"روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"

16 آذر ماه


=========================

16 آذر 1392


امضای تفاهم‌نامه همکاری میان کتابخانه مجلس و کتابخانه آستان قدس رضوی




به منظور استفاده بهینه و بهره‌گیری متقابل از ظرفیت‌ها، امکانات و خدمات علمی و پژوهشی تفاهم‌نامه همکاری میان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی منعقد گردید.
به گزارش روابط عمومی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی توافقنامه همکاری و تعامل سازمانی به منظور همکاری در تبادل و اشتراک منابع اطلاعاتی میان دو نهاد کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به امضا رسید.
این توافقنامه که به امضای دکتر محمد رجبی رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس و دکتر محمدهادی زاهدی رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی رسیده است، همکاری‌ها میان طرفین را با بهره گیری متقابل طرفین از منابع اطلاعاتی، ظرفیتها و فرصت های پژوهشی، مطالعاتی، فرهنگی و تخصصی را افزایش خواهد داد.
براساس این تفاهم نامه طرفین در طراحی و اجرای طرح‌های پژوهشی راهبردی، کاربردی، افکارسنجی موردنیاز و ارائه مشاوره به مسئولین بخشهای خطی، سنگی، سربی، دیجیتال و فنی و نیز اعزام مشاوران برحسب نیاز طرفین همکاری و مشارکت خواهند داشت.
همچنین برگزاری کلاسها و دوره‌های آموزشی، حفظ و نگهداری کتب خطی، چاپ سنگی، دیجیتال، کتابخانه مجازی برای کتابداران حسب نیاز طرفین، دیجیتال‌سازی کتب خطی، اسناد قدیمی، عکسهای قدیمی و موارد دیگر حسب نیاز طرفین و همچنین تبدیل نسخه‌ی دیجیتال به میکروفیلم و تبادل آنها بین طرفین از دیگر مفاد این تفاهم‌نامه است.
بخش دیگر این تفاهم‌نامه در مورد واگذاری کتب، نشریات و روزنامه‌های مکرر منتشره از سوی طرفین قرارداد، ارائه‌ی خدمات به پژوهشگران و محققان معرفی شده از طرفین به طور ویژه، ارسال متقابل فهرست‌های نرم‌افزارهای امانی و آرشیو نشریات و محصولات مکتوب از سوی طرفین می‌باشد.
همچنین امکان بررسی، انتخاب و واگذاری کتب لاتین، کتب چاپی و نشریات مازاد و تکراری در صورت نیاز از سوی طرفین، واگذاری تصویر نسخه‌های خطی، سنگی و چاپ سربی و نشریات (حسب نیاز طرفین برطبق آئین‌نامه‌هایی که در صورت نیاز به تدریج تدوین خواهد شد.)، و امکان دریافت سیاهه پایان‌نامه‌ها و کتاب‌های لاتین انتخاب عناوین مرتبط جهت دریافت تصویر از این آثار از سوی طرفین نیز وجود خواهد داشت.
برگزاری سخنرانی‌های علمی، هم‌اندیشی و نشست‌های تخصصی، سمینارها و همایش‌های علمی و فرهنگی مشترک، برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی و نمایشگاه‌های علمی و پژوهشی مشترک در موضوعات مورد علاقه‌ی طرفین و فراهم کردن تسهیلات لازم برای بهره‌برداری متقابل از امکانات نرم‌افزاری نظیر بانک‌های اطلاعات و دسترسی به کتابخانه‌های دیجیتال از دیگر مفاد این تفاهم‌نامه می‌باشد.
همچنین تبادل دانش و محصولات علمی، فرهنگی طرفین،‌ایجاد زمینه‌های لازم برای بهره‌گیری از ظرفیت و توانمندی‌های پژوهشگران دو طرف در امور آموزشی، پژوهشی، هیئت‌های تحریریه نشریات، مشاوره و نظارت بر طرح‌های پژوهشی از مفاد این تفاهم‌نامه است.
کتابخانه آستان قدس رضوی و مجلس با لینک کردن وب‌سایت‌های طرفین، در زمینه تألیف و ترجمه متون و انتشار کتب، نشریات و ویژه‌نامه‌های علمی، فرهنگی و آموزشی و پژوهشی نیز همکاری خواهند داشت.
شایان ذکر است که این تفاهم‌نامه از تاریخ عقد آن به مدت سه سال کامل شمسی اعتبار داشته و در صورت تمایل طرفین تمدید خواهد شد.

17 آذر ماه


===========================


درگذشت "حسين مكي" سياستمدار، مورخ و نويسنده معاصر (1378ش)


درگذشت "حسين مكي" سياستمدار، مورخ و نويسنده معاصر (1378ش)حسين مكي در سال 1290ش به دنيا آمد. وي پس از گذراندن تحصيلات مقدماتي، به تهران رفت و به خدمات دولتي پرداخت. مكي بعد از شهريور 1320 و ايجاد فضاي باز سياسي، فعاليت‏هاي رسمي خود را در مطبوعات آغاز كرد و نوشته‏هاي تاريخي، تحقيقي و ادبي او، بخش مهمي از مندرجات روزنامه‏هاي درجه اول تهران بود. او در اين زمان نخستين جلدهاي كتاب تاريخ بيست ساله ايران را به نگارش درآورد و به شهرت رسيد. مكي در سال‏هاي بعد به عضويت حزب ايران و حزب دموكرات ايران درآمد و اين، سرآغاز براي فعاليت‏هاي سياسي او در مجلس پانزدهم و شانزدهم و هفدهم گرديد. او از طرفداران سرسخت دكتر مصدق به شمار مي‏رفت و در مبارزات ملي كردن صنعت نفت، تلاش زيادي از خود نشان داد. مكي عضو هيئت خلع يد از كمپاني جنوب بود و به علت خدماتش، به سرباز فداكار ملقب گرديد. وي پس از كودتاي 28 مرداد 32، به حاشيه رانده شد و هنگامي كه در سال 1339، به فعاليت‏هاي سياسي روي آورد، رژيم مانع فعاليت مكي شد. حسين مكي از آن پس به كارهاي علمي و ادبي روي آورد و آثار متنوعي را به نگارش درآورد. تاريخ بيست ساله ايران در هشت جلد، كتاب سياه در هشت جلد، خاطرات سياسي در دو جلد، زندگاني سيد حسن مدرس در دو جلد، وقايع سي تير و تصحيح ديوان مشتاق و فرخي يزدي از جمله آثار اوست. حسين مكي، به عنوان آخرين فرد از رجال و اطرافيان دكتر محمد مصدق در جريان ملي شدن صنعت نفت، سرانجام در اواسط آذر سال 1378ش در 88 سالگي در تهران درگذشت.


