سوءتغذیه، تهدیدی جدی برای کودکان کشور

سلامت نیوز: 47 میلیون ایرانی غذای نامناسب مصرف می کنند که این امر می تواند موجب بروز سوءتغذیه در جمعیت زیادی از کشور شود، اما در این بین کودکان بیش از همه، در معرض خطر سوءتغذیه هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا ، بنا به برخی آمار اعلام شده، اکنون 18 درصد کودکان ایرانی دچار سوءتغذیه شدید هستند که این امر به علت الگوی تغذیه ای نامناسب در جامعه است.
به گفته دکتر علی اکبر سیاری معاون بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کمبود برخی ریزمغذی ها از سال 80 تا 91 در کشور، چند برابر شده است.
بطور مثال چهار درصد افراد 15 تا 23 سال کشور در سال 80، دچار کمبود ویتامین «بی» بوده اند که اکنون این رقم به 24 درصد رسیده و شش برابر شده است و 80 درصد مردم کشور نیز دچار کمبود ویتامین «دی» هستند.
البته سوءتغذیه فقط به معنای مصرف کم ریزمغذی ها و ویتامین ها نیست، بلکه حتی مصرف بیش از اندازه آنها موجب بروز سوءتغذیه می شود.
در حقیقت سوءتغذیه نوعی بیماری به شمار می آید که به علت مصرف ناکافی یا بیش از اندازه یک یا چند ماده غذایی بروز می کند.
شخصی که از سوءتغذیه رنج می برد، بدنش توانایی لازم برای انجام اعمال طبیعی چون رشد و مقاومت در مقابل بیماری ها را ندارد.
سوءتغذیه عوارض متعددی از کوتاه قدی یا چاقی گرفته تا بیماری های خطرناکی مانند سرطان را در پی دارد.


** سوءتغذیه در کودکان و پیامدهای آن
یکی از ملموس ترین پیامدهای سوءتغذیه در کودکان، لاغری، چاقی یا کوتاه قدی مفرط است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره به خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید: بررسی وضعیت کودکان شش ساله در سال 91 نشان می دهد که هنوز درصد قابل توجهی از کودکان کشور از کوتاه قدی، لاغری و کم وزنی رنج می برند.
دکتر احمدرضا درستی می افزاید: براساس این آمارها درصدی از کودکان کشور دچار کمبودهای ویتامینی و مواد معدنی هستند.
وی تصریح می کند: حدود 10 درصد کودکان ما تقریبا کوتاه قد و حدود هشت تا 9 درصد آنان لاغر هستند که مجموعه این آمار، نگران کننده است و از سوی دیگر، درصدی از کودکان به سوءتغذیه چاقی مبتلا هستند که اگر تمام این آمار را محاسبه کنیم، 15 تا 18 درصد کودکان ما از سوءتغذیه جدی - که خیلی ملموس است - رنج می برند.
به گفته وی، این آمار غیر از سوءتغذیه هایی بوده که خفیف است و خود را نشان نمی دهد؛ بطور مثال دانش آموزی که صبحانه نمی خورد، کارآیی ذهنی او در همان روز کم می شود اما هنوز تاثیر خود را روی وزن و قد نشان نداده و شاید در آینده نمود پیدا کند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید: سوءتغذیه دوران کودکی نیز بر رشد قدی و نموی جسمانی و هم روی سلامت روحی و روانی و توانمندی ذهنی آنان تاثیر می گذارد و مطالعات متعدد ثابت کرده که این افت های جسمی و روانی در دوران بزرگسالی نیز باقی می ماند.
درستی با بیان اینکه مصرف برخی ریزمغذی ها در کشور دچار کمبود است، می افزاید: بطور مثال، شاهد کمبود ویتامین «آ» - که یک فاکتور رشد خیلی مهم در کودکان است - در جامعه هستیم.
وی ادامه می دهد: کمبود ویتامین «دی» نیز که امروزه در جامعه هم بین بزرگسالان و هم بین کودکان، بسیار رایج شده است.
درستی با تاکید بر اینکه اگر ریزمغذی های مورد نیاز کودکان تامین نشوند، کودکان آینده خوبی پیش روی خود نخواهند داشت، گفت: کمبود ویتامین «آ»، روی، ویتامین «دی» و آهن در کودکان جامعه به چشم می خورد.


