پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
26آبان ماه
درگذشت "رابرت براوْنينگ" شاعر و فيلسوف برجسته انگليسي (1889م)
درگذشت "رابرت براوْنينگ" شاعر و فيلسوف برجسته انگليسي (1889م) رابرت بِراوْنينْگْ، شاعر و فيلسوف انگليسي در هفتم مه 1812م در لندن به دنيا آمد. وي كه قريحه شاعري را از پدر به ارث برده بود، اولين ديوان شعرش را در 12 سالگي عرضه كرد و مورد توجه واقع شد. براونينگ در سالهاي بعد منظومههاي ديگري را منتشر كرد كه اثر معروف او به نام انگشتري و كتاب در چهار جلد، به عنوان شاهكار ادبيات انگليس در قرن نوزدهم، باعث شهرت و محبوبيت او گرديد. اشعار براونينگ، بسيار تدريجي شناخته شد. موضوعات دشوار و مبهم كه تلاش ذهني خواننده را ايجاب ميكرد و استادي در فنون كلام و محاورههاي نمايشي آن، مردم را ملول ميساخت، اما شاهكارهاي او به سادگي و صراحت نزديكتر است. با آنكه فلسفه، پيشه براونينگ نبود، با اين حال، وي شاعري فيلسوف مآب بود. او جهان را داراي معني و مقصودي ميدانست كه خوردن و آشاميدن وي نيز، در جستجوي آن بود. براونينگ در بسياري از اشعار خود در پي يافتن همين معني است. زبان گفتار براونينگ، گاهي همچون متفكران مُغْلَقگوي مبهمنويس، پر از تعقيد و پيچيدگي است، به همين دليل او را سلطان مُغْلَق نويسان گفتهاند. چكيده افكار او را ميتوان در عقيده به ضرورت وجود كليسايى برتر از همه كليساها و ديني شامل همه اديان دانست. در اين دين عام و كليساي جهاني آن، همه خدمات در برابر خدايى كه ما، چه خوب و چه بد، بازيچههاي او هستيم، يكسان است و اوج و پستي و اول و آخري وجود ندارد. دين كلّي مندرج در اشعار براونينگ، يك نوع مذهب وحدت وجودي خواهد بود كه خداوند را در صورت و شكلِ ستاره، سنگ، تن، جان و... خواهد ديد. وي معتقد بود "در باغِ سرشار از الوهيت زمين، كه افتخار باغباني و كِشْتْوَرزي در آن براي مدتي به ما سپرده شده است، آنچه آغاز گشته با مرگْ، متوقف نميشود، زيرا حيات واقعي، تازه پس از مرگ چهره مينمايد. زندگي، تباهي ماست و مرگ، زندگي ما. به اين طريق، در نيم روز عمر، در گرمگاه تكاپوها، آن وجود ناديدني را با شادي، درود گو". رابرت براونينگ سرانجام در 17نوامبر 1889م به علت ابتلا به بيماري ذاتالريّه در 77 سالگي درگذشت
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
27آبان ماه
درگذشت شاعر معاصر "عباس فرات يزدي" (1347 ش)
درگذشت شاعر معاصر "عباس فرات يزدي" (1347 ش) استاد عباس فراتيزدي در سال 1273 ش در يزد به دنيا آمد و تحصيلات ابتدايي را در زادگاه خود فراگرفت. سپس براي آموختن فقه و اصول به اصفهان، خراسان و تهران رفت و تحصيلات خود را در مدرسه دارالفنون به پايان برد. فرات در سال 1298 ش كه انجمن ادبي ايران تاسيس شد، سمت منشي انجمن را داشت. سپس در انجمن ادبي فرهنگستان عضو گرديد و چندي به تدريس مشغول شد. فرات يزدي در سال 1325 به نشر قسمتهايي از اشعار خود همت گماشت. وي غزلسراي ماهري بود كه اشعار فكاهي نيز ميسرود. ثمرات، نعمات، قطرات و ديوان شعر از جمله آثار اوست. استاد عباس فرات سرانجام در آبان 1347 ش در 74 سالگي درگذشت و در تهران به خاك سپرده شد.
===========================
تولد "ابن حجاج" شاعر معروف شيعي عرب (330 ق)
تولد "ابن حجاج" شاعر معروف شيعي عرب (330 ق) حسين بن احمد بن حجّاج كاتب بغدادي معروف به ابن الحجّاج و از معاصران سيد مرتضي و سيدرضي بود. او در عهد ديالمه زندگي ميكرد و از شعراي بزرگ دوستدار اهلبيت رسالت(ع) به شمار ميرفت. اشعار ابن حجاج، طبيعي و خالي از تكلّف بود، به طوري كه مورخان مشهور مسلمان، مانند ابن خلكان، او را در اين فن، معلم ثاني خواندهاند. اشعار ابن حجاج بغدادي، از زيبايى خاصي برخوردار است و استفادهي مناسب و بجاي او از مضامين و الفاظ دلچسب، از او شاعري ممتاز ساخته است. بيشتر اشعارش، ستايش پيامبر اكرم( ص) و خاندان پاك او و برضد ستمگران زمان آنان ميباشد. سيدرضي دانشمند و فقيه معاصر وي، گزيدهي اشعارش را در كتابي گردآوري كرده است.
===========================
مرگ "پل اِلوار" شاعر نامدار فرانسوي در قرن بيستم (1952م)
مرگ "پل اِلوار" شاعر نامدار فرانسوي در قرن بيستم (1952م) پل اِلْوار از شاعران معروف قرن بيستم فرانسه، در 14 دسامبر 1895م در حومه شهر پاريس به دنيا آمد. وي تحصيلات اوليه خود را در زادگاهش فرا گرفت اما در اين ميان، بر اثر بيماري عفونت ريه، مدتي را در يك آسايشگاه سپري كرد. اين مدت به او فرصت داد تا به مطالعه آثار شعري بزرگان ادب بپردازد. اِلوار پس از بهبودي، در سال 1914م به خدمت نظام احضار شد و تا پايان جنگ جهاني اول، در جنگ عليه آلمان شركت نمود. وي پس از پايان جنگ، به جمع طرفداران نهضت سورئاليسم پيوست كه در آن، احساس يا انديشه، به صورت خالص و بدون دخالت زمينه قبلي ذهني، تعصب و اصول زيباشناسي و... بيان ميشود. هرچند اين جمع به زودي دچار اختلاف و تشتّت گرديد ولي با اين حال، اِلوار در پل زدن ميان سورئاليست يا فراطبيعي و گرايش معمول مردم به خواندن مطالب عادي، سهمي بزرگ داشت. در نگرش او، واقعيت و فرا واقعيت به هماهنگي ميرسيدند و در هم ادغام ميشدند. جوشش گرم فطري و آرمانخواهي شعرهاي الوار، او را در شمار ظريفترين عاشقانه سرايان قرن بيستم قرار داده است. پل الوار، تماسش را با زندگي فرهنگي و سياسي جامعه و تعهدش را به شعر، به عنوان چيزي كه همگان بايد از آن سهمي ببرند حفظ كرد. اين ويژگي به حركتي ميمانست به سوي نظمي نوين بر پايه عشق. قصد او بيدار كردن فطرت شاعري در همه انسانها بود. يكي از ويژگيهاي فني شعر اِلوار استفاده از وزنها و بحرهاي گوناگون شعري بود. وي ساختار موزون متفاوتي برميگزيد كه موافق محتوا و متكي بر جاي گرفتن واژهها بود. او جز در موارد نادر، هرگز از نقطهگذاري استفاده نميكرد و اعتقاد داشت كه وزن و معني، خود يك نوع نقطهگذاري است. موضوعهاي عمده شعر الوار، عشق و برادري و مهربانياند. پل اِلوار در شعر، به رهايى ذهن از قيود و محدوديت قوانين زيبايىشناسي و اخلاق پايبند است و شعر را بدون دخالت خواست شاعر و تفكر او، به راهِ آزاد و الهامِ محض ميكشاند. در اين راستا وي موضوع شعر را بر مبناي عصيان درباره وضع كنوني بشر مينهد و خود را شاعري پرمسئووليت و متعهد ميداند. مسائل مورد بحث الوار به زمان معين بستگي ندارد. وي مركزيت را نفي ميكند، اشياء را از ميان برميدارد و در شعرش تنها آدمي باقي ميماند و بس. موضوع شعر در نظر الوار، كشف واقعيت است. صداي الوارْ پرطنين، اما بليغ است و لحن تغزّلي در سراسر آثارش ديده ميشود. الوار با آنكه از سير و سلوك عرفان دور است و حتي مسائل ماوراءالطبيعه را نفي ميكند، چيزي از مذهب نيز در شعرش ديده ميشود. بنابر گفته او، شاعر كسي نيست كه چيزي به او الهام شود، بلكه خودْ آن كسي است كه الهام ميكند. اصالت شعر عاشقانه الوار به آدمي عنايت دارد و از نظر او، شعر خوب از سادگي و بيپيرايگي برخوردار است. شعر الوار، لحني بسيار مهرآميز دارد كه او را در ميان معاصرينش يكتا ساخته است. از الوار آثار متعددي برجاي مانده كه منظومههاي شعر و حقيقت، اشعار سياسي، مرگ از نمردن، عشق، شعر و برگزيده اشعار از آن جمله است. پل الوار سرانجام در 18 نوامبر 1952م در 57 سالگي در پاريس درگذشت.