===========================


تولد "آلفرد تنيسون" شاعر و اديب برجسته انگليسي (1809م)


تولد "آلفرد تنيسون" شاعر و اديب برجسته انگليسي (1809م)آلفرد تنيسون، اديب معروف انگليسي در هشتم دسامبر 1809م در انگلستان به دنيا آمد. وي از كودكي نزد پدر آموزشي عميق در زبان و موسيقي يافت و از فنون عالي صرف و نحو و غناي كلام شاعرانه برخوردار گشت. تنيسون در 18 سالگي اولين ديوان شعري خود را به نام اشعاري از دو برادر منتشر كرد و پس از ورود به دانشگاه، در ميان گروهي از جوانان همفكر، به توسعه و پرورش استعداد شاعرانه خود پرداخت. وي طي سال‏هاي بعد ديوان اشعار ديگري در دو جلد و نيز چندين منظومه ديگر منتشر نمود كه شهرت فراواني را نصيب او ساخت، به طوري كه در چهل سالگي به سمت ملك الشّعرايى دربار انگلستان منصوب شد. وي از آن پس نيز اشعار فراواني سرود و برخي از اشعارش در رديف زيباترين اشعار انگليسي جاي گرفت. منظومه‏هاي وي گاه بيان‏گر اميدها و ترديدهاي نسل اوست و گاه به تبيين آرزوهايش در سفر به سرزمين‏هاي دور سخن مي‏گويد. تنيسون براي نسل خود، مبيّن و مفسر افسانه‏هاي كهن و قرون وسطايى و نقاش پراحساس صحنه‏هاي حقيرانه زندگي جاري است و علاوه بر آن توانسته است به جريان‏هاي فلسفي و علمي زمان خود، شكل خاص بخشد. گرچه شهرت تنيسون در نسل بعد رو به كاهش نهاد، بااين حال، نامش به عنوان شاعر بزرگ در ادبيات انگليس باقي ماند. اشعار تنيسون از لحاظ تلفيق واژه‏هاي آهنگين، اوزان پخته، تصاوير دقيق و فشردهْ بسيار درخشان است. اشعار او بيانگر آگاهي و ارزش‏هاي فكري و اخلاقي عصر ويكتوريا و طبقه اجتماعي حاكم بر آن زمان مي‏باشد. به همين دليل از اواخر قرن نوزدهم به بعد، از سوي شاعران انگليسي و امريكايى، متهم به احساساتي بودن، بي‏روحي، كم مايگي فكري و مليت‏گرايىِ كوته‏نظرانه شد. با اين حال در سال‏هاي بعد حتي منتقدان نيز مهارت وي در اوزان و تصويرسازي را ستوده‏اند. آلفرد تنيسون سرانجام در 24 مه 1892م در 83 سالگي درگذشت. تنيسون درباره خود گفته است: من شاعري نيستم كه همواره از خود سخن مي‏گويد، اين صداي شعر است كه از وجود من بيرون مي‏آيد.

18 آذر ماه


===========================


مرگ "ساموئل ريچارْدْسون" نويسنده و داستان‏سراي معروف انگليسي (1761م)

مرگ "ساموئل ريچارْدْسون" نويسنده و داستان‏سراي معروف انگليسي (1761م)ساموئل ريچارْدْسون، رمان نويس انگليسي در پنجم فوريه 1689م در انگلستان به دنيا آمد. وي در ابتدا به كارآموزي در يك چاپ‏خانه مشغول شد و علاوه بر فراگيري فنون چاپ و تصحيح نمونه‏هاي كتاب، با مطالعات فراوان بر وسعت فكر و اطلاعات خود افزود. ريچاردسون از 20 سالگي به نويسندگي روي آورد تا اين كه با انتشار پِمْلا يا تقواي اجر يافته در 4 جلد به شهرت فراواني رسيد. پيروزي اين اثر چنان قاطع و قابل توجه بود كه هر كس آن را نخوانده بود به بي‏ذوقي و ركود ذهن متهم مي‏گشت. وي در سال‏هاي بعد كتاب سرگذشت بانويى جوان در 7 جلد و تاريخ سِرْچارلْزْ گرانديسون را در 7 جلد نگاشت كه اين دو كتاب نيز موفقيت زيادي به دست آوردند. ريچاردسون از آن پس از داستان‏نويسي دست برداشت و به جمع‏آوري قطعه‏هاي برگزيده‏اي از كتاب‏هايش پرداخت كه شامل كلمات قصار و عبارت‏هاي حكيمانه و اخلاقي بود. در واقع، ادراك ريچاردسون درباره دگرگوني و انقلاب روح فرد و ايمان پرشور و راسخ او به تقوا و فضيلت و شيوه پرهيجان رمان‏هايش، موجب پيروزي و محبوبيت فراوانش نزد كساني مي‏شد كه تشنه رمان‏هاي سرگرم‏كننده بودند و هم‏چنين تجزيه و تحليلي كه در اين كتاب‏ها از قلب و روح آدمي به عمل آمده بود، برايشان سود فراوان داشت. در سال‏هاي بعد، شهرت ريچاردسون به خارج از انگلستان كشيده شد و الهام‏بخش بسياري از نويسندگان اروپا گشت. در حقيقت، ريچاردسون پدر رمان تحليلي در انگلستان شناخته شده و داستان‏نويسي انگليسي را به طرزي كه امروزه معمول است پايه گذاري نموده است. ساموئل ريچاردسون سرانجام در نهم دسامبر 1761م در 72 سالگي درگذشت. درباره او گفته‏اند كه هيچ نويسنده‏اي قبل از ريچاردسون نتوانسته است چنين عميقانه قلب و روح آدمي را بشكافد و مورد تجزيه و تحليل قرار دهد.


