متخصصین هوافضای ایران گل کاشتند

[آسد مرتضي]

«تونل باد مادون صوت» ساخت محققان كشور، صبح امروز طي مراسمي با حضور دكتر فاضلي، رييس سازمان فضايي ايران، دكتر خيام نكويي، معاون فناوري و نوآوري معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري، مهندس فرحي، رييس ستاد توسعه فناوري هوا فضا و دكتر رهايي، رئيس دانشگاه صنعتي اميركبير در محل اين دانشگاه رونمايي شد.به گزارش خبرنگار فناوري ايسنا تونل باد مادون صوت ، با تلاش محققان دانشگاه صنعتي اميركبير و با حمايت ستاد توسعه فناوري هوافضا ساخته شده كه در تست هواپيما و موشك‌ها، براي شبيه‌سازي خطوط جريان سيال حول بالگردها، فضاپيماها، اتومبيل‌ها، سازه‌هاي ساختماني كاربرد دارد.تونل باد دستگاهي است كه جريان هوا با شرايط مشخص اعم از ميزان سرعت و فشار را روي يك مدل ساكن، جهت شبيه‌سازي شرايط پرواز واقعي، ايجاد كرده و با ابزارآلات اندازه‌گيري مشخصات پروازي جسم پرنده مورد نظر در شرايط مختلف بررسي مي‌شود.تونل باد از بدو شروع به كار رشته مهندسي هوافضا مورد استفاده بوده و مي‌توان گفت هيچ طرح هوافضايي بدون آزمايش‌هاي تونل باد به نتيجه نرسيده است.از تونل باد مي‌توان جهت ارائه آزمايشگاه‌هاي آيروديناميك در سطح دانشگاه وانجام پژوهش ر راستاي فعاليت‌هاي بنيادين، تزهاي دانشجويي در تمامي مقاطع، شناسايي و ارتقاء عملكرد اجسام پرنده و طراحي و ساخت اجسام پرنده جديد بهره برد.اين وسيله روشي ايمن و اقتصادي براي تست اجسام آيروديناميكي فراهم مي‌ساز.امروزه از تونل باد علاوه بر تست هواپيما و موشك‌ها، براي شبيه‌سازي خطوط جريان سيال حول بالگردها، فضاپيماها، اتومبيل‌ها، سازه‌هاي ساختماني و غيره استفاده مي‌شود.كشور ما هم با توجه به برنامه‌ريزي‌هاي چند سال آينده در پيشرفت فناوري و كسب استقلال در اين حوزه مهندسي از اين قاعده مستثني نبوده و نياز مبرم به پراكنده‌سازي و ارتقاء صنعت تونل باد در انواع و سرعت‌هاي مختلف در سطح دانشگاه‌ها و صنعت دارد.تونل‌هاي باد در دو حالت مدار باز و بسته وجود دارند و بر اساس ميزان سرعت به تونل‌هاي زير صوت، گذر صوت، مافوق صوت و ماوراء صوت تقسيم‌بندي مي‌شود كه البته هر كدام از آنها براي اهداف خاص بوده و داراي ويژگي‌ها، مزايا و معايب منحصر به خود است.يك تونل باد، شامل قسمت‌هاي مختلفي است كه مهمترين المان آن مقطع آزمون است. مقطع آزمون همان محلي است كه مدل مورد آ‌زمايش در آن نصب شده و پس از عبور جريان هوا مي‌توان پارامترهاي مورد نظر اعم از نيرو و فشار روي مدل را اندازه‌گيري كرد.بنابراين از ديگر تقسيم‌بندي‌هاي مهم مي‌توان به تقسيم‌بندي تونل‌ها بر اساس ابعاد و شكل هندسي مقطع آزمون، موارد استفاده و كاربرد تونل و .... اشاره كرد.در طراحي و ساخت يك تونل باد پس از مشخص شدن نوع تونل و الزامات كاربر، ميزان توان مورد نياز تونل، ميزان افت ناشي از اجزاء و ميزان سرعت هوا در مقاطع مختلف تونل بررسي شده و طرح نهايي انتخاب خواهد شد. البته مصالحه‌گري بين ميزان افت توان و پارامترهاي ديگر از جمله طول نهايي تونل از اقدامات اساسي در اين مرحله است.به گزارش ايسنا پيش از اين دانشگاه صنعتي اميركبير داراي تونل باد مادون صوت مدار بسته با حداكثر سرعت 45 متر بر ثانيه بوده است.مقطع آزمون اين تونل براي مدلهاي كوچك و سرعتهاي كم مناسب بوده اما با توجه به تعريف پروژه‌هاي جديد، اين دانشكده نيازمند تونل بادي با مقطع آزمون بزرگتر و سرعت بالاتر بود تا بتواند جوابگوي نيازهاي پيش رو باشد.علاوه براين، تونل باد موجود در دانشگاه ، امكان انجام آزمايش‌هاي آشكارسازي و مشاهده جريان، آزمايش‌هاي سه بعدي و تست بال و ايرفويل را نداشت و جهت انجام اين آزمايش‌ها به سطح مقطع آزمون بزرگتر نياز بود.اكنون محققان هوافضاي دانشگاه صنعتي اميركبير موفق به ساخت تونل باد مادون صوت داراي مدار بازمكشي در ابعاد مقطع آزمون 1×1×2متر مكعب با حداكثر سرعت در مقطع آزمون 60 متر بر ثانيه و طول مدار 15.2 متر شده‌اند.انجام آزمايشات و بررسي عملكرد تمامي مدل‌هاي دو و سه بعدي اعم از هواپيما، موشك، خودرو و اجزاي مختلف آنها شامل بال، دم و ارائه‌ي آزمايشگاه آيروديناميك براي دانشجويان هوا فضا از جمله كاربردهاي اين تونل باد محسوب مي‌شود.