===========================
مرگ "فرانسوا لاروشفوكو" نويسنده و فيلسوف برجسته فرانسوي (1680م)
مرگ "فرانسوا لاروشفوكو" نويسنده و فيلسوف برجسته فرانسوي (1680م)پرنْسْ فرانْسْوا دوك دو لاروشفوكو، فيلسوف و نويسنده فرانسوي، در سوم مارس 1613م در خانوادهاي اشرافي در پاريس به دنيا آمد. وي از دوران جواني وارد ارتش و سياست شد، اما پس از حضور در يكي از جنگهاي داخلي از ارتش كناره گرفت. لاروشفوكو همچنين پس از چند حضور ناموفق در عرصه سياست، از اين مقوله نيز دست كشيد و در پاريس، وارد محافل ادبي شد. وي سپس نخستين اثر خود را با نام خاطرات، منتشر كرد كه در واقع به نوعي بررسي وقايع سالهاي مياني سده هفدهم ميلادي فرانسه ميپرداخت. كتاب ديگر لاروشفوكو با عنوان تفكرات يا حِكَم، چنان مورد استقبال قرار گرفت كه در طي ده سال آخر عمر نويسنده، چهار بار تجديد چاپ شد. اين كتاب شامل بيش از پانصد حكمت و مثل است. بخشي از اين حكمتها نمايشگر روح بشر است كه عقل حاكم بر آن از راه اصلي منحرف نميشود، اما بخشي ديگر، نشان دهنده مواردي خاص از نظرهاست كه برمبناي آن فقط سودجويى باعث حركت و موتور محركه آدمي است و البته اقدامات اين گروه به صورت مخفي و با ظاهري آراسته و در عين رياكاري انجام ميگيرد. در اين ميان، با وجود برخي مخالفتها، بسياري از اين امثال و حكم در محافل ادبي راه يافت و موجب سرگرمي گشت و اگرچه انديشهها و نظريههاي نويسنده، غالباً واقعيت عواطف انساني و ارزش حقيقي او را ناديده ميگرفت، قالبي كه لاروشفوكو براي بيان انديشههاي خود برگزيده بود، به سبب به كار بردن بسيار به جا و متناسب كلمات و دقت در تكامل شيوه بيان كه ثمره كار مداوم و وسواس او بود، ستايش اين محافل را برانگيخت. كمتر درس انشا و شيوه نگارشي وجود داشت كه مانند امثال و حِكم، آموزنده باشد. در اين كتاب كه به كلمات قصار نيز شهرت دارد، لاروشفوكو به عنوان يك فيلسوف شكاكْ مطالبي عنوان كرده كه برخي از آنها عبارتند از: آن كس كه خود را دوست ميدارد چاپلوسترين مردم جهان است؛ همه ما به اندازه كافي توانايى تحمل بدبختيهاي ديگران را داريم؛ اعمال نيك ما، اغلب شديدتر از اعمال بدمان مورد مجازات واقع ميشود؛ عشق و عدالت فقط ترسي است از تحمل بيعدالتيها؛ اگر ما موفق شدهايم كه بر عواطف خود غلبه كنيم، بيشتر به سبب ضعف عواطف است تا قدرتها؛ تحمل خوشبختي بيش از تحمل بدبختي، نشانه فضيلت اخلاقي است و اغلب لجاجت ما ناشي از زبوني و تهوّرمان ناشي از بزدلي است. اين كتاب با عنوان شكوفههاي جاويدان حكمت، به فارسي ترجمه شده است. فرانسوا لاروشفوكو در سالهاي پاياني عمر متحمل مصيبتهاي پياپي خانوادگي و بيماري شد و خود سرانجام در هجدهم نوامبر 1680م در 67 سالگي درگذشت.
===========================
درگذشت "مارْسِلْ پروسْتْ" نويسنده و رمان نويس معروف فرانسوي (1922م)
درگذشت "مارْسِلْ پروسْتْ" نويسنده و رمان نويس معروف فرانسوي (1922م)مارْسل پروسْتْ، رمان نويس معروف فرانسوي در دهم ژوئيه 1871م در پاريس به دنيا آمد. او از كودكي به علت كسالت مزاجي و وضعيت خوب خانوادگي، درصدد برنيامد كه حرفهاي براي خود جستجو نمايد. پروست از همان اوايل جواني، از بيماري تنگي نفس رنج ميبرد و همين وضع باعث گرديد كه بيشتر اوقات را در گوشهاي به مطالعه بپردازد و در نتيجه، علاقه فراواني به ادبيات پيدا نمايد. با اين حال، پروست وارد دانشگاه سوربن شد و از اين دانشگاه در رشته علوم سياسي فارغ التحصيل گرديد. پروست در 24 سالگي اولين اثر خود، شامل چند مقاله و داستان را با عنوان لذتها وروزها منتشر كرد. مضمون اصلي اين كتاب، تاسف بر روزهاي از دست رفته، شاديهاي كودكانه، صفاي زندگي در كوهستان، خشك شدن سرچشمههاي احساس و ناراحتي از روح پاك از دست رفته، ميباشد. مارسل پروست تا 35 سالگي، خود را در محيطهاي تجملي و تصنعيِ سالنهاي اشرافي و رستورانهاي پر زرق و برق و مجلل گذراند و با كنجكاوي خاصي كه نسبت به همه چيز داشت، از راه پرسيدن و آموختن، نكتههاي زيادي به خاطر سپرد و چون وضع مزاجيش حكم ميكرد كه بيشتر استراحت نمايد، به تدوين مجموعه يادداشتها و خاطرات كودكي خود پرداخت. اين مجموعه يادداشتها، تحت عنوان در جستجوي زمان گمشده بود كه جلد اول آن نتوانست توجه محافل ادبي را به خود جلب كند. اما جلد دوم آن مورد استقبال كانونهاي ادبي واقع شد و پروست موفق به اخذ جايزه كنكور گرديد كه از مهمترين جوايز ادبي فرانسه به شمار ميرود. پروست پس از انتشار پنج جلد ديگر از اين مجموعه به شهرت زيادي رسيد و در شمار نويسندگان معروف زمان قرار گرفت. كتاب، با وجود وسعت غيرمنتظره موضوع و اختلاطها و تركيب اجزا، از نظمي خاص برخوردار است كه به طور اعجابآور تا پايان كار حفظ شده است. پروست خاطرات جواني را با سبكي هيجانانگيز پيش چشم خواننده تجسم ميدهد و اين نكته را يادآور ميشود كه هنرمند هيچ چيز خلق نميكند، بلكه كار او تنها مكاشفه است. هنر، هر چيز را كه در زنجير لحظهها محبوس است آزاد ميسازد و از سرنگون شدن آن در عدم، جلوگيري ميكند. مبارزه ضد فراموشي با كوششي مداوم و آميخته با واقع، موضوع اصلي اثر پروست را تشكيل ميدهد. پروست آن قدرت را داشت كه احساسهاي بسيار دقيق و ظريف و پيچيده را تشخيص دهد و با قلم توانا آنها را به بند كشد و تحليل رواني را در داستاننويسي وارد كند. پروست سراسر روز را در اتاقي تاريك ميخوابيد و تمام شب را بيدار ميماند. وي در اواخر عمر، خود را ملامت ميكرد كه چرا همه زندگي را صرف به ظهور رساندن استعدادهايش نكرده است. قدرت تخيلي پروست از نظر روانشناسي بسيار قوي بود و از ديدگاه بسياري از نويسندگان و اديبان، وي در زمره ده نفر اول نويسندگان جهان است. مارسل پروست سرانجام در هجدم نوامبر 1922م به علت ابتلا به بيماري ذاتالريه در 51 سالگي درگذشت.
