نامه های فرمانده ترین فرمانده امام علی علیه السلام

[Capitan Totti]

درود
نامه های امام علی گرد آوری شده توسط سيد رضى رضى الله عنه


1 - نامه از اوست به مردم كوفه هنگامى كه از مدينه به بصره مى رفت

افشاى سران ناكثين

از بنده خدا على امير مؤ منان به مردم كوفه ، بلند پايگان انصار، و سروان عرب .
اما بعد من شما را از كار عثمان به گونه اى كه شنيدنش چون ديدن آن باشد، آگاه سازم : مردم بر او خرده گرفتند، و من يكى از مهاجران بودم كه بيشتر از او مى خواستم كه رضايت مردم را جلب نمايد و كمتر سرزنشش مى كردم اما طلحه و زبير آسانترين كارشان آن بود كه بر او بتازند و نرم ترين برنامه شان اعمال فشار بر وى بود. عايشه نيز ناگهان بر او خشمگين شد
، سپس گروهى براى كشتن عثمان مهيا شدند و او را كشتند، و مردم بدون اكراه و اجبار بلكه از روى رضا و اختيار با من بيعت كردند.
بدانيد سراى هجرت (مدينه ) مردم را از خود راند و مردم نيز از آن جا رفتند. ديگ آشوب در مدينه جوشان شد، و فتنه برپا گشت . پس به سوى اميرتان بشتابيد، و اگر خدا خواهد به سوى جهاد با دشمن خود، به پيش ‍ تازيد.

[Capitan Totti]

2 - نامه اى از اوست به مردم كوفه پس از فتح بصره

قدردانى از مجاهدان پس از پيروزى
خداوند به شما مردم كوفه ، از جانب خاندان پيامبرتان پاداش دهد، نيكوترين پاداشى كه به فرمانبران و شكرگزاران نعمتش مى بخشد، كه (فرمانم را) شنيديد و اطاعت كرديد، و فرا خوانده شديد و پاسخ گفتيد.

[Capitan Totti]

3 - نامه اى از اوست براى شريح پسر حارث ، قاضى خود

گفته اند شريح پسر حارث قاضى امير مؤ منان عليه السلام در زمان حكومت آن حضرت خانه اى به هشتاد دينار خريد اين خبر به امام رسيد و آنگاه شريح را خواست و به او فرمود:
بر خود با تجمل گرايى مسئولان
به من خبر دادند كه خانه اى به هشتاد دينار خريده اى و براى آن سندى نوشته اى و بر آن گواهى گرفته اى ؟
شريح گفت : آرى چنين است ، اى امير مؤ منان امام خشمگين ، به او نگريست ، و سپس به او فرمود:
اى شريح آگاه باش ، به زودى كسى (= عزرائيل ) به سراغ تو مى آيد كه سند خانه رانگاه نمى كند، و از گواهت نمى پرسد، تا آن كه تو را از آن خانه بيرون كند، وتنهايى هيچ چيز به گورت سپارد اى شريح ، بنگر مبادا اين خانه را از غيرمال خود خريده باشى يا بهاى آن را از غير حلال به دست آورده باشى ، كه در اينصورت هم در دنيا زيان كرده اى و هم در آخرت .
آگاه باش ، اگر هنگام خريد اين خانه ، به نزد من آمده بودى ، برايت قباله اى ، مى نوشتم به اين نسخه ، و تو رغبت نمى كردى حتى يك درهم - چه رسد بالاتر - براى خريد آن بپردازى .
و آن قباله چنين است : اين خانه اى است كه آن را بنده اى خوار، از مرده اى كه براى كوچ كردن (به سراى ديگر) از آن خانه بيرونش كرده اند، خريده است . از او، خانه اى از سراى فريب خريده است ، از كوى نابود شوندگان ، و سرزمين تباه ، شوندگان ، اين خانه را چهار حد در بردارد: حد نخست به آفات و بلاها منتهى مى شود، و حد دوم به مصيبت ها، و حد سوم به هواها و هوس هاى تباه كننده ، و حد چهارم به شيطان گمراه كننده ختم مى گردد و در آن به حد چهارم باز مى شود اين شخص فريفته به آرزو، اين خانه را از كسى كه اجل او را از جاى كند، به قيمت خروج از عزت قناعت ، و ورود، در خوارى ، و پستى ، خريد هر زيانى كه بر اين خريدار در آن چه خريده وارد شود، بر عهده ، خراب كننده ، بدنهاى پادشاهان ، و گيرنده جان جباران ، و نابود كننده فرمانروايى ، فرعونيان ، (يعنى ملك الموت ) است كسانى چون پادشاهان ايران ، روم ، يمن و حمير، و آنان كه ثروت بر روى ثروت نهادند، و همچنان بر آن افزودند، و آنان كه ساختند، و استوار كردند، و آراستند و زينت نمودند، ذخيره ساختند و به ظن و گمان خويش براى فرزند تدبيرى انديشيدند، فرشته مرگ همه اينان را به محل بازپرسى ، و حساب ، و جايگاه ، ثواب و عقاب روانه كند؛ آنگاه كه فرمان خداوند براى جدايى ، حق از باطل فرود آيد، و آن جاست كه تبهكاران زيان برند بر اين قباله عقلى گواهى مى دهد كه از اسارت هوا و هوس بيرون آمده ، و از وابستگى هاى دنيا سالم مانده باشد.

