پاسخ : گونه های در حال انقراض
اکسولوتل (به انگلیسی: Axolotl)، جانوری دوزیست است که به ماهی راهروندهٔ مکزیکی نیز معروف است. اکسولوتل کاملاً وابسته به آب است. این جانور میتواند قسمتهای آسیبدیده بدنش را احیا کند یا در صورت قطع شدن آن اعضاء دوباره آنرا اضافه کند.
اکسولوتل خویشاوندی نزدیکی با سمندر مکزیکی دارد. سمندر در خشکی زندگی میکند ولی اکسولوتل به به آب وابستهاست. هر دوی آنها شش دارند ولی بیشتر از روش آبشش دمیدن میکنند. اکسولوتل توانایی شگفتی در زمینه بازسازی اندامها بریدن شده دارد او میتواند اندامهای بزرگ تن خود را مانند دل را هم بازسازی کند. این جاندار هر دو سه روز یک بار به خوراک نیاز دارد. اکسولوتل لارو وزغ، تارپایان نرم و ماهیان کوچک را میخورد و میتواند گوشت چرخ کرده خام را هم بخورد. اکسولوتل بیشتر خاکستری و قهوهای است. سرپرست به رنگهای زر، سپید و سیاه نیز یافت میشود.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%...88%D8%AA%D9%84
پاسخ : گونه های در حال انقراض
اطلاعاتی جهت تکمیل بحث اکسولوتل:
اکسولوتل ( Axolotl ):
عجیب ترین آبزی دنیا ؛ آبزی که می خندد و دست و پا دارد
نام علمی: اکسولوتل( Axolotl )
نام عمومی: ماهی راه رونده مکزیکی
راسته: دوزیستان
دمای مطلوب: 14- 20 درجه سانتیگراد
رفتار: پرخاشگر؛ با هیچ ماهی دیگری نباید نگهداری شود
حداکثر اندازه: 40 سانتیمتر
حداکثر عمر: 15 سال
اکسولوتل ( Axolotl ) مخلوق کوچک و ناشناخته که محبوبیت زیادی بعنوان یک حیوان خانگی دارد. این حیوان به “ماهی راه رونده مکزیکی” مشهور است، اکسولوتل همانند قورباغه و وزغ واقعا دوزیست است. معمولا تولید مثل دوزیستان با تولید تخم و تبدیل تخم به لارو و بعد بالغ شدن همراه است درحالی که اکسولوتل در تمامی عمرش لارو باقی میماند و اگر رشد کند بالغ نمی شود.
اکسولوتل خویشاوندی نزدیکی با سمندر مکزیکی دارد، سمندر در جزیره زندگی میکند اما اکسولوتل کاملا وابسته به آب می باشد. هر دو آنها دارای شش میباشند اما تنفس اصلی آنها بیشتر از آبشش است که در طول بدن و در میان پوستشان قرار دارد.اکسولوتل فقط هر دو یا سه روز یکبار نیاز به غذا دارد. غذای آنها تشکیل شده از بچه قورباغه(لارو قورباغه)، حشره نرم، کرم و ماهیان کوچک همچنین گوشت خام چرخ کرده را نیز میتوانند بخورند.
آکواریومی که شامل اکسولوتل باشد باید حداقل 15 تا 20 سانتیمتر عمق و بین 14 تا 20 درجه سانتیگراد دما داشته باشد. هیچ ماهی دیگری نباید در آکواریوم باشد چون ازطرف اکسولوتل مورد حمله قرار گرفته، خورده یا زخمی میشود، همچنین اگر تعداد زیادی اکسولوتل در تانک باشد حتما با هم درگیر میشوند.
اگر شما یک اکسولوتل دارید که پایش را از دست داده است نگران نباشید چون دوباره پایش رشد میکند! اکسولوتل در ترمیم اعضاء بدنش در بین مخلوقات معروف است، آنها میتوانند قسمتهای آسیب دیده بدنشان را احیا کنند یا در صورت قطع شدن آن اعضاء دوباره آنرا اضافه کنند. دم، پوست و هر عضو عمده بدنشان مثل قلب، جکر و کلیه قابل ترمیم یا اضافه شدن است.