===========================


درگذشت "گوسْتاوْ لوبون" مستشرق و نويسنده معروف فرانسوي (1931م)

درگذشت "گوسْتاوْ لوبون" مستشرق و نويسنده معروف فرانسوي (1931م)گوسْتاوْ لوبون، دانشمند متفكر و نويسنده فرانسوي متخصص در تاريخ تمدن اسلامي در سال 1841م در فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي دروس مقدماتي، به تحصيل در رشته پزشكي پرداخت و در اين رشته فارغ‏التحصيل شد. دكتر لوبون از پزشكاني بود كه به اين نكته پي برد كه در پيكر انسان نيرويى است كه با هر درد و درماني رابطه مستقيم دارد و شخص را زودتر از هر چيز رنجور مي‏سازد و بهتر از هر چيز درمان مي‏بخشد. وي دريافت كه روح انسان نيرويى است كه هم پزشك است و هم بيمار، هم درد است و هم دارو؛ همان چيزي كه اگر دردمند شد ديگر داروي پزشكان به درمان آن توانا نيست و نيروي طب در برابر آن، ناتوان خواهد شد. لوبون دانست كه پزشك بايد بيشتر از راه روان، بيمار را شفا بخشد زيرا انسان در ميان جماعت زندگي مي‏كند و در پيرامون جامعه رنجور مي‏شود و جامعه روان، او را رنجور مي‏گرداند. وقتي كه روان، بيمار شد، بدن هم بيمار مي‏شود. پس پزشك بايد روان پزشك هم باشد. از اين رو، گوستاو لوبون راه نزديكي بين روان و پيكر آدمي را پيمود و از كالبد به روح پرداخت و جان و تن را به يك‏ديگر نزديك ساخت. وي در اين زمينه به بررسي‏هاي عميقي درباره روابط آن دو با يك‏ديگر پرداخت و اساس تحقيقات خود را بر روان‏شناسي قرار داد. با اين حال، آن چه گوستاو لوبون را به شهرت رساند، تحقيقات تاريخي و اجتماعي او بود چرا كه به بررسي درباره روان‏شناسي اجتماعات مختلف و توسعه و تكامل فرضيه روان‏شناسي اجتماعي علاقه تامّي داشت. وي اساس تحقيقات اجتماعي خود را بر روان‏شناسي قرار داد و براي شناختن روحيات ملل مختلف به سير و سياحت پرداخت. لوبون هم‏چنين كتاب‏هاي متعددي در اين موضوع نگاشت كه مورد استقبال متفكران كشورهاي گوناگون، قرار گرفت و به زبان‏هاي مختلف ترجمه شد. گوستاو لوبون در سياحت‏هاي طولاني خود، مجذوب تمدن مشرق زمين شد و درباره آن، بررسي‏هاي عميقي به عمل آورد و حاصل آن را در چهار كتاب مشهور خود تحت عنوان تمدن عرب، تمدن هندوستان، تمدن مصري و تمدن عرب در اندلس انتشار داد. دكتر گوستاو لوبون سرانجام در نهم دسامبر 1931م در نود سالگي در نزديكي پاريس درگذشت.


===========================


"ژان کالون "نویسنده و روحانی بزرگ فرانسوی ،پس از 55 سال زندگی به دستور کلیسای کاتولیک در آتش سوزانده شد

" .ژان کالون "روز 21 ژانویه 1509 میلادی در" نویون "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .از آثار مهم این نویسنده روحانی کتاب معروف دینی او" تعالیم دین مسیح "را میتوان نام برد .وی از نویسندگان دوران رنسانس فرانسه محسوب میشود .به روز 21 ژانویه1509 مراجعه شود

19 آذر ماه


===========================

تولد خانم "اميلي ديكِنْسون" بانوي شاعر امريكايي (1830م)


