تشخيص پوسيدگي دندان

[solinaz]

ليزر به عنوان ابزار تشخيص پوسيدگي دندان

پوسيدگي يک فرايند ديناميک و اساس و پايه ي آن بر از ميان رفتن مواد معدني دندان است. بنابراين هدف از تمامي روش هاي تشخيص پوسيدگي تعيين ميزان از دست رفتن مواد معدني است. پوسيدگي هاي دندان به دو دسته قابل طبقه بندي هستند:

1. پوسيدگي هاي پيشرونده که از بين رفتن مواد معدني به صورت فعال در آنها در حال انجام است.
   
2. پوسيدگي هاي غير فعال که از بين رفتن مواد معدني در آنها متوقف شده است.
   

دستگاه هاي تعيين پوسيدگي بايد قادر باشند پوسيدگي هاي پيشرونده را از پوسيدگي هاي غير فعال تشخيص دهند. اما چگونه مي توان تعيين ميزان انتشار و درجه ي پيشرفت پوسيدگي را با بالاترين اطمينان و کمترين ميزان صدمه به بيمار تعيين کرد؟
انواع روش ها و ابزار تشخيص پوسيدگي

1. سوند و آينه ي دندان پزشکي
   
2. معاينه با چشم
   
3. استفاده از فيبرهاي نوري و عبور نور از دندان (Fiberoptical transillumination-FOTI)
   
4. راديوگرافي با اشعه ي ايکس
   
5. اندازه گيري مقاومت الکتريکي دندان (Electrical caries measurement-ECM)
   
6. فلورسانس ليزر ( دياگنودنت )
   

سوند دندان پزشکي
سنتي ترين ابزار تشخيص پوسيدگي سوند است که احتمال تشخيص غلط توسط آن بسيار بالا است. علاوه بر اين در تحقيقات مشخص شده است که اين وسيله مي تواند ميکروب ها را از شيار يک دندان به دندان هاي ديگر منتقل کند. اين وسيله نمي تواند اندازه ي پوسيدگي موجود در مينا يا عاج دندان را تعيين کند. علاوه بر اين ممکن است سطح دندان سالم را خراش بيندازد.

معاينه با چشم
ذره بين هاي مخصوصي براي معاينه ي شيارها و حفره هاي بسيار ريز روي سطح دندان طراحي شده اند که به دندانپزشک کمک مي کنند با ديد بسيار وسيع تري دندان را چندين برابر بزرگ تر ببيند. ثابت شده است که اين ابزار در مقايسه با چشم غيرمسلح تفاوت چنداني در صحت تشخيص پوسيدگي دندان ايجاد نمي کند.


استفاده از فيبرهاي نوري و عبور نور از دندان (Fiber-optical transillumination: FOTI)
توسط اين وسيله نور مخصوصي از دندان عبور داده مي شود. اين نور توانايي اين را دارد که پوسيدگي ها را براي چشم غير مسلح دندانپزشک قابل ديدن کند. توسط اين وسيله بهتر از سوند و آينه مي توان پوسيدگي هاي عاج دندان را تشخيص داد.


راديوگرافي با اشعه ي ايکس
اين تکنيک رايج ترين روش تشخيص پوسيدگي در بين دندانپزشکان است. راديوگرافي در تشخيص و مشاهده ي پوسيدگي ها بسيار موثر است اما نقايص بسياري دارد. عکس هاي راديوگرافي خيلي از مواقع دچار نقايص راديوگرافيک مي شوند و مناطقي را به اشتباه تيره تر يا روشن تر نشان مي دهند که اين مسأله دندانپزشک را به اشتباه مي اندازد. علاوه بر اين تنها 70% پوسيدگي در راديوگرافي قابل مشاهده است و عمق پوسيدگي ممکن است با آنچه که در تصوير ديده مي شود متفاوت باشد. پوسيدگي ها در مراحل اوليه در راديوگرافي قابل مشاهده نيستند. علاوه بر اين تشخيص پوسيدگي در راديوگرافي بسيار به مهارت دندانپزشک بستگي دارد.
ثابت شده است که اشعه ي ايکس اشعه ي بسيار مضري است و احتمال سرطان زايي بالايي دارد. اين اشعه را در دندانپزشکي کودکان نمي توان زياد مورد استفاده قرار داد و در افراد باردار استفاده از آن کاملاً ممنوع است.


