پرندگان شکاری

[بهـمن]

عقاب سر سفید

نام این پرنده از کلمه انگلیسی Balde به معنی سفید روی گرفته شده است و در گذشته به معنای سفید بوده که با مرور زمان معنی آن به تاس تغییر یافته است.

این عقابها بالغ و دارای سینه و پشت قهوه ایی و سیاه و همچنین دارای سر و دم سفید هستند. . منقار آنها زرد و پاهایشان بر خلاف عقاب طلایی با پر پوشیده نیست. . . جنسیت عقابهای سرطاس را می توان از روی منقار آنها تشخیص داد که نوع ماده منقاری خمیده تر دارد.
جوجه هایی که تازه از تخم در می آیند به رنگ خاکستری روشن هستند و در دوازده هفتگی رنگ آنها به قهوه ایی تیره یم گراید. در این هنگام آنها لانه را ترک می کنند. در حدود سه چهار سالگی رنگ آنها قهوه ایی بوده و دارای رگه هایی از پر های سفید در زیر بالها رو روی سر خود هستند.هم چنین روی سینه و دم آنها پر های سفید رنگ دیده می شود و نیز منقار آنها سیاه رنگ است. در این سنین آنها شباهت زیادی به عقابهای طلایی دارند و به راحتی انسان را به اشتباه می اندازند. این عقاب ها در سن ۴ الی ۵ سالگی از نظر جنسی بالغ می شوند و در این سنین علامات مشخصه آنها علامات مشخصه آنها یعنی پر های سفید در سر و دم ظاهر می شود و رنگ چشم آنها از قهوه ایی تیره به زرد تبدیل می گردد.

مشخصات این پرندگان :

طول بدن پرندگان بالغ از نوک منقار تا انتهای دم به یک متر می رسد. و وزنشان از ۳٫۵ تا ۷٫۵ متغییر است. فاصله ی دوسر بالهای پرندهی نر از ۱٫۵ تا ۲٫۵ متر متغیر است. نوع ماده از نظر جثه بزرگ تر است و در هنگام پرواز تا تا ۲٫۷ هم میرسد. اگر چه نر ها کوچکترند ولی از طرفی به خطر جثه کوچکشان می توانند تیز تر و سریع تر عمل کنند. از طرفی بزرگ نشان دادن و بودن ماده آن را برای گرم کردن تخم ها آماده می کند
نقش بالها :
بالهای این پرندگان به آنها کمک می کند که با صرف انرژی بسیار کم و بدون بال زدن با استفاده از جریان های هوا اوج بگیرند . نوک پر های موجود در انتهای بالهای آنها به تدریج باریک تر می شود که به عبور آرام جریان هوا از روی بالهای آنها کمک می کند .در نتیجه برای پروزا انرژی کمتری صرف می کنن .بالهای آنها علاوه بر پرواز هنگام ماهیگیری نیز به انها کمک می کنند اگر ماهی بزرگ باشد انها به جای پرواز می توانند تا ساحل رود خانه با کمک بالهای نیرومند خود شنا کنند سرعت پرواز آنها از ۱۰۰ تا ۳۲۰ کیلومتر در ساعت متغیر است.و بستیگ به سرعت جریان های هوایی و اینکه در حال افقی پروزا می کنن بیا در حال شیرجه زدن هستند، دارد. ارتفاع پرواز آنها می تواند تا ۳۰۰۰ متر نیز برسد

نقش دم در عقاب ها بسیار با اهمیت است و در پرواز و مانور های هوایی و شیرجه زدن بسیار به آنها کمک می کند. وزن استخوان های این عقاب تقریبا ۲۵۰ گرم است که حدود ۵ تا ۶ درصد وزن یک عقاب است. در مقابل وزن پر های آنها حدود دو برابر وزن استخوان های آنها است وزن کم استخوان بندی به دلیل تو خالو بودن و ساختار اسفنجی آنهاست. منقار و چنگال های آنان از کراتین تشکیل شده است و به صورت پوسته رشد می کنن لذا منقار و چنگال های عقابهایی که در اسارت هستند باید به صورت سالیانه کوتاه شود . منقار خمیدهی عقابها به پاره رکدن گوشت کمک زیادی می کند و به اندازه ایی تیز است که می تواند پوست حیوانات را به راحتی پیدا کند . دما یبدن عقابها حدود ۳۵ درجه سانتی گراد است . پوست بدن آنها با حدود ۷ هزار پر بسیار نرم و سبک تو خالی و انعطاف پذیر پو شیده شده که از آنها در مقابل باد باران و آفتاب و سرما محافظت می کند.