تولد خانم "اميلي ديكِنْسون" بانوي شاعر امريكايي (1830م) خانم اميلي ديكِنْسون، بانوي شاعر امريكايى در دهم دسامبر 1830م در ايالت ماساچوست امريكا به دنيا آمد. اميلي در ابتدا در زادگاهش و سپس در يك كالج به تحصيل پرداخت اما به سبب آنكه عميقاً از تعليم و تربيتي چنان خشك و خشونت‏آميز رنج مي‏برد، دنباله تحصيل را رها كرد و در خانه به وسيله معلم خصوصي و مطالعات شخصي بر وسعت معلومات خود افزود. ديكنسون در اواسط عمر به دنبال آشنايى با برخي نويسندگان معروف امريكا، به ادبيات علاقه‏مند شد و با الهام از آثار آنان، اشعار فراواني سرود. سال‏هاي پاياني عمر اميلي ديكنسون به انزوا و گوشه‏گيري در زادگاهش گذشت و او بيشتر وقتش را به پرورش گل و سرودن شعر مصروف داشت. از وي نزديك به دو هزار قطعه منظوم بر جاي مانده كه تنها سه منظومه از آن‏ها در زمان حياتش انتشار يافت. پس از مرگ، اشعار او به صورت يادداشت‏هاي پراكنده و گاه با خط ناخوانا در گوشه و كنار اتاقش پيدا شد كه شش سال پس از مرگش در ديواني انتشاريافت و پيروزي عظيمي در ادبيات امريكا به دست آورد. هم‏چنين چاپ كامل اشعار ديكنسون 38 سال پس از مرگ وي در سال 1924م اتفاق افتاد. به طور كلي، نمي‏توان اشعار ديكنسون را به عصري معيّن، منسوب كرد. اشعار وي از رنج درون و شكنجه پنهاني او حكايت دارد كه همه در قطعه‏هاي كوتاه و موجز چون رباعي و با وزني خاص و قالبي ساده گنجانده شده و از قدرت عجيب در تصوير و ترسيم و از نفوذ فراوان و از سبكي پاكيزه و اعجاب‏آور برخوردار است. بي‏آنكه بتوان اميلي ديكنسون را با شاعري معين سنجيد، مي‏توان او را در شمار چند تن بانوي شاعر بزرگ جهان به شمار آورد كه شهرتش پس از مرگ، روزافزون شد واشعارش در نسل بعد، نفوذ بسيار يافت. خانم اميلي ديكنسون، سرانجام در پانزدهم مه 1886م در 56 سالگي درگذشت.


===========================


تولد "پير لوئيس" شاعر و داستان‏سراي فرانسوي (1870م)


تولد "پير لوئيس" شاعر و داستان‏سراي فرانسوي (1870م) پيِر لوئيس، اديب و نويسنده فرانسوي در دهم دسامبر 1870م در بلژيك به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات متوسطه، براي ادامه تحصيل در رشته فلسفه به پاريس رفت و پس از آشنايى با ادباي آن شهر، مجله ادبي لاكونك را بنيان نهاد. لوئيس از همين زمان نخستين اشعارش را در اين مجله منتشر كرد كه مورد تحسين قرار گرفت. وي در سال‏هاي بعد آثار متعدد ديگري به نگارش درآورد كه با به نمايش درآمدن برخي از آنها، شهرت فراواني نصيب لوئيس نمود. پيِر لوئيس مدتي نيز به كارهاي تحقيق و تفسير متون پرداخت كه بعضي از آنها را منتشر كرد و بعضي را در نامه‏هايي براي دوستان فرستاد. وي در اشعار خود، درخشان‏ترين رنگ و جلاي نوشته‏هاي مكاتب زمان را جمع كرده و توجه به زيبايي و قالب را در درجه اول اهميت قرار داده است. پيِر لوئيس ده سال آخر عمر را در عُزلت گذراند و سرانجام در چهارم ژوئن 1925م، در 55 سالگي درگذشت.


===========================


انتصاب دکتر اتحادیه به سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان»


طی حکمی از سوی دکتر محمد رجبی، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی دکتر منصوره اتحادیه به سمت سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان» منصوب شد.
دکتر رجبی طی حکمی «دکتر منصوره اتحادیه» را به عنوان سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان» که مجله علمی – ترویجی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی می‌باشد، منصوب نمود.
متن حکم به این شرح است:
استاد ارجمند سرکار خانم دکتر منصوره اتّحادیه (نظام مافی)
نظر به سوابق برجسته سرکار عالی در پژوهش‌های تاریخی و اسنادی، با تشکر از پذیرش همکاری با این کتابخانه، به سردبیری فصلنامه علمی – ترویجی «اسناد بهارستان» فصلنامه مطالعات اسناد و تاریخ پارلمان منصوب می‌شوید؛ ان‌شاءالله تدابیر ارزشمند آن استاد محترم و کوشش عوامل اجرایی نشریه، مایه‌ی ارتقا و توسعه‌ی پژوهش‌های تاریخی و اسنادی خواهد بود.
توفیقات روزافزون شما و همکاران محترم را از درگاه خداوند متعال، مسئلت دارد.
محمد رجبی
رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد
مجلس شورای اسلامی




===========================


برگزاری نکوداشت منوچهر ستوده در دانشگاه تهران


«نکوداشت مقام علمی استاد منوچهر ستوده (در صدمین سال زندگانی استاد)» در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برپا می‌شود.
به‌نقل از انجمن علمی دانشجویان تاریخ دانشگاه تهران، «نکوداشت مقام علمی استاد منوچهر ستوده (در صدمین سال زندگانی استاد)» سه‌شنبه (19 آذرماه) با سخنرانی استادان و پیشکسوتان حوزه‌های تاریخ، فرهنگ و ادبیات در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برپا خواهد شد.
این برنامه که به پیشنهاد و حمایت استاد محمدرضا شفیعی‌کدکنی برگزار می‌شود با سخنرانی دکتر مهدی محقق، دکتر محمدابراهیم باستانی‌پاریزی، دکتر محمدعلی اسلامی‌ندوشن، دکتر شیرین بیانی، دکتر احمد اقتداری، دکتر مظاهر مصفا، دکتر امیربانو کریمی، دکتر شفیعی‌کدکنی و دیگر استادان پیشکسوت تاریخ، ادبیات و فرهنگ همراه خواهد بود.
منوچهر ستوده، متولد 28 تیرماه 1292 در محله عودلاجان تهران، ایرانشناس، جغرافیدان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر است. وی تاکنون بیش از 50 عنوان کتاب و 286 مقاله نوشته است. «تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس»، «فرهنگ گیلکی»، «فرهنگ کرمانی»، «جغرافیای اصفهان»، «تاریخ گیلان و دیلمستان»، «فرهنگ نائینی»، «تاریخ بدخشان» و کتاب 10 جلدی «از آستارا تا استارباد» شامل آثار و بناهای تاریخی گیلان، مازندران و گلستان برخی از آثار وی به‌شمار می‌روند.