اکسولوتل بیشتر طوسی و قهوه ای است ولی به رنگهای طلایی آلبینو (طلایی شفاف) ، سفید شفاف، سیاه شفاف و خالدار نیز یافت می شود.اکسولوتل میتواند بین 20 تا 40 سانتیمتر رشد کرده همچنین بین 10 تا 15 سال عمر کند.
http://sinac.ws/wp-content/uploads/2...ith-hands2.jpg
منبع مطلب:http://worldfish.blogfa.com/category/121
منبع عکس:http://www.google.com/url?sa=i&rct=j...89094841877920
پاسخ : گونه های در حال انقراض
پلنگ آمور (Panthera pardus saxicolor) یا پلنگ منچوری یکی از زیرگونههای پلنگ بومی خاور دور روسیه، شبهجزیره کره و شمال شرقی چین است.
نسل این حیوان در چین و کره از میان رفته و تنها جمعیت بسیار کوچکی از آن در روسیه در مرز چین و کره شمالی باقی مانده که بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۷ تعداد آنها فقط ۱۴ تا ۲۰ پلنگ بالغ و ۵ یا ۶ توله پلنگ است. همین شمار اندک نیز با خطراتی چون توسعه شهرها، ساخت راههای تازه، شکار، بهرهبرداری از جنگلها و تغییرات آب و هوایی روبرویند. از همین رو این حیوان بر لبهٔ پرتگاه انقراض قرار گرفتهاست.
وزن جنس نر پلنگ آمور ۳۲ تا ۴۸ کیلوگرم است و بهندرت نرهایی با وزن ۶۰ تا ۷۵ کیلوگرم دیده شدهاند. مادهها کوچکترند و ۲۵ تا ۴۳ کیلو وزن دارند. مهمترین شکارهای این جانور دو نوع گوزن سیکا و شوکا در کنار خرگوش و گورکن است.
حدود ۳۰۰ پلنگ آمور در باغ وحشهای روسیه، اروپا و آمریکای شمالی موجود است. این پشتوانه ژنتیکی مناسب امکان بقای نسل این حیوان در اسارت و اجرای برنامه رهاسازی در طبیعت را فراهم کردهاست.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%...85%D9%88%D8%B1
پاسخ : گونه های در حال انقراض
فیل ماهی یا بلوگا (Huso huso)، از راسته تاسماهیان، بزرگترین ماهی دریای خزر است. زیستگاه اصلی این آبزی دریای خزر و دریای سیاه است و گهگاه دردریای آدریاتیک هم دیده شده و هماکنون در فهرست گونههای بهشدت در معرض خطر انقراض دارد. خاویار آن گرانترین نوع خاویار است. نمونههایی از آنها با وزنی در حدود ۱۴۰۰ کیلوگرم و سنی بیش از ۱۰۰ سال صید شده است. هر دو یا سه سال یکبار تخم ریزی میکند و بین ۱۴ و ۱۷ سالگی بالغ میشود. طول آن از یک و نیم متر تا بیش از چهار متر است. رکورد صید آن در ایران ۱۲۵۰ کیلوگرم بوده است که از آن ۲۳۰ کیلوگرم خاویار طلایی، که گرانترین نوع خاویار است، استحصال شد.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%...A7%D9%87%DB%8C
پاسخ : گونه های در حال انقراض
کاکاپو ( به زبان مائوری : kākāpō به معنی طوطی شب ) نام پرندهای است که بومی جزیره نیوزلند میباشد . این پرنده پرواز نمیکند و بر روی زمین و معمولاً در شب به بیرون از لانه خود میآید . این پرنده بشدت در معرض انقراض قرار دارد به طوری که همکنون چیزی در حدود شصت و پنج عدد از این پرنده وجود دارد . در گذشته به علت اینکه هیچ دشمن طبیعی نداشت تعداد آنها زیاد بود ولی همکنون و پس از ورود اروپاییان که با خود حیواناتی همانند سگ و گربه آوردهاند نسل این حیوانات در خطر انقراض قرار دارد . این پرنده معمولاً تنها زندگی میکند . این پرنده در هنگام شب به ارتفاعات کوهستان میرود و در طول مسیر خود چالههای کم عمقی حفر می کند.کاکاپو داخل این چالهها می نشیند و به کمک کیسه هوایی که در سینه دارد صدای بسیار بلند و پر حجمی تولید می نماید.این صدا در تمام کوهستان و درههای آن پیچیده و باعث جذب طوطی ماده می گردد.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%...A7%D9%BE%D9%88
پاسخ : گونه های در حال انقراض
کَرکَسِ کالیفُرنیا یک گونه از پرندگان بومی آمریکای شمالی است. اکنون این کرکس فقط در منطقه گرند کنیون، زایون و کوهستانهای غربی کالیفرنیا یافت میشود.