عقاب های سرطاس دارای یک الگوی پرواز آرام و یکنواخت هستند و به آرامی بال می زنند.
عقابهای سرطاس بالغ را می توان به راحتی از سر و دم سفید رنگ آنها شناسایی کرد . ولی در حدود پنج سال اول زندگی نمی توان آنها را تشخیص داد . با وجود این برخی ویژگی ها در آنها و جود دارد که می توان شناساییشان را ممکن ساخت. در سال اول زندگی بدن آنها به رنگ قهوه ایی تیره ، منقار و چشمانشان متمایل به مشکی است. زیر بغل های آنها سفید رنگ بوده و تعدای پر سفید در بدن و بالهای آنان دیده می شود . در قسمت بالای دم نیز پر های متمایل به سفید دیده می شود. قسمت زیرین دم آنها عموما متمایل به سفید است و یک مثلث سفید رنگ در ناحیه ی پشت پشت و در بالای چشم آنها نیز یک ناحیه سفید وجود دارد. در این سن مقدار آنها خاکستری است. در سال سوم زندگی ناحیه فوقانی سر و گلوی آنها به سفیدی می گراید و چشم های آنها سفید یا زرد رنگ است. در سال چهارم زندگی برخی از عقاب های سرطاس شبیه بزرگسالان بوده و با این وجود اغلب آنها دارای سر متمایل به سفید با رگه های تیره در چشم ها هستند. برخی دیگر دارای لکه های سفید بر روی بدن و بالهایشان می باشند. در سال اول بلوغ برخی از انواع هنوز دارای نوارهایی در چشم های خود هستند و برخی دیگر در ناحیه دم و پرهایی با انتهای سیاه دارند.

تغذیه: (سرطاس)

عقابهای سرطاس همانند سایر پرندگان شکاری در بالای زنجیره غذایی قرار دارند. آنها عموما از ماهی و حیوانات کوچک مانند اردک ، خرگوش ، مار ، لاکپشت و… تغذیه می کنند و بعضا لاشه خواری می نمایند.
ماهی حدود نود درصد رژیم غذایی آنها را تشکیل می دهد . تقریبا چهار دقیقه طول می کشد تا آنها یک ماهی تقریبا با وزن ۵۰۰ گرم را بخورند. بعضا ماهی را از عقابهای دریایی که کوچکتر هستند ، می ربایند در گذشته تعداد زیادی از آنها توسط مزرعه داران و کشاورزان کشته شدند. زیرا عقابهای سرطاس به جوجه ها و بره ها و سایر حیوانات خانگی حمله کرده و آنها را شکار می کردند .این پرنده برای شکار به منطقه بسیار وسیعی نیاز دارد و می تواند شکارهایی با وزن دو کیلو گرم را به راحتی به چنگال گرفته و با خود ببرد. آنها می توانند به ارامی از بالا به شکار خود نزدیک شده و به طور ناگهانی آنها را به چنگال خود ببرد. چنگال های قوی آن یک مکانیسم خاص قفل شدن دارد که به محض تماس چنگال با شکار فعال می شود. و تا وقتی پرنده چنگال های خود را بر روی یک سطح سخت فشار نداده باز نمی شوند. عقابهای سرطاس شناگران ماهری هستند. و برای گرفتن ماهی بزرگ می توانند داخل آب شده و شنا کنند.
این پرنده مقدار زیادی از وقت خود را صرف استراحت می کند. زیرا هنگام شکار می بایست انرژی زیادی را صرف کند.حدودا از هر ۱۸ حمله فقط یکی از آنها موفقیت امیز است. انها برای محافظت از شکار خود بالهای خود را به صورت چتر بر روی آن باز می کنند. و هنگام خوردن شکار با یک چنگال ان را نگه می دارند و با دیگری ان را پاره کرده و می خورند . و پس از مدتی قسمت های غیر قابل هضم غذای خود را بهدندان برگردانده و بیرون می ریزند.
انها برای زنده ماندن نیازی به خوردن روزانه غذا ندارند زمانی که رود خانه های محل زندگی انها یخ میبندند به مناطقی مانند نواحی مجاور سد ها مهاجرت می کنند . زیرا اب این نواحی یخ نمی بندد. الگوی پرواز انها توسط جریان های هوایی تعیین می شود. عقابهایی که تازه مستقل شده اند به تنهایی مهاجرت می کنند. این عقاب ها در پاییز به مناطق گرم تر که غذا فراوان تر است مهاجرت می کنند و در بهار برای لانه سازی به مناطق شمالی می روند. آنها در طول روز و با سرعت ۵۰ کیلومتر بر ساعت پرواز می کنند این عمل معمولا به صورت گروهی انجام گرفته و هر پرنده بادیگری حدود یک کیلومتر فاصله را حفظ می کند. که در این حالت طول پرواز آنها به سی تا ۵۰ کیلومتر می رسد. البته تمام عقابها سرطاس مهاجرت نمی کنند. برای مثال گونه ایی در ناحیه فلوریدا وجود دارد که تمام سال را در همان منطقه زندگی می کند.
در فصل تولید مثل عقابها ترجیح می دهند که ماهی های بزرگتر را شکار کنند. و در فصول غیر از فصل تولید مثل دزدیدن غذای سایر حیوانات رواج بیشتری دارد و در فصل زمستان مرده خواری نیز در میان آنها بیشتر دیده می شود.
بعضا دیده می شود که عقاب های سرطاس به طور اشتراکی به شکار می پردازند. اگر شکار کوچک باشد ممکن است که آن را در حین پرواز بخورند . اگر یک لاشه ی بزرگ پیدا کنند، ممککن است روزهای متوالی از ان تغذیه نمایند.

