انواع ترک در بتن


در اینجا ترکهایی که در نتیجه اعمال بار اضافی بوجود می آیند ، مورد نظر نیست و تنها ترکهای وابسته به خصوصیات ذاتی بتن مورد بررسی قرار می گیرند . این نوع ترکها به سه دسته ترکهای خمیری ، ترکهای حرارتی سنین اولیه ، و ترکهای جمع شدگی ناشی از خشک شدن تقسیم می شوند .
ترکهای خمیری قبل از سخت شدن بتن ( بین یک تا هشت ساعت بعد از ریختن ) تشکیل می شوند و به صورت ترکهای جمع شدگی خمیری ( با ترکهای جمع شدگی ناشی از خشک شدن متفاوت است ) و ترکهای نشست خمیری می باشند که برای کاهش وقوع آن، می توان از افزودنیهای هوازا جهت آب انداختگی استفاده کرد و یا اینکه پوشش میلگردهای بالایی را افزایش داد . ترکهای نشست خمیری را می توان با مرتعش نمودن مجدد بتن در زمان مناسب نیز از بین برد . زمان مناسب آخرین زمان ممکنی است که می توان لرزاننده ( ویبراتور ) را در داخل بتن نمود و بدون به جای گذاشتن اثر قابل توجهی ، از بتن بیرون کشید .
ترکهای حرارتی سنین اولیه نیز زمانی ایجاد می شوند که بدلیل وجود موانعی ، نشست بتن در ضمن آب انداختگی ، غیر یکنواخت می باشد . این غیر یکنواختی ممکن است در نتیجه وجود آرماتورهای قوی و یا حتی عمق غیر یکنواخت بتن ریخته شده باشد .
همانگونه که قبلا" اشاره شد ، در قطعات بزرگ ، تفاوت جمع شدگی بین سطح و قسمتهای داخلی بتن باعث ایجاد ایجاد تنشهای کششی در سطح می شود که توسط قسمتهای داخلی مقید شده اند و در نتیجه ترکهای جمع شدگی ناشی از خشک شدن ایجاد می شوند . این نوع ترکها هفته ها تا ماهها طول می کشد تا ایجاد شوند . ممکن است در اثر قیود خارجی که توسط قسمتهای دیگر یا زیر اساس اعمال می شود نیز پدید آیند . بهترین روش جلوگیری از ترکهای جمع شدگی ناشی از خشک شدن ، کاهش میزان جمع شدگی می باشد . بعلاوه نگهداری کافی برای افزایش مقاومت کششی بتن به همراه حذف قیدهای خارجی یا پیش بینی اتصالات تغییر شکل پذیر ، از اقدامات اساسی جهت کاهش میزان ترک خوردگی می باشند . با قرار دادن آرماتورها در نزدیکترین موقعیت نسبت به سطح ، ضمن در نظر داشتن حداقل پوشش ، می توان عرض ترکهای جمع شدگی را کنترل نمود . یکی از شکلهای ترک خوردگی ناشی از خشک شدن ، تشکیل ترکهای ریز سطحی ( Crazing ) در دیوارها و دالها می باشد که اگر لایه سطحی بتن دارای مقدار آب بیشتری نسبت به قسمتهای داخلی باشد ، ایجاد می شوند . ترکهای ریز سطحی معمولا" زودتر از ترکهای جمع شدگی ناشی از خشک شدن پدید می آیند .

برگرفته از تکنولوژی بتن پرفسور نویل _ ترجمه دکتر علی اکبر رمضانیانپور .