حشرات مضر
حشرات مضر بطور کلی به سه گروه اصلی تقسیم می شوند:
۱- حشراتی که از گیاهان تغذیه می‌کنند؛
۲- حشراتی که از فرآورده‌های انباری تغذیه می‌کنند؛
۳- حشراتی که انسان و سایر جانوران را مورد حمله قرار می‌دهند.
حال به شرح هر یک از این سه گروه می‌پردازیم.
۱- حشراتی که از گیاهان تغذیه می‌کنند
الف) حشراتی که از گیاهان تغذیه می‌کنند ممکن است بصورت مستقیم به گیاه خسارت وارد کنند. مثل ملخ‌ها، لارو پروانه‌ها و سوسک‌ها که مستقیماً از بخش‌های مختلف گیاه تغذیه می‌کنند اعم از برگ، گل، میوه و چوب
ب) ایجاد خسارت از طریق تخم گذاری است، بعضی از حشرات مخصوصاً زنجرک‌های خانواده سیکادیده (cicadidae ) و زنجرک‌های خانواده سیکادلیده (cicadellidae ) از طریق تخم‌گذاری در سر شاخه‌های ظریف گیاهان به آن‌ها خسارت وارد می‌کنند.
ج)ایجاد خسارت از طریق انتقال بیمارهای ویروسی،باکتریایی و مایکوپلاسمائی و احتمالاً قارچی
در بین حشرات دو گروه شته‌ها و زنجرک‌های خانواده سیکادلیده (cicadellidea ) از اهمیت بیشتری در نقل و انتقال عوامل بیماری‌زا گیاهی برخوردار هستند. همچنین سخت بالپوشان خانواده اسکولیتیده (scolytidae ) در نقل و انتقال عوامل قارچی نقش دارند.
۲-حشراتی که به فرآورده‌های انباری خسارت می‌زنند و خود نیز به سه دسته تقسیم می‌شوند
الف) اولین گروه آفات چوب می‌باشند.
چوب یکی از مهم‌ترین محصولات است که در زندگی بشر نقش دارد. چوب‌های صنعتی گاهی مورد حمله بعضی از حشرات قرار می‌گیرند از جمله مهمترین این حشرات موریانه‌ها هستند.
چگونگی هضم چوب بوسیله‌ی موریانه‌ها.
موریانه‌ها خود قادر به هضم سلولز یا چوب نیستند. در داخل دستگاه گوارش موریانه تک سلولی‌های فلازل‌داری زندگی می‌کنند که آنزیم‌های مورد نیاز برای تجزیه سلولز را تولید می‌کنند و آن تک سلولی‌ها هستند که باعث هضم سلولز می‌شوند. در واقع نوعی همزیستی بین تک سلولی و موریانه‌ها از این طریق ایجاد شده است.
ب) دومین گروه از آفات فرآورده‌های انباری، آفات پارچه و منسوجات هستند. تعدادی از حشرات از جمله پروانه‌های خانواده تی‌نی‌ده (tineidae) و سخت بالپوشان درمستیده (dermestidae) گاهی به منسوجات خسارت سنگینی وارد می‌کنند.
ج) سومین گروه از آفات مواد غذایی، انباری است. حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد محصولات کشاورزی بعد از مرحله کاشت و پس از برداشت در انبار توسط آفات مختلف از بین می‌روند. در بین آفات انباری سوسک‌های خانواده درمستیده (dermestidae ) و بروخیده ( bruchidae ) و کورکولینیده (curculionidae)، در بین پروانه‌ها تعدادی از گونه‌های خانواده پیرالیده (pyralidae ) مثل پلودیا اینترپونکتلا (plodia interpunctella) و افیستیا کونیلا (ephestia kuhniella ) از اهمیت زیادی برخوردارند.
۳- حشراتی که انسان و سایر جانوران را مورد حمله قرار می‌دهند. آن‌ها نیز به چند گروه تقسیم می‌شوند:
الف) حشرات آزار دهنده مثل تعدادی از پشه‌ها و مگس‌ها. گرچه ممکن است که ناقل بیماری مهمی نباشد ولی به هر ترتیب باعث سَلب آسایش از انسان می‌شوند. ب) حشراتی که نیش آن‌ها سمی است. تعدادی از زنبورهای خانواده وسپیده (vespidae) و اسفسیده (sphecidae) و در مواردی زنبورهای بالاخانواده آپویدا (apoidea ) که جزء حشرات مفید و گرده افشان هستند و انسان را نیش می‌زنند.
بعضی از انسان‌ها به نیش زنبورها حساسیت شدیدی دارند و دچار شوک شدیدی می‌شوند و در مواردی مشاهده شده که نیش زنبور منجر به مرگ انسانی شده است.
ج) سومین گروه از حشراتی که به انسان خسارت می‌زنند حشرات انگل هستند و به دو گروه تقسیم می‌کنیم.
حشرات انگل

۱) انگل خارجی؛
۲) انگل داخلی.
۱) حشرات انگل خارجی مثل کک‌ها و شپش‌ها و در مواردی ساسها که با تغذیه از خون انسان گاهی بیماری‌هایی را به انسان منتقل می‌کنند. ساس‌ها در واقع نوعی سن هستند. در مبحث‌های بعدی توضیح داده خواهد شد.
۲)حشرات انگل داخلی مخصوصاً تعدادی از مگس‌ها مثل خانواده کالیفوریده (calliphoridae) و خانواده اُستریده (oestridae) و خانواده تابانیده (tabanidae) که از اهمیت زیادی برخوردارند. این مگس‌ها عموماً تخم خودشان را بر روی چهارپایان وحشی و اهلی قرار می‌دهند. بعد از اینکه لارو از تخم خارج می‌شود وارد بدن چهار پایان می‌شود و مراحل نشو و نمای لاروی خود را در داخل بدن طراحی می‌کند و زمانی که می‌خواهد تبدیل به حشره کامل بشود در بسیاری از مگس‌ها پوست سوراخ می‌کند. مثل خانواده استریده (oestridae) که از اهمیت زیادی برخوردارهستند. سپس وارد خاک می‌شوند و تبدیل به شفیره و حشره کامل می‌شوند. و از این طریق کاملاً باعث ضعف جانوران مخصوصاً احشام و چهارپایان وحشی می‌شوند.
آخرین گروه از حشراتی که به انسان حمله می‌کنند حشرات ناقل از جمله خانواده کولیسیده (culicidae) و سایکودیده (psychodidae) هستند که از اهمیت زیادی برخوردارند. پشه‌های خانواده کولیسیده مراحل نشو و نمای لاروی خودشان را در داخل آب سپری می‌کنند. حشرات ماده قادر هستند انسان را نیش بزنند و همراه نیش زدن عوامل مختلف ویروسی و باکتریایی را وارد بدن می‌کنند. مثل پشه‌ی مالاریا که چندین مرحله را در بدن انسان طی می‌کنند و در گذشته منجر به مرگ انسان می‌شده اما در حال حاضر واکسن مخصوص بیماری مالاریا ساخته شده است.
نمونه دیگر پشه‌های خاکی خانواده سایکودیده زیر خانواده فلابوتومینا (phlaebotominae) هستند که عامل بیماری سالک در انسان می‌باشند. این پشه‌ها وقتی در روی صورت مستقر می‌شوند یک تک سلولی بنام لشمانیوز را وارد بدن می‌کنند و ایجاد بیماری سالک در روی پوست می‌کنند.


منبع:http://areff.mihanblog.com/