عبارات و اصطلاحات در اندازه گيري
q خطاي تصادفي (نامعين)Random Error
■ نتيجه اندازه گيري منهاي ميانگين نتايجي كه از انجام تعداد نامحدودي اندازه گيري يك اندازه ده در شرايط تكرارپذير به دست مي آيد.
■ خطاي تصادفي خودبخود بصورت تغيير نتايج اندازهگيريهاي متوالي يك كميت مشاهده ميشود و ناشي ازپديدههاي آماري است .
■ اين خطا هميشه در سوي معيني صورت نميگيرد و گاه مثبت و گاه منفي است.
■ خطاي تصادفي برابر است با خطاي كل منهاي خطاي سيستماتيك.
q خطاي سيستماتيك (معين)Systematic Error
■ ميانگين نتايج حاصل از انجام تعداد نامحدودي اندازه گيري يك اندازه ده در شرايط تكرارپذير منهاي مقدار واقعي آن اندازه ده.
■ خطاي سيستماتيك معمولا قابل تصحيح است و شامل : خطاي ذاتي تجهيزات ، خطاي مرجع ، خطاي قرائت ، خطاي شرايط محيطي و ... ميباشد.
■ خطاي سيستماتيك و عوامل آن نيز همانند مقدار واقعي نميتوان به طور كامل شناخت.
q گستره نامي Nominal Range
■ گسترهي نشان دهي دستگاه اندازه گيري كه با تنظيم ويژه ي كنترلهاي آن قابل حصول است.
■ مثال، گستره ي نامي 0Vتا 100Vبه صورت 100Vبيان مي شود.
■ پهنه Span
■ قدر مطلق تفاضل دو حد گستره ي نامي
■ مثال: براي گستره ي نامي -10Vتا +10V، پهنه 20Vاست.
q گستره ي اندازه گيري Measuring Range
■ مجموعه ي مقاديري از اندازه ده كه انتظار مي رود خطاي دستگاه اندازه گيري براي اين مجموعه در محدوده ي از پيش شده قرار گيرد
■ شرايط حدي Limiting Conditions
■ شرايطي مرزي كه لازم است دستگاه اندازه گيري بدون خراب شدن يا تنزل يافتن مشخصه هاي اندازه شناختي معين هنگام كار تحت شرايط كاركرد اسمي خود تحمل كند
q حساسيت Sensitivity
■ نسبت تغييرات پاسخ دستگاه اندازه گيري به تغييرات متناظر در عامل تحريك.
■ (آستانه ي تشخيص دهي Discrimination (
■ بزرگترين تغيير آهسته و يك نواي عامل تحريك كه تغييري آشكار شدني در پاسخ دستگاه اندازه گيري ايجاد نمي كند.
يادآوري: آستانه ي تشخيص دهي ممكن است مثلا به اصطكاك بستگي داشته باشد
q باند مرده (پهنك سكوت)Dead band
■ بيش ترين فاصله يي كه مي توان عامل تحرك را در دو جهت تغيير داد بي آن كه تغييري در پاسخ دستگاه اندازه گيري حاصل شود.
q پايداري Stability
■ توانايي دستگاه اندازه گيري در ثابت نگه داشتن مشخصه هاي اندازه شناختي خود نسبت به زمان
q رانش Drift
■ تغيير آهسته ي مشخصه ي اندازه شناختي دستگاه اندازه گيري.
■ قابليت رديابي Traceability
■ قابليت ارتباط دادن مقدار يك استاندارد يا نتيجه ي يك اندازه گيري با مرجع هاي ملي يا بين المللي از طريق زنجيره ي پيوسته ي مقايسه ها كه همگي عدم قطعيتي معين دارند.
■ يادآوري: زنجيره ي ناگسسته ي مقايسه ها را زنجيره ي رديابي گويند.
q روشهای انتخاب دستگاه اندازه گیری
■ روش ریزنمایی Resolution
ریزنمایی دستگاه اندازه گیری ≤ (0.1)Tol.
يعني ريزنمايي دستگاه اندازه گيري بايد بتواند تلرانس را به 10 قسمت تقسيم نمايد
■ روش عدم قطعیت Uncertainty
عدم قطعیت اندازه گیری ≤ (0.1 – 0.2)Tol.
توسط اين روش هيچ قطعه سالمي رد نميشود و هيچ قطعه معيوبي قبول نميشود
q عدم قطعيت چيست
■ عدم قطعيت يك عامل همراه با نتيجه اندازه گيري است كه محدوده مقاديري را معين ميكند كه نتيجه اندازه گيري ميتواند داشته باشد و مقدار آن نشاندهنده سطح اطميناني است كه مقدار واقعي مورد اندازه گيري شده در محدوده تعيين شده قرار ميگيرد
q عدم قطعيت چرا مهم است
■ عدم قطعيت نمود كمي كيفيت نتيجه اندازه گيري است. يعني “ تا چه حد نتيجه اندازه گيري نشاندهنده مقدار واقعی مورد اندازه گيري شده است
■ عدم قطعيت بصورت ± يك مقدار يعني فاصله اي در اطراف نتيجه اندازه گيري بيان ميگردد
■ عدم قطعيت يك جزء غير قابل اجتناب در اندازه گيري است و زماني بسيار مهم ميشود كه نتايج اندازه گيري نزديك حدود مشخصه باشد
علاقه مندی ها (Bookmarks)