موشک دوربرد هوا به هوای AIM-47 Falcon
مقدمه
موشک GAR-9 / AIM-47 نمونهء دوربرد شدهء موشک قدیمی هوا به هوای AIM-4 Falcon میباشد. AIM-47 با رادار کنترل آتش AN/ASG-18 ساخت هیوز هماهنگ بود و قرار بود مجموعهء رادار و موشک، به عنوان سلاح اصلی هواپیمای F-108 Rapier ساخت نورث آمریکن، به کار گرفته شوند. (چون این هواپیما، پروژهای در حال ساخت بود، از آن با نام XF-108 نیز یاد میکردند)
AIM-47 در ابتدا با نام GAR-9 معرفی شده بود. GAR-9 مجهز به راکت سوخت مایع، کلاهک هستهای، سامانهء هدایتپذیری نیمهفعال راداری، هدایتپذیری حساس به حرارت در انتهای مسیر پرواز، سرعتی برابر 6 ماخ و بردی تا 210 کیلومتر داشت.
تاریخچه
به سال 1957، هيوز در حال طراحي سيستم سلاح مخصوص برنامهء LRI-X متعلق به نيروي هوايي ايالات متحده بود كه هدف برنامهء LRI-X، طراحی جنگندهاي شكاري رهگير، با سرعت 3 ماخ بود. در اين هواپيماي جديد، قرار بود تركيب دو سامانهء كنترل آتش بسيار دوربرد XY-1 و موشكهاي دوربرد هوا به هواي GAR-X استفاده شود؛ ضمن اينكه طبق برنامه، مقرر شده بود، سرجنگي موشك كه از نوع مواد منفجرهء به شدت انفجاري بود، با كلاهك هستهاي قابل تعويض باشد؛ و موشك بردي بين 15 تا 25 مايل (25 تا 40 كيلومتر) داشته باشد.
به تاريخ آوريل 1958، ضمن اينكه طراحي و ساخت رهگير دوربرد توسط برندهء مناقصهء پروژهء LRI-X دنبال ميشد، برنامهء ساخت موشك GAR-9 و رادار كنترل آتش AN/ASG-18 نيز (به پیمانکار خصوصی) واگذار گرديد. برندهء مناقصهء طراحي هواپیمای LRI-X، كمپاني معظم هواپيماسازي نورثآمريكن با جنگندهای به نام F-108 Rapier بود؛ ضمن اينكه سامانهء مورد نظر قرار بود با هواپيماي XF-103 نيز توسط كمپاني هيوز در ارتباط با برنامهء LRI-X مورد آزمايش قرار گيرد.
http://upload6.postimage.org/36207/xf108_13.jpg
شکاری XF-108 Rapier ساخت نورث آمریکن (در حال ساخت)
به تاريخ 23 سپتامبر 1959، برنامهء ساخت هواپيماي F-108 لغو گرديد، اما تصميم گرفته شده بود كه برنامهء ساخت سامانههاي AN/ASG-18 و GAR-9 همچنان دنبال شود. نمونهء آزمايشي موشك كه به نام XGAR-9 شناخته ميشد، در سال 1963، به نام XAIM-47A تغيير نام يافت؛ و به جهت امكان شكار بمبافكنهاي شوروي در فواصل بسيار دور، بسيار بزرگ و سنگين وزن بود تا قادر باشد در مسافتهای طولانی پرواز كند.
ادعا شده بود كه موشك بردي فراتر از 160 كيلومتر دارد. GAR-9 از هدايتپذيري نيمهفعال راداري بهره ميبرد (SARH)، و رادار هدفياب موشك امكان قفل بر روي اهدافي تا سطح مقطع 9.3 متر مربع (100 فوت مربع) در فاصلهء 116 كيلومتري را ممكن ميساخت. موشك در ابتداي مسير پروازش به سمت هدف، از سيستم برنامهريزي شدهء خلبان خودكار بهره ميگرفت؛ بدين جهت مختصات دقيق هدف، قبل از پرتاب، به سر هدايتگر موشك انتقال مييافت.
مشكلات اوليهء پيش آمده به هنگام طراحي سامانهء جستجوگر نيمهفعال راداري، باعث هدايت طراحي به سمت ساخت سامانهء نيمهفعال راداري به همراه سامانهء حساس به حرارت شد. اما ساخت یک سیستم هدایتپذیری دوگانه، سرانجام كنار گذاشته شد، زيرا باعث افزايش معادل 2 اينچ در قطر و 82 كيلوگرم در وزن موشك ميشد و چنين تغييراتي، نيازمند طراحي مجدد قسمت دريچهء تسليحات هواپيماي F-108 ميگشت.
براي پيشرانهء موشك نيز پيشبيني شده بود كه يك موتور توربوجت به نام Aerojet-General XM59 مجهز به سوخت جامد استفاده شود كه به موشك، سرعتي برابر 6 ماخ را ميبخشيد. سرانجام مشكلات رخ داده با اين موتور، مهندسين را وادار كرد تا از پيشرانهء ساخت لاكهيد به نام Lockheed XSR13-LP-1 مجهز به سوخت جامد استفاده كنند. (ضمن اينكه استفاده از یک نوع پیشرانهء جت ساخت لاكهيد، مجهز به سوخت مایع قابل ذخیره سازی نیز در نظر گرفته شد) اما پیشرانهء جدید لاکهید داراي قدرت كمتري بود و سرعت موشك را تنها به 4 ماخ ميتوانست برساند.
