پاسخ : گونه های در حال انقراض
وَشَق ایبری∗، (Lynx pardinus) که ممکن است به نادرست، سیاه گوش ایبری هم خوانده شود، پستانداری است از تیره گربهایان و سرده وَشَقها که باشنده و بومی شبه جزیره ایبری در جنوب اروپا است. زیستگاه این وشق، که زمانی پهناور بود، اینک به مناطقی چند در اسپانیا و پرتغال محدود گشته است. هرچند، وشق ایبری خویشاوند نزدیک وشق اوراسیایی (همان وشق بومی ایران و آسیای میانه) است و در گذشته آن را زیرگونه ای از وشق اوراسیایی میدانستند، اما از نگر برخی از مشخصات ظاهری مانند پوشش تن و خال تفاوتهایی با وشق اوراسیایی دارد.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%...A8%D8%B1%DB%8C
پاسخ : گونه های در حال انقراض
وَشَق∗ اوراسیایی، (نام علمی: Lynx lynx)، که ممکن است به نادرست، سیاهگوش اوراسیایی هم خوانده شود، نوعی گربهسان بومی اروپا، سیبری و بخشهایی دیگر از آسیا مانند آسیای میانه، ایران و هیمالیا است که بزرگترین گونه در میان وَشَقها به حساب میآید.
مشخصات جسمی
طول بدن وَشَق اورآسیا بین ۸۰ تا ۱۳۰ سانتیمتر، طول دم آن بین ۵ تا ۱۹ سانتیمتر و ارتفاع قامت آن از شانه به حدود ۷۰ سانتیمتر میرسد. رنگ آن نیز بین قهوهای و خاکستری روشن به همراه خالهای سیاه روی بدن است. گوشهای مشکی بلند و کاکلدار و دو رشته ریش سیاهرنگ نیز در زیر گلو مشخصات دیگر این حیوان هستند. پنجههای پوستکلفتی نیز دارد که مانند کفش زمستانی در هنگام راه رفتن روی برف یاریاش میکنند.
تولید مثل
وَشَقهای اورآسیا چند همسر هستند و در هر زایمان ۱ تا ۴ فرزند بهدنیا میآورند. فصل تولد تولهها از اوایل زمستان و تا اواسط بهار است. چشم بچهها پس از ۱۰ تا ۱۷ روز باز میشود، بین ۲۵ تا ۲۸ روز پس از تولد قادر به راه رفتن هستند و تا حدود ۱ سالگی به مادر وابستهاند.
رفتار
وَشَقها بیشتر در هوای گرگ و میش هنگام طلوع و غروب خورشید فعالند. جانوران قلمروطلبی هستند. تراکم جمعیتی آنها وابسته به تعداد شکارهای موجود در منطقه است و در بهترین حالت به ۴۶ رأس در ۲۵۰ کیلومتر مربع میرسد.
طعمه
انواع جوندگان، خرگوش، گوسفند وحشی و انواع گوزن مهمترین منابع تغذیه وَشَقاند. آنها قادرند علفخوارانی تا ۴ برابر اندازهٔ خود (مانند گوزن شمالی) را شکار کنند. وَشَق اوراسیا تنها گونهٔ وَشَق است که بیشتر غذای آن از شکار سمداران تأمین میشود، هرچند در مناطقی که سمداران جمعیت کمتری دارند بیشتر به شکار جانوران کوچکتر میپردازد. در روسیه اروپایی و غرب سیبری که شوکا زندگی نمیکند، شکار اصلی وی خرگوش کوهی و سیاهخروس است. خرگوشها و پرندگان درآسیای میانه هم که محیط خشکتر و کمتر جنگلی دارد از طعمههای مهم وَشَق بهشمار میروند. اندازهٔ سمدارانی که شکار وَشَق میشوند از آهوی ختن ۱۵ کیلویی تا مرال ۲۲۰ کیلویی متغیر است، البته ترجیح غذایی او گونههای کوچکتر است.