اندازه گيري مقاومت الکتريکي دندان (ECM)
اين دستگاه مقاومت در برابر عبور جريان الکتريکي را در دندان اندازه گيري مي کند. مقدار اين مقاومت در دندان هايي با عمق پوسيدگي هاي گوناگون، متفاوت است. هر ميزان پوسيدگي مقدار خاصي از الکتريسيته را عبور مي دهد. بر اساس مقدار عبور جريان الکتريکي مي توان عمق پوسيدگي دندان را محاسبه کرد. اين دستگاه نسبتاً دقت بالايي دارد.

فلورسانس ليزر ( دياگنودنت قلمي )
دياگنودنت، ليزر نور مرئي قرمز را به دندان مي تاباند. اين نور در دندان بازتاب فلورسانس ايجاد مي کند که اين بازتاب در دندان هاي پوسيده و سالم با يکديگر متفاوت است. سپس گيرنده ي دستگاه، نور فلورسانس بازتاب شده را دريافت و تفسير مي کند.

دستگاه دياگنودنت داراي دو سر جستجوگر متفاوت است. يکي از آنها نور ليزر را به طور مستقيم به دندان مي تاباند و مخصوص تشخيص پوسيدگي هاي سطح جونده ي دندان ها است.

ديگري اشعه ي ليزر را با زاويه ي 100 درجه مي تاباند و مخصوص تشخيص پوسيدگي هاي بين دنداني است.


دياگنودنت قلمي به دو روش وجود پوسيدگي در دندان را اعلام مي کند. عمق دقيق پوسيدگي به صورت يک عدد بر روي نمايشگر دستگاه نمايش داده مي شود و علاوه بر آن دستگاه توسط آژير (بوق هاي متناوب) وجود پوسيدگي را اطلاع مي دهد. هر چه عمق پوسيدگي بيشتر باشد صداي بوق بلندتر مي شود. اين روش اعلام پوسيدگي سرگرم کننده و به خصوص براي کودکان جذاب است.

بر اساس اعداد نمايش داده شده مي توان با اطمينان 99% تشخيص داد که: آيا دندان سالم است؟ آيا پوسيدگي در حد ميناي دندان است؟ و يا به عاج دندان وارد شده است.

دندانپزشک پوسيدگي هاي موجود در ميناي دندان را ترميم نمي کند بلکه به بيمار اطلاع مي دهد که بايد رژيم غذايي خود را اصلاح کند و بهداشت دهان خويش را بيشتر از پيش رعايت و از خميردندان ها و دهانشويه هاي فلورايد دار استفاده کند و شش ماه بعد براي کنترل مجدد مراجعه کند. پوسيدگي هايي که در حد ميناي دندان هستند قابل برگشتند و بيمار با رعايت بهداشت و رژيم غذايي درست مي تواند آنها را متوقف کند. پوسيدگي هايي که به عاج دندان وارد شده اند بايد حتماً ترميم شوند زيرا ديگر هرگز قابل برگشت نيستند و فقط پيشرفت مي کنند و گسترده تر مي شوند.

دياگنودنت برترين دستگاه تشخيص پوسيدگي در جهان
جادوي دياگنودنت در همين نکته نهفته است. اين دستگاه مي تواند پوسيدگي ها را در همان ابتداي تشکيل و قبل از هر وسيله ي تشخيصي ديگري تشخيص دهد. بنابراين مي توان در همان ابتدا با درمان پوسيدگي از گسترش آن جلوگيري و از درمان هاي سخت و آزار دهنده و پرهزينه پيشگيري کرد. بسياري از پوسيدگي ها در زير سطح کاملاً سالم دندان پنهان شده اند و بعضي از آنها در لبه هاي ترميم هاي قديمي به هيچ وجه قابل تشخيص نيستند. دياگنودنت مي تواند تمام اين پوسيدگي ها را با دقت بسيار بالا (99%) تشخيص دهد و حتي عمق دقيق آنها را نيز تعيين کند.
از مزاياي استفاده از دياگنودنت تشخيص پوسيدگي ها بدون درد، بدون استفاده از اشعه ي سرطان زاي ايکس، بدون نياز به بي حسي است.



منبع