آوا شناسی، مقدمه ای بر آوا، صوت و آواشناسی همگانی

[نازخاتون]

صوت/صدا :

از برخورد دو یا چند جسم با یکدیگر و جابجائی مولکولهای هوا در نتیجه این برخورد، "صوت" ایجاد می شود. سرعت این انتقال 343 متردر ثانیه و شکل آن به صورت امواج سینوسی مطابق شکل روبرو می باشد:

بر اساس شکل، هر فراز و فرود، یک "دور" را تشکیل می دهد.
تعداد این دورها درثانیه، برابر است با فرکانس یا بسامد آن صوت، که واحد آن "هرتز/Hz" است.
بدین ترتیب ، هرچه تعداد دور در ثانیه بیشتر باشد، صوت " زیر" و هر چه این تعداد کمتر باشد صوت "بم" خواهد شد.
از آنجا که بی نهایت احتمال برای برخورد اجسام به یکدیگر موجود است، پس بی نهایت صوت هم وجود دارد.
اما، از این بی نهایت صوت، تنها صداهایی در محدوده فرکانس Hz 20000-20 در آستانه شنوائی بشر می باشد.

پائینتر از Hz 20 : صداهای مادون صوت
بالاتر از Hz 20000 : صداهای مافوق صوت
در این میان ، فرکانس آواهای زبان ، بین Hz 4000-100 و تعداد آواهایی که بشر می تواند تولید کند، نامحدود است.

تا اینجا راجع به صوت و ماهیت آن مطالبی ذکر شد.
حال ، سئوال این است: کدام صداها را می توان زبانی برشمرد؟
آن دسته از صداها که توسط اندامهای گفتاری بشر تولید می شوند، صداهای زبانی یا " آوا " نام دارند.
مثال) / . . . . , p , b , a/
اما، در بین آواها نیز ، هر زبان مجموعه ای را به عنوان آواهای نقش دار که به خودی خود معنا ندارند، لیکن باعث ایجاد تمایز معنایی می شوند را به کار می برد که آنها را اصطلاحاً " واج " نامند.
در نهایت زبانشناسان به الفبایی قراردادی به نام ((الفبای بین المللی آوانگار)) دست یازیدند که به راحتی و به طور یکسان بتوان تمامی زبانهای دنیا را بررسی کرد؛ که البته تعداد نشانه ها در این الفبا، بسیار است.

آواشناسی:
علم بررسی آواها (صداهای زبانی) را گویند.
علم آواشناسی، در سه قالب مطرح می شود:
1- آواشناسی شنیداری
2- آواشناسی فیزیکی
3- آواشناسی تولیدی

آواشناسی شنیداری- به درک آواهای گفتاری از طریق گوش مربوط می شود.
آواشناسی فیزیکی- با خصوصیتهای مادی یا فیزیکی گفتار به عنوان امواج صوتی در هوا، سروکار دارد. (از جمله فرکانس صداهای خاص د ربین افراد مختلف)
آواشناسی تولیدی- به مطالعه نحوه ایجاد یا تولید آواهای گفتاری می پردازد.