اختلالات تیروئید

[solinaz]

اختلالات تیروئید
نمک های تصفیه نشده:
مردم باید فقط نمک های بسته بندی دارای پروانه وزارت بهداشت و تاریخ تولید و انقضا خریداری کنند .نمک های تصفیه نشده، ید ندارند و علاوه براین دارای مقادیر زیادی از ناخالصی ها و فلزات سنگین هستند که موجب ابتلا به سرطان در فرد می شود.
مردم نباید به خاطر قیمت ارزان نمک های تصفیه نشده، آنها را خریداری کنند چرا که سلامتشان در معرض خطر قرار می گیرد. حدود 98 درصد مردم کشور، نمک های ید دار مصرف می کنند.
نمک دریا:
تبلیغات درباره املاح مفید موجود در نمک دریا، گمراه کننده است و این نمک ها دارای گچ و گل و لای است. ناخالصی های محلول، پنج درصد وزن سنگ نمک دریا را تشکیل می دهد، حتی خیساندن نمک نیز موجب جدا شدن این ناخالصی ها نمی شود. هرچند مقدار این ناخالصی ها بسیار ناچیز است اما عوارض و مسمومیت های خطرناکی را در پی دارد. سرب، جیوه و آرسنیک از جمله ناخالصی های موجود در نمک دریا است.
نمک های ید دار:
این نمک ها باید در ظروف دربسته و تیره نگهداری شوند. اگر نمک های ید دار بیش از یک سال نگهداری شود بخشی از ید خود را از دست می دهد.
میزان مصرف نمک در کشور (سال 91):
هر ایرانی روزانه 15 گرم نمک مصرف می کند درحالی که استانداردهای جهانی پنج گرم به ازای هر نفر است.
گواتر:
گواتر -بزرگی غده تیروئید- شایع ترین بیماری ناشی از کمبود ید در کشور به شمار می رود. شیوع گواتر –بزرگی غده تیروئید- در کشور در آغاز برنامه غنی سازی نمک با ید در سال 68، 70 درصد بوده است اما اکنون (سال 91) این میزان به 7/4 درصد رسیده است.
فقط دو کشور در منطقه مدیترانه شرقی شامل ایران و تونس توانسته اند کمبود ید را در کشورهای خود مهار کنند.
نیاز بدن به ید:
میزان نیاز بدن به ید در تمام طول دوران زندگی کمتر از یک قاشق چایخوری یعنی روزانه 150 میکروگرم –به اندازه یک سر سوزن- است.
منابع غذایی ید:
میزان ید در هیچیک از منابع غذایی به اندازه ای نیست که بتواند نیاز بدن را تامین کند علاوه برآن فقر ید در خاک و آب کشور مانع وجود این ماده غذایی در محصولات کشاورزی می شود. با این حال غذاهای دریایی، بهترین منابع ید به شمار می رود اما چون مصرف آنها کم است ید مورد نیاز بدن را تامین نمی کند. با این وجود ید ماهی آب شور بیشتر از ماهی آب شیرین است.
آمار مبتلایان تیروئید:
سالانه دو هزار و 500 نوزاد مبتلا به اختلالات تیروئید در کشور شناسایی می شوند. (سال 91) . عوارض و مشکلات اختلالات تیروئیدی، بیشتر در زنان دیده می شود. عوارض و مشکلات اختلالات تیروئیدی مانند گواتر -بزرگ شدن غده ای در گردن- ، گره های تیروئیدی، کم کاری و پرکاری تیروئید، بیماری های خود ایمن، التهاب ها و سرطان های تیروئیدی در زنان کشور بیشتر دیده می شود. میزان میانگین ابتلا به بیماری کم کاری مادرزادی تیروئید در جهان یک نوزاد در هر چهار هزار و 500 نوزاد زنده است درحالیکه این نسبت در ایران به یک در هر یک هزار نوزاد زنده می رسد. این نسبت در استان اصفهان حتی به یک نوزاد بیمار در هر 800 نوزاد متولدشده زنده می رسد که علت این امر ازدواج های فامیلی است.
زمان بردن نوزاد برای غربالگری تیروئید:
والدین حتما نوزادان خود را به مراکز غربالگری دولتی ببرند. مراکز خصوصی از کیت -دستگاه تشخیص بیماری- مخصوص بیماری تیروئید استفاده نمی کنند و احتمال آنکه بیماری تشخیص داده نشود، زیاد است. والدین 72 ساعت پس از تولد نوزاد باید او را به مراکز دولتی نمونه گیری بیماری تیروئید ببرند چراکه این مراکز در صورت وجود بیماری، درمان نوزاد را پیگیری می کنند اما بخش خصوصی این کار را انجام نمی دهد.
علایم کم کاری تیروئید:
اضافه وزن ، چاقی، ضعف و خستگی و اختلال در تمرکز حواس از علایم کم کاری تیروئید است. مردودی ها و افت تحصیلی در دانش آموزان نیز از عوارض کمبود ید در بدن است. هرچند مردم باید نمک ید دار به اندازه کافی مصرف کنند اما مصرف زیاد آن نیز موجب بروز فشارخون و بیماری های قلبی و عروقی می شود.
البته کم کاری تیروئید در نوزادان، علایم بالینی چندانی ندارد که ماما یا متخصص زنان و حتی متخصص بیماری های کودکان بتواند آن را تشخیص دهد.


