بایدها و نبایدهای ورزش در فصل زمستان
سلامت نیوز: بسیاری از مردم به گمان این که ورزش کردن در هوای آزاد در فصل سرما باعث سرماخوردگی و بیماری آن ها می شود، ترجیح می دهند در خانه بمانند و هیچ فعالیت ورزشی نکنند. در حالی که تحرک بدنی و ورزش در حفظ سلامت جسمی و روحی بسیار موثر است و همه افراد باید در هر فصلی به طور روزانه ساعتی را به ورزش اختصاص دهند. اما بهتر است بدانید با سرد شدن هوا، بدن و عضلات کمی سفت و منقبض می شود. این حالت انقباضی باعث می شود تا رگ ها نیز تحت فشار قرار بگیرد و خون کافی به رگ ها نرسد.
به همین دلیل در فصل زمستان بیشتر احساس سرما می کنیم زیرا جریان خون در قسمت های محیطی بدن کمتر است.بنابراین برای ورزش کردن در فصل سرما ابتدا باید بدن را به آرامی گرم کرد تا به تدریج خون در عضلات جریان پیدا کند و دمای بدن افزایش یابد تا عضلات از حالت سفتی خارج شود. البته برای گرم کردن بدن، نباید حرکت های شدیدی انجام داد که باعث خستگی شود. حرکت ها باید بسیار آرام و ملایم باشد. بهتر است از نرمش ها و حرکت های کششی شروع کرد تا بدن آمادگی لازم را پیدا کند.
آذر معزی، استادیارطب ورزش دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان این مطالب به خراسان می گوید: به طور کلی ورزش کردن باعث افزایش جریان خون در کل بدن می شود و در نتیجه قدرت دفاعی بالا می رود. به همین دلیل به همه افراد در سنین مختلف توصیه می شود با پوشش مناسب در فصل سرما نیز ورزش کنند؛ این کار باعث تقویت سلول های دفاعی بدن به ویژه در افراد ضعیف و سالخورده می شود. اگر این افراد تحت نظر پزشکان متخصص ورزش کنند، سیستم ایمنی بدن آن ها تقویت می شود و خطر ابتلای آن ها به بیماری ها کاهش می یابد. وی می افزاید: در این فصل افراد باید مراقب باشند تا سرما نخورند. ورزش کردن بدون پوشش مناسب و ورود یک باره از محیط گرم به محیط بسیار سرد علت اصلی سرماخوردگی است. این تغییر دمای ۱۵ تا ۲۰ درجه ای باعث افت خون رسانی از قسمت های مرکزی بدن به قسمت های محیطی می شود. همچنین باید توجه داشت، زمانی که فعالیت ورزشی متوقف می شود باید به اندازه کافی بدن را گرم نگه داشت، زیرا نداشتن پوشش کافی باعث سرماخوردگی می شود.وی با اشاره به این که در فصل زمستان نیز می توان در تمام رشته های ورزشی به فعالیت پرداخت، می گوید: نوع ورزش تفاوتی نمی کند، اگر فردی به ورزش خاصی می پردازد، می تواند ورزش خود مانند پیاده روی، شنا، اسکی و کوهنوردی را در این فصل نیز ادامه دهد، فقط باید بدن خود را با شرایط محیطی زمستان تطبیق دهد. در فصل سرما بدن برای انجام حرکات ورزشی مقداری انرژی مصرف می کند. از طرفی برای حفظ گرمای بدن نیز باید انرژی بیشتری مصرف شود. از این رو با سوخت کالری بیشتر، وزن کاهش پیدا می کند.