وضعیت کنونی
شکار بیش از اندازه، تخریب زیستگاه و کمبود غذا از مهمترین خطرات پیش روی این حیوان است که در فهرست سرخ اتحادیه بینالمللی حفاظت از محیط زیست(خطرِ کمِ انقراض) قرار دارد. در اکثر نواحی اروپای غربی به جز چند منطقه حفاظت شده نسل آنان از بین رفته است. اما در سالهای اخیر تعدادی وَشَق برای احیای نسل این حیوان در چندین کشور اروپایی مانند سوئیس، اسلوونی، ایتالیا، جمهوری چک، اتریش، آلمان و فرانسه رهاسازی شدهاند.
بیشترین جمعیت این گونه در جنوب سیبری در شرق روسیه از رشتهکوه اورال تا سواحل اقیانوس آرام سکونت دارد. جمعیت این گونه در روسیه ۳۰ تا ۳۵ هزار قلاده (۲۰۰۳) برآورد میشود. هرچند بخش بزرگی از زیستگاه این حیوان در چین قرار دارد ولی اطلاعات چندانی از وضعیت این گونه در چین در دست نیست و مقامات چینی جمعیت آن را رو به کاهش اعلام میکنند. حضور این حیوان در مغولستان داخلی چین قطعی نیست اما در کشور مغولستان جمعیت آن حدود ۱۰ هزار برآورد شدهاست.
جمعیت وَشَق در اروپا (بهجز روسیه) حدود ۸ هزار قلاده برآورد میشود. وَشَقهای مرکز و جنوب اروپا در گروههای کوچک و جداافتاده از یکدیگر بهسر میبرند. اما گروههای ساکن فینواسکاندیا (سوئد، نروژ و فنلاند) و کشورهای حوزه دریای بالتیک بزرگترند. در کل ۱۰ زیرجمعیت از وَشَق در اروپا حضور دارند.
در آسیا این حیوان در نواحی کوهستانی ایران، ترکیه، قفقاز جنوبی، ارمنستان، ترکستان جنوبی و آسیای میانه هم زندگی میکند. در ایران در نواحی جنگلی و بیشهای و همچنین در کوهستانهای باز و صخرهای دیده میشود. پراکندگی آن از آذربایجان شروع میشود و در امتداد رشتهکوه البرز ادامه یافته تا نواحی زنجان، قزوین، نزدیکی تهران و جنوب گرگان ادامه مییابد. در سال ۱۳۸۸ در پارک ملی تندوره در خراسان رضوی هم مشاهده شد که شرقیترین مرز پراکندگی این گونه در ایران است.
ارتباط با انسان
وَشَق بسیار زود اهلی میشود و از همین رو در گذشته به شکل حیوانی دستآموز و کمکی برای شکار نگهداری میشد. حتی هنوز هم در برخی روستاها وَشَق در خانهها نگهداری میکنند. این حیوان در کنار انسان همچون گربه خانگی بسیار بازیگوش است و در صورت داشتن جفت در اسارت هم زادوولد میکند.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%88%...A7%DB%8C%DB%8C
پاسخ : گونه های در حال انقراض
مرال یا گوزن قرمز یا گاو کوهی (Cervus elaphus) یکی از بزرگترین انواع گوزن است که بومی اروپا، آسیای صغیر، غرب آسیا و آسیای میانه و شمال آفریقامیباشد.
تا سال ۲۰۰۴ واپیتی یا اِلک (Cervus canadensis) گوزن بومی شرق آسیا و آمریکای شمالی یکی از انواع مرال محسوب میشد؛ این باور بر اساس دورگههای باروری که از آمیزش این دو جانور در اسارت به دست آمده بود، اتخاذ شده بود ولی مطالعات ژنتیکی اخیر بر روی صدها نمونه از زیرگونههای مختلف مرال و الک و همچنین دیگر گونههای خانوادهٔ گوزنهای Cervus مشخص کرده که این دو گونههای مستقلی به شمار میروند. مرال بر اثر فعالیتهای انسانی به کشورهای دیگری چونآرژانتین، استرالیا و نیوزیلند هم وارد شده و به جهت آسیبی که به حیات وحش بومی این مناطق وارد کرده در فهرست بدترین ۱۰۰ گونه مهاجم دنیا قرار دارد.
