هر آنچه درمورد سرکه ی سیب باید بدانیم!

[ستاره آسمون شب]

سالها و شاید قرنهاست که سرکه توسط بشر برای اهداف گوناگونی به کار برده می شود… از ساخت خیارشورگرفته تا از بین بردن علفهای هرز، حتی تمیزکردن وسایل منزل و پولیش زره و استفاده های تغذیه ای گوناگون.
سرکه همچنین استفاده های طبی گوناگونی مانند استریل کردن وسایل و زخمها و … داشت. حتی در برخی از کشورها در دوران قرون وسطی تبلیغات زیادی براه افتاده بود که سرکه درمان اساسی انواع بیماریها و دردهاست!!
در سالهای اخیر نوعی از سرکه معروف به سرکه سیب apple cider vinegar به عنوان یک مکمل مفید خود را معرفی کرده است.
ر حالی که بسیاری از مصارف و کاربردهای سرکه سیب در طب سنتی مورد شک و شبه است اما مطالعات اخیر سودمندی آنرا در چندین مورد ثابت کرده است مانند کمک در درمان چاقی و دیابت.



سرکه سیب چیست؟
مانطوری که می دانید سرکه ها محصول فرایند تخمیر (فرایندی که در طی آن قندها توسط مخمرها یا باکتریها شکسته می شوند) می باشند. در اولین مرحله تخمیر الکل بوجود می آید سپس اگر الکل خود دوباره تخمیر شود سرکه بدست میآید.
واژه Vinegar از زبان فرانسه می آید به معنی ” شراب ترش یا sour wine “
سرکه از تخمیر منابع مختلفی می تواند بدست آید مانند انواع میوه، سبزیجات و گیاهان، غلات ولی همانگونه که مشخص است سرکه سیب از تخمیر و فرآوری سیب بدست می آید.
جز اصلی سرکه سیب مثل همه سرکه ها استیک اسید است اما سرکه ها علاوه بر استیک اسید دارای اسیدهای دیگر، ویتامین ها، نمکهای معدنی و آمینو اسیدها نیز هستند. و این مواد جانبی باعث تفاوتهایی در خواص و ویژگی و نیز تفاوتهای سرکه ها با هم هستند.
سرکه سیب : درمان هر چیز!؟ بعد از استفاده طولانی مدت سنتی (و نیز طب سنتی) از سرکه سیب ، در اواخر دهه ۱۹۵۰ در کتاب پر فروشی با نام “طب سنتی: راهنمایی های دکترهای ورمونت برای سلامت بهتر ” نوشته D. C. Jarvis سرکه سیب به عموم مردم معرفی شد.
از همین زمانها بود که با تب شدید روی آوری مردم و حتی کلینیسین به طب سنتی قرص و کپسولهای سرکه سیب بعنوان یک مکمل غذایی و حتی دارویی وارد بازار شد.
با نگاهی به کتابهای طب سنتی اخیر و یا جستجو در اینترنت می توانید ببینید که سرکه سیب برای درمان بیماریهای مختلف و مراقبت از سلامت توصیه می شوند. از کشتن شپش گرفته تا معکوس کردن روند پیری، هضم بهتر غذا و شستشتن سموم از سطح بدن! بیشتر این ادعاها مدارک مستند علمی ندارند و مسائلی مانند خاصیت شپش کشی و یا ضد زگیلی آن بخوبی مطالعه شده اما اثرات قابل قبولی دیده نشده است.
در مورد چند ادعای دیگر مثلا با این که ممکن است سرکه سیب خواصی داشته باشد اما این خواض قابل اغماض است مثلا با این که سرکه یک ضدعفونی کننده به شمار می رود اما نمی توان از آن به عنوان یک ضدعفونی کننده عمومی بر علیه همه جرمها و میکروبها استفاده کرد و یا در مورد ادعایی که می گوید در مورد نیش عروس دریایی Jelly Fish استفاده از سرکه سیب اثیر زیادی دارد اما مطالعات نشان می دهد که اثر آبگرم و کمپرس آبگرم بیشتر از آنست و مثالهای بیشماری از این دست.
مدارک و شواهد علمی در مورد فواید سرکه سیب
باید گفت که با توجه به چند مطالعه مورد اعتماد چند فایده سرکه سیب به خوبی شناخته شده است مثلا”
دیابت: اثرات مهم و مفید سرکه سیب بر روی سطح قند خون شاید مهمترین و بهترین اثر شناخته شده آن باشد. چندین مطالعه نشان داده اند که سرکه سیب به پایین آمدن سطح خون کمک می کند. به عنوان مثال در مطالعه ای در سال ۲۰۰۷ ، یازده نفر با دیابت نوع دو هر شب دو قاشق غذاخوری سرکه سیب دریافت کردند که سطح گلوکز خون آنها در صبح ۴ الی ۶ درصد پایین تر از گروه شاهد بود. و مطالعات دیگری از این دست.
کلسترول: مطالعه سال ۲۰۰۶ خواص کاهنده کلسترول توسط سرکه سیب را نشان داد. اما باوجود این مطالعات بر روی موش صحرایی بوده و اطلاعات زیادی در مورد انسان وجود ندارد.
فشارخون بالا و سلامت قلب: مطالعه دیگری در رت ها نشان داد که سرکه سیب فشارخون را پایین می آورد. یک مطالعه بزرگ در جمعیتی که سرکه سیب و روغن زیتون فراوان همراه با سالاد مصرف می کردند (جمعیت ایتالیایی ها) نشان داد که این افراد از سلامت قلب بهتری برخورد دارند و ریسک بیسماریهای قلبی در آنها پایینتر است باوجود این نقش سرکه سیب در این مورد بسیار ناواضح بوده و احتیاج به مطالعات فراوان و کنترل شده تری دارد.