عوارض کمبود ید در بدن:
کمبود ید می تواند با افزایش شیوع پوکی استخوان و سرطان پستان مرتبط باشد. کمبود ید همچنین زمینه ابتلای افراد به سرطان سینه و بیماری فیبروکیستیک پستان -ایجاد کیست های متعدد داخل پستان- را فراهم می کند.
همچنین کمبود ید باعث عقب ماندگی ذهنی در کودکان می شود. اگر غربالگری بیماری تیروئید در نوزادان یک ماه پس از تولد صورت نگیرد، آن نوزاد دچار کاهش ضریب هوشی می شود. کوتاهی قد یکی دیگر از عوارض کمبود ید در کودکان به شمار می رود.
زنان باردار و کمبود ید:
زنان باردار مبتلا به اختلالات تیروئید نه تنها نباید مصرف داروهای خود را در بارداری قطع کنند بلکه باید فاصله زمانی کنترل میزان هورمون های تیروئیدی خود را کمتر کنند. قطع دارو در این زنان موجب سقط جنین، زایمان زودرس یا تولد نوزاد مبتلا به کم کاری تیروئید می شود.
اختلالات تیروئیدی در نوزادان:
مغز نوزاد از ماه سوم بارداری تا دو سالگی تکامل می یابد و برای تکامل خود در این دوران نیاز به هورمون تیروئید دارد. غده تیروئید در نوزادان از ماه سوم شروع به فعالیت می کند بنابراین طی سه ماه نخست بارداری باید ید را از بدن مادر دریافت کند. کم کاری تیروئید در نوزادان علل مختلفی دارد، گاهی غده تیروئید در نوزادان تشکیل نمی شود یا کوچک است؛ گاهی نیز محل آن جابجا می شود. می توان کم کاری تیروئید را در دوران بارداری نیز تشخیص داد اما این امر کاری دشوار و پرهزینه ای است که عوارض فراوانی نیز دارد.
پرکاری تیروئید در نوزادان: شیوع بیماری پرکاری تیروئید در نوزادان بسیار کم است و درصورتی کودک به این بیماری مبتلا می شود که مادر سابقه ابتلا به این بیماری را داشته باشد. متخصص زنان هنگام مراجعه زنان باردار باید به وجود این بیماری در مادران اهمیت بدهد.
60 تا 70 درصد وزن هورمون تیروئید را ید تشکیل می دهد بنابراین اگر زن بارداری ید کافی دریافت نکند برغم سالم بودن جنین، کودک دچار کم کاری تیروئید خواهد شد.
عوامل زمینه ساز بروز تیروئید:
مصرف بیش از اندازه برخی داروهای مانند بتادین -نوعی ماده ضدعفونی کننده پوست- و شربت اکسپکتورانت -نوعی داروی خلط آور- موجب بروز اختلالات تیروئیدی می شود. همچنین مصرف سیگار و قلیان می تواند موجب بروز مشکلات تیروئیدی شود.
بیماری های خود ایمن تیروئیدی نیز بر اثر ایجاد تغییراتی در سیستم ایمنی بدن ایجاد می شود که عامل آن آلاینده های محیطی به ویژه مواد رادیو اکتیو است. آلودگی هوا در غده تیروئید تاثیر منفی می گذارد .
استرس، تنش های روحی و روانی ، اشعه ها و رادیوتراپی -اشعه درمانی- زمینه بروز سرطان های تیروئیدی را فراهم می کند.
داروهای تیروئید:
لووتیروکسین موجب ساخته شدن هورمون تیروئید در بدن می شود و عارضه ای ندارد اما مصرف بدون کنترل آن منجر به پرکاری مصنوعی تیروئید خواهد شد.

استاندارد مصرف ید:
افراد معمولی باید روزانه یکصد تا 150 گرم ید در روز مصرف کنند اما این میزان برای زنان باردار به 250 گرم در روز می رسد.