این استاد دانشگاه با اشاره به این که تغذیه در این فصل با فصول دیگر تفاوتی ندارد، می افزاید: بهتر است مصرف غذاهای حاوی کربوهیدرات مانند نان، لبنیات، آجیل و غلات افزایش یابد. به افرادی که اضافه وزن دارند، توصیه می کنیم با تنظیم رژیم غذایی از این فرصت استفاده کنند تا به وزن مناسب دست یابند. مسئله مهمی که باید در فصل سرما به آن توجه کرد، این است که به علت برودت هوا برخی گمان می کنند که نباید آب مصرف کنند. اما باید گفت که در روزهای سرد نیز بدن هنگام تحرک دچار تعریق می شود و از طریق ادرار و تنفس مقداری آب دفع می شود. بنابراین برای این که بدن دچار کمبود آب نشود باید به مقدار کافی آب نوشید. توصیه دیگر این است که برای حفظ حرارت بدن در هوای سرد از مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین خودداری شود.
نکته دیگری که باید رعایت شود این که در شهرهای بزرگ که آلودگی هوا وجود دارد، بهتر است افراد در محیط های باز ورزش نکنند. از طرفی در محیط های بسته نیز از تهویه استفاده شود. وی در ادامه صحبت هایش می افزاید: افرادی که برای اسکی به ارتفاعات می روند حتی از کرم ضدآفتاب استفاده کنند، زیرا انعکاس نور طبیعی و ماورای بنفش باعث سوختگی پوست می شود. مناسب ترین زمان توصیه شده برای انجام فعالیت های ورزشی زمانی است که هوا زیاد سرد نباشد مثل بعد از ظهر، اما برای انجام برخی ورزش ها مانند اسکی لازم است فرد صبح زود به پیست برود. وی با اشاره به این که برخی بیماران برای ورزش کردن در فصل سرما با محدودیت هایی مواجه هستند، می افزاید: افرادی که سینوزیت و سردرد دارند برای ورزش کردن در فصل پاییز و زمستان مشکلی ندارند، اما افرادی که مشکل تنفسی مثل آسم دارند نباید در هوای سرد ورزش کنند زیرا این کار باعث انقباض مجاری تنفسی می شود. هوا هر چه خشک تر و سردتر باشد، انسداد مجاری تنفسی بیشتر است و فرد بیشتر دچار آسم، تنگی نفس و سرفه می شود. از این رو این افراد نباید در هوای سرد ورزش کنند. به بیماران قلبی و ریوی نیز توصیه می شود که بدون مشاوره با پزشک متخصص در هوای سرد فعالیت نکنند چون ممکن است دچار اختلالات قلبی و فشارخون و در نهایت حمله قلبی شوند.
وی ادامه می دهد: از آن جا که بیشترین میزان گرما از طریق سر خارج می شود توصیه می شود از کلاه مناسب استفاده شود. به خصوص گوش ها پوشانده شود، زیرا گوش سریع دچار سرماخوردگی می شود. با پوشاندن دهان وبینی با شال، هوای گرم وارد مجاری تنفسی می شود. برای محافظت چشم ها نیز باید از عینک استفاده شود. استفاده از دستکش و جوراب های مناسب برای گرم نگه داشتن انگشتان ضروری است.
بهترین زمان ورزش در زمستان، پایان روز است
ورزش در پیشگیری از بیماری های قلبی، عروقی ، سرطان، افسردگی و دیابت تاثیر مستقیم دارد. هادی گلزاری متخصص گیاهان دارویی در گفت وگو با ایسنا اظهار کرد: ورزش در طب سنتی ایران اهمیت فراوانی دارد. وی درباره زمان ورزش نیز گفت: بهترین زمان ورزش از نگاه حکمای طب سنتی در فصل بهار نزدیک ظهر و در تابستان اول روز و در زمستان آخر روز است.وی افزود: حیات بدون غذا محال است و غذایی که تمامی آن جذب عضو شود معمولا وجود ندارد، بلکه در هر مرحله از مراحل هضم بخشی از آن به صورت ماده زائد درمی آید و از طریق مدفوع، ادرار و عرق از بدن دفع می شود. وی گفت: همیشه مقدار کمی از این فضولات دفع نمی شود و در بدن باقی می ماند که به مرور زمان در بدن تجمع پیدا می کند و سبب بیماری می شود. بدین دلیل چاره ای جز این نیست که آن ها را از بدن بیرون برانیم که بهترین راه برای دفع این مواد زائد، ورزش و حرکت بدنی است.