[Capitan Totti]

4 - نامه اى از اوست به برخى از فرماندهان سپاهش

شيوه گزينش نيرو
اگر به سايه اطاعت از ما بازگشتند، اين همان است كه ما دوست داريم ، و اگر حوادث و پيش آمدها آنان را به اختلاف و سرپيچى كشاند، تو با يارى ، كسانى كه از تو فرمان مى برند، با عصيان گران پيكار كن ، و با كسى كه مطيع توست ، از كسى كه ياريت نمى دهد، بى نيازى جو، زيرا كسى كه از پيكار ناخشنود است ، نبودنش بهتر از بودنش و در خانه نشستنش ، بهتر از به يارى برخاستنش است .

[Capitan Totti]

5 - نامه اى از اوست به اشعث پسر قيس ، عامل آذربايجان

لزوم اطاعت از مافوق
كارى كه بر عهده توست (= حكمرانى ) طعمه تو نيست ، بلكه امانتى برگردنت است ، و ازتو خواسته شده تا فرمانبردار مافوق خود باشى تو حق ندارى كه در امور رعيت بهدلخواه خويش عمل نمايى ، و يا به كارى خطير اقدام كنى ، مگر با استناد به فرمانىكه به تو مى رسد، در دست تو مالى از اموال خداىعزوجل است ، و تو يك از خزانه داران او هستى ، تا آن را به من تسليم كنى ، اميدوارمبراى تو از بدترين واليان نباشم .

[Capitan Totti]

البته منبع هم نامه های امام علی در نهج البلاغه از آقای علی شیروانی است


6 - نامه اى از اوست به معاويه

مشروعيت حكومت امام
همان مردمى كه با ابوبكر و عمر و عثمان بيعت كردند، با همان شرايط دست بيعت به مندادند، آن كه حضور داشت ، حق ندارد ديگرى را برگزيند، و آن كه غائب بود، حق ندارد،آن را رد كند شورا تنها براى مهاجران و انصار است اگر بر خلافت كسى اتفاق كردند واو را پيشوا خواندند، خداوند را خشنود ساخته اند. پس اگر كسى با عيب گذارى ، و يابدعت از فرمان آن جمع خارج شود، او را به آن جمعى كه از آن خارج شده (اهل شورا) باز گردانند. و اگر فرمان نبرد، با او به خاطر پيروى از غير راه مؤ منانپيكار مى كنند. و خداوند آنچه را خود بر عهده گرفته ، بر گردن او نهد.
اى معاويه ، به جان خودم سوگند، اگر با ديده ، عقل خود، نه از روى هوا و هوس ، بنگرى مرا از بيزارترين مردم نسبت به خون عثمان خواهى يافت و خواهى دانست ، كه از آن گوشه گيرى كردم ، مگر آن كه بخواهى جنايت را بر گردن من گذارى و آن چه برايت آشكار است ، بپوشانى و السلام .