20 آذر
===========================
"فریدریش هولدرلین "شاعر و فیلسوف بزرگ آلمان در قرون هجدهم و نوزدهم میلادی پس از 73 سال زندگی تواصم با ؟؟ فراوان بدرود حیات گفت .

وی روز 11 سپتامبر 1770 میلادی در یکی از شهرهای ایالت" وورتمبرگ "متولد شده بود و تحصیلات مذهبی داشت .از مهمترین آثار این مرد بزرگ" شناخت یکتایی - برادری - غفلت در فلسفه و داوطلب "را میتوان نام برد.
===========================

همایش بین‌المللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا




سومین «همایش بین‌المللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا» 20 و 21 آذرماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می شود.
انجمن جامعه‌شناسی ایران و پژهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با حمایت انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی این همایش را برگزار می کنند.
گسترش روابط و همکاری‌های علمی منطقه ای و بین المللی علوم اجتماعی ایران، تا در جریان این تعاملات، ایجاد جریان‌های فکری فعال برای جلب توجه عالمان علوم انسانی و اجتماعی به سمت ظرفیت‌های فرهنگی و اندیشه‌ای در حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی،تلاش برای شکل گیری مفاهیم و نظریه‌های ناظر به مسائل اجتماعی خاص جهان اسلام و زمینه‌سازی برای ایجاد انجمن‌های منطقه ای علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی مهم ترین اهداف برگزاری این همایش اعلام شده اند.
نخستین همایش بین المللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا خرداد 1390 (آوریل 2011) در تهران و دومین همایش در تیرماه 1391 (ژوئن 2012) در استانبول برگزار شد.پیش از این بنا بود بنا بود که سومین همایش در خرداد ماه امسال در دبی برگزار شود که با وجود برنامه ریزی‌های صورت گرفته، حدود یک ماه مانده به زمان برگزاری از طرف میزبان لغو شد. برای جلوگیری از انقطاع در برگزاری سالانه همایش، بنا شد سومین همایش با همکاری پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی و انجمن جامعه‌شناسی ایران در تهران برگزار شود.
دکتر سید جواد میری که در کنار دکتر سیدحسین سراج زاده دبیری علمی این همایش را بر عهده دارد در توضیح جزئیات برگزاری این همایش گفت:«محدودیت زمانی دشواری‌هایی برای سازمان دهی و اجرای یک همایش به خصوص همایش بین المللی به همراه دارد و می تواند موجب کاستی‌هایی شود. با این حال تلاش شده تا آنها به حداقل برسند. خوشبختانه در این فرصت محدود استقبال قابل قبولی از همایش شد و جمعا 127 چکیده مقاله دریافت شد که 22 تای آنها از طرف نویسندگان خارجی و 105 چکیده توسط نویسندگان داخلی ارسال شدند. متاسفانه به دلیل محدودیت وقت همایش، همه مقاله‌های دریافتی امکان ارائه در کنفرانس پیدا نمی‌کنند ولی همه آنها در کتاب چکیده مقاله‌ها در دو بخش فارسی و انگلیسی، چاپ شده اند و مقاله‌های منتخب پس از داوری در یکی از مجله‌های انجمن جامعه‌شناسی ایران و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر خواهند شد.»

21 آذر
===========================


درگذشت "علي ‏اصغر سروش" اديب و مترجم ايراني (1361ش)

درگذشت "علي ‏اصغر سروش" اديب و مترجم ايراني (1361ش) دكتر علي اصغر سروش در سال 1287 ش به دنيا آمد و پس از اتمام تحصيلات، به كار تحقيق و ترجمه پرداخت. سروش علاوه بر ترجمه كتب از زبان فرانسه به فارسي، به زبان‏هاي انگليسي و عربي نيز تسلط كامل داشت. از آثار اين مترجم گرانقدر مي‏توان به فرهنگ متشابهات زبان فرانسه، امپراتوري روم و آغاز مسيحيت و نيز تمدن‏هاي باستاني خاور نزديك اشاره كرد. اين نويسنده و مترجم معاصر به هنگام فوت، 74 سال داشت.


===========================


درگذشت "غلامرضا قدسي نژاد" شاعر معاصر (1368 ش)

درگذشت "غلامرضا قدسي نژاد" شاعر معاصر (1368 ش) غلامرضا ميرزاجاني متخلص به قدسي - كه بعدها نام خود را به قدسي‏نژاد تغيير داد - مشهور به غلامرضا قدسي مشهدي، در سال 1304ش در مشهد به دنيا آمد. او در دروس ادبي اديب نيشابوري ثاني شركت جست و فقه و اصول را نزد سيدهاشم قزويني فرا گرفت. از شانزده سالگي به سرودن شعر پرداخت و پس از مدتي با همكاري دوستانش به تأسيس انجمن ادبي فردوسي مشهد اقدام نمود. قدسي مشهدي دلبسته غزل به سبك هندي بود و شيوه‏هاي ديگر را نيازمود. فعاليت سياسي قدسي از زمان حكومت دكتر مصدق آغاز شد و با زبان شعر از نهضت ملي ايران حمايت نمود. قدسي پس از كودتاي 28 مرداد 32 به مبارزه با رژيم پهلوي پرداخت و در دو نوبت دستگير و بيش از چهار سال در زندان بود. او پس از رهايي از زندان به ترجمه و تصحيح كتب اشتغال ورزيد. استاد قدسي نژاد پس از پيروزي انقلاب به تدريس در دانشكده ادبيات دانشگاه مشهد مشغول بود. ياران پيامبر، شعر امروز و غزل معاصر خراسان از آثار اوست. غلامرضا قدسي سرانجام در 21 آذر 1368ش در 64 سالگي درگذشت و در يكي از غرفه‏هاي حرم مطهر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد.