در ابتدا، مركز لابراتوار ملي (National Laboratories)، اقدام به طراحي يك كلاهك هستهاي به قدرت 0.25 كيلوتن از نوع W-42 براي سرجنگي GAR-9 نمود. اما ساخت كلاهك هستهاي به سال 1958 كنار گذاشته شد. ساير كوششهاي انجام شده در جهت ساخت كلاهك اتمي براي GAR-9 هيچ ثمري در پي نداشتند. در اواسط سال 1959، براي اين موشك، از كلاهك متعارف 45 كيلوگرمي مجهز به فيوز مجاورتي در نظر گرفته شد.
Snoopy
پس از آنكه مطابق برنامهء از پيش تعيين شده، هواپیمای آزمایشگر موشک یعنی XF-103 در اختیار قرار نگرفت، كمپاني هيوز بر آن شد تا از بمبافكن مافوقصوت تغيير يافتهء B-58 Hustler بهره ببرد. بمبافكن مزبور، دچار تغييرات بسيار گسترده شد تا قادر شود رادار AN/ASG-18 را در محل دماغه جاي دهد؛ ضمن اينكه يك جايگاه تيغهاي شكل در محل زير هواپيما جهت حمل يك فروند موشك GAR-9 تعبيه شد. (ساير تغييرات، جزئي بودند) بدین ترتیب هواپيمای تغییر یافتهء B-58، به شماره سريال 665 – 55 به نام مستعار Snoopy اسم گذاری شد، و با دماغهاي متمايز، شناخته ميشد.
پرتابهاي سطح زمين موشك GAR-9 به تاريخ آگوست 1961 آغاز شدند و به دنبال آن، پرتابهاي هوايي توسط Snoopy نيز به تاريخ مي 1962 شروع گشتند.
http://upload6.postimage.org/36330/a12.jpg
هواپیمای جاسوسی A-12 متعلق به سازمان CIA
YF-12A (شکاری - رهگیر F-12)
به سال 1960، كمپاني لاكهيد در حال طراحي هواپيمايي شكاري - رهگير بود كه در نهايت YF-12A نام گرفت. اين شكاري، از هواپيماي جاسوسی سازمان CIA به نام A-12 مشتق شده بود. به دنبال لغو ساخت هواپيماي F-108 كه بنا بود، موشك جديد GAR-9 در آن مورد استفاده قرار گيرد، كمپاني هيوز در ساخت هواپيماي LRI-X به كارخانهء لاكهيد ملحق شد و سامانهء جديد سلاح خود را درون هواپيماي جديد لاکهید، يعني پرندهء سياه (Blackbird) جاي داد.
هواپيماي جديد و مخوف لاكهيد، يعني YF-12A، داراي چهار جايگاه دروني حمل سلاح بود، اما دريچهء حمل تسليحات قسمت جلوي سمت راست، جهت حمل سيستمها و تجهيزات اضافه بر سازمان الكترونيكي، كه با سامانهء كنترل آتش در ارتباط بودند، در نظر گرفته شده بود. سرانجام، هفت جايگاه پرتابگر موشک در نمونهء اوليهء YF-12A پیشبینی شدند، که منجر به 6 شکار میشد؛ تك جايگاه از دست رفته نيز براي نصب راکت جهت افزایش قدرت در حالت واماندگی در نظر گرفته شد.
13 پرتاب موشک AIM-47 از طریق هواپیمای YF-12A به انجام رسید، و از این تعداد 12 موشک با دقت تمام، به اهداف مورد نظر، اصابت کردند. آخرین موشک پرتابی AIM-47 از طریق هواپیمای شکاری YF-12، با سرعت 3.2 ماخ و در ارتفاع 74.400 فوت (22.677 متر) پرواز کرد و سپس به هدف خود، که یک هواپیمای بیسرنشین (Drone) از نوع QB-47 بود و در ارتفاع 500 فوتی (152 متر) سطح زمین در حال پرواز بود، اصابت نمود.
متاسفانه همانند هواپیمای F-108، برنامهء ساخت شکاری پرقدرت و دورپرواز F-12 نیز، که نمونهء اولیهء آن با نام YF-12 ساخته شده بود، به سال 1966، برای همیشه لغو گردید.
در توليد موشكهاي AIM-47 انتظار ميرفت، گونهء فشردهتر شدهء آن به نام AIM-47B ساخته شود، كه در مدل B، بالچهها جهت امكانپذيري نصب در درون محفظهء حمل تسليحات جنگندهء تغيير يافتهء F-12B، جمع ميشدند تا فضای کمتری را اشغال نمایند.
اگرچه جنگندهء F-12B هيچگاه به تولید نرسید، اما موشك AIM-47 و رادار AN/ASG-18 داراي ماندگاري بسيار طولاني شدند. موشك AIM-47 سرانجام به عنوان پايهاي جهت ساخت موشك دوربرد هوا به هواي AIM-54 Phoenix ويژهء نيروي دريايي ايالات متحده، مورد استفاده واقع شد. همچنين سامانهء كنترل آتش AN/ASG-18 به عنوان نقطهء شروعي جهت ساخت رادار AN/AWG-9 مورد استفاده قرار گرفت.
سرانجام برنامهء توليد موشك AIM-47، با ساخت تنها 80 فروند خاتمه داده شد.
ساير كاربردها
در آن زمان، يك نمونهء ضدرادار از موشك AIM-47 به نام XAGM-76A مورد ارزيابي قرار گرفت. همچنين قرار بود از موشك AIM-47 در بمبافكن اتمي B-70 Valkyrie به عنوان سلاحي دفاعي استفاده شود.
خصوصيات
عملكرد:موشك هوا به هوا
كشور سازنده: ایالات متحده آمریکا
پيشرانه: موتور سوخت جامد
طول:۳.۸۲ متر
قطر: ۳۴.۳ متر
وزن : ۳۷۱ كيلوگرم
برد: ۱۶۰ كيلومتر(۱۰۰ مايل)
كلاهك: ۴۵ کیلوگرم