مرال یکی از بزرگترین انواع گوزن و بزرگترین گوزن بومی ایران است و با این که در گذشته جمعیت بسیار زیادی در اغلب نواحی جنگلی سواحل دریای خزر، ارتفاعاتالبرز و دامنههای زاگرس داشت، امروزه تنها در برخی از ارتفاعات دور از دسترس البرز مرکزی و شرقی پیدا میشود.
مرال به طور کلی با توجه به جمعیت مناسب و زیستگاه وسیع در خطر انقراض قرار ندارد اما برخی از انواع آن در برخی مناطق با خطر انقراض روبرو بوده و یا هستند.اتحادیه بینالمللی حفاظت محیط زیست ۹ زیرگونه مختلف را برای مرال تعیین کرده که سه تای آنها در معرض خطر (دومین درجه حفاظتی)، یکی آسیبپذیر(سومین درجه) و یکی در آستانه تهدید (چهارمین و پائینترین درجه حفاظتی) قرار دارند.
ویژگیهای جسمی
مرال از بزرگترین انواع گوزن است و در برخی کشورها مانند انگلستان و ایرلند بزرگترین پستاندار وحشی محسوب میشود. دودیسی جنسی در این گونه شدید است و نرها با داشتن شاخ و اندازهٔ بزرگتر از مادهها متمایزند. وزن جنس نر این حیوان بهطور میانگین ۱۶۰ تا ۲۴۰ کیلوگرم، طول بدن ۱۷۰ تا ۲۳۰ سانتیمتر است. در جنس ماده وزن بین ۱۲۰ تا ۱۷۰ کیلوگرم و طول بدن ۱۶۰ تا ۲۱۰ سانتیمتر است. ارتفاع در ناحیه شانه ۱۰۵ تا ۱۲۰ سانتی متر و دم حدود ۱۲ تا ۱۹ سانتیمتر است. البته زیرگونههای مختلف این حیوان تفاوت زیادی از نظر اندازه دارند. مرالهای عظیمالجثه و شاخکوتاه رشتهکوه کارپات تا ۵۰۰ کیلو رشد میکنند و مرالهای جزیره کرس فقط حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم وزن دارند. مرالهای بومی ایران هم از انواع بزرگ مرال محسوب میشوند که جنس نر آنها به طور میانگین ۲۵۰ کیلوگرم وزن و ۱۴۰ سانتیمتر ارتفاع شانه دارد.
زیستگاه
مرال در ایران در گذشته در جنگلهای شمال کشور از ساحل دریای خزر تا ارتفاعات البرز و جنگلهای بلوط حاشیه زاگرس از آذربایجان تا استان فارس زندگی میکرد اما امروزه نسل آن در شمال غرب و غرب کشور بهکلی نابود شده و آخرین بار ۵۰ سال پیش در جنگلهای ارسباران مشاهده شد. در جنگلهای ساحلی دریای خزر نیز به جز در یک یا دو منطقهٔ حفاظت شده نسل آن منقرض شدهاست. در کرانههای غربی دریای خزر هم منقرض شده یا بسیار نادر است و تنها در جنگلهای کوهستانی دور از دسترس البرز مرکزی و شرقی جمعیت مناسبی دارد.
مرال در رشتهکوه اطلس در الجزایر، تونس و مراکش هم حضور دارد و تنها نوع گوزن بومی قاره آفریقا است. البته جمعیت این حیوان در این منطقه رو به کاهش است. آلبانی، اسرائیل، اردن، لبنان، سوریه و ترکمنستان کشورهاییاند که نسل این گوزن در آنها منقرض شدهاست. نسل این حیوان در مراکش، قراقستان و یونان هم در گذشته منقرض شده بود اما دوباره احیا شد.
دشمن طبیعی
مهمترین دشمنان طبیعی مرال در اروپا گرگ خاکستری و پس از آن خرس قهوهای است. سیاهگوش اورآسیا و گراز هم گاهی بچه مرالها را شکار میکنند. در ایران دشمن طبیعی اصلی این حیوان پلنگ و سپس گرگ و خرس قهوهای است.