===========================


تولد "گوسْتاو فلوبِر" نويسنده معروف فرانسوي (1821م)

تولد "گوسْتاو فلوبِر" نويسنده معروف فرانسوي (1821م) گوستاو فلوبر يكي از نويسندگان طراز اول فرانسه، در 12 دسامبر 1821م در شهر روان فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي راهي پاريس شد و به فراگيري علم حقوق، پرداخت. فلوبر از جواني به ادبيات عشق مي‏ورزيد، از اين رو حقوق را رها كرد و براي رهايى از سر و صداي پاريس، در ويلايى در منطقه‏اي طبيعيْ، زندگي را ادامه داد. وي در طي اين سال‏ها آثاري را به نگارش درآورد و به شهرت فراواني رسيد، هرچند مخالفت‏هايى را نيز برانگيخت. هنر فلوبر در نوع خود بي‏نظير است. او گرچه آثار متعددي ندارد ليكن همان چند كتابش هر يك از شاه‏كارهاي جهان ادب به شمار مي‏رود. در دوراني كه رمانتيسم و احساس‏گرايى اوج ترقي خود را مي‏پيمود، فلوبر در ترويج رئاليسم و واقع‏بيني و حقيقت‏جويى تلاش فراواني نمود و موفقيت زيادي نيز به دست آورد. درچشم فلوبر فقط متفكرين و هنرمندانْ، آدم حساب مي‏شوند زيرا در نظر او هيچ چيز به قدر معرفت، ارزش ندارد و هنر نيز در قاموس او چيزي جز راه وصول به معرفت نيست. او معتقد است كه عقايد مذهبي و فلسفي، دست‏خوش تبديل و زوال است و تنها هنر، ثابت و پايدار مي‏باشد. هنر با انگيختن احساس زيبايى پرستي، در دنيا نفوذ مي‏كند و حتي خود قادر است دنياي تازه‏اي بسازد كه همان شاه‏كار هنري است. فلوبر در واقع خط رابط يا نقطه پيوندي است ميان دو عصر كه جريان رمانتيسم رابه رئاليسم وصل مي‏كند. در شيوه انشاي فلوبر، كلمه‏ها بسيار بجا و مناسب و در جاي صحيح نشانده شده است. تجسم و برجستگي وصف‏ها، بسط معاني و مفاهيم و دقت وسواس و وجدان هنري و زيركي فراوان در تجزيه و تحليل، فلوبر را از استادان مسلم جهان در فنّ داستان‏نويسي ساخته است. درباره وي گفته‏اند: نخستين هنر فلوبر در نويسندگي كه به محض نظر افكندن به آثارش به چشم مي‏خورد، قالب و شكل داستان است كه نزد نويسندگان، كم نظير است و نزد عامه مردم، نامرئي. در واقعْ قدرت اثر، چنان خوانندگان را تحت تسلط خود قرار مي‏دهد كه بي‏آن كه باور داشته باشند، حتي در قعر وجودشان رسوخ مي‏يابد، هم‏چون خورشيد كه نابينايان را گرم مي‏كند، بي‏آن كه نورش را به چشم ببينند. برخي از آثار فلوبر بدين قرارند: تربيت احساساتي، نوامبر، مكاتبات در 13 جلد، مهمان نواز و مهم‏ترين اثرش با نام مادام بواري. گوستاو فلوبر سرانجام در 8 مه 1880م در 59 سالگي جان سپرد.
===========================


انتشار چهل‌ونهمین شماره نامه فرهنگستان


چهل‌ونهمین شمارۀ نامۀ فرهنگستان منتشر شد. که همانند شماره‌های پیشین، شامل بخش‌های گوناگون، از جمله سرمقاله، مقاله، نقد و بررسی، تحقیقات ایران‌شناسی، گلچینی از دیرینه‌ها، فرهنگستان، تازه‌های نشر، اخبار و نامه‌هاست.
در بخش مقالۀ این شماره عناوین زیر دیده می‌شود: «چند نکتۀ دیگر دربارۀ کُنج یا گَنج»، فتح‌الله مجتبائی؛ «حیرت در پیشگاه خدا»، نصرالله پورجوادی؛ «بررسی حکایات عرفانی از جهت صدق و کذب»، علی خزاعی‌فرید؛ «راهی به سوی عاقبت خیر»، کوروش کمالی سروستانی؛ «بررسی عروضی غزل‌های منزوی»، مهدی فیروزیان.
در بخش «نقد و بررسی» این شماره از نامۀ فرهنگستان نیز سه مقاله آمده است: «معرفی و تصحیح چند بیت از رودکی» به قلم مسعود قاسمی؛ «نظری به تصحیح دیوان شیخ امین‌الدین محمد بلیانی»، از حسین جلال‌پور؛ «نگاهی به متون طبری»، نوشتۀ محمدصالح ذاکری.
در بخش «تحقیقات ایران‌شناسی» دو مقاله درج شده است: «ورنر زوندرمان» به قلم بدرالزمان قریب و «کارکرد بازارگانی نزد رستم و دیگر پهلوانان طبقۀ جنگاورِ هندواروپایی» تألیف بهار مختاریان. همچنین در بخش «گلچینی از دیرینه‌ها» مقاله‌ای با عنوان «مکاتبات امیرمهدی بدیع و محمدعلی جمالزاده» به قلم جعفرشجاع کیهانی آمده است. در بخش «فرهنگستان» این شماره نیز این مطالب به چشم می‌خورد: «ارتباط پنهان (تحلیل انتقادی گفتمان نام‌های تجاری در تبلیغات)»، زهرا ابوالحسنی؛ و کارنامۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سال 1390.

22 آذر
===========================


امروز، "برنارد کوهن "یکی از شخصیتهای معروف علمی و ادبی ایالات متحده آمریکا در قرن بیستم میلادی ،در" نیویورک "در خانوادهای یهودی قدم به عرصه وجود گذاشت .

