ماليات عبارت است از قسمتي از در آمد يا ثروت افراد كه به منظور پرداخت بخشي از هزينه هاي عمومي و حفظ منافع اجتماعي و اقتصادي و سياسي كشور به موجب قانون به وسيله دولت وصول مي شود به عبارت ديگر براي دوام وقوام جامعه و ارائه خدمات اجتماعي توسط دولت هر يك از افراد جامعه با توجه به توان پرداخت خود مكلفند بهاي قسمتي از اين خدمات را به عنوان ماليات به دولت بپردازد و در اين مشاركت جمعي براي رسيدن به رشد و توسعه و رفاه و كرامت انساني سهيم باشند. 2-هدف از وصول ماليات چيست؟ هر دولتي براي اداره جامعه نيازمند امكانات مالي است تا بتواند وظايفي را كه از جانب مردم به عهده گرفته به نحو مطلوبي انجام دهد. عمده ترين اين وظايف عبارتند از : 1-حفظ استقلال و تماميت كشور از طريق تامين وسايل و تجهيزات دفاعي استقرار و اداره نيروهاي نظامي و انتظامي. 2-ايجاد و توسعه راه هاي ارتباطي و وسايل حمل ونقل. 3-تامين بهداشت.آب.برق.مخابرات و ساير وسايل ارتباطي جمعي براي عموم. 4-تامين آموزش در همه سطوح. 5-تامين قوه قضائيه براي حل و فصل دعاوي واستقرار امنيت اجتماعي. 6-تامين مايحتاج عمومي افراد جامعه در يك سطح قابل قبول. 7-تامين زير ساخت هاي اقتصادي و صنايع مادر و كليدي براي ايجاد زمينه هاي تو ليد و اشتغال و تعادل اقتصادي. 8-تقويت روح بررسي تحقيق از طرح تاسيس مراكز پژوهشي و تحقيقاتي و حمايت و تشويق محققان. 9-تامين خود كفايي در علوم و فنون. صنعت و كشاورزي. 10-تامين خدمات و حمايت هاي مالي درجهت بر خورداري از تامين اجتماعي. باز نشستگي. بيكاري. پيري و از كار افتادگي و تامين خدمات درماني و بهداشتي به صورت بيمه همگاني و فراهم آوردن موجبات داشتن مسكن متناسب با خانواده ها. بنابراين ملاحظه مي شود كه دولت براي دستيابي به اهداف خود براي پاسخگويي به نياز هاي جامعه كه به شمعه اي از آن اشاره شد نيازمند منابع مالي است امروز در كليه كشورها صاحب نظران مسائل اقتصادي بهترين منبع تامين هزينه هاي دولت را ماليلت مي دانند. زيرا علاوه بر آن كه اتكا دولت را به منابع خدادادي مثل نفت كه يك ثروت ملي و متعلق به نسل هاي آينده نيز هست ، كم ميكند. يك شور واشتياق ملي براي مشاركت در امور كشور در آحاد افراد جامعه ايجاد ميكند. 3-سهم هر كس از ماليات چگونه تعيين مي شود؟ يكي از اصول وضع ماليات قدرت پرداخت افراد است يعني كساني كه از در آمد و ثروت بيش تري برخوردارند بايد ماليات بيش تري بپردازند. زيرا اين افراد از خدمات و امكانات و مواهب جامعه بيش تر استفاده مي كنند و در آمد و ثروتي را كه كسب مي كنند مديون امكانات و خدمات اجتماعي است كه دولت ارائه مي كند. 4-نرخ تصاعدي ماليات چيست؟ براي نيل به عدالت مالياتي براي وصول ماليلت از در آمد هاي بالا تر از نرخ هاي تصاعدي ماليات استفاده مي شود و با افزايش سطح در آمد سالانه نرخ مالياتي نيز افزايش مي يابد. در ماده131 قانون ماليات هاي مستقيم(اصلاحي) مصوب 27 بهمن 1380 ترخ ماليات بر در آمد در منابع مختلف به صورت تصاعدي و به شرح زير است: تا30ميليون ريال در آمد مشمول ماليات سالانه به نرخ 15 در صد. تا100 ميليون ريال در آمد مشمول ماليلت سالانه نسبت به مازاد 30 ميليون ريال به نرخ 20 درصد تا250ميليون ريال در آمد مشمول ماليات سالانه نسبت به مازاد يكصد ميليون ريال به نرخ 25در صد تا يك ميليارد ريال در آمد مشمول ماليات سالانه نسبت به مازاد 250 ميليون ريال به نرخ 30در صد به مازاد يك ميليارد ريال(00/000./000/1) در آمد مشمول ماليات سالانه به نرخ 35 در صد. 5-قراين مالياتي چيست؟ قرينه يا پايه مالياتي عبارتست از عواملي كه در هر رشته از مشاغل با توجه به موقعيت شغل براي تشخيص در آمد مشمول ماليات به طريق علي الراس ملاك و ماخذ اعمال ضريب مالياتي براي محاسبه در آمد مشمول ماليات قرار مي گيرد. اين قراين عبارتند از: 1-خريد سالانه 2-فروش سالانه 3-در آمد ناويژه 4-ميزان توليد در كارخانجات 5-جمع وجوهي كه بابت حق التحرير و حق الزحمه وصول و مصرف تمبر عايد دفاتر اسناد رسمي مي شود 6-ساير عوامل به تشخيص كميسيون تعيين ضرايب. 6-ضرايب مالياتي چيست؟ ضرايب مالياتي عبارت است از ارقام مشخص به صورت در صد كه حاصل آن ها در قرينه مالياتي در موارد تشخيص علي الراس در آمد مشمول ماليات كه ماخذ اعمال نرخ ماليات قرار مي گيرد. 7-ضريب مالياتي چگونه تعيين مي شود؟ براي تعيين جدول ضرايب هر سال كميسيوني مركب از نمايندگان سازمان امور مالياتي كشور بانك مركزي ونماينده شوراي مركزي اصناف نماينده نظام پزشكي در مورد مشاغل وابسته به پزشكي و نماينده اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران در مورد ساير مشاغل در سازمان امور مالياتي كشور تشكيل و با توجه به جريان معاملات و اوضاع و احوال اقتصادي ضرايب مربوطه درباره مؤديان مختلف بر حسب نوع مشاغل و به تفيك تعيين ميكند.تصميمات اين كميسيون از طريق سازمان امور مالياتي كشور به عنوان جدول ضرايب تهيه و ابلاغ مي شود.اشخاص مشمول پرداخت ماليات 1- كليه مالكين اعم از اشخاص حقيقي يا حقوقي نسبت به اموال يا املاك خود واقع در ايران طبق مقررات باب دوم .2- هر شخص حقيقي ايراني مقيم ايران نسبت به كليه درآمدهايي كه درايران يا خارج از ايران تحصيل مي نمايد .3- هر شخص حقيقي ايراني مقيم خارج از ايران نسبت به كليه درآمدهايي كه ايران تحصيل مي كند .4- هر شخص حقوقي ايراني نسبت به كليه درآمدهايي كه درايران يا خارج از ايران تحصيل مي نمايد .
5- هر شخص غير ايراني ( اعم از حقيقي يا حقوقي ) نسبت به درآمدهايي كه در ايران تحصيل مي كند و همچنين نسبت به درآمدهايي كه بابت واگذاري امتيازات يا ساير حقوق خود و يا دادن تعليمات و كمك هاي فني و يا واگذاري فيلم هاي سينمائي ( كه به عنوان بها يا حق نمايش يا هر عنوان ديگر عايد آنها مي گردد ) از ايران تحصيل مي كند .اشخاص زير مشمول پرداخت مالياتهاي موضوع اين قانون نيستند :1- وزارتخانه ها و موسسات دولتي 2- دستگاههايي كه بودجه آنها وسيله دولت تامين مي شود .3- شهرداريها