مرال و انسان
شکار مرال در بسیار از کشورها مشتاقان فراوانی دارد. یکی از محبوبترین روشهای شکار این حیوان در گذشته تقلید صدای جنس نر این حیوان در فصل جفتگیری برای فریب دادن گوزنهای دیگر و کشانیدن آنها به سوی خود بود. با این حال این روش خطرات خاص خود را داشت از جمله اینکه گاه بهجای مرال، ببر را که شکارچی اصلی مرال بود به سوی انسان میکشاند.
آرایهشناسی زیستی
تا سال ۲۰۰۴ واپیتی یا اِلک (Cervus canadensis) گوزن بومی شرق آسیا و آمریکای شمالی یکی از انواع مرال محسوب میشد؛ این باور بر اساس دورگههای باروری که از آمیزش این دو جانور در اسارت به دست آمده بود، اتخاذ شده بود، ولی مطالعات ژنتیکی اخیر بر روی صدها نمونه از زیرگونههای مختلف مرال و الک و همچنین دیگر گونههای خانوادهٔ گوزنهای Cervus مشخص کرده که این دو گونههای مستقلی به شمار میروند.
برخی منابع بر اساس همین مطالعات ژنتیکی مرال را یک «گروه گونهای» (و نه یک گونه مستقل) شامل گونههای مختلف مرال و واپیتی محسوب کردهاند، اما در مورد تعداد گونههای موجود در این گروه گونهای اتفاق نظری وجود ندارد. از گونههای مستقلی که برای آن پیشنهاد شده؛ گوزن آسیای مرکزی، گوزن کُرسی، گوزن منچوریو گوزن تبتی است. بر این اساس گوزن آسیای مرکزی شامل «مرال یارکندی» yarkandensis و «مرال بلخی» bactrianus و شاید «مرال کشمیری» hanglu میشود. برخی دیگر نیز «مرال بربری» (بومی شمال آفریقا) barbarus و «مرال کرسی» corsicanus را یک گونه مستقل با نام گوزن بربری و مرال گانسو kansuensis و مرال سیچوان macneilli در تبت و مرکز چین را هم گونه مستقل دیگری با نام C. wallichii و مرالهای بومی شرق دور روسیه و شمال شرق چین را هم گونه مستقل دیگری با نام C. xanthopygus محسوب میکنند. با پذیرفتن این تقسیمبندی مرال اصلی فقط شامل مرالهای بومی اروپای قارهای، آناتولی، قفقاز و ایران میشود و واپیتی هم شامل گوزنهای بومی آمریکای شمالی.
در جدول زیر از تقسیمبندیای پیروی شدهاست که گوزن آسیای مرکزی و گوزن کرسی را از زیرگونههای مرال محسوب میکند و واپیتی بومی آمریکای شمالی، گوزن منچوری و گوزن تبتی در آن جای نمیگیرند.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%84
پاسخ : گونه های در حال انقراض
خفاش گوشموشی بزرگ (نام علمی: Myotis myotis) گونهای خفاش از تیره خفاشناهیدیان با جثه بزرگ است که در مناطق گستردهای از قاره اروپا، ترکیه، و شمال غربی ایران در استان آذربایجان غربی زندگی میکند.
خفاش گوشموشی بزرگ یکی از بزرگترین اعضای تیره خفاشناهیدیان است و طول سر و تنه آن به ۸۰ تا ۸۵ میلیمتر میرسد. این خفاش دارای گوشکِ بلند و نوکدار است که آن را با خفاش جنگلی بزرگ و خفاش سروتین متمایز میکند، اگرچه همانندی طاهری بسیاری به آن دو گونه دارد.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%...B2%D8%B1%DA%AF
پاسخ : گونه های در حال انقراض
قاقُم (معرب kākom پهلوی) یا آس یکی از جانوران طعمهخوار پستاندار است. قاقم حیوانی است از خانوادهٔ راسویان (Mustelidae) شبیه سنجاب و دارای پوستی نرم و سفید که گرانبها است.
