سرگذشت میراژ f-1

[Joseph Goebbels]

معامله ای برای قرن :
مصادف با اواسط دهه 70 بسیاری از کشورهای اروپایی نیازمند گزینه ای مناسب برای جایگزینی جنگنده های قدیمی F-5A و F-100 و نیز F-104 خود بودند . در این زمان شرکت داسو ، نمونه ارتقا یافته Mirage F1 را برای رقابتی که در ان سال های معامله قرن لقب گرفته بود و سفارش دست کم 320 جنگنده را به دنبال داشت ، ارائه کرد .

ان هم در حالیکه در هما نسال ها طرح پیشنهادی شرکت مکدانل داگلاس برای نمونه یک نفره جنگنده F-4 Phantom و طرح شرکت " ووت " موسوم به V-1000 ( بر مبنای جنگنده ناونشین F-8 ) و CL-1200 Lancer ) شرکت لاکهید از دور رقابت حذف شده بود . لذا در این مرحله ، جنگنده داسو می بایستی با هواپیماهای YF-16 ساخت شرکت جنرال داینامیکز ، YF-17 ساخت شرکت نورث روپ و Saab-37 Viggen رقابت می کرد .



شرکت داسو در ان زمان تصور می کرد که این شرکت در این رقابت از شانس بالایی برخوردار است . بخصوص که هلند و بلژیک ، دوتا از مشتریان این مناقصه ، صاحب یکی از مهم ترین شرکت های تولید کننده برخی از قطعات Mirage F1 به شمار می امدند . با طولانی شدن مراحل انتخاب جنگنده منتخب ، داسو طرح پیشنهادی خود را دستخوش تغییر کرد .



در 1973 داسو خبر از توسعه نمونه بروز شده ای از Mirage F1 با موتور جدیدی را داد که کارایی بسیار بیشتر از نمونه ابتدایی داشت . نمونه جدید قرار بود از یک موتور قدرتمند M-53 ساخت شرکت اسنکما با حداکثر نیروی رانش 12380 پوند ( 5615 کیلوگرم معادل 88/2 کیلونیوتن ) استفاده کند که به میراژ اف-1 امکان پرواز تا سرعت 2/5 ماخ را می بخشید . M-53 در عین حال 14% از موتور استاندارد میراژ ، سبکتر و 18/5 % کوتاه تر بود و حدودا 55% مصرفسوخت کمتری هم داشت ؛ ضمن انکه رانش ان 18% بیشتر بود . داسو همچنین نوید تکمیل مجموعه ای از تجهیزات الکترونیکی پروازی جدید را برای این جنگنده داده بود . به این دلیل ، بدنه این نمونه 5 فوت ( 1/5 متر ) کشیده تر می شد . با وجود تمامی امتیازات Mirage F1 مجهز به موتور M-53 ، نیروی هوایی فرانسه نسبت به برنامه داسو هیچ اشتیاقی از خود نشان نداد . تنها به صورت ضمنی از سفارش دست کم 20 فروند از این مدل ، به جای سری اخر تولیدی Mirage F1 برای نیروی هوایی فرانسه خبرهایی شنیده شد ، اما در نهایت داسو تنها 3 پیش نمونه از جنگنده Mirage F1 با موتور M-53 شامل دو نمونه یک نفره و یک نمونه دو نفره را ساخت که از این میان ، تنها یکی از انها در دسامبر 1974 ( دی 1353 ) به پرواز درامد .



ماقصه معامله قرن در برابر چشمان بهت زده داسو با انتخاب F-16 به جنرال الکتریک رسید و Mirage F1 را دست خالی به فرانسه بازگرداند . اما این پایان Mirage F1 نبود هرچند داسو دیگر تلاشی برای توسعه بیشتر این مدل Mirage F1 نکرد ، اما با چرخشی اشکار عمده تلاش خود را این بار بیشتر متوجه مشتریان سنتی خود در خاورمیانه و افریقا کرد که.....


نویسنده : اقای محمد حسین جهان پناه .

منبع : دوماهنامه هواپیما / ش 12