تولید مثل :

عقاب های سر طاس در حالت عادی طو.ل عمری در حدود ۳۰ الی ۴۰ سال را دارند و در اسارت ممکن است بیشتر نیز عمر کنند. عمر متوسط آنها ۱۵ االی ۲۰ سال است . تعداد زیادی از آنها شکار می شوند . تعدادی هم بر اثر شوک الکتریکی که در اثر نشستن روی سیم کابل برق بوجود می آید می میرند. در برخی نقاط از گوشت های مسموم برای از بین بردن رو باه استفاده می شود عقاب های سرطاس نیز این روباه ها را شکار کرده و میخورند که منجر به مرگ آنها می شود.
عموما یک جفت نر و ماده تمام عمر را با هم زندگی می کنند اشیانه این عقاب از پر شاخه های کوچک خزه وعلف تشکیل می شود که عمق آن حدود ۶۰ سانتی متر است. و قط آن حدود ۱٫۵ متر می باشد. آنها آشیانه خود را بر بالای درختان می سازند. و هرساله آن را تعمیر می کنند . شکل لانه با تو جه به نوع تکه های چوب مورد استفاده فرق می کند. اگر از شاخه های بلند استفاده شود شکل لانه مخروطی شکل است. اگر از شاخه های خمیده استفاده شود ، شکل لانه مسطح و اگر شاخه های کوچک استفاده شود ، لانه به شکل پیاله خواهد بود . آنها عموما در همسایگی محل تولد خود لانه سازی می کندد و برای ساختن یک آشیانه مدت زمانی حدود ۲۰ هفته نیاز دارد.
عقابهای سرطاس در حدود چهار الی پنج سالگی از نظر جنسی بالغ می شود. و در این هنگام به دنبال جفت می گردند. فصل جفت گیری بستگی به ناحیه ایی دارد که عقابها در آن زندگی می کنند . ممکن است که یک جفت به طور اختیاری در یک سال معیت جفت گیری نکنند. این تصمیم گیری غریزی بوده و بر اساس عواملی همچون شرایط آب و هوایی دسترسی به عذا و نیز در دسترس بودن مکان برای لانه سازی صورت می گیرد.
عقاب ماده یک الی سه تخم می گذارد رنگ تخم ها سفید خال خالی یا زرد نخودی می باشد. که فرم و اندازه آنها مانند تخم غاز است. در طول مدتی که ماده بر روی تخم ها می خوابد پرنده ی نر شاخه های تازه جوانه زده به لانه می آ؛ورد . این امر ممکن برای از بین بردن بوی بد لانه یا ایجاد سایه صورت پذیرد. والدین در تمام کار ها شریک هستند. شکار و خوابیدن روی تخم و نگهداری از جوجه ها به صورت اشتراکی انجام می شود. با وجود این پرنده ی ماده بیشترین کار را برای لانه سازی انجام می دهد. همواره یکی از والدین در لانه حضور دارد . پرنده ی نر اغلب سر ماهی را خورده و ما بقی را به لانهه می آورد. از سوی دیگر پرنده ی نر نیز مدتی بر روی تخم ها می خوابد. در این مدت پرنده ی ماده به شکار و استحمام می پردازد. محیط زندگی عقاب باید کاملا آرام باشد . اگر برای آنها مزاحمت ایجاد شود آنها لانه را ترک خواهند کرد.

[بهـمن]