===========================
امروز، "جیمز تربر "نویسنده نکتهسنج و موشکاف آمریکایی در" نیویورک "قدم به عرصه وجود گذاشت .
و او ،بیشتر در نوشتن داستانهای کوتاه شهرت دارد .اولین اثرش" زندگی نهایی والترمیتی "نام داشت .این نویسنده دقیق که یک چشم خود را در کودکی از دست داد .در نویسندگی وسواس عجیبی داشت و به نقاشی نیز وارد بود .جیمز تربر روز 21 آوریل 1961 میلادی مرد .به روز 21 آوریل 1961 مراجعه شود
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
28آبان ماه
ولادت عالم بزرگ شيعه "سيد بن طاووس" (589 ق)
ولادت عالم بزرگ شيعه "سيد بن طاووس" (589 ق) علي بن موسي بن جعفر معروف به سيدبن طاووس، نوهي دختري شيخ طوسي، از اعاظم شيعهي اماميه و عالمي فقيه و جليل القدر، اديب، شاعر، خطيب، عابد، زاهد و جامع كمالات عاليهي اخلاقي ميباشد. وي در نزد اساتيد بزرگ زمان تحصيل كرد و به مدارج بالاي علمي دست يافت. وي شاگردان فراوان و تاليفات متعددي دارد. علامهي حلي و پدرش و نيز دو فرزند وي از جمله شاگردان بارز او و اللهوف، المزار، فرج المهموم و... از كتب آن عالم فرزانه ميباشند.
===========================
"یواخیم دوبهلی "نویسنده و ادیب بزرگ فرانسه در قرن شانزدهم میلادی بعد از 36 سال زندگی چشم از جهان فرو بست .
این مرد هنرمند ،روز 11 فوریه 1524 میلادی در نزدیک شهر" لیره "قدم به عرصه وجود گذاشت .دوران حیات ادبی او مصادف با نهضت ادبی و هنری رنسانس در فرانسه و اروپا شد و به این سبب ،او یکی از پرچمداران رنسانس در فرانسه بود .به روز11 فوریه 1524 مراجعه شود
===========================
28 آبان 1392 ساعت 14:36
انتصاب رضا حبیبی به مسئولیت امور عمومی کتابخانه مجلس شورای اسلامی
طی حکمی از سوی محمود شالچی طوسی، قائم مقام کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی «رضا حبیبی» به سمت مسئولیت امور عمومی کتابخانه منصوب شد.
محمود شالچی طوسی طی حکمی «رضا حبیبی» را به سمت مسئولیت امور عمومی کتابخانه منصوب کرد.
متن حکم به این شرح است:
جناب آقای رضا حبیبی
با عنایت به سابقه و تجربه شما و با توجه به پیشنهاد از سوی معاونت اداری و مالی مسئولیت امور عمومی کتابخانه به جنابعالی واگذار میشود.
ضروریست با همکاری و هماهنگی مدیران حوزهها و همراهی همکاران محترم تحت نظارت معاون محترم اداری و مالی در انجام وظایف محوله موفق و مؤید باشید./
محمود شالچی طوسی
قائممقام کتابخانه، موزه و مرکز اسناد
مجلس شورای اسلامی
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
29آبان ماه
مرگ "لئو تولْسْتوي" نويسنده بلندآوازه روسي (1910م)
مرگ "لئو تولْسْتوي" نويسنده بلندآوازه روسي (1910م) لئو تولْسْتوي، نويسنده شهير روسي در نهم سپتامبر سال 1828 در روسيه به دنيا آمد. از نوجواني استعداد درخشان و هوش سرشارش، معلمان را به تعجب وا ميداشت. لئون در جواني وارد ارتش شد ولي پس از مدتي به نويسندگي روي آورد و به آموختن زبانهاي فرانسه و يوناني همت گماشت. تولستوي در ميانسالي، از زندگي احساس نارضايتي ميكرد و ترديد و زدگي در قلب او ريشه ميدوانيد. او مدام در جستجوي زندگي بود، در معناي مسيحيت سير ميكرد و سرانجام به اين نتيجه رسيد كه انجيل، خطاها و تحريفات بسيار دارد اما منكر معني اصلي مسيحيت، نشد. از اين رو بيست سال آخر عمر تولستوي براي حكومت روس دردسر به حساب ميآمد، او را تحت نظر قرار داده و بيشتر آثارش را ممنوع كردند. همچنين يك كليسا وي را در 72 سالگي تكفير كرد. وي در قحطي سال 1891م با دريافت كمكهاي انساني به ياري مردم شتافت و در اواخر عمر، چنان بلندآوازه شد كه تقريباً همه دنيا او را ميشناختند و به آثار و شخصيتش ارج فراوان مينهادند تا جايى كه مهاتما گاندي رهبر هند طي نامهاي به تولستوي، خود را خاكسار تولستوي خواند. تولستوي در سالهاي پاياني عمر خود، تزار دوم لقب گرفته بود، زيرا حكومت بيم داشت كه حتي كوچكترين تعرُّضي به او بكند. او در روسيه به استثناي تزار، يگانه كسي بود كه ميتوانست هر چه دلش ميخواهد بگويد و در امان باشد. او اين آزادي را با قدرت قلمش و با نمونهوار زيستنش به دست آورده بود. تولستوي عاليترين نمايشگر روح ملت روس به شمار ميرود. او همانند يك دانشمند الهيات و معتقد به اصول اخلاقي در جستجوي مرام دوستي پاك و بيآلايش بود كه در مسيحيت اوليه وجود داشت. تولستوي در ميان رفاه و ثروت و شهرت، شكاكيتي در دل داشت و تحولي را در دلش ايجاد كرد كه آيين تولستوي نتيجه آن بود. اين آيين مبتني بر عشق مسيحي و متضمن اصل عدم مقاومت در برابر شرّ است. تولستوي كه آميختهاي از خصوصيتهاي متناقض بود و نميتوانست زندگي را با انديشههاي خويش وفق دهد در مورد مذهب به تغيير عقيده رسيد و به ارتدوكس گرويد. وي در كتاب اعتراف، سرخوردگي پيايى خود را از زندگي آميخته به لذت، مذهب قراردادي و علم و فلسفه بيان ميكند. با اين حال تولستوي اعلام كرد كه ديگر براي پرستندگان، زمان آن فرا رسيده است كه دست از آداب ظاهري و قشري بردارند و به حقيقت و راستي بپردازند. وي خواهان خدمت متقابل، مساوات اجتماعي و كوشش مشترك براي از بين بردن ولخرجيها و زيادهروي توانگران و مسكنت و رنج