** شیوع کمبود ویتامین «دی» و پاهای پرانتزی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به رواج شیوع کمبود ویتامین «دی» در کشور، می افزاید: بخشی از کمبود ویتامین «دی» به دلیل آلودگی هوا و قرار نگرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب است.
درستی می افزاید: نور خوردن کودکان از پشت شیشه ماشین فایده ندارد؛ صورت و دست های کودکان باید روزانه 20 دقیقه، مقابل نور مستقیم آفتاب قرار گیرد.
به گفته وی، همچنین برای تامین ویتامین «دی» باید هفته ای دو بار خوراک دریایی مصرف کرد، اما وقتی این اتفاق ها نمی افتد و کودکان، نور خورشید پشت شیشه دریافت می کنند و غذای مناسب هم نمی خورند، به تدریج دچار نرمی استخوان و کوتاه قدی می شوند.
درستی می گوید: کودکان در بزرگسالی به علت آنکه پاها در دوران کودکی به خاطر کمبود ویتامین ها، نرم شده و نتوانسته وزن کودک را تحمل کند، به شکل دو پرانتز باز و بسته در آمده و متاسفانه تعداد زیادی از کودکان که با پاهای پرانتزی راه می روند، اکنون در خیابان ها مشاهده می شوند.


** کمبود آهن و روی
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه می دهد: کمبود آهن می تواند اثرات بسیار مخربی از بی حوصلگی، کج خلقی گرفته تا تاثیرات منفی روی رشد و نمو و یادگیری داشته باشد.
درستی می افزاید: کمبود آهن موجب می شود که کودک سر کلاس زود خسته و خواب آلوده شده و درس را خوب متوجه نمی شود.
وی ادامه می دهد: کمبود روی نیز کاهش قدرت چشایی و بلوغ دیررس را به همراه دارد، بنابراین با توجه به این همه کمبودهای مواد مغذی، موظف هستیم به تغذیه دانش آموزان به شدت اهمیت دهیم.


** الگوی تغذیه ای صحیح برای کودکان و اهمیت مصرف میان وعده ها
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اهمیت خوردن صبحانه مناسب و میان وعده کافی، تاکید می کند: حتما میان وعده دانش آموزان باید در منزل تهیه شود نه آنکه پولی به آنان داده شود تا خود میان وعده بخرند.
درستی می افزاید: تحقیقات ثابت کرده که نخوردن صبحانه، خلاقیت و توانمندی ذهنی کودکان را در طول روز کاملا کاهش می دهد.
وی با تاکید بر ضرورت خوردن ناهار مناسب و عصرانه، خاطرنشان می کند: برخی افراد فکر می کنند، حالا که کودکان ناهار خوبی خورده اند، لازم نیست تا شام چیزی بخورند اما این کودکان حتما باید عصرانه بخورند و شام نیز نباید دیرهنگام باشد.
درستی به والدین توصیه می کند، بعد از خوردن شام از دادن چای و قهوه - و دیگر نوشیدنی هایی که جلوی خواب کودکان را می گیرد - و همچنین هندوانه و خربزه به کودکان خودداری کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید: امروزه برخی والدین، هم خودشان غذاهای فوری می خورند و هم به فرزندانشان اینگونه غذاها را می دهند.
درستی می افزاید: برخی والدین دیر می خوابند و صبح ها دیر بلند می شوند و صبحانه ای ندارند، بنابراین پولی به کودکان می دهند که وعده صبحانه بخورد؛ ظهر نیز غذاهای سرخ کردنی در اختیار کودکان قرار می دهند و شب ها نیز چون برخی اعضای خانواده دیر می آیند، شام دیر می خورند و نتیجه آن این شده که برنامه غذایی خانواده ها در جامعه به هم ریخته است، درحالیکه باید به تغذیه صحیح و کافی بویژه برای کودکان اهمیت داد.


** سوءتغذیه در مناطق محروم
رییس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پیش از این به خبرنگار ایرنا گفته بود که به لحاظ سوءتغذیه در سطح کشور، وضعیت مطلوبی داریم اما در برخی مناطق محروم همچنان مشکل کم وزنی و کوتاه قدی بیش از دو برابر متوسط کشوری است.
به گفته دکتر زهرا عبداللهی، برخی مناطق محروم از نظر بهبود تغذیه به توجه بیشتری نیاز دارند، بطور مثال کودکان در سیستان وبلوچستان بیشتر از دو برابر متوسط کشوری، سوءتغدیه دارند، چون منطقه محروم است.
وی گفته بود که برای رفع این مشکل، همه برنامه های توسعه ای تولید و کشاورزی و اشتغال و اشتغال زایی باید در این منطقه اجرا شود؛ فقر، بیکاری و بی سوادی در مساله سوءتغذیه کودکان نیز تاثیرگذار است و درباره این مسایل باید کار شود.
عبدالهی البته یادآور شده بود که طی دو دهه اخیر، کاهش قابل ملاحظه ای در سوءتغذیه کودکان کشور داشته ایم و سوءتغذیه در کودکان زیر پنج سال به لحاظ کوتاه قدی و کم وزنی تا 50 درصد کم شده که علت آن اجرای برنامه های توسعه ای کشور و برنامه های وزارت بهداشت بوده است


بازنشر : سایت علمی نخبگان جوان