عقاب طلایی

پنج زیر گونه از این عقاب شناخته شده اند. که عبارتند از عقاب طلایی اوراسیایی ، امریکایی ، اسپانیایی ، ژاپنی و روسی . نام گذاری آنها با توجه به رنگ ظاهری ونیز چالا کی خیره کننده ی آنان هنگام پرواز صورت گرفته است. عقابهای طلایی بالغ طول بدنی حدود ۷۵ تا ۸۵ سانتی متر را دارد و فاصله دوسر بالها از هم در حالت باز تا ۲ متر نیز می رسد. وزن آنها بین ۳ تا ۵ کیلوگرم متغییر است . در این گونه مانند سایر پرندگان جنس ماده بزرگ تر از نر است.
این عقاب ها هنگام شکار تقسیم کار می کنند. ینی یکی از عقابها شکار را به طرف شریک خود که آماده شکار است می راند . شکار آنها معمولا موش ، خرگوش، آهو ، روباه ، و نیز پرندگان است. پسنانداران بزرگ شبیه آهو زمانی شکار می شوند که مریض احوال باشند. برخی مواقع عقاب طلایی بره ها را شکار می کند. کهموجب دشمنی کشاورزان با آنها می شود. آنان نیز همانند سایر انواع عقاب ها با استفاده از جریان های هوایی تا ارتفاعات بالا اوج می گیرند . بدن انها به رنک قهوه ایی تیره و سرشان به رنگ طلایی روشن است. بر روی بدن عقابها ی جوان و همچنین در ناحیه ی بال و دم آنها لکه های سفید رنگ دیده می شود.
پاهای آنها که با پر پوشیده شده به رنگ زرد و بسیار قوی است. چنگالهایشان تیز و حالت خمیده دارد که به راحتی می تواند پوست شکار را پاره کنند. پشمان آنها نسبتا درشت و بسیار تیزبین است . آنان می توانند یک خرگوش را از فاصله یدو کیلومتری ببینند.
عقاب طلایی در نواحی کوهستانی که تعداد اندکی درخت نیز در آن وجود داشته باشد. زندگی می کند. آنها از مناطقیکه کشاورزی در آن صورت می گیرد و یا تعدادی زیادی انسان در نزدیکی آن باشند ، دوری کنند. یک جفت عقاب طلایی به فضایی به وسعت تقریبی حدود ۷۵ کیلومتر مربع نیاز دارند که محدوده ی لانه نامیده می شود. این محدوده ف قلمرو یک جفت محسوب می شود.و آن جفت از این محدوده دفاع کنند.
در مورد عقاب طلایی نیز عامل مرگ و میر دخالت های انسانی است که از طریق شکار یا دزدیدن جوجه ها و تخم ها صورت می گیرد. گاهی اوقات مواد شیمیایی که توسط انسانها تولید می شوند . و در طبیعت رها می شوند. باعث مسمومیت مرگ آنان می گردد. و نیز همین عامل باعث نازکی و شکنندگی تخم این پرندگان می شود. با خوردن گوشت مسموم که برای کشتن سایر حیوانات به کار می رود. عقابهای طلایی نیز از بین می روند. عقاب طلایی برای شکار به محیط های باز نیاز دارد و در محل های پر درخت نمی تواند شکار کند.

تغذیه:
عقابهای طلایی از پسداندارانی با اندازه متوسط تغذیه می کنند. ولی اگر غذای کافی در اختیار نداشته باشنداز پرندگان نیز تغذیه می کنند. آنها به طرق مختلفی شکار می کنند. بعضا در ارتفاع بالا پرواز کرده و در یک لحظه به طور ناگهان به طرف پایین شیرجه زده و به طعمه حمله می کنند. انها ممکن است در ارتفاع پایین نیز پرواز کنند. در این موارد ، شکار خود را با گیج کردن آن به دام می اندازند. آنها برای پیدا کردن غذا کیلومتر ها پرواز می کنند. . اگر لاشه ی حیوانات را بیابند ، از خوردن آن امتناع نمی کنند. و در برخی مواقع این عمل موجب مسمومیت و مرگ آنها می شود.
عقابهای طلایی عموما بر روی لبه ی کوهها ، پرتگاهها و یا بر روی درختان بسایر بلند لانه می سازند. لانه ی آنها بسیار بزرگ بوده و از شاخه ها و تکه های چوب ساخته می شود. یک لانه سال های متوالی مورد استفاده قرار می گیرد. عقاب ماده معمولا دو تخم می گذارد. این دو تخم به فاصله دو تا پنج روز از یک دیگر گذاشته میشوند. پرنده ماده به مدت ۶ هفته بر روی تخم ها می خوابد. معمولا هر دو جوجه به دنیا می آیند. ولی فقط یکی از آن دو برزگ و باغ میشود. بدن پرندگان جوان از کرک و پر های سفید پوشیده شده است. و با نوع بالغ بسیار تفاوت دارد. آنها تا زمانی که خود به تنهایی بتوانند شکار کنند، وابسته به والدینشان هستند. عقاب جوان در یازده هفتگی شروع به پرواز می کند. در فصل پاییز عقاب جوان نزد والدین خود مانده و روش شکار کردن را می آموزد. سرانجام والدین خود را ترک کرده و یک قلمرو برای خود تشکیل می دهند. یک جفت نر و ماده در تمام طول عمر خود با هم زندگی می کنند. و در محدوده قلمرو خود چندین لانه می سازند که به صورت دوره ایی از همهی آنها استفاده می کنند. یک آشیانه قدیمی ممکن است تا دو متر قطر و یک متر ارتفاع داشته باشد. در کوههای زاگرس در شمال به جز سواحل دریای خزر زندگی و زاد و ولد می کنند.


