چگین ها و آدم خوار های صفویه

[Majid_GC]

شاید ذکر این نکته بی جا نباشد که بگوییم شناخت تاریخ صفویه چنان اهمیتی دارد که به تنهایی اهمیتی معادل تاریخ باستان تا امروز را دارد .

مرحوم سعیدی سیرجانی در کتاب ” وقایع اتفاقیه ” و جناب نصرالله فلسفی در کتاب ” زندگانی شاه عباس اول ” و همین طور شاردن جهانگرد فرانسوی در سفرنامه اش به این رویداد پرداخته اند.

چگین ها به گروهی از جلادان زنده خوار در دربار پادشاهان صفوی میگفتند که به اشاره ی سلطان همچون جانوران درنده به قربانی حمله کرده و زنده زنده او را می خوردند . این افراد همچون جانوران درنده با دندان بدن قربانی را تکه تکه کرده و می خوردند و از کاسه ی سرش برای نوشیدن شراب استفاده می کرده اند . اما آن گونه که از نوشته های شاردن و برخی تاریخ نگاران دیگر بر می آید گروه ۴۰ نفری چگین ها شخص را زنده می خورده اند و آنچنان هم این کار را می کرده اند که چپز زیادی از بدن قربانی باقی نمی ماند. شاه عباس در دربار خود مومنینی را تربیت کرده بود که آدم زنده را درسته میخوردند. زنده یاد علی اکبر سعیدی سیرجانی از معدود نویسندگانی بود که در زمینه ی آدمخواری به دلایل مذهبی، توسط سلسله های حاکم بر ایران در طول تاریخ تحقیقاتی کرد و به نتایج هولناکی رسید. او شرح داد که چگونه حکومت های مذهبی و بسیار پایبند به اصول دینی و مومن و معتقد با نام دین مخالفین خود را به فجیع ترین شکل ممکن میکشتند و در این راه مسلمانترین و معتقدترین و پابندترین و مومن ترین افراد، نقش جلاد و آدمکش و آدمخوار را برای این حکومت ها ایفا میکرده اند. سیرجانی در مقدمه ی کتاب وقایع التفاقیه چنین مینویسد: شاه عباس صفوی در دربار خود جلادانی به نام چگین(کسانی که گوشت خام میخورند) داشت . کار آنها این بود که محکومان را به امر شاه زنده زنده میخوردند. یعنی چگین ها بر سر محکوم ریخته و با دندان تکه ای از بدن او را زنده زنده کنده ومیخوردند. به روایت مولف روضه الصفویه، مورخ رسمی دربار صفوی ، آن فرقه آلت سیاست و غضب حکومت بودند که گناهکاران واجب التغدیر را از یکدیگر ربوده و انف(بینی) و اذن ( گوش) ایشان را به دندان قطع نموده و بلع می فرمودند و همچنین بقیهء اعضای بدن ایشان را به دندان افصال داده (یعنی می کندند) و می خوردند.. (زندگانی شاه عباس اول تالیف نصرالله فلسفی، جلد دوم، صفحه ۱۲۵).

در سال ۱۵۱۰میلادی ( یعنی دقیقا ۵۰۱ سال پیش) جنگ خونینی بین شاه اسماعیل صفوی و شاه شیبک خان ازبک رخ داد. شاه اسماعیل سپاه شاه شیبک خان را، در نزدیکی شهر مرو به سختی شکست داد. و طى این نزاع، نزدیک به ده هزار تن از ازبکها کشته شدند و شیبک خان هم در معرکه نبرد به قتل رسید. اما بعد از پیروزی، شاه درنده خوی صفوی دستور داد که جسد شیبک خان را صوفیان لشکر، براى خرسندى خاطرش، تکه تکه کرده و بخورند.
مولف جهانگشای خاقان در وصف نحوه آدمخواری قزلباشان می نویسد:
«شاه اسماعیل فرمودند هرکه سرمرا دوست دارد ازگوشت دشمن من طعمه سازد. به مجرد سماع این فرمان ازدحام برای اکل میته شیبک خان به مرتبه ای رسیدکه صوفیان تیغ ها کشیده قصد یکدیگر نمودند و آن گوشت متعفن با خاک وخون آغشته را به نحوی از یکدیگر ربودند که مرغان شکاری در حال گرسنگی آهو را بدان رغبت از یکدیگر بربایند».
شاه اسماعیل ، از کاسه سر شبیک خان نیز یک جام زرین براى خود درست کرد، و در آن شراب میخورد.

پدر شاه عباس کبیر هم جمعی از ریش سفیدان و صوفیان طوایف را در مجلسی جمع نموده بعد از ذکر و ذاکری که در میانهء صوفیان معمول است، به ایشان خطاب کرد : هر کس خلاف اراده و سخن مرشد عمل نماید تنبیه او چیست؟ آن جماعت (مومن و متدین و متعبد) گفتند که : گوشت بدن او او را خام خام خواهیم خورد (نقل از خلاصه التواریخ)