قاقم کمابیش در سراسر نیمکره شمالی و مناطق شمالگانی و زیرشمالگانی یافت میشود. برای مهار افزایش جمعیت خرگوشها، قاقم را به نیوزیلند نیز وارد کردهاند که این ترفند موفقیتآمیز نبودهاست.
قاقمها شبرو و پگاهرو هستند ولی گاه در روز همه به بیرون میآیند. قاقم به هنگام تعقیب شکار خود به صورت مارپیچی حرکت میکند. و نسبت به جثهاش سرعت بالایی دارد. قاقم شناگر ماهری نیز هست و توانستهاست جمعیت خود را به جزایر نزدیک به ساحل را نیز گسترش دهد. قاقم یکی از معدود گونههای جانوری است که به خاطر بدن باریک و دراز خود میتواند حیوانات نقبزن را در دالانهای لانههای خودشان دنبال کند.
قاقم برای جبران این شکل از بدن، پاهایی کوتاه، گوشهایی کوچک، سوختوسازی سریع و در زمستان خزی پرپشت پیدا کردهاست. قاقم نر تا ۳۰ سانتیمتر رشد میکنند و نرهای آن بسیار بزرگتر از مادهها هستند.
خز قاقم
از خز قاقم در پوستیندوزی استفاده میشود. پوست سفید و نرم شکم آن خز گرانبهایی است. در داستانهای شاهنامه نخستین شکار قاقم برای بهرهگیری از پوست آن به هوشنگ نسبت داده شدهاست.
در قدیم در زبان فارسی پوست قاقم که با دم باشد را «قاقم انگشتنما» مینامیدند زیرا قسمت دم در این پوست به شکل انگشت دیده میشود. دم داشتن خز قاقم نشانه اصالت آن بود.در ادبیات فارسی قاقم نشانهٔ سپیدی رنگ است چنانکه قاقمنما به معنی سپیدنما، قاقمعارض به معنای سپیدچهره و قاقمپوش در معنای سپیدپوش بهکار رفتهاست.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%82%D9%85
پاسخ : گونه های در حال انقراض
خرگوش اروپایی گونهای از خرگوش بومی جنوب غربی اروپا (اسپانیا و پرتغال) و شمال غربی آفریقا است. کاهش جمعیت خرگوشهای اروپایی باعث کاهش متقابل جمعیت شکارچیهای وابسته مانند سیاهگوش ایبری و عقاب شاهی اسپانیایی شده است.
خرگوشهای اروپایی با ایجاد حفرههایی در سطح زمین لانهسازی میکنند و بیشتر وقت خود را که مشغول تغذیه نیستند در آنها میگذرانند.
شکل ظاهری
خرگوشهای اروپایی پستاندارانی قهوهای رنگ با طول ۳۴-۴۵ سانتیمتر و وزن تقریبی ۱٫۳-۲٫۲ کیلوگرم هستند.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%...A7%DB%8C%DB%8C
پاسخ : گونه های در حال انقراض
موش چوب (نام علمی: Apodemus sylvaticus) یک جونده است که بومی اروپا و شمالغرب آفریقا است. این موش از وابستگان موش گردن زرد است با این تفاوت که فاقد خز زرد بر روی گردن خود میباشد و گوشهایش اندکی کوچکتر هستند و در کل جثه کوچکتری (در حدود ۹۰ میلیمتر) دارد. این موش در اغلب مناطق اروپا یافت میشود و گونهای کاملاً شناخته شده و با پراکندگی گسترده میباشد. موش چوب یک جانور همغذا با انسان است و گاهی آن را به عنوان آفت میشناسند.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%...86%D9%88%D8%A8
پاسخ : گونه های در حال انقراض
گوسفند وحشی (نام علمی: Ovis aries orientalis) گونهای گوسفند است که در سرده گوسفندیان قرار دارد. این گونه وحشی به نظر میرسد یکی از نیاکانگوسفند امروزی است.