[Capitan Totti]

7 - نامه اى از اوست به معاويه

افشاى نفاق معاويه
اما بعد، پند نامه اى با جمله هايى بر بافته از تو به من رسيد، نامه اى آراسته كه آن را به گمراهيت مزين كرده اى و از روى بدانديشى ، به سوى من فرستاده اى نوشته كسى است كه نه خود بصيرتى دارد تا هدايتش كند، و نه رهبرى كه ارشادش نمايد. هوا و هوس او را خوانده ، و او نيز اجابت كرده ، و گمراهى او را كشانده و او نيز به دنبالش رفته ، پس هذيان ، درهم آميخت و بانگ بيهوده ، برآورد، و گمراه گشت و خطا رفت .
از اين نامه است : زيرا خلافت يك بيعت است و تجديد نظر در آن راه ندارد، و گزينش از سر گرفته نشود، هر كس از آن سر باز زند حق را انكار كرده ، و هر كس در پذيرفتنش درنگ كند منافق است .

[Capitan Totti]

8 - نامه اى از اوست ، به جرير پسر عبدالله بجلى (درسال 38 هجرى ) آنگاه كه او را نزد معاويه فرستاد

وادار ساختن معاويه به بيعت
اما بعد وقتى نامه من به تو رسيد معاويه را وادار تا كار را يكسره كند وترديد را كنار گذارد. آنگاه او را ميان جنگى آواره ساز، و صلحى ، ذلت بار مخير گذار اگر جنگ را برگزيد، به او اعلام جنگ كن ، و اگر تسليم شدن را برگزيد، از او بيعت بگير و السلام .

[Capitan Totti]

9- نامه اى از اوست به معاويه (در سال 36 هجرى )

بيان دشمنى هاى قريش و استقامت پيامبر
قوم ما (= قريش ) خواستند پيامبر ما را بكشند، و ريشه ما را بركنند، عليه ما نقشه هاكشيدند، و چه كارها كردند، و ما را از زندگى شيرين بازداشتند و با وحشت دست بهگريبان ساختند، و به اقامت در كوههاى صعب العبور واداشتند و آتش جنگ را عليه مابرافروختند. اما خداوند خواست كه ما پاسدار پيامبر (يا: آئين ) او و حافظ حريمش باشيم، مؤ من ما در اينكار، پاداش الهى را مى جست ، و كافر ما، از خاندان و تبار خود حمايت مىكرد. از قريش هر كس مسلمان مى شد از آن آزار كه ما گرفتارش بوديم ، ايمن بود، چه ياهم سوگند، (كافران ) بود و از او دفاع مى كردند، و يا خويشانش به ياريش برمىخاستند، و در نتيجه از كشته شدن در امان بود.
هرگاه تنور جنگ گرم مى شد (= كارزار سخت مى شد) و مردم پاى او پس ‍ مى گذاشتند،رسول خدا صلى الله عليه و آله اهل بيت خود را پيش ‍ مى فرستاد و بدين روش اصحابخود را از ضربه هاى سخت شمشير و نيزه مصون مى ساخت ، پس عبيده شدند، يكى در جنگبدر، حمزه در جنگ احد، و جعفر در جنگ موته كشته شدند. يكى ديگر بود كه اگر مىخواستم نامش را مى آوردم ⁽⁷⁾ او نيز همچون آنان خواهان شهادت بود، اما مدت آنان زودتربه سر رسيد، و مرگ او به تاءخير برنداشته ، و در اسلام ، سابقه اى چون سابقه مننداشته است سابقه اى كه كسى را به مثل آن دست رسى نيست مگر آن كه مدعى چنين ادعايىكند كه من خبر ندارم ، و گمان نمى برم كه خداوند نيز آن را بداند، و در همهحال خداى را سپاس .
نيرنگ معاويه در خونخواهى عثمان
اما اين كه خواسته بودى قاتلان عثمان را نزد تو فرستم ، من در اين كار انديشيدم ، ديدم برايم ميسر نيست كه آنان را به سوى تو و يا شخص ديگرى روانه سازم . به جان خودم سوگند، اگر از اين گمراهى و اختلاف باز نايستى ، به زودى آنان را خواهى شناخت ، كه تو را مى جويند، و تو را به به زحمت نيندازند كه در بيابان ، و دريا و كوه و دشت در پى ايشان روى . لكن اين جستجو براى تو ناخوش آيند، است و زيارتى است كه ديدارش تو را خرسند نسازد. سلام بر آن كه شايسته سلام است .

