رنگین‌کمان عجیبی که روی آسفالت خیابان تشکیل می‌شود

[parichehr]

دانش‌های بنیادی - معمولا رنگین‌کمان را در آسمان می‌توان مشاهده کرد، آن‌هم وقتی نور خورشید از پشت ناظر بتابد و قطرات باران در مقابل او در حال باریدن باشند؛ اما جف چِستر این پدیده رنگین‌کمانی را روی آسفالت جاده ثبت کرده است!

او در حال دوچرخه‌سواری در آرلینگتون ویرجینیا (ایالات متحده) بود که این پدیده هفت‌رنگ را روی آسفالت جاده مشاهده کرد. فکر می‌کنید منشا این پدیده چیست؟ فیزیک‌دانان این پدیده را «رنگین‌کمان ریزه‌شیشه» (glass bead bow) می‌نامند و جالب است که بدانید اصول کلی شکل‌گیری آن بسیار شبیه به همان رنگین‌کمانی است که معمولا پس از باران دیده می‌شود!
در رنگ‌آمیزی خطوط راهنمایی که روی آسفالت رسم می‌شود، مقداری ریزه‌شیشه هم استفاده می‌شود که پرتوهای نور را در همان جهتی که فرود آمده‌اند، بازمی‌تابانند و با افزایش بازتابندگی خطوط، باعث می‌شوند رانندگان در شب‌هنگام بهتر بتوانند خطوط را مشاهده کنند. اگر این ریزه‌شیشه‌ها به اندازه کافی کروی‌شکل باشند، درست مانند ریزقطرات کروی باران رفتار می‌کنند، یعنی پرتوهای نور سفید خورشید را پس از ورود به طیف رنگین‌کمانی تجزیه کرده و به سوی ناظر بازمی‌تابانند و بدین شکل کمان هفت‌رنگی به وجود می‌آورند. البته از آن‌جا که ضریب‌شکست شیشه بیشتر از آب است، اثر شکست در آن قوی‌تر است و کمان رنگی کوچک‌تری با شعاع حدود 21 درجه تشکیل می‌شود؛ این درحالی است که شعاع رنگین‌کمان اولیه حدود 42 درجه است و رنگین‌کمان‌های ثانویه و ثالثیه شعاع‌های بزرگ‌تری دارند.
برای مشاهده تصویر در ابعاد بزرگ‌تر، اینجا را کلیک کنید.