیرد امکان دارد برداشتهای نادرستی صورت گیرد که جنبه تخریبی داشته باشد. آنها باید بدانند اوضاع در جنگ نرم از لحاظ فرهنگی، پرفشار بوده و روشها با زمان عادی تفاوت دارد. این آمادگی آنها را از شوک مضاعف بازمی دارد.








ضرورت اعلام حالت اضطراری جنگ نرم به مردم

در جنگ سخت بمباران شهرها و احساس ناامنی به وضوح قابل لمس است. مردم هم بطور طبیعی برای حفاظت از خود هشدارهای امنیتی را جدی گرفته و خود را برای حالت جنگی آماده می کنند.
ولی جنگ نرم حالتی خزنده، فریبکارانه و غیر شفاف دارد. بسیاری از مردم قادر به درک شرایط جنگ نرم نیستند. فقط افراد بصیر و مطلعین می توانند وقوع جنگ نرم را حتی قبل از وقوع یپش بینی نمایند.
مردم می بایستی از وقوع جنگ نرم باخبر شده و خود را برای آن آماده کنند. در این اعلام نباید آرامش مردم بهم خورده و باعث ترس و دلهره شود. در این راه، ضمن تقویت روحیه مردم، انجام امور زیر لازم است:
۱٫علائم و نشانه های حمله فرهنگی برای مردم توضیح داده شود.
۲٫نقاط آسیب پذیر شناسایی شوند.
۳٫ویژگیهای عوامل داخلی دشمن تبیین شود.
۴٫پناهگاههای جنگ نرم مانند خواص، روحانیون، مساجد، دانشگاه، مدرسه، بسیج، روزنامه ها، سایتهای اینترنتی، صدا و سیما و حتی خانواده نیز حالت جنگی گرفته تا در صورت لزوم به یاری افراد آسیب دیده بشتابند.

کد خبر: ۶۲۰۱

تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۲ - ۰۸:۴۵