بينوايان بود كه اين، مذهب واقعي اوست. شهرت و بقاي تولستوي به سبب داستانهايش بود. عظمت كتاب جنگ و صلح او، علاوه بر وسعت موضوع و كمال هنرمندي، در بيان نكتههاي فلسفي و اخلاقي موجود در آن نهفته است. تولستوي در اين اثر به شيوهاي بسيار كامل، حوادث اساسي زندگي از تولد، بلوغ و ازدواج تا كهولت، مرگ و نيز جنگ و صلح را مورد توجه قرار داده است و به همين دليل از طرف منتقدان به عنوان حماسهاي بزرگ مورد ستايش قرار گرفته است. اگر چه داستانها و كتابهاي تولستوي با ستايش و پيروزي همراه گشت، با اين حال وي معتقد بود هنر دروغي بيش نيست و من ديگر نميتوانم اين دروغ زيبا را دوست داشته باشم. تولستوي به سبب ترسيم دنياي معاصر و معرفتش درباره عالم محسوس و ملموس و توجّهش به مسائل انساني و هنر داستاننويسي، مرد بزرگ و رماننويس برجسته و ممتاز روسيه در قرن نوزدهم به شمار ميآيد. علاوه بر جنگ و صلح، از تولستوي آثار متعددي به يادگار مانده كه هنر چيست، حاجي مراد و تاريخ ديروز... از آن جمله است. لئو تولستوي سرانجام در بيستم نوامبر 1910 م در حالي كه خانه را ترك كرده بود، همانند بي نواترين افراد، در بيخانماني و سرگرداني در 85 سالگي درگذشت
1923:
امروز زادروز بانو Nadine Gordimer نويسنده و انساندوست فدراسيون آفريقاي جنوبي است که در 1923 به دنيا آمده و برنده جايزه ادبي نوبل سال 1991 شده است.
وي تاکنون 23 کتاب و عمدتا داستان منتشر کرده است که معروف ترين آنها «انتخاب عدالت»، «درباره معادن» و July,s People است.
Nadine در کتابهابش سعي در ترويج اخلاقيات و برابري انسانها کرده و عصيان را نتيجه مستقيم بي عدالتي خوانده است.
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
30آبان ماه
«ولتر» از بزرگترين فلاسفه، نويسندگان، طنز گويان و روشنگران اروپا 21 نوامبر سال 1694 ديده به جهان گشود.
نام او «فرانسوا ماري آرووت» بود كه اسم مستعار «ولتر» را براي خود انتخاب كرده بود و آثارش را به اين نام نوشته است. ولتر در 23 سالگي به خاطر طنزي كه نوشته بود يازده ماه از عمر خود را در زندان باستيل گذرانيد و در سال 1726 به خاطر نوشتن طنزي ديگر به انگلستان تبعيد شد و سه سال در آنجا بود. در سال 1734 دوباره او را از پاريس تبعيد كردند. با وجود اين، در سال 1749 به دعوت فردريك قيصر پروس (آلمان) به آنجا رفت و سالها معاشر وي بود .
ولتر سرانجام در سال 1759 در فرانسه در نزديكي مرز سويس جايي را براي خود خريد و نامش را «فري» گذارد كه پاتوق و مركز تجمع روشنفكران اروپا شده بود. وي در 83 سالگي به پاريس باز گشت و چنان استقبالي از او شد كه از ذوق زدگي بيمار شد و چندي بعد در سال 1778 (و در آستانه انقلاب) در گذشت.
28 اثر مهم از ولتر به يادگار مانده است كه دو اثر او «فرهنگ فلسفي» و «كانديد» معروفترند.
ولتر بيش از هر كس ديگر از آزادي انديشه و بيان و تحمل ديگران دفاع کرد. ولتر مي گويد كه بدون آزادي انديشه و بيان، انسان موجودي بدون روح و روان، و زندگاني اش جسماني (مانند ساير جانداران) خواهد بود. ولتر بيش از هر نويسنده اي ديگر بر ضد قلدري و زور گويي و استبداد نوشته است .وي ضد رومانتيسيسم و حامي حقيقت نويسي بود. ولتر ثابت كرده است كه جنايات بزرگ نتيجه خود خواهي و جاه طلبي افرادند و اين جنايات قابل مقايسه با خلافهاي آدمهاي كوچك نيستند؛ كوچكها تنها برابري و آزادي را مي جويند و بزرگها همه چيز را مي خواهند و اگر همه دنيا را هم به ايشان بدهند باز هم مي خواهند و حرص مي زنند.
ولتر در باره نظامهاي حکومتي مي گويد: خوبي نظام به رئيس آن و مديرانش بستگي دارد نه به نوع آن. نظامهاي جمهوري اگر رئيس و مسئول خوب نداشته باشند از نظامهاي سلطنتي بدترند. هر نظام جمهوري لزوما يك دمكراسي و يا عاري از ظلم نيست. به نظر ولتر، ميزان دمكراسي يك كشور متناسب است با رشد سياسي مردم و آگاهي آنان از دمكراسي و دلسوزيشان براي رعايت آن. وي گفته است که دمكراسي در كشور هاي كوچك، ايالت و شهر موفق تر است. اين جمله ازوست: واي به روزي كه نظام قضايي يك كشور ضعيف و نفوذ پذير باشد و يا از سوي عواملي تضعيف شود
===========================
امروز، "فرانسیسکو - پترارک "ادیب مشهور ایتالیایی در قرن چهاردهم میلادی پس از 70 سال زندگی تواصم با افتخارات فراوان ،بدرود حیات گفت .
پترارک که او را یکی از سه ادیب پرچمدار اصلی نهضت ادبی و هنری رنسانس در ایتالیا میدانند ،روز 7 اوت 1304 میلادی در" آرزو "متولد شده بود .از او سرودها و قطعات متعددی باقی مانده است .به روز 7 اوت 1304 مراجعه شود
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
1آذر ماه
ولادت "ابومنصور ثَعالَبي" اديب و لغوي نيشابوري (350 ق)
ولادت "ابومنصور ثَعالَبي" اديب و لغوي نيشابوري (350 ق) ابومنصور عبدالملك بن محمد بن اسماعيل ثعالبي، اديب و لغوي مشهور قرن چهارم و پنجم هجري در نيشابور به دنيا آمد. تاليفات ثعالبي در نزد اهل فن مشهور و به دقت نظر و كثرت فائده، معروف است و به "امام المُصَنِّفين و رَأسُ المؤلِّفين" خوانده ميشود. مكارِمُ الاَخلاق و الامثال از كتب اوست. ابومنصور ثعالبي در سال 429 ق در 79 سالگي بدرود حيات گفت.