سرطان: چند مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که سرکه می تواند سلولهای سرطانی را بکشد و یا رشد آنها را متوقف کند. مشاهده و مطالعه جمعیت مصثرف کننده سرکه سیب در این مورد بسیار نتنایج گیج کننده ای بدست می دهد چون برخی مشاهدات نشاندهنده کاهش ریسک ابتلا به سرطان مری بوده و برخی نیز نشان دهنده افزایش ریسک ابتلا به سرطان مثانه
کاهش وزن: برای هزاران سال سرکه و سرکه سیب برای کاهش وزن استفاده می شده است. مصرف سرکه سفید (والبته شاید سایر سرکه ها) باعث می شوند که فرد احساس سیری زودتری کند . یک مطالعه در سال ۲۰۰۵ بر روی ۱۲ فرد نشان داد که افرادی که مقدار مشخصی نان را همراه با سرکه مصرف می کنند زودتر احساس پری و سیری می کنند تا افرادی که فقط همان مقدار نان خالی را مصرف می کنند.
چند نکته مهم :
۱ – تمامی این مطالعات هنوز ابتدایی هستند و خیلی از آنها بر روی حیوانات و یا سلولهای آزمایشگاهی انجام شده و مطالعات انسانی بسیار کم بوده است. پس بنابراین قبل از این که بدانیم و اعلام کنیم که سرکه سیب مفید است مطالعات دقیقتر وکنترل شده تر انسانی لازم است.
۲ – مطالعات دقیقتر برای روشن شدن مکانیسم عمل سرکه سیب بر روی هر کدام از ارگانها و و آنزیمها و … لازم است تا با ارائه مکانیسم عمل (حتی فارماکولوژیکی ) سرکه سیب را مفید دانست.
سرکه سیب چگونه مصرف شود؟
چون تا به حال استفاده از سرکه سبب به عوان مقاصد درمانی وجود نداشته بنابراین مقدار مصرف دقیقی هم برای آن ذکر نشده است و شرکتهای مختلف بر اساس تجربیات خود و یا منابع سنتی مقدار مصرف و دز آنرا پیشنهاد می دهند.
اما معمولا مصرف ۱۰ سی سی از آن روزانه مخلوط با آب یا نوشیدنی و یا آبمیوه توصیه می گردد. قرصها و یا کپسولهای ۲۸۵ میلی گرمی از آن نیز یک دز رایج است.
سرکه سیب برای استفاده بر روی پوست هم توصیه می شود اما واقعا کارایی و ایمنی آن ثابت نشده است. همچنین استفاده از سرکه سیب بطور خالص و یا رقیق شده در ناحیه ژنیتال خانمها هم توسط افرادی توصیه می شود (اسیدی کردن Ph , اثر کشندگی ضعیف آن بر روی میکروبها) اما واقعا آیا این نوع درمان مفید است یا نه هنوز شبهات فراوانی وجود دارد. .
آ یا مصرف سرکه سیب خطراتی هم دارد؟
بطور کلی سرکه سیب در استفاده های معمول ماده ی بی ضرری می باشد اما استفاده مداوم آن می تواند مضراتی هم داشته باشد:
سرکه سیب بسیار اسیدی است؛ ماده اصلی تشکیل دهنده سرکه سیب، استیک اسید است؛ بسیار اسیدی و تند با بویی زننده. سرکه سیب حتما قبل از مصرف باید با آب یا
نوشیدنیهای دیگر رقیق شود. سرکه سیب خالص می تواند به مینای دندان و سلولهای دهان و زبان آسیب جدی برساند. همچنین به مری و معده آسیب زده و ایجاد زخم کند. تماس مستقیم و مدت طولانی سرکه سیب خالص با پوست موجب سوزش و آسیبهای پوستی می گردد.
استفاده طولانی مدت از سرکه سیب باعث کاهش پتاسیم خون شده و منجر به کاهش دانسیته استخوان ها و پوکی آنها می گردد.
سرکه سیب بطور تئوریک با ملینها، دیورتیکها، داروهای ضد دیابت و قلبی تداخل دارد. سرکه سیب دارای کروم بوده که می تواند سطح انسولین خون را تغییر دهد.
متاسفانه مکملهای دارویی – غذایی تحت نظارت FDA نمی باشند بنابراین گزارشات از عوارض سوء آنها و سایر اطلاعات بندرت منتشر شده و یا کمتر قابل استناد هستند بنابراین بهتر است استفاده از انواع مکملها با احتیاط و با مشورت پزشک یا داروساز انجام گردد. ضروری است که توضیحات داده شده بر روی بسته بندی اکثرا غیر دقیق بوده و شامل مواد جانبی احتمالا اضافه شده به داروی اصلی، موارد منع مصرف و عوارض نمی شود. و نکته مهم دیگر اینکه تفاوتهای زیادی بین محصولات و اجزای دو برند متفاوت وجود دارد و این کار را برای استاندارد کردن مصرف آنها سخت کرده است ضمن این که دز توصیه شده بین برندهای مختلف نیز متفاوت است.
بالاخره! آیا من سرکه سیب مصرف کنم یا نه؟
پاسخ بستگی به این دارد که شما می خواهید از مصرف سرکه سیب چه نتیجه ای بگیرید؟
اگر شما از آن بعنوان یک طعم دهنده سالاد معمولی استفاده کنید به نظر مشکلی وجود ندارد. اما اگر هدف شما مقاصد درمانی است با احتیاط باشید و منتظر ریسک های آن شوید!

منبع:سایت اختصاصی داروسازان و جامعه ی مجازی داروسازی ایران