وی تحصیلات خود را در رشته فیزیک به پایان رسانید ولی بعدها به علوم اجتماعی علاقمند شد و ادامه فعالیت وی در این راه سبب شد تا امروزه از او به عنوان یکی از صاحب نظران امور تعلیم و تربیت جهان یاد شود .از او چند اثر مهم باقی مانده است.
===========================


درگذشت استاد "سيد غلامرضا سعيدي" نويسنده و مترجم (1367ش)


درگذشت استاد "سيد غلامرضا سعيدي" نويسنده و مترجم (1367ش) استاد سيد غلامرضا سعيدي، نويسنده، مترجم و محقق متعهد ايراني، در سال 1274 ش در يكي از روستاهاي توابع شهرستان بيرجند در استان خراسان به دنيا آمد و در زادگاه خود و سپس در بيرجند به آموختن دانش پرداخت. وي در 21 سالگي پس از فراگيري علوم طبيعي، رياضي و نجوم و زبان‏هاي عربي، فرانسوي و انگليسي، به تدريس مشغول شد و سال‏ها بعد در تهران مجله فروغ علم را با همكاري دوستان منتشر كرد. استاد سعيدي طي سفرهاي بسياري كه به پاكستان و هندوستان نمود تحت تأثير افكار و انديشه‏هاي علامه اقبال لاهوري قرار گرفت و همين موضوع موجب شد تا پس از فراگيري زبان اردو، تعدادي از آثار اين انديشمند اسلامي را به فارسي ترجمه كند. از استاد سعيدي در حدود شصت اثر در زمينه‏هاي تاليف و ترجمه به جاي مانده كه زندگاني عمارياسر، فرد و اجتماع، برنامه‏هاي انقلاب اسلامي و ترجمه اقبال‏شناسي از آن جمله‏اند. اين محقق فرزانه سرانجام در آذرماه سال 1367ش در 91 سالگي دار فاني را وداع گفت و در تهران به خاك سپرده شد.


===========================


مرگ "ساموئل جانسون" منتقد و نويسنده مشهور انگليسي (1784م) (ر.ك: 18 سپتامبر)

مرگ "ساموئل جانسون" منتقد و نويسنده مشهور انگليسي (1784م) (ر.ك: 18 سپتامبر) ساموئل جانسون (به انگلیسی: Samuel Johnson) شاعر، نویسنده، منتقد و فرهنگ‌نویس برجسته انگلیسی قرن هجدهم میلادی است. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به «فرهنگ زبان انگلیسی»، «زندگی شاعران» و «راسلاس» اشاره کرد.

23 آذر
===========================


امروز، "ژئوفری دوویل هاردوئن "ادیب و مورخ بزرگ فرانسوی در قصری به نام" هاردوئن "نزدیک" تروی "متولد شد .

وی که از خانوادهای مشهور و سرشناس بود ،بعد از پایان تحصیلات به مطالعات تاریخی مشغول شد و سپس به تنظیم وقایع جنگهای معروف صلیبی پرداخت و تاریخ کامل این جنگها را نوشت .وی روز 30 ژوئن 1213 بعد از 63 سال زندگی بدرود حیات گفت .به روز30 ژوئن 1213 مراجعه شود

===========================


امروز، "رایش - ماریا ریلکه "شاعر و ادیب قرون 19 و 20 آلمان در شهر" پراک "پایتخت امروزی چکاسلواکی قدم به عرصه وجود گذاشت .

به سبب سبک خاص وی در ادبیات و شعر ،او را" شاعر اندیشههای والا "لقب دادهاند و او ،نیم قرن یک تاز میدان ادبیات آلمان بود .ریلکه به سال 1926 میلادی بعد از 51 سال زندگی بدرود حیات گفت .به روز 18 ژانویه 1926 مراجعه شود

===========================


امروز، "تئودور - استورم "شاعر ونوولیست و ادیب بزرگ آلمان در قرن 19 میلادی ،بعد از 71 سال زندگی بدرود حیات گفت .

اشتورم در روز 28 مه1817 میلادی در" هوسون "در توابع ایالت" شلسویک "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .وی نه تنها در نوولنویسی استاد بود ،بلکه در شعر نیز دست داشت و" افسانه چلیک "از بهترین آثار اوست .به روز 28 مه 1817 مراجعه شود

24 آذر
===========================


درگذشت "سلمان ساوجي" غزل گو و قصيده سراي بزرگ ايراني (778 ق)


درگذشت "سلمان ساوجي" غزل گو و قصيده سراي بزرگ ايراني (778 ق)خواجه جمال الدين سلمان بن علاءالدين محمد ساوجي معروف به سلمان ساوجي از بزرگ‏ترين شاعران قصيده‏سرا و از غزل گويان نيكو سخن قرن هشتم هجري مي‏باشد. زندگي سلمان بيشتر در دربار امراي آل جلاير (ايلكانيان) و در بغداد كه پايتخت آنان بود، سپري شده است. سلمان را مي‏توان آخرين قصيده سراي بزرگ ايران بعد از مغول دانست و او از همه‏ي معاصران خود، بهتر از عهده‏ي تتبع قصايد شاعران قصيده سراي قرن پنجم و ششم هجري برآمده است. او در علوم و فنون متداول زمان خود به درجه‏اي از كمال رسيد كه توانست به مدد ذوق خدادادي در سخن سرايى و شاعري، از نامداران عصر خود شود. مجموع اشعار سلمان در حدود يازده هزار بيت است. وي در همه‏ي زمينه‏ها و قالب‏هاي شعري، ذوق آزمايى كرده و به اعتقاد محققين، در زمينه‏ي شعر، استاد مسلّم بوده است. مهارت و استادي او در شاعري تا بدان پايه بوده كه حافظ شيرازي او را ستوده است. در اشعار سلمان، گرايش‏هاي عارفانه موجود است و اعتقادات او در اين زمينه به خوبي در اشعارش جلوه‏گر است. در ديوان اشعار سلمان، قصايد ديني در توصيف خداوند متعال و رسول گرامي اسلام نيز وجود دارد كه برخي از آن‏ها از نظر قدرت تشبيه و شيوايي زبان، بسيار زيبا هستند. از سلمان ساوجي، دو داستان منظوم با نام‏هاي فراق نامه و جمشيد و خورشيد نيز باقي مانده است.