===========================
تولد خانم "جورج اِلْيوت" نويسنده معروف انگليسي (1819م)
تولد خانم "جورج اِلْيوت" نويسنده معروف انگليسي (1819م) ماري آن ايوانْسْ معروف به جورج اليوت، داستانسراي پرآوازه انگليسي در 22 نوامبر 1819م در اين كشور به دنيا آمد. وي در 16 سالگي مدرسه را رها كرد و به اداره خانه و املاك پدر پرداخت. او زبانهاي يوناني، لاتيني، آلماني و ايتاليايى را فرا گرفت و به فرهنگ خويش وسعت بخشيد. اليوت در جواني بر اثر تزلزل مذهبي، از انجام فرايض ديني دست باز داشت و باورش را نسبت به مسيحيت از دست داد، با اين حال، هرگز ريشههاي عميق اخلاقي در وجودش سستي نيافت. اليوت كار ادبي را با ترجمه كتاب زندگي مسيح(ع) در دهه 1840م آغاز كرد كه در تيراژ زيادي به چاپ رسيد. اليوت در برخي كارهاي بعدي خود به اين نكته تاكيد ميكرد كه بشر به هنگام رنج بردن، تنها از راههاي داشتن و بذل محبت و كمك به ديگران ميتواند درداي خود را تسكين بخشد. وي در داستانهاي خود، همدردي صميمانهاي با مردم تيرهروز ابراز ميكند. زندگي، بحرانهاي روحي و عذابهاي وجداني آنان را شرح ميدهد و از راه واقعبيني و تحليل دقيق خصوصيتهاي اخلاقي مردم شهرستان و طبقههايى كه با زبان و افكارشان از نزديك آشناست در بياني طنزآلود و پرجاذبه، به داستاننويسي در انگلستان غناي فراوان ميبخشد. در واقع جورج اليوت را ميتوان راهگشاي داستاننويسي جديد در انگلستان به شمار آورد. وي در نگارش داستانهاي خود، بيشتر از يك نويسنده، يك نقاد روشنگر و موشكاف بود و در زندگي خصوصي خود نيز، بيشتر از آنكه يك نويسنده به چشم بيايد، يك آموزگار بود. درباره آثار جورج اليوت، نقدهاي فراواني شده است و او را تنها كسي دانستهاند كه مقامي پس از چارلْزْ ديكنزْ، نويسنده شهير هم وطنش پيدا كرده و نفوذي غيرقابل انكار بر نويسندگان پس از خود نهاده است. از جورج اليوت آثار متعددي برجاي مانده كه مطالعهاي در زندگي شهرستان در 4 جلد، رامُله در 3 جلد، آسياي روي نهر در 3 جلد و آدام بيد در 3 جلد از آن جملهاند. ماري آن اِيوانْسْ معروف به جورْج اليوت، سرانجام در 15 آوريل 1880م در 61 سالگي درگذشت.
===========================
مرگ "جك لندن" داستان سرا و نويسنده بزرگ امريكايي (1916م)
مرگ "جك لندن" داستان سرا و نويسنده بزرگ امريكايي (1916م) جك لندن نويسنده شهير امريكايى در 12 ژانويه سال 1876 در سانفرانسيسكو به دنيا آمد. جك، دوره كودكي را به دشواري گذراند و براي كمك به وضع مالي خانواده، به شغلهاي گوناگون دست زد. همچنين سالهاي بسياري از عمر جك لندن در سرزمينهاي قطب شمال و درياهاي ناآرام جنوب سپري شد و با اقوام گوناگون آشنا گرديد. وي پس از اين سفرها، داستانهاي كوتاهي نگاشت كه در مجلههاي گوناگون منتشر شد و در سال 1903م، داستان آواي وحش را به نگارش درآورد. لندن در سالهاي بعد داستانهاي ديگري انتشار داد و به شهرت رسيد. لندن بسياري از صحنههايى را كه در كتابهايش به تصوير كشيده، به چشم ديده و با برخي از قهرمانهاي داستانها نيز آشنا بود. در نوشتههاي جك لندن كه متأثر از افرادي همچون چارلز داروين، كارل ماركس و فردريك نيچه ميباشد، غالباً تجزيه و تحليلهاي بسيار دقيق اجتماعي مشهود است. شهرت اين نويسنده بزرگ در اروپا و قارههاي ديگر نيز بسيار است و هر سال، ترجمههاي فراواني از آثارش در اغلب كشورهاي جهان چاپ و در تيراژ بسيار منتشر ميشوند. جك لندن، آثار خود را ظاهراً تنها براي به دست آوردن پول نوشته است، اما همه اين آثار مبتني بر فلسفه خاصي است كه در آن مبارزه دايمي بشر را براي رهايى از فقر و بينوايى نشان ميدهد. جك لندن، مدافع مستمندان و بينوايان و طرفدار اصل زندگي مرفه براي همه است. عصيان بر ضد جامعه و برضد عقايد باطل و خرافي در همه آثار او به چشم ميخورد. وي جز توانايى و استادي در هنر نقل، طبع و نهاد خود را در وجود قهرمانانش گنجانده است و آن شور زندگي، حسن نيت، جوانمردي، بردباري، اصالت در مبارزه و تمايل به بخشايش است. كمتر كسي در ميان نويسندگان امريكايى از چنين پيروزي و محبوبيت عام و مداوم در كشور و خارج از كشورش برخوردار بوده است. عشق به زندگي، انسانهاي تهيدست، نداي جنگل و سپيد دندان از مشهورترين رمانهاي اوست. وي در مدت هجده سال نويسندگي، بيش از پنجاه داستان بلند و 125 داستان كوتاه نگاشت. جك لندن سرانجام در 22 نوامبر سال 1916م بر اثر عصيان روحي برضد اجتماع و تطابق نيافتن با شيوه زندگي زمان، در چهل سالگي خودكشي كرد.
