نهضت امام حسین (ع)نهضتی مقدس، متعالی و روحانی بود که پاکی، خلوص، بی اعتنایی به دنیا، بری بودن از اغراض شخصی و آز و جاه طلبی و خودخواهی از وِیژگی های این قیام است.
حسین بن علی (ع) کسی است که تمام هستی و متعلقات خویش را با اخلاص در راه خدا که اصل و منشا ء تمام کمالات و تقدس ها را فدا کرده و تمام تقدس ها و کمالات و جاودانگی به وجود فدا شده اش انتقال یافته است و بی جهت نیست که محبت و عشق به آن حضرت در دل های مومنان جایگزین شده به همان گونه که محبت و علاقه به خداوند در آن دل ها جای دارد.
امام حسین (ع) که در راه خدا و در راه افکار عالیه اش شهید شد وجود مادی خود را نفی کرد، اما به صورت منبع فضیلت و مرکز شرافت و عظمت وجود جاودانه خود را اثبات کرد.
عقل و دین حکم می کند که بزرگان و افراد برگزیده را در حال حیات و ممات ارج نهیم و آنان را دوست بداریم و از یاد نبریم و در سالروز وفات و شهادتش مجالس یاد بود برپا کنیم. به ویژه که آن شخص تمام هستی خودش را در طبق اخلاص نهاده و از هیچ فداکاری در راه خدا دریغ نورزیده باشد.
حسین بن علی (ع) برای هدفی بس عالی در راه معبود خود با نفس نفیس جهاد کرد و برای احیای فضیلت و شرافت و برقراری آزادی و بیداری بشر قیام کرد.
پس سزاوار است که تمام جوامع انسانی خواه مسلمان و خواه غیر مسلمان به پاس احترام و بزرگداشت آن شخصیت عظیم الشان سالروز شهادت آن حضرت را بزرگ بشمارند و به سوگ و ماتم بنشینند.
امام حسین (ع) ابر مرد عالم ، شخصیت بسیار بزرگواری است که تمام مکارم و فضایل را دارا بود به گونه ای که ابعاد گسترده بسیار وسیع وجودش همگان را متحیر ساخته است.
پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) در روز عاشورا به یاد آن همه مصایبی که بر امام حسین (ع) وارد شده اند اندوهگین می شده اند و به دیگران هم دستور می داده اند که در آن روز به عزاداری بپردازند و به سوگ و ماتم بنشینند.
با تامل و تفکر در ادامه راه رسالت نبی مکرم و با وجود کجروی های برخی حاکمان و صاحبان زر و زور همچون معاویه و یزید در جوامع اسلامی به نیکی در می یابیم که قیام امام حسین(ع) و حماسه کربلا نه تنها نقش عظیمی در احیای دین رسول خدا داشت، بلکه حماسه آفرینان کربلا در عاشورا هموارترین بستر تربیت جامع دینی، غنی ترین زمینه پرورش بینش مذهبی ، مطلوب ترین شرایط فراگیری و باز آموزی آموزه های حقه دینی و زیباترین فرصت تجلی احساسات و تعهدات مذهبی را فراهم کرده اند.
حماسه کربلا و قیام و شهادت امام حسین (ع) و یاران با وفایش، رسالت خطیر خواهر بزرگوارش ، حضرت زینب(س)، در تنویر افکار، اندیشه ها و باورها و تعدیل و تلطیف احساسات مذهبی در سخت ترین شرایط و موقعیت ها ، بیشترین فرصت تربیت مطلوب مذهبی را به همراه داشته است.
حماسه کربلا، کامل ترین درس بینش دینی، تعهد و مسوولیت پذیری، مروت، شجاعت، وارستگی و آزادگی و زیباترین و پرشکوه ترین جلوه تربیتی را به ارمغان آورد.
بررسی تحلیلی و همه جانبه حرکت امام حسین (ع) و حماسه عاشورا، از ابعاد سیاسی، عاطفی، روانی و تربیتی دارای اهمیت فوق العاده ای است چرا که محرم یک تاریخ زنده و همیشه پویا و عاشورا نقطه عطف همه ایثارگری ها و حماسه های جاویدان بر فراز همه عصرها و نسل ها است.
مهمترین نقش امام حسین (ع) را در رابطه خانوادگی، تحکیم بنیان خانواده، جوان پروری، حس تعاون، تثبیت اخلاق و مکارم دینی، گرایش های ماورایی و .... می توان پیدا کرد.
بدون تردید توجه به متعالی ترین ویژگی های شخصیتی قهرمانان و حماسه آفرینان کربلا و بررسی روابط انسانی میان یاران و بستگان و عزیزان سالار شهیدان ، امام حسین (ع) تحسین برانگیز است.