منبع : دامکده

[بهـمن]

شاه باز

امروزه سه نوع عقاب شاه باز وجود دارد . شاه باز شرقی شاه باز اسپانیایی و شاه باز فرانسوی . قابل توجه است که در کذشته از این عقاب به طور گسترده ایی به عنوان سمبل و نشان استفاده شده است . برای نمونه ناپلئون بناپارت امپراطوری روم و امپراطوری روسیه این عقاب را به عنوان سمبل معرفی کرده بودند . شاه باز اسپانیایی در نواحی جنوب غربی اسپانیا و نیز پرتغال زندگی می کندو تا کنون به عنوان زیر گونه شاه باز ها در نظر گرفته میشده است. ولی امروزه خود به عنوان یک گونه ی مستقل در نظر گرفته می شود. این گونه از خویشاوندان شرقی خود کوچکتر است و یک گونه مقیم به شمار می رود و مهاجرت نمی کند غذای اصلی آن خرگوش است . ولی می تواند از حیوانات دیگر نظیر ارک ها روباه ها و کلاغ ها نیز تغذیه کند. این گونه جز گونه های در معرض انقراض می باشد که عامل اصلی آن از بین رفتن زیستگاههای آن و نیز مصمومیت می باشد . تخمین زده می شود که در حال حاضر حدود ۴۰۰ عدد از آنها باقی مانده است . شاه باز ها عموما از پرندگان مهاجر به شمار می روند و تعداد زیادی از آنها زمستان ها را در خاور میانه می ذرانند. آنها برای مهاجرت و هنگام مهاجرت دسته های کوچکی تشکیل می دهند . این پرنده عموما برای لانه سازی و تولید مثل نواحی مرکزی و شمالی یونان را انتخاب می کند.

در اوایل قرن بیستم تعداد این گونه از عقاب ها در حد مطلوبی بوده است ولی به تدریج با قطع درختان که برای لانه سازی توسط این پرندگان مورد استفاده قرار می گیرد تعداد آنها کاهش یافته است. از بین رفتن جنگل های مسطح بیشترین تاثیر را در تعداد این گونه داشته است.

از نظر ظاهری شاه باز بسیار شبیه عقاب طلایی است . ولی اندکی کوچکتر . طول بدن ان حدود ۸۱ سانتی متر و فاصله دو سر بال ان حدود دو متر نیز می باشد ولی به اندازه عقاب طلایی نیرومند نیست.

شاه باز ها در اروپای جنوب شرقی و آسیای مرکزی نیز دیده می شود . در زمستان این عقاب ها به آفریقا هند و چین مهاجرت می کنند . این عقاب بر خلاف سایر عقاب ها که نواحی کوهستانی جنگل های باز را ترجیح می دهند لانه های خود را بر روی درختان می سازند که توسط سایر درختان احاطه نشده است. برای ساخت لانه از شاخه های درخت استفاه می کنند . و نیز یک لایه از پر و علف در کف آن قرار میدهند در اوایل بهار پرنده ی ماده دو یا سه تخم می گذارد و پس از ۴۵ روز جوجه ها از تخم بیرون می آیند . اغلب اوقات فقط یکی از جوجه ها زنده می ماند. غذای اصلی این پرنده را نوعی سنجاب تشکیل میدهد.


دامکده

[بهـمن]

عقاب دو برادر

این گونه عموما طول بدنی برابر با ۵۵ تا ۶۵ سانتی متر دارند بخش پشتی بدنشان قهوه ایی تیره و بخش سینه و شکمی آنها سفید با رگه های تیره می باشد بالهایشان نسبتا کوتاه و گرد است . دم بلندی دارند که بخش بالای آن خاکستری و بخش زیرین آن به رنگ سفی می باشد . و دارای یک نوار انتهایی سیاه رنگ است . پاها و چشم های آن زرد رنگ است . پرنده های نابالغ پایین تنه ایی به رنگ زرد نخودی دارند. همچنین بخش زیرین بالهای آنها نیز به این رنگ دیده می شود . و دوم آنها دارای نوار سیاه رنگ انتهایی نیست . عقاب دوبرادر در نواحی پوشیده از درخت تپه ها و نواحی دارای فضای باز زندگی می کنند. نوع آفریقایی آن نواحی حاشیه جنگل و جلگه هایی را که درختان بزرگ دارند ، ترجیح میدهند . این پرندگان به هنگام شکار معمولا به صورت آنی از لانه های خود که بر روی درختان بلند قرار دارند بر روی شکار حمله می کنند. اما میتوانند همانند سایر عقاب ها شکار خود را نیز در تپه ها به دست آورند. این پرندگان عموما پستانداران و پرندگان بزرگ را شکار می کنند مانند خرگوش صحرایی… پراکندگی این پرندگان در ایران نسبتا فراوان است.



دامکده

[بهـمن]