===========================
تولد "آندره ژيد" نويسنده و شخصيت ادبي بزرگ فرانسه (1869م)
تولد "آندره ژيد" نويسنده و شخصيت ادبي بزرگ فرانسه (1869م) آندره ژيدْ، نويسنده معروف فرانسوي در 22 نوامبر 1869م در پاريس به دنيا آمد. داشتن پدري پروتستاني و مادري كاتوليك باعث ايجاد فضايى خشك ومتعصبانه در خانه آنان شده بود، از اين رو تعليمات كليسا چنان در نظرش خشك و خشن جلوه كرد كه از آن گريزان شد. آندره در دوران تحصيلات خود، به عنوان محصلي كودن مورد شماتت قرار ميگرفت و در سال پنجم دبستان بر اثر سوء رفتار از دبستان اخراج شد. با اين حال، او جواني درونگرا به حساب ميآمد و با مطالعه فراوان آثار تمامي شاعران، اطلاعات وسيعي به دست آورد. ژيد در سالهاي بعد با انتشار اولين كتاب خود، به مجامع ادبي راه يافت و با برخي شخصيتهاي ادبي فرانسه آشنا شد. در اين كتاب داستاني كه اثر پس از مرگ ناميده ميشود، بحران روحيِ آغاز شده در وي مطرح ميگردد. او گرايشهاي تند سوسياليستي داشت و در فرانسه نيز به همين گرايشها مشهور بود. ژيد سفرهايى به قاره افريقا و اتحاد جماهير شوروي سابق انجام داد. اما كتابي كه پس از بازگشت از شوروي سابق نگاشت. نقطه آغاز جدايى و فاصله احزاب كمونيستي اروپا از حزب كمونيست شوروي شد. ژيد در اين كتاب، موارد اصلي انحرافات حزب كمونيست شوروي از خط سوسياليسم را متذكر شد و اين حزب را محكوم به فنا دانست. با انتشار كتاب بازگشت از شوروي، آندره ژيد بيش از هر سياستمدار فرانسوي در افشاي ماهيت كمونيستي شوروي و رواج تنفر و بيزاري از مسكو در قاره اروپا ايفاي نقش نمود. مكاتب و شخصيتهاي ادبي، آثار آندره ژيد را به سه دوره تقسيم نمودهاند. دوره اول آثار ژيد با محوريت سمبوليسم يا نمادگرايى كه مبتني بر بيان مقصود از طريق كنايه و اشاره است، ميباشد. دوره دوم آثار او نشانگر رويكرد به زندگي و عشق و علاقه نسبت به آن است و دوره سوم كه در حقيقت پس از جنگ جهاني اول آغاز ميشود، دورهاي است كه آندره ژيد شخصيت شناخته شدهاي در جهان به حساب ميآيد. از ژيد بيش از هشتاد اثر به جاي مانده كه مهمترين آنها عبارت است از: مائدههاي زميني، آهنگ روستايى، تربيت زبان، باتلاقها و مائدههاي تازه. وي معتقد بود كه تكليف هر نويسنده يا شاعر بزرگ آن است كه در مدت عمر خود، حداقل يكي از آثار نويسندگان يا شاعران ناميِ ساير ملل را به زبان خود ترجمه نمايد. بر همين اساس در اواخر عمر خود، هَملِت اثر شكسپير اديب شهير انگليسي را به فرانسه ترجمه نمود. آنچه در تمامي آثار آندره ژيد به چشم ميخورد آن است كه او با نگراني در جستجوي حقيقت ذات خود است و پيوسته به عالم مطلق انديشه مينگرد. ژيد هرگز از جستجوي آزادي اخلاقي و اجتماعي و رهايى از قيد و بند مذهب و سنت دست نكشيد و از پيروزي جستن بر رياكاري باز نايستاد. در واقع وي معتقد بود نويسنده واقعي كسي است كه برخلاف جريان و مسير و شرايط و مقتضيات زندگي و جامعه شنا كند. ژيد تا زنده بود بيمهابا و گستاخانه و بيتوجه به پيامدهاي اين روش، هر چه ميخواست انجام ميداد. ژيد استاد نثر فصيح است و از اين جهت نيز از نفوذي عظيم برخوردار بود. ژيد در اواخر عمر، روز به روز در قلمرو ادبيات به پيشرفتهاي سريعي دست يافت و در سال 1947م به دريافت جايزه ادبي نوبل نائل آمد. آندره ژيد سرانجام در 19 فوريه 1951م در 82 سالگي درگذشت.
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
2آذر ماه
درگذشت غلامحسین ساعدی، نویسنده، پژوهشگر و روان پزشک (1364ش)
درگذشت غلامحسین ساعدی، نویسنده، پژوهشگر و روان پزشک (1364ش)ساعدی در ۱۳ دی ۱۳۱۴ در تبریز متولد شد. او کار خود را با روزنامهنگاری آغاز کرد. در نوجوانی به طور همزمان در ۳ روزنامهٔ فریاد، صعود و جوانان آذربایجان مطلب می نوشت. اولین دستگیری و زندان او چند ماه پس از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اتفاق افتاد. این دستگیری ها در زندگی او تا زمانی که در ایران بود، تکرار شد.[۲][۳] وی تحصیلات خود را با درجه دکترای پزشکی، گرایش روانپزشکی در تهران به پایان رساند.مطبش در خیایان دلگشا در تهران قرار داشت و او بیشتر اوقات بدون گرفتن حق ویزیت بیماران را معاینه می کرد. ساعدی با چوب بدست های ورزيل، بهترين بابای دنيا، تک نگاری اهل هوا، پنج نمايشنامه از انقلاب مشروطيت، پرورابندان، ديکته و زاويه و آی با کلاه ! آی بی کلاه، و چندين نمايشنامه ديگری که نوشت، وارد دنيای تئاتر ايران شد و نمايشنامه های او هنوز هم از بهترين نمايشنامه هايی هستند که از لحاظ ساختار و گفت و گو به فارسی نوشته شدهاند.
===========================
مرگ "آلْدوس هاكْسْلي" نويسنده معروف انگليسي (1963م)
مرگ "آلْدوس هاكْسْلي" نويسنده معروف انگليسي (1963م) آلْدوسْ لئونارْدْ هاكْسْلي، نويسنده انگليسي در 26 ژوئيه 1894م در انگلستان به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات خود، مدتي به تدريس اشتغال داشت و سپس طي سفري به ايتاليا، كار نويسندگي را آغاز كرد. هاكسلي پس از نگاشتن چندين اثر خود، در شمار داستانسرايان و شرح حال نويسان مشهور انگليسي درآمد. همچنين او را به خاطر احاطه حيرت انگيزش بر اغلب علوم و فنون زمان خويش، بهترين مغز دوران خود ناميدهاند. كتابها و مقالات او در مباحث مختلف از نقد ادبي و هنريِ نقاشي گرفته تا مسايل سياسي، اقتصادي، اجتماعي، تربيتي، علمي و صنعتي در انگلستان و دنياي غربْ، معروف است. اكثر اين كتابها و مقالات، سالها به عنوان كتابهاي درسي در مدارس انگليسي زبان دنيا تدريس ميشد. او كليه رنگها و ريزه كاريهاي دنيا را در تمام مراحل ادبي، علمي، سياسي و هنري با فكري باز و روشن موشكافي ميكند و راه را براي خوانندگان باز ميگذارد تا خود تصميم بگيرند. هاكْسْلي هرگز به اين مسئله كه چه بايد كرد كاري ندارد بلكه متذكر ميگردد كه آنچه هست كمال مطلوب نيست. از سالهاي 1930م، تصوف شرق توجه هاكسلي را به خود جلب نمود. از يك طرف تضاد بين دنياي مادي و زندگي شاعرانه و از طرف ديگر كشمكشهاي بين عقل و ايمان، او را وادار ساخت كه به نوعي پايبند مذهب شود. وي سبكي گيرا و بياني دلنشين دارد و براي ابراز مفاهيم خود، موضوعاتي جالب و در عين حال طنزآميز انتخاب ميكرد. همچنين بذلهگويى و طنز از مختصات جدايىناپذير نثر اوست، طنزي كه هنرمندانه و هوشمندانه است و به نثر او، تنوع و رواني خاص ميبخشد. هاكسلي سخنگوي طبقه روشنفكر نيمه اول قرن بيستم است كه قدم به قدم به دنبال قرن خود پيش ميرود. وي در برابر انحطاط جامعه، حسرت زندگي طبيعي و بدوي را دارد و از يك طرف، كنجكاوي سيريناپذيري براي دسترسي به همه مظاهر عالم هستي در او موجود است. قهرمانان آثار هاكسلي، ميان واقعيتها و چيزهاي نامعلوم و مبهم در نوسانند و در پي آنند كه وجود خود را كمال بخشند، در وراي قوانين اخلاقي و انديشههاي تحميلي زمان به شخصيت خود ثباني بدهند و خود را با جريان تدريجي جهان هماهنگ سازند. آثار هاكسلي به سبب وسعت انديشه و بينش دقيق و طراوت بيان و گويايى زبان و روشني و استحكام سبك انشاء و لحن انتقادي و هجو زيركانه و طنز سرگرم كننده، آثاري سودمند و پرجاذبه شناخته شده است. همچنين او خود نيز از بزرگترين و هوشمندترين نويسندگان نيمه اول قرن بيستم به شمار ميآيد. از هاكسلي آثار متعددي بر جاي مانده كه دنياي گستاخ نوين، علف خشك عتيق و جزيره از آن جملهاند. آلدوس لئونارد هاكسلي سرانجام در 23 نوامبر 1963م در شصت و نه سالگي درگذشت.