[Capitan Totti]

10 - نامه اى از اوست به معاويه (در صفين سال 36 هجرى پيش از آغاز)

افشاى چهره معاويه
چه خواهى كرد اگر از دنيايى كه در آن هستى پرده ها كنار رود؟ دنيايى كه با زينت هايش خود را آراسته ، و با لذت هايش فريب داده ، تو را خواند، و تو اجابت كردى ، به سوى خود كشاند، و تو در پيش شدى ، فرمانت داد و اطاعتش كردى . ديرى نخواهد گذشت كه كسى تو را بر موقفى نگاه دارد كه نجات دهنده اى از آن نجاتت ندهد. پس از اينكار دست بردار. براى حساب مهيا شو و خود را براى بلاهايى كه بر سرت فرود مى آيد، آماده ساز. به سخن گمراهان گوش فرامده و اگر چنين نكنى تو را از آنچه در غفلتى آگاه سازم همانا تو ناز پرورده اى هستى كه شيطان در بندت كشيده و به آرزوى خويش درباره تو رسيده و چون جان و خون در وجودت روان گشته .
اى معاويه ! از چه زمان شما زمامدار رعيت ، و والى امر امت بوده اند؟ نه پيشينه اى در دين و نه شرفى بلند پايه داشته ايد؟ به خدا پناه مى بريم از آن كه به شقاوت ديرينه دچار شويم . تو را بر حذر مى دارم از اين كه همچنان فريب آرزوها را خورى ، و ظاهرت برخلاف باطنت باشد. مرا به جنگ فرا خواندى پس مردم را واگذار، و خود به تنهائى به جانب من بيا، و هر دو سپاه را از پيكار معاف دار، تا دانسته شود كه قلب كدام يك از ما را زنگار گناه ، سياه كرده ، و بر ديده كدام يك از ما پرده افتاده ؟ منم ابوالحسن ، كشنده جد و دايى و برادرت كه ، آنان را در جنگ بدر درهم كوفتم . اينك همان شمشير با من است ، و با همان قلب دشمنم را ملاقات مى كنم ، نه دينم را تغيير داده ام ، و نه پيامبرى تازه برگزيده ام . بر همان راه حقى گام مى نهم كه شما آن را به اختيار خود رها كرديد، و به اجبار در آن وارد شديد.
مى پندارى كه به خون خواهى عثمان آمده اى ! حال آن كه مى دانى خون عثمان را چه كسانى ريختند، اگر طالب خون اويى از آنان بخواه . گويى تو را مى بينم چون شترانى كه زير بار سنگين ، فرياد مى كشند از فرو رفتن دندان هاى جنگ بر پيكر خويش فرياد برآورده اى و گويى سپاهيانت را مى بينم كه - از ضربه هاى پياپى ، و سرنوشتى كه بر سرشان فرود آمده ، و از سرنگون شدن هاى پى در پى ، با ناله و زارى - مرا به كتاب خدا مى خوانند، همان كسانى كه يا كافر و منكر حقند، و يا بيعت كرده و پيمان شكسته اند.