عقاب خالدار بزرگ

طول بدن این عقاب به حدود ۶۵ سانتی متر می رسد . وفاصله دوسر بالهای آن حدود ۱۶۰ سانتی متر است . عقاب تالابی در اروپای شمالی و آسیا دیده می شود . و زمستان ها در اروپای جنوب شرقی و خاور میانه و جنوب آسیا می گذرانند . وزن آنها مابین ۱٫۷ تا ۲٫۳ کیلوگرم متغییر است . این گونه در نواحی کم درخت زندگی کرده و پستانداران کوچک را شکار می کند . عقاب تالابی از عقابهایی با اندازه متوسط به شمار می رود . سر و بالهای آن به رنگ قهوه ایی بسیار تیره است. سر آن در مقایسه با سایر عقابهای کوچکتر است. بعضا نوارهای سفید رنگ آشکاری بر روی قسمت فوقانی بالها دیده می شود . نوع نابالغ دارای لکه های سفید رنگ بر روی بالهای خود است که در سن بلوغ از بین میرود . بعضا ممکن است که آنها با شاهباز و عقابهای خاکی اشتباه شوند. این پرنده عموما ساکت است. در طی فصل جفت گیری ، عقابهای تالابی زمین های پست جنگلی که نزدیک به مناطق پر آب باشد. را برای لانه سازی انتخاب می کنند . آنها لانهی خود را بر روی درختان بلند میسازند و در زمین های باتلاقی و چمنزار های مربوط به شکار می پردازند . هنگام مهاجرت و نیز در زمستان از نواحی بیابانی و باتلاقها عبور کرده و در اطراف آبهای کم عمق که دارای درختان میوه هستند گرد هم جمع میشوند . آنها از درختان عبور کرده و در اطراف آبهای کم عمق که دارای درختان کوتاه هستند گرد هم جمع می شوند. آنها از درختان نواحی صخره ایی و بعضی مواقع از روی زمین برای لانه سازی استفاده می کنند . در اواسط بهار یک الی سه تخم گذاشته می شود که پس از ۴۴ روز جوجه ها از تخم بیرون می آیند . حدود ۶۲ تا ۶۵ روز طول می کشد تا جوجه ها بتوانند پرواز کنند. غورباقه ها غذای اصلی این جوجه ها و کلا این پرندگان را تشکیل می دهد. این پرندگان در صورت پیدا کردن لاشه ، لاشخوری هم می کنند. بعضی مواقع بین عقاب خالدار بزرگ و کوچک جفت گیری صورت می گیرد که هنوز معلوم نیست که آیا این کار طبیعی است یا عدم وجود جفت برای جفت گیری…

[بهـمن]

عقاب خاکی

عقاب خاکی از پرندگان شکاری بزرگ محسوب می شود . طول بدن ان ۶۲ تا ۷۲ سانتی متر است و فاصله ی دو سر بال آن بین ۱۶۵ تا ۱۸۵ سانتی متر است . زیستگاههای آن را نواحی جنگلی جلگه های بی درخت یا علفزار های با درختان پراکنده تشکیل می دهد. سر و بخش بالایی بدن آنها به رنگ زرد مایل به قهوه ایی و رنگ سایر نقاط بدن آن از قهوه ایی تیره تا زرد نخودی متغییر می باشد . منقار قدرت مندی دارند و تمام پاهایشان با پر پوشیده شده است . دم آنها گرد و بالهایشان دراز به گونه ایی که وقتی استراحت می کنند نوک بالهایشان به انتهای دم میرسد . غذای اصلی عقابهای خاکی حیواناتی مانند خرگوش صحرایی تشکیل میدهد. ولی گهگاه از پرندگان ، خزندگان و حشرات نیز تغذیه می کنند. برخی مواقع نیز غذای سایر پرندگان را می ربایند. عقاب خاکی از نظر ظاهری بسیار شبیه عقاب صحرایی است که فرق این دو عقاب را می توان از روی طول بدنشان و نیز شکاف مابین دو چشم که در عقاب خاکی هرگز تا پشت چشم ها ادامه نمی یابد ، شناسایی کرد. جثه ی عقاب خاکی کوچکتر از عقاب صحرایی هست.

[بهـمن]

عقاب صحرایی

عقاب صحرایی از پرندگان شکاری بزرگ به شمار می رود . طول بدن آن ۶۲ تا ۷۴ سانتی متر است و طول بالهایش در حالت باز به ۱۶۵ تا ۱۹۰ سانتی متر می رسد . این عقاب در اروپای شرقی ، آسیای مرکزی و افریقا دیده می شود . نوع اروپایی و آسیای مرکزی زمستان را در هند می گذرانند. بیشترین طول عمر آن به ۴۱ سال می رسد . هنگامی که به آفریقا مهاجرت می کنند غذای اصلی آنها را موریانه ها تشکیل می دهد. ولی پستانداران کوچک را نیز شکار می کنند.

عقاب صحرایی بالغ عموما به رنگ قهوهایی تیره است . در فصل زاد و ولد عقاب ماده ۱ الی سه تخم می گذارد . . این پرندگان عموما لانه هایشان را در بالای درختان می سازند . و برا یلانه سازی مکان های باز نیمه بیابانی و یا جلگه ایی را انتخاب می کنند . بخش فوقانی بدن آنها قهوهایی و پرهای پشت و دم آنها متمایل به سیاه است . این گونه از عقاب خاکی بزرگتر و تیره تر است.

پرنده های نابالغ در گونه های مختلف تفاوت بسیار کمی با هم دیگر دارند . نوع شرقی آن نسبت به نوع آسیای مرکزی و اروپایی ، بزرگتر و رنگ آن تیره تر است.