از این گونه فقط ۳۳۶ قطعه مانده است.
کَرکَسِ کالیفُرنیا یک گونه از پرندگان بومی آمریکای شمالی است. اکنون این کرکس فقط در منطقه گرند کنیون، زایون و کوهستانهای غربی کالیفرنیا یافت میشود.
از این گونه فقط ۳۳۶ قطعه مانده است.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%...86%DB%8C%D8%A7
پاسخ : گونه های در حال انقراض
کرگدن جاوهای (Rhinoceros sondaicus) گونهای از خانوادهٔ کرگدنها است. این کرگدن بومی آسیا است. این حیوان طولی در حدود ۳/۱ تا ۳/۲ متر و ارتفاعی در حدود ۱/۴ تا ۱/۷ متر دارد.شاخ این حیوان در حالت عادی اندازهای کمتر از ۲۵ سانتیمتر دارد، که کوچکتر از سایر گونههای کرگدن هاست.
زمانی پراکندگی کرگدن جاوهای دامنهٔ وسیعی از جزایر اندونزی تا آسیای جنوبی و هند و چین را شامل میشد. هم اکنون این گونه در معرض خطر انقراض جدی قرار دارد. فقط دو دسته جمعیت آنها در طبیعت یافت میشود و در باغ وحشها جمعیتی از آنها وجود ندارد. این حیوان نادرترین پستاندار بزرگ روی کره زمین است.
این حیوان در طبیعت میتواند ۳۵ تا ۴۰ سال عمر داشته باشد. زیستگاه اصلی این حیوان جنگلهای بارانی و زمینهای مرطوب است. کرگدنهای جاوهای اغلب به صورت فردی زندگی میکنند. بالغها به غیر از انسان دشمن دیگری در طبیعت ندارند. این حیوان اغلب از انسانها دوری میکند، ولی دیده شده که در هنگام احساس خطر حمله کند. در مورد این گونه به نسبت سایر کرگدنها مطالعهٔ کمتری صورت گرفتهاست.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%...8C%D8%A7%DB%8C
پاسخ : گونه های در حال انقراض
لاکپشت پوزه عقابی (Eretmochelys imbricata) گونهای لاکپشت دریایی است که بهشدت در معرض خطر انقراض قرار دارد. پوزهٔ این لاکپشت برای بیرون کشیدن غذای اصلیش یعنی اسفنج دریایی از لابهلای مرجانها به شکل منقار عقاب درآمده و از همین رو به لاکپشت پوزه عقابی یا منقار کوتاه موسوم گشتهاست.
این لاکپشت به طور گستردهای برای استفاده از گوشت در کشورهایی چون چین و ژاپن صید میشود، استفاده از لاک آن برای ساخت وسایل تزئینی سابقه طولانی دارد و در برخی مناطق از جمله ایران هم تخمهای این خزنده را از شن بیرون کشیده و میخورند. البته در کشورهای عضو معاهده تجارت بینالمللی گونههای در معرض خطر شکار و خرید و فروش این لاکپشت و محصولات به دست آمده از آن ممنوع است.
طول لاکپشت پوزه عقابی ِ بالغ به یک متر میرسد و وزن میانگین آن حدود ۸۰ کیلوگرم است.
تخمگذاری
تخمها و نوزادان این لاکپشت منبع غذایی غنی برای انواع گوناگونی از گوشتخواران، پرندگان، خزندگان، ماهیها و حتی حشرات و ویروسها است. اما با گذر زمان و بزرگتر شدن بچه لاکپشتها آمار مرگ و میر رو به کاهش گذاشته تا جایی که در سنین بزرگسالی تنها کوسه قادر به شکار این لاکپشت است.