===========================
مرگ "آندره مالْرو" نويسنده سياسي و معروف فرانسوي (1976م)
مرگ "آندره مالْرو" نويسنده سياسي و معروف فرانسوي (1976م) آنْدْرِه مالْرو، نويسنده معروف فرانسوي، در سوم نوامبر 1901م در پاريس به دنيا آمد. وي در ابتدا به علت علاقه به باستانشناسي و هنرهاي قديمي به تحصيل در اين رشته پرداخت و آن گاه زبان سانسكريت را فرا گرفت. مالرو در جواني پس از مطالعه كاملي كه در زبان مردم هندوچين كرد به آن سرزمين كه تحت سلطه فرانسه بود عزيمت نمود. در ابتدا تصور ميشد كه اين سفرتنها يك سفر تفريحي است اما مالرو در هند و چين وارد فعاليتهاي سياسي شد و عليه سلطه استعماري فرانسه دست به كار گرديد. وي پس از بازگشت به فرانسه، كتابي درباره مبارزات مردم جنوب شرقي آسيا عليه استعمار تحت عنوان سرنوشت بشر نگاشت و با انتشار اين كتاب در رديف معروفترين نويسندگان ادبي جهان قرار گرفت. با اين اثر كه جزو شاهكارهاي مالرو به حساب ميآيد، وي به دريافت جوايز معتبر فرانسه نائل آمد و كتابش به اكثر زبانهاي زنده دنيا ترجمه شد. مالرو قبل از جنگ جهاني دوم، در حمايت از جمهوري خواهان اسپانيا راهي اين كشور شد و به مبارزه بر ضد سلطنتطلبان پرداخت. او همچنين در جريان جنگ جهاني دوم، دو بار توسط آلمانيها اسير شد كه از زندان فرار كرد. مالرو پس از جنگ به عنوان وزير فرهنگ فرانسه برگزيده شد و انجمن جهاني نويسندگان مدافع فرهنگ را بنياد نهاد. او در بعضي كتابهاي خود به تشريح عقايد مخصوص خويش راجع به سياست پرداخته و عليه مرگ و خونريزي، مبارزه سختي نموده است. مالرو در سال 1953م، رمان فريادهاي سكوت را انتشار داد كه برخي آن را ماندگارترين اثر او ميدانند. وي در اين اثر بر پايه تحقيق و بررسي كه پيش از آن با نام روانشناسي هنر انجام داده، تاريخ مصوّري از آدمي و توان هنريش از خطكشيهاي دوران نوسنگي بر غارها، تا آسمان خراشهاي شگفتآور جهان امروز به دست داده است. مالرو در اين كتاب، ميفهماند كه هنر، يكسره شورش و اعتراض عليه خاموشي است و علمي است طغيانگرانه در برابر مرگ و از ميان رفتن غمانگيز آدمي. از نظر مالرو، سرگذشت هنر، سرگذشت آدمي است. مالْرو از چهرههاي استثنايي و از مردان بزرگ عصر ماست. وي در عين حال، داستاننويس، هنرشناس، انسان دوست، مبارز و ميهنپرست بود. به فرهنگ فرانسه خدمت بسيار كرد و مدت پنجاه سال در دل همه وقايع و تحولات اروپا جاي گرفته است. اصول عقيده او بر آزادي بشر استوار است، آزاديي كه در برابر شكلهاي گوناگون تقدير، گاه به صورت انقلاب ظاهر ميشود و گاه به صورت فرهنگ مشترك. در نظر مالرو، برادري و يگانگي معنوي، پادزهري است براي درمان تنهايي احتضارآميز بشر. مالرو در برابر پوچي زندگي، نا اميدي توام با خوشبيني دارد و اين حال را، انسانيت غمانگيز ميخواند. داستانهاي مالرو، پرده نقاشي وسيعي است كه در آن، اشخاص تلاش ميكنند تا به رؤياهاي خود تحقق بخشند. از مالرو آثار متعدد ديگري بر جاي مانده كه راه سلطنتي، وسوسه غرب، فاتحان، اميد، روزهاي خشم و اميد بشر از آن جمله است. آندره مالرو سرانجام در 23 نوامبر 1976م به دليل ابتلا به نوعي بيماري ريوي در 75 سالگي درگذشت
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
3 آذر 1392
آغاز انتشار روزنامه "مجلس" در تهران (1285 ش)
پس از صدور فرمان مشروطيت و تشكيل مجلس شوراي ملي و ازدياد قدرت روحانيت، از طرف مظفرالدين شاه قاجار، فرماني مبني بر تاسيس و انتشار روزنامهاي به نام مجلس صادر شد. در اين ميان صريحاً امر داده شده بود كه دولت حق سانسور مندرجات روزنامه را ندارد. اين روزنامه يكي از روزنامههاي معتبر و پرمطلب دوران مشروطيت به شمار ميرود. روزنامه مجلس كه به صورت خبري، سياسي و اجتماعي، در هشت صفحه با چاپ سربي، هفتهاي چهار شماره منتشر ميشد، علاوه بر درج اخبار داخلي و خارجي، كليه مذاكرات مجلس شوراي ملي ايران را منعكس ميكرد. سردبيري اين روزنامه برعهده اديب الممالك فراهاني از ادبا، شعرا و نويسندگان مشهور آن زمان بود.