ظاهر
گوسفند وحشی دارای پشم قرمز-قهوهای و کوتاه با خطوط و نوارهای سیاه در پشت است. بر روی کمر این گونه یک لکه یا پهنه به رنگ روشن موجود است. جنس نر و ماده شاخ دارند ولی نمونههای بدون شاخ ماده هم دیده شده است. در جنس قوچ (نر)، تقریباً" شاخ به شکل یک منحنی و چرخش کامل هست (درازا: بیشینه تا ۸۵ سانتی متر). پهنای کتف گوسفند وحشی تا ۹۰ سانتی متر میرسد. وزن جنس نر حدود ۵۰ و ماده ۳۵ کیلوگرم میباشد.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%AF%...AD%D8%B4%DB%8C
پاسخ : گونه های در حال انقراض
دلفین دندانسخت گونهای دلفین به نسبت بزرگجثه است که در آبهای گرم و ژرف سراسر جهان زندگی میکند. این جانور نخستین بار توسط ژرژ کوویه، زیستشناس سوئیسی، در سال ۱۸۲۳ توصیف شد.
توصیف ظاهری
ویژگی اصلی این گونه دلفین سر مخروطی شکل و بینی بلند و باریک آن است. بالههای کناری آن در مقایسه با دیگر دلفینها بیشتر به سوی عقب بدن کشیده شدهاند. این دلفین در دریا میتواند با دلفین چرخان، دلفین خالدار گرمسیری و دلفینهای پوزهبطری اشتباه گرفته شود.
لبها، حلق و شکم به رنگ صورتی-سفید هستند. کنارهها به رنگ خاکستری روشن و پشت و بالهی پشتی به رنگ خاکستری تیره اند. این دلفین تا ۲٫۵ متر طول رشد میکند و وزنش به ۱۵۰ کیلوگرم میرسد.
جمعیت و گستره
دلفین سختدندان اجتماعی است و در گروه زندگی میکند. اندازه گروهها معمولا نزدیک به ۵۰ عضو است که گروههایی تا ۱۰۰ عضو نیز دیده شدهاند.
جمعیت و گسترهی این جانوران کمتر مورد بررسی قرار گرفته. بیشتر بررسیهای صورت گرفته مربوط به کارهای انجام شده در شرق اقیانوس آرام است که جمعیتی بالغ بر ۱۵۰٬۰۰۰ عدد تخمین زده شدهاند. گروههای دیگری از این دلفین با جمعیتهای نامشخص در مدیترانه، دریای کارائیب، اقیانوس اطلس و اقیانوس هند دیده شدهاند. دیده شدن این جانور در سراسر جهان در آبهای فراکرانه و به دور از فلات قاره گزارش شده است.
وضعیت بقا و اسارت
به نظر نمیآید که جمعیت این گونه در معرض خطر از سوی فعالیتهای انسانی باشد. تعداد کمی از آنها گاه توسط نیزههای شکارچیان نهنگ در ژاپن کشته میشوند. همچنین تعدادی از آنها در تورهای ماهیگیری برای شکار ماهی تن به دام میافتند.
دلفینهای سختدندان با محیط اسارت خو میگیرند و ثابت شده است که باهوش و خلاق هستند. تعداد کمی از دلفینهای سختدندان در پارکهای نمایشی سراسر جهان نگهداری میشوند.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%...AF%D8%A7%D9%86
پاسخ : گونه های در حال انقراض
خفاش سبیلدار (نام علمی: Myotis mystacinus) گونهای خفاش است که در مناطق گستردهای از اروپا، شمال ترکیه، منطقه قفقاز، و غرب روسیه زندگی میکند. در ایران، این خفاش از گرگان تا آذربایجان، کرمانشاه و تهران دیده شده است.
خفاش سبیلدار یکی از کوچکترین خفاشها است. رنگ بدن این پستاندار در قسمت پشتی خاکستری متمایل به قهوهای و در زیر بدن روشنتر و متمایل به زرد است. اندازه بدن در بخش سر و تنه در این خفاش میان ۳۸ تا ۵۰ میلیمتر و دم میان ۳۰ تا ۴۰ میلیمتر است. وزن آن نیز ۵،۴ تا ۱۳ گرم است.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%...AF%D8%A7%D8%B1