تویو ایتو، معمار برنده جایزه پریتزکر 2013
معمار ژاپنی تیو ایتو به عنوان سی و هفتمین برنده جایزه پریتزکر معرفی شد. اثار این معمار 71 ساله که از نظر هیات ژوری در قامت "ساختمان هایی بی زمان" که بیانی اند از "خوش بینی، سبکی و لذت" ارزیابی شده اند، بیشتر به سبب هم گرایی فرم های ارگانیک و ابداعات تکنولوژیک در سرتاسر جهان مورد استقبال قرار گرفته اند. مدیاتِک او در سِندای که در برابر زلزله ویرانگر 2011 به خوبی مقاومت کرد در حال حاضر به عنوان نمونه ی شاخص معماری مقاوم برابر زلزله شناخته می شود و استادیوم اژدها شکل او در تایوان نیز نه فقط به سبب فرم نامعمول اش که همچنین به سبب تامین انرژی اش توسط سلول های خورشیدی در دنیای معماری متمایز گردیده است.یونگ هو چانگ از اعضای هیات داوران امسال جایزه پریتزکر در توصیف اثار تیو ایتو می گوید:"ساختمان های بی نظیر او مرزهای معماری را جا به جا کرده است و شجاعانه به حوزه های گام نهاده که پیش از این کمتر بدان ها دخول شده است." اعضای هیات داوران پریتزکر پرایز امسال شامل پیتر پالمبو، گلن مورکات، یونگ هو چانگ، یوهانی پالاسما، آلخاندرو آراونا و یو هو چانگ در بیانیه ی خوداورده اند "معماری تیو ایتو مسیرهای نوایینی برافراشته است و اثارش فحوایی از جهان شمولی و تکینگی را در خود دارد. به تمام دلایل پیش امده و به سبب تلاش برای تبلور کالبدی سنتز سازه، فضا و فرم منتج به فضاهایی بدیع و همچنین درک بی نظیر او از منظر و همچنین ترکیب طرح هایش با بعدی معنوی و شاعرانگی ای که در تمام اثارش مشهود است، مفتخریم که اعلام کنیم او را به عنوان برنده جایزه پریتزکر سال 2013 انتخاب کرده ایم."ایتو که فعالیت حرفه ای خود را در دفتر کیانوری کیکوتاکه ـ یکی از پایه گذران جنبش متابولیسم در ژاپن ـ اغاز کرد، در سال 1971 دفتر معماری خود را تاسیس و با طراحی و ساخت خانه هایی هم چون خانه "اُ" در شیلی و خانه "یو" در توکیو به سبب تلفیقی از فرم های سیال و توجه خاص به معنای زندگی شخصی ساکنان شهر به شهرت رسید. از دیگر شاخصه های اثار ایتو هَمْ بندیِ سازه های ارگانیک و تکنولوژی از یک سو و طراحی شاعرانه مینیمالیستی از سوی دیگر است. کتابخانه عمومی سنت شکن او در شهر سِندای (2001) ترکیبی بود از سطوح صاف و لوله های سازه ای که ماحصلشان مکعبی شفاف را شکل می داد، این تمهید طراحانه بیشترین کارایی خود را در زلزله و سونامی 2011 ژاپن نشان داد.از ان پس تیو ایتو بخشی از زمان خود را وقف اجرا و اموزشِ طراحی پروژه های مقاوم در برابر زلزله در سراسر ژاپن نموده است، از نمونه های موفق ان می توان به طرح توسعه مرکز قربانیان سونامی و زلزله در شمال ژاپن اشاره کرد. یکی از اخرین پروژه های ایتو اپرای متروپلیتن تایچونگ بوده است که در حال حاضر در حال ساخت است و شدیدا مورد توجه هیات داوران پریتزکر واقع شده است. ایتو ملهم از طبیعت، اپرایی به مساحت 620000 فوت مربع طراحی کرده است تا بار دیگر به ارزش علقه اش به ترکیب پیچیده ی فضاهای درونی و بیرونی و تعاملش با پیرامون اشاره کند.شایان ذکر است تیو ایتو پس از کنزو تانگه (1987)، فومیهیکو ماکی (1993)، تادو اندو (1995) و کازیمو سجیما و ریو نیشیزاوا (2010) ـ که این جا و این جا به تحلیل اثاری از ان ها پرداخته شده است ـ ششمیم ژاپنی ای ایست که موفق به اخذ این جایزه شده است و البته نباید فراموش کرد برنده سال گذشته پرتزکر نیز ونگ شو از چین بوده است، گویی خط مشی این سال های پریتزکر نوعی بوم گرایی شرقی با طعم رعایت شمول اخلاقی و سیاست است.
مدیاتِک شهر سندای

ماکت اپرای متروپلیتن تایچونگ