========================
حسین پژمان بختیاری شاعر نامدار معاصر در سن 76 سالگی در اثر ابتلاء به بیماری سرطان
=======================
روزنامه مجلس در هشت صفحه با چاپ سربی منتشر شد.(1285ش)
در این روزنامه علاوه بر درج اخبار خارجی و داخلی کلیه مذاکرات مجلس شورای ملی منعکس می گردد. فعلاً در هفته چهار شماره منتشر خواهد گردید
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
4 آذر 92:
تولد "لوپه وگا" اديب و نويسنده شهير اسپانيايي (1562م)
لوپه فليكس دو وگا معروف به كارپيو وگا اديب و نويسنده شهير اسپانيايى در 25 نوامبر 1562م در مادريد اسپانيا به دنيا آمد. پدرش صنعتگري كم درآمد بود و او كودكي زودرس با زندگي اعجابانگيز، پرتحرك و پر حادثه؛ چنانكه گفتهاند از پنج سالگي به زبان لاتيني چون زبان اسپانيايى مينوشت و ميخواند و حتي هنگامي كه نوشتن نميتوانست، اشعار خود را قرائت ميكرد تا رفقاي بزرگتر بر كاغذ آورند. وگا در چهارده سالگي در آكادمي سلطنتي و دبيرستان مذهبي به تحصيل پرداخت و پس از پايان دروس دانشگاه، داوطلبانه وارد ارتش شد. وي طي سالهاي بعد، پس از وقوع حوادث متعدد، نمايشنامههاي خود را بر روي صحنه برد و در تمامي شهرهاي مهم اسپانيا با پيروزي همراه گرديد. وگا همچنين در سالهاي پاياني قرن شانزدهم، رمان آركاريا را منتشر كرد كه اين رمان منثورْ به عنوان يكي از شاهكارهاي وگا داراي قطعههاي زيبايى از شعر تغزلي است. به طور كلي آثار ادبي لوپه دو وگا در انواع گوناگونِ نمايشي، داستاني، شعر حماسي و ارشادي، حماسه مسخرهآميز و انواع شعر غنايى است. با اين حال تعيين دقيق آثار وگا نيز مشكل است چرا كه بخشي از آثار وي بدون نام شاعر و يا با نام مستعار منتشر شدهاند. در زمان حيات و پس از مرگ وگا نيز، تعداد فراواني نمايشنامه به نام او منتشر شده كه از ارزش يكسان برخوردار نيستند. با وجود اين، شرح حالنويسان، آثار او را حدود يك هزار و هشتصد نمايشنامه، چند صد شعر و داستان مذهبي ذكر كردهاند. اما سهمي كه وگا در تئاتر اسپانيا دارد، از نظر كميّت نيست، در واقع وگا رابايد بنيانگذار تئاتر ملي اسپانيا دانست. وگا طرز عرضه كردن نمايشنامه در صحنه را به صورتي قاطع و ثابت تنظيم كرد و با آميختن نكتههاي خندهآور و نكات جدي و حتي غمانگيزْ، شكل نمايشنامه را تغيير داد. وي چندين نمونه خاص گروه انساني پديد آورد كه بعضي از آنها چهره معنوي خود او را نمايان ميساختند. نمايشنامههاي وگا، او را هنرمندي كامل و صنعتگري ماهر معرفي ميكند كه در تئاترْ موضوع و شيوهاي را برميگزيند كه مورد توجه و علاقه توده وسيعي از مردم باشد. در نمايشنامههاي وگا، قهرمان اصلي در چهرهاي يگانه نمودار نميشود، بلكه غالبا دو يا سه شخصيت نمايشي، قهرمانان اصلي را نمايان ميسازند كه گاه از دو طبقه مختلف هستند. لوپه دو وگا بزرگترين چهره ادبي اسپانيا و يكي از استادان مسلم تئاتر جهاني است و معاصرانش او را اعجاز طبيعت و سيمرغ قريحه ميخواندند. وگا حتي در زمان حيات، شخصيتي افسانهاي يافته بود و نامش نشانهاي بود از كمال هر چيز، حتي در امور خارج از قلمرو شعر و ادب، چنانكه براي توصيف پارچه يا پرده نقاشي با به كار بردن عبارت "به سبك لوپه دو وگا" بر ارزش و قدر آن ميافزودند. همچنين براي بيان مقام ادبي وگا، او را مافوق شهرت و ابرمرد خوانده و شاعر آسمان و زمين ناميدهاند. نيروي اعجابانگيز حياتي وفعال در خلق آثار ادبي در او به حد اعلا وجود داشت و ميتوانست ناگهان آثار نمايشي يا اشعار غنايى خلق كند. ميان آثار تغزّلي و آثار نمايشي وگا ارتباط نزديك وجود دارد وموضوع بسياري از كمديهاي او از نغمه و اشعار عاميانه گرفته شده كه در آثار او به نقطه اوج خصوصيت نمايشي رسيده است. وگا به وسيله همين نغمههاي عاميانه توانسته است سرزمين اسپانيا را زنده نگه دارد و مردم اسپانيا نيز توسط وگا خود و ادبيات كشور را باز شناختهاند. لوپه فليكس دو وگا در سالهاي پاياني عمر، همسر و فرزندانش را از دست داد و سرانجام در 27 اوت 1635م در حال تزلزل روحي و شبه جنون در 63 سالگي درگذشت.
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
٥ آذر ٩٣
درگذشت "سيدحسن ميرخاني" استاد خوشنويسي معروف به "سراج الكُتّاب" (1369ش)
استاد سيدحسن ميرخاني معروف به سراج الكُتّاب فرزند سيد مرتضي حسيني برغائي در سال 1291 ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات مقدماتي، هنر خطاطي را نزد پدر و استادان برجسته خطاطي ايران فرا گرفت. او در مدتي بسيار كوتاه، در خوشنويسي به درجه استادي رسيد و سپس به تدريس پرداخت. استاد ميرخاني در نوشتن تمام انواع خط از قبيل نسخ، ثلث، تعليق و شكسته و به ويژه خط نستعليق، مهارتي بسيار داشت و در سرودن شعر نيز توانا بود. اين استاد بزرگ خوشنويسي، بيش از شصت جلد كتاب با خط خوش نوشت كه خوشنويسي كليات سعدي و ديوان حافظ و نيز ديوان اشعارش از آن جمله است. ايشان همچنين در تأسيس انجمن خوشنويسي ايران نقش مهمي ايفا كرد. استاد سيد حسن ميرخاني سرانجام در پنجم آذر 1369ش در 78 سالگي در تهران درگذشت.
درگذشت "آدام ميتس كيويچ" شاعر و نويسنده برجسته لهستاني (1855م)
آدام ميتسكيويچ شاعر و نويسنده بزرگ لهستاني در 24 دسامبر سال 1798م در لهستان به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات متوسطه، راهي دانشگاه شد و به تحصيل فلسفه پرداخت. اما ديري نپاييد كه فلسفه را رها كرد و به سراغ ادبيات و هنرهاي زيبا شتافت. ميتسكيويچ در 22 سالگي عاليترين اثر دوران جوانيش با نام حماسه جوانان را منتشر كرد و به شهرت دست يافت. اين منظومه، نوعي شعر رمانتيك سياسي بود كه ميان مردم قرن نوزدهم لهستان بسيار مشهور گشت. اشعاري كه ميتسكيويچ در اين دوره ميساخت، عليرغم توقيف شدن، در صدها نسخه خطّي، دست به دست ميگشت و همه جوانان آنها را از حفظ ميخواندند. او در دورهاي ميزيست كه لهستان ميان روسيه، اتريش و پروس تقسيم شده بود و وي براي اتحاد مجدد كشورش فعاليت ميكرد. به همين دليل در سال 1823م به جرم ترويج ميهنپرستي نامعقول از طرف دولت روسيه، به اين كشور تبعيد شد. ميتسكيويچ پس از 6 سال تبعيد از روسيه به فرانسه گريخت و به تدريس ادبيات پرداخت. اين درسها اگر چه درباره ادبيات زبانهاي اسلاو بود، اما بر پايه ايمانِ مسيحيت قرار داشت. وي در تدريس خود مباني مذهبي و عرفاني و اصول تازهاي از ادبيات ديني را عرضه مينمود. او در سال 1848م به اسلامبول رفت تا با تشكيل يك واحد نظامي لهستاني به جنگ با روسيه بپردازد، اما اجل مهلتش نداد و در بيست و ششم نوامبر 1855م در پنجاه و هفت سالگي در اين شهر درگذشت. وي تنها شاعر لهستاني است كه در كشورهاي اروپاي غربي شهرت يافته است. وي در منظومههايى كه ميسرود، به همميهنان خود، رسالتي را كه درباره آزادي و عدالت اجتماعي داشتند، عرضه مينمود. ميتسكيويچ، زندگي اجتماعي طبقات جامعه لهستان را به سبكي ساده و بيپيرايه تجزيه و تحليل مينمود. شعارهايى همچون "هدف همه، خوشبختي همه است" و نيز "اتحاد، قدرت ميبخشد" دعوتي بود كه از جوانان براي تحقق بخشيدن به آرزوي خود كه استقلال لهستان بود ارائه ميكرد. درباره وي گفتهاند كه او از شاعران كمنظيري بود كه با حدّ اعلاي زيبايي و قدرت و غنا، روح ملتش را تجسم داده است. از آدام ميتسكيويچ آثاري برجاي مانده كه منظومه پانتادئوش، ملت لهستان و زائران و شامگاه نياكان از آن جملهاند.