تحقيقات خاك مناسب

[nafise sadeghi]

مطالعات كنترل كيفيت خاك در محوطه تاريخي چغـازنبيل به منظور تهيه خشت مرمتی

برای مرمت و حفاظت از محوطه تاريخی چغازنبيل نياز به تهيه ملات، خشت، آجر و كاهگل مناسب است. لذا لازمه تهيه مصالح و مواد مذكور استفاده از معادن خاك مناسبی است كه بايستی به دلايل مختلف محيطی و اقتصادی از نزديك بنای تاريخی چغازنبيل تهيه شود. در راستای اين برنامه و برای پيدا كردن خاك مناسب مطالعات مختلفی انجام شده و مطلوب‌ترين خاك جهت توليد خشت مرمتی در كارگاه، مشخص و معرفی گرديده است. اكنون اين سوال مطرح است كه پس از استفاده مداوم از خاك اين معدن آيا خاك مذكور دارای كيفيت مطلوب می‌باشد؟
برای رسيدن به جواب اين سؤال، بحث كنترل كيفيت خاك مطرح می‌شود، كه با در نظر گرفتن امكانات موجود در بخش آزمايشگاه پروژه چغازنبيل مجموعه‌ای از آزمايشات شيمی و مكانيك خاك در اين رابطه انجام شده است.
آزمايشات بخش شيمی عبارتند از: آناليز مواد با روش شيمی‌تر، آناليز عنصری (تعيين درصد سولفات و كلر) و آزمايشات بخش مكانيك خاك عبارتند از: دانه‌بندی به روش‌تر، هيدرومتری، حدود آتربرگ، پتانسيل واگرايی خاك، چگالی وزن واحد حجم خاك تَر و خشك و . . . .
در كنار اين آزمون‌ها اقدام به نمونه‌سازی آزمايشگاهی شده است. نمونه‌های ساخته شده شامل نمونه‌های طولی 4 * 4 * 60 سانتيمتر (برای بررسی انقباض حجمی و ترك‌خوردگی) و نمونه‌های مكعبی 5 * 5 * 5 سانتيمتر (برای اندازه‌گيری مقاومت فشار‌ی، مقاومت سايشی و آبفشانی، غوطه‌وری و آزمون موئينگی) بوده است.
همچنين آزمايشات در مقياس ميدانی نيز با ساخت نمونه‌هايی در ابعاد 10 * 20 * 40 برای بررسی آزمون‌های مقاومت فشاری، مقاومت خشتی و آبفشانی تكرار شده است.
شايان ذكر است كه بررسی نتايج به دست آمده از داده‌های آزمايشگاهی و مطالعات ميدانی تاييد كننده يكديگر می‌باشند و خاك مورد نظر همچنان كيفيت مطلوب را برای ساخت خشت مرمتی دارا می‌باشد.