25 آذر
===========================


محكوميت "روژه گارودي" نويسنده فرانسوي در دادگاه پاريس (1998م)

محكوميت "روژه گارودي" نويسنده فرانسوي در دادگاه پاريس (1998م) در 16 دسامبر 1998م روژه گارودي فيلسوف و نويسنده مسلمان فرانسوي به جرم انكار جنايت عليه بشريت در كتاب خود به نام اسطوره‏هاي بنيادين سياست اسرائيل، در دادگاه تجديد نظر پاريس محكوم شد. گارودي در اين كتاب، ثابت كرد كه صهيونيست‏ها با نازي‏ها در جنگ جهاني دوم همكاري داشتند و صهيونيست‏ها براي جلب نظر افكار عمومي به منظور ايجاد كشوري در فلسطين، كوشيده‏اند با مظلوم‏نمايى خود، جنايات آلمان هيتلري عليه يهوديان را بزرگ نشان دهند. گارودي هم‏چنين در اين كتاب، رقم شش ميليون يهودي را كه گفته مي‏شود توسط آلمان نازي قتل‏عام شده‏اند، بسيار اغراق‏آميز خواند، چرا كه كل جمعيت يهوديان در آن زمان، اين مقدار نبوده است. با محكوميت گارودي در اين دادگاه كه با فشار صهيونيست‏ها بود، آزادي بيان و قلم در فرانسه كه ادعا مي‏كند مهد آزادي است، مخدوش شد.


===========================


تولد "جورج سانتايانا" فليسوف و نويسنده اسپانيايي (1863م)

تولد "جورج سانتايانا" فليسوف و نويسنده اسپانيايي (1863م) جورج سانْتايانا، شاعر، نويسنده و فيلسوف معروف اسپانيايى - امريكايى در شانزدهم دسامبر 1863م در مادريد اسپانيا به دنيا آمد. وي در نه سالگي به امريكا سفر كرد و در آن‏جا در دانشگاه هاروارد به تحصيل پرداخت. سانتايانا مدت‏ها در امريكا به تنهايى و ناراحتي مي‏زيست و عاقبت در سال 1913م پس از اقامت 31 ساله در امريكا به برلين رفت. وي در برلين فلسفه يونان را فرا گرفت و سپس در كمبريج انگلستان، اين مطالعات را ادامه داد. سانتايانا در نهايت پس از چند سال تحقيق و تدريس، در ايتاليا اقامت گزيد و دِيرنشيني، منزوي گرديد. وي اگرچه شاعري بود كه عالمانه مي‏سرود اما به خاطر فلسفه، دست از شاعري برداشت. فلسفه سانتايانا مخلوطي از فلسفه افلاطون و عقايد كاتوليكي است. هر چند وي به نظريه وحدت وجود اعتقادي نداشت و تاكيد مي‏كرد كه خدايى وجود ندارد اما بر اين عقيده بود كه اديان، قصه‏هاي زيبايى هستند، ايمان داشتن به خدا خوب است و نبايد نسبت به افسانه‏هاي اديان انتقاد نمود. اين عقايد، نتيجه دستگاه فلسفي نااستوار اوست، چرا كه مي‏خواست با چشم باز، خواب ببيند و از دنيا كناره‏گيري كند بدون آن كه آن را دشمن بدارد. سانتايانا يك ماتِرياليست و ماده‏گرايى به تمام معناست كه ماده را بنيان هستي و همه پديده‏ها را محصول آن مي‏داند. او به جاودانگي عقل ايمان دارد و گرچه فيلسوفي است مادي، اما تعريف كاملي از ماده كه مبناي عقيده‏اش باشد، ندارد. سانتايانا در آثاري كه در اواخر عمرش پديد آورد، تاثير ايمان به ناشناختن در دنياي كاملا مادي و زندگي بشري را مورد تاكيد قرار داده است. آثار او به علت وسعت نظر و استادي در نويسندگي، خوانندگان فراواني داشته است كه برخي از آن‏ها عبارتند از: حيات عقل، قلمرو روح، قلمرو ماده و احساس زيبايى. كتاب‏هاي سانتايانا به غير از "آخرين پيرايش‏گر" مقبوليتي نيافتند. روي هم رفته، او از گمنامي ادبي خويش اندوه‏گين بود. با اين حال، مي‏گفت: حُسن اندوه و حسرت آن است كه، گذران است. طبيعت با دلخوشيِ احمقانه‏اي كه زندگي نام دارد، ما را لحظه‏اي سرگرم مي‏سازد و سپس به خواب فراموشي فرو مي‏بَرَد. پس بياييد از آن يك لحظه بيداري، بهترين استفاده را بكنيم. بدبختي‏هاي زودگذر آن را فراموش كنيم و شادي‏هاي زودگذر آن را غنيمت شماريم و سپاس بداريم. بالاخره، براي تولد و مرگْ، راه چاره‏اي نيست جز آن كه از حدّ فاصل اين دو بهره بگيريم. ولي طوري بهره برگيريم كه شادي ما مايه تلخ‏كامي همسايه‏مان نشود. سانتايانا در يكي از غزل‏هاي خود نوشته است: بهشت آن است كه آدمي با همه چيز در صلح و صفا باشد. جورج سانتايانا سرانجام در 25 سپتامبر 1952م در 89 سالگي درگذشت.