کد خبر: ۴۰۵۲۸۹۹
تاریخ انتشار: ۲۰ مرداد ۱۳۹۱ - ۱۸:۵۴




به طور معمول بورس‌های كالایی را در کنار بورس‌های اوراق بهادار تعریف می‌كنند.
به گزارش خبرنگار بازار باشگاه خبرنگاران بورس كالا بازاری متشكل و سازمان یافته‌ است كه در آن به طور منظم كالا یا كالاهای معینی با روش هایی مشخص مورد معامله قرار می‌گیرند . معمولا در این بازار تعداد زیادی از عرضه‌كنندگان، كالاهای خود را به خریداران عرضه می نمایند.

هرچند از نظر تئوری طبقه‌بندی‌های متعددی برای بورس كالا وجود دارد؛ اما با گسترش بازارها، عملا چندین نوع ازنظام های اقتصادی بورس كالا در قالب یك تشكل متمركز قرار گرفته است. به طور معمول بورس‌های كالایی را در کنار بورس‌های اوراق بهادار تعریف می‌كنند. رسم است كه كالاهای خام و فرآوری ‌نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و... در بورس كالا داد و ستد ‌می شوند.

توجه:
نحوه خرید و فروش در بورس کالای ایران در مقاله زیر آمده است:

نحوه خرید و فروش در بورس کالای ایران

درحال حاضر زمینه های فعالیت بورس كالای ایران عبارتند از :
• فلزات و مواد معدنی (كانی های فلزی)
• محصولات شیمیایی و پتروشیمی
• محصولات كشاورزی
• معاملات آتی ( Future )

اهداف و مزایای بورس كالا
بی شك از مهمترین اهداف تاسیس بورس كالا ایجاد بازاری قانونمند، شفاف سازی معاملات و قیمتها ، حذف واسطه گریهای غیرضروری و مبادله آزاد كالا بین عرضه كنندگان و تقاضا كنندگان است. حضور مستمر نهادهای نظارتی ، تولیدكنندگان، مصرف‌ كنندگان و تجار به همراه حضور كارشناسان و ناظران ، بازاری شفاف و عاری از خلل در روند عرضه و تحویل كالا را نوید می دهد. در واقع خریداران و فروشندگان در بورس كالا با خیالی آسوده ازخرید و فروش خود ، از مزایای مترتب بر قوانین و مقررات حاكم بر بورس برخوردار می‌شوند.

مهمترین اهداف بورس كالا را می توان به شرح زیر خلاصه نمود:

• ایجاد بازاری منسجم ، سازمان یافته و قانونمند برای تسهیل داد و ستد نقدی و آتی كالا ، که در آن قیمت ها به صورت شفا ف و در اثر تقابل آزاد عرضه و تقاضا کشف می شود.
• سامان دهی بازار كالاهای خاص نظیر محصولات فلزی کشاورزی ، انرژی و پتروشیمی از طریق مكانیزم اجرائی ناظر بر تعهدات و منافع طرفین معامله.
• كشف قیمت كالاها براساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار.
• حذف واسطه گری و واسطه های غیرضروری در معاملات و خرید و فروش مستقیم بین فروشنده و خریدار.
• كاهش نوسانات مخل بازار و امكان انتقال ریسك.
• كاهش ریسک بین فروشنده و خریدار به دلیل اجرای عملیات از طریق اتاق پایاپای.
• امكان انجام معاملات نقدی و آتی كالا با استفاده از ابزارهای مناسب .
• فراهم سازی تسهیلات مالی برای خرید و فروش.
• تحلیل آماری وضعیت بازار و ارائه خدمات مشاوره در پیش‌بینی نوسانات بازار كالاها به منظور كمك به طرفین معاملات در برنامه ریزی و انجام به موقع تعهداتشان.
• حرکت از یک بازار سنتی به سمت بازار مدرن سرمایه و کالا و تعامل بهتر و قوی تر با بازارهای بین المللی.
• استفاده از مكانیزم فروش سلف در جهت كسب نقدینگی برای بنگاه های تولیدی
• استفاده از مكانیزم معاملات آتی در جهت كاهش ریسك بازار و نیز رونق بخشیدن به بازار كالا و حفظ منافع تولید كنندگان و مصرف كنندگان

به طور كلی، مراجعه كنندگان به بورس كالا را می توان در دو دسته بندی جداگانه قرار داد:

• دسته اول كسانی هستند كه می‌خواهند از ریسك نوسان كاذب قیمت ها در امان باشند و در واقع بورس‌های كالا، به عنوان خطرپوش شناخته می‌شوند، مانند تولیدكنندگان كالا، مصرف‌ كنندگان عمده.
• دسته دوم، بر خلاف گروه اول كسانی هستند كه از نوسانات قیمت استفاده كرده و سود خود را حداكثر می كنند. در بورس‌های كالا، این گروه با نام سوداگران (Speculator) شناخته می‌شوند.

تولیدکنندگان و بازرگانان مواد اولیه:

همواره یكی از بزرگترین مشكلات تولید كنندگان در ایران مشكل تهیه مواد اولیه به دلیل عدم شفافیت بازار، نامعلوم بودن روند آتی قیمت محصولات و ناكارآمدی نظام تعیین قیمت و توزیع محصولات بوده است. ایجاد بورس كالا ، آهنگ نوید بخشی برای رفع مهمترین بخش از فرآیند عملیات یك واحد تولیدی است.
تولیدكنندگان می توانند با استفاده از ابزارهای داد و ستد در بورس ، در برابر نوسانات قیمت ایمن شوند و با خرید و فروش قراردادهای سلف و آتی، ریسك قیمت را پوشش دهند. بازرگانان نیز می توانند با همین روش با اطمینان خاطر بیشتری از قیمتهای آتی برای صادرات و واردات محصولات موردنظرشان تصمیم‌گیری نمایند.

مصرف‌كنندگان:

صنایعی که مواد عرضه شده در بورس كالا را به عنوان مواد اولیه خود دریافت می نمایند، نقش بسیار مهمی در بازاربرعهده دارند. طبیعتا این صنایع نیز برای برنامه ریزی تولید خود، تمایل دارند از خطرات ناشی از نوسان قیمتها ایمن شوند و با برآوردی مطمئن از قیمت تمام شده، به تولید اقتصادی بپردازند. برای این گروه، بورس كالا مکان مطمئنی برای خرید مواد اولیه، دریافت اطلاعات موثق در مورد روند قیمت‌ها و در نتیجه تضمین سود شرکت است.

سازمان‌های ناظر ، ارائه كنندگان خدمات جنبی و كارشناسان تحلیل گر بازار:

هر چند این نهادها و افراد به طور مستقیم در مبادلات شركت نمی‌كنند، اما وجود آنها در رونق یا امنیت بازار ضروری است. شرکتهای بیمه، بانكها، انبارها، شركتهای حمل و نقل، اتاق پایاپای وكارشناسان تحلیل گر از جمله ارائه دهندگان این خدمات و تسهیلات هستند