[بهـمن]

عقاب پرپا

طول بدن این عقاب حدود ۴۲ سانتی متر و فاصله ی دو سر بال آن حدود ۱۲۰ سانتی متر است . این نوع عقاب در اروپا ، شمال آفریقا و آسیا دیده می شود . عقاب پرپا از نوع مهاجر بوده و زمستان ها را در جنوب آسیا و آفریقا میگذراند .

این پرنده از نظر جثه شبیه سارگپه ولی ازلحاظ ظاهری شبیه عقابهای دیگر است . وزن پرنده ی نر در هنگام بلوغ کامل حدود ۷۰۰ گرم است. در حالی که ماده آن حدود ۱ کیلوگرم وزن دارد . معمولا دو نوع رنگ در این عقابها قابل تشخیص است . پرندگان کم رنگ که بدنشان به رنگ خاکستری روشن و پرهای پرواز به رنگ خاکستری تیره دارند . رنگ پرندگان نابلغ روشن تر است. عقاب پرپا معمولا مناطق کوهستانی را برای زندگی انتخاب می کند. در جنگهایی که دارای درختان ریز برگ و مخروط داران باشد نیز دیده می شود . و بعضا در نواحی کم ارتفاع هم دیده می شود . عقاب پرپا بسیار سریع و جسور است و بسیار تند و تیز از میان درختان و به صورت موج گونه پرواز می کنند.

اغلب اوقات در بالای درختان لانه می سازند ولی بعضا لبه ی پرتگاهها را برای لانه سازی انتخاب می کنند. بیشتر وقت خود را صرف شکار و پرواز می کند. یک جفت عموما هنگام پرواز با هم هستند و از یکدیگر زیاد دور نمیشوند. برای شکار کردن در بالای درختان جنگل پرواز می کند و پس از یافتن شکار بطور ناگهانی بر روی آن شیرجه زده و شکار خود را در روی زمین می گیرد . حتی میتواند پرندگانی را که برروی شاخه های درختان نشسته اند را شکار کند .در آغاز و نیز در طول فصل جفت گیری این عقابها دارای مراسم ازدواج وی‍ژه ایی هستند . بخش اصلی این مراسم را شریجه زدن ها و اوج گرفتن های متوالی تشکیل می دهد. که در سرعت های بسیار بالا انجام میدهد. در این هنگام عقابها سر و صدای بالایی انجام میدهند. در نمایشی دیگر پروازی آرام و طولانی مدت انجام میدهند که در این شرایط پاهای خود را آویزان نگه میدارند . و به طور ناگهانی به روی درخت می نشینند . و یا اینکه دوباره اوج می گیرند. پرواز به صورت حلقه نیز در نمایش آنها نیز دیده می شود .

عمل لانه سازی انها بر روی درختانی که ارتفاع ۶ تا ۱۵ متر را دارند صورت می گیرد. آنها لانه خود را از شاخه های شکسته می سازند یک لایه از برگهای سبز و سرشاخه ها نیز روی شاخه های شکسته قرار داده می شود . قطر لانه آنها حدود ۲/۱ متر و عمق آن در حدود ۶۰ سانتی متر است . اگر درختان بلند در دسترس نباشند ، لانه سازی بر روی لبه صخره ها صورت می گیرد . یک لانه سالهای سال مورد استفاده قرار می گیرد ولی یک جفت ممکن است که بیش از یک لانه داشته باشند .

پرنده ی ماده یک یا دو تخم می گذارد و عمل گرم کردن تخم ها فقط توسط ماده صورت می گیرد . اگر دو جوجه به دنیا بیایند ، تفاوت جثه آنها بسیار زیاد خواهد بود و فقط یکی از آنها زنده خواهد ماند در تابستان ها در ایران زیاد دیده می شوند که به صورت مهاجر و عبوری رد می شوند. زاد و لد این پرنده در استان فارس نیز دیده شده و گزارش شده است.

[بهـمن]

عقاب ماهی گیر

۵۰ تا ۵۷ سانتی‌متر ؛ نر و ماده همشکل . تنها پرنده‌ای که در این خانواده وجود دارد ، گونه عقاب ماهی گیر است و غیر از عقاب مارخور ، عقاب ماهی گیر تنها عقابی است که سطح پشتی تیره و سطح شکمی سفید خالص با نوار سینه‌ای تیره دارد ، سرش سفید و نسبتا کاکلی است با نوار پهن سیاه در ناحیه چشم که به سمت عقب و کنار گردن ادامه پیدا می کند .

بالهایش دراز و باریک و به‌طور محسوس زاویه‌دار است ، سطح زیرین بال سفید ، با لکه مچی سیاه و ردیف‌های موازی از نقشه‌های تیره‌رنگ ، دمی راه‌راه دارد . عقاب ماهی گیر ، در بالای آب به راحتی درجا بال می زند و به دنبال ماهی به درون آب شیرجه می رود ( در حالی که اول پاها وارد آب می شوند )
معمولا برای استراحت روی درخت‌های خشک یا صخره‌های نزدیک آب می نشیند .
زیستگاه :

زیستگاه عقاب ماهی گیر همواره نزدیک به آب و اعم از دریاچه‌ها ، رودخانه‌های بزرگ و یا ساحل دریا .

آشیانه‌اش را روی درخت‌ها ، صخره‌های پرتگاه‌ها ، جزیره‌های کوچک دور دست ، خرابه‌ها و گاهی نیز در زمین‌های شنی یا سنگلاخ می سازد .
پراکندگی :

عقاب ماهی گیر بومی ایران بوده ولی کمیاب است و در تابستان و زمستان به ندرت مشاهده می شود

تا اواخر دهه ۱۳۵۰ در سواحل دریایی خزر فراوان بود ولی در سالهای اخیر گزارشی مبتنی بر رویت آن در دست نیست و یا اغلب گزارشات مربوط به مشاهده این پرنده نادرست بوده‌اند‌ .

منبع

[بهـمن]

قرقی

قرقی از پرندگان شکاری کوچک به شمار می رود . این پرنده فقط در نقاط معتدل دیده می شود . و عموما یک پرنده مقیم به شمار میرود ولی پرندگان نواحی سردسیر زمستان ها را به مناطق گرمتر مهاجرت می کنند. قرقی ها بسیار سریع پرواز می کنند و پرندگان کوچک را با پرواز در بالای سرشان و شیرجه بر روی انان شکار می کنند .

پرنده ی نر حدود ۳۰ سانتی متر طول دارد که حدود ۷ سانتی متر از پرنده ی ماده کوچکتر است . بخش فوقانی بالها وقسمت پشت پرنده ماده به رنگ خاکستری و در پرنده نر رنگ این قسمت های قهوه ایی متمایل به خاکستری است . عموما در پشت گردن پرنده ی نر یک لکه ی سفید رنگ دیده می شود و بخش شکمی /ان متمایل به قهوه ایی است.

قرقی ها عموما در مناطق جنگلی و علفزار های باز دیده می شوند و لانه های خود را در بالای درختان و بعضا در لبه ی پرتگاهها می سازند . قرقی از نظر ظاهر ی شبیه شاهین ها هستند .. و دم هر ود کشیده و دراز است . ولی بالها در قرقی کوتاه تر و گرد تر است . در حالی که بالهای شاهین بلند ونوک تیز است .پرنده ی نر حدودا ۱۰۰ الی ۲۰۰ گرم و پرنده ی ماده حدود ۱۸۰ تا ۳۵۰گرم وزن دارد. طول با هایشان . حدود ۵۵ تا ۷۰ سانتی متر بوده و بال آنها در مقایسه با سایر پرندگان شکاری کوچکتر است ولی کوچک بودن بالها ، همراه با دم که نقش سکان را دارد ، امکان انجام مانور های متفاوت را می دهد که به راحتی در بین درختان پرواز کند.

قرقی ها در حال پرواز شکار می کنند و به طور ناگهانی بر روی شکار حمله می برند . قرقی ها ، برخلاف شاهین ها د رهنگام شکار در جا پرواز نمی کنند. در مقابل سریعا بر سرعت خود می افازند و به شکار فرصت دفاع را نمی دهند. پاهای قرقی برای شکار نازک و بلند و چنگالهایش بسیار تیز است.

در حدود سالهای ۱۹۵۰تا ۱۹۶۰ تعداد آنها به طور ناگهانی کاهش یافت و در طی این دوره در برخی مناطق تعدادشان به نصف تقلیل یافت . که عمدتا به دلیل استفاده از سموم مختلف و از بین رفتن زیستگاههایشان است.

غذای اصلی قرقی ها را خرگوش های کوچک و موش و پرندگان کوچک تشکیل می دهد. در نواحی کم درخت قرقی در نزدیکی سطح زمین پرواز کرده و پس از یافتن شکار ، به طور ناگهانی به آن حمله میبرند . از طرفی که پرنده ماده بزرگتر است پس می تواند پرندگان بزرگتری را شکار کند . قرقی ها معمولا شکار خود را بالای درخت برده و قبل از خوردن پرهای آن را جدا می کنند. آنها نیز می توانند شکار های هم وزن خود را شکار کنند.

قرقی ها پرندگان منزوی هستند و فقط در فصل تولید مثل گرد هم می آیند . پرنده ی ماده لانه سازی می کندو برای این کار از شاخه های خشک یا تازه استفاده می شود. معمولا هر ساله یک لانه جدید ساخته می شود . پرنده ی ماه حدود سه یا هفت تخم می گذارد که اغلب میانگین آن ۴ الی ۵ تخم است . تخم قرقی ها به رنگ سفید با رگه های قهوه ایی رنگ است . پرنده ی ماده حدود ۳۵ تا ۴۲ روز بر روی تخم ها می خوابد پس از اینکه جوجه ها از تخم بیرون آمدند والدین به مدت سه یا چهار هفته آنها را تغذیه می کنن . پس از این مدت جوجه ها لانه را ترک می کنن. در ایران این پرندگان نیمه مهاجر و فراوان هستند.




دامکده