وزن تخم لاک پشتهای پوزه عقابی ۲۶ تا ۳۱ گرم، قطر آن حدود ۴۳ میلیمتر و حجم تخمها نیز حدود ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر مکعب است. تخمگذاری این لاک پشت هر ۲ تا ۳ سال یک بار در دو مرحله به فاصله دو هفته تکرار میشود و در هر مرحله لاکپشت مادر ۴۰ تا ۱۵۰ تخم میگذارد. لاکپشتهای ماده به احتمال بسیار زیاد همیشه برای تخمگذاری به زادگاه خود باز میگردند. این حیوان در سن بالای ۳۰ بالغ میشود و تصور میرود عمر آن حدود ۳۰ تا ۴۰ سال باشد.
اهمیت برای انسان
شکار برای استفاده از گوشت و لاک از عوامل اصلی کاهش جمعیت این حیوان است، هرچند در بسیاری از کشورها شکار آن غیر قانونی است. گوشت این حیوان از ۵۰۰ سال پیش از میلاد در چین از غذاهای لذیذ به شمار میرود هرچند به دلیل نوع تغذیه این حیوان ممکن است برای انسان سمی باشد. همچنین سابقهٔ استفاده از لاک این حیوان برای ساخت لوازم تزئینی به یونان و روم باستان میرسد. بیشترین مصرف لاک این حیوان مربوط به ژاپن است، تا سال ۱۹۹۴ که دولت ژاپن واردات لاک این حیوان را ممنوع کرد، هر سال حدود ۳۰ تن لاک ِ لاکپشت پوزه عقابی به این کشور وارد میشد.
تصویر این لاکپشت بر روی اسکناسهای ۲۰ بولیواری ونزوئلا و ۲ ریسی برزیل نقش بستهاست.
لاکپشت پوزه عقابی در ایران
لاکپشت پوزه عقابی یکی از ۴ لاکپشت دریایی است که در خلیج فارس مشاهده شده و یکی از دوگونه لاکپشت دریایی است که در سواحل ایران تخمگذاری میکند. بیشترین زادآوری لاکپشتهای دریایی در ایران به این گونه مربوط میشود، البته در سالهای اخیر زادآوری این گونه به جزایر نخیلو و امالکرم در استان بوشهر و جزایر قشم، شیدور، هندورابی، هنگام و هرمز در استان هرمزگان محدود شدهاست. تعداد موارد حضور این لاک پشت در سواحل ایران حدود هزار تخمگذاری در سال برآورد میشود.
با این که در ایران مصرف گوشت لاکپشت و تجارت لاک آن مرسوم نیست اما خوردن و فروش تخم لاکپشت به دلیل اعتقاد به ارزش غذایی و دارویی بسیار رایج است. بهطوریکه گاه برای جمعآوری تخمها لاکپشت ِ مادر را با چرخ دستی به گوشهای میرانند یا گاهی دیده شده در اطراف لانهای که لاک پشت مادر در حال تخمگذاری است، گروهی از مردم حلقه زده و منتظر پایان تخمگذاری هستند.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%84%...A7%D8%A8%DB%8C
پاسخ : گونه های در حال انقراض
یوزپلنگ آسیایی یا یوزپلنگ ایرانی (نام علمی: Acinonyx jubatus venaticus) یک زیرگونهٔ بهشدّت در معرض خطر انقراض از یوزپلنگ است که اکنون تنها چند ده قلاده از آن در ایران یافت میشود.
این جانور در مناطق بیابانی در سطح منطقه زندگی میکرد و سالهاست که نسل آن در معرض نابودی کلی قرار دارد. نتایج جدیدترین تحقیقات نشان میدهد که بین ۷۰ تا ۱۰۰ یوز پلنگ در چهار منطقه خوارتوران در شهرستان شاهرود، نایبندان در طبس و درهانجیر در بافق وجود داشته باشد. شهرستانهای زرند،نائین و جاجرم نیز نقاط دیگری است که احتمال حضور یوز در آنان میرود. این تخمین نتیجه نقشه برداری زمینی است که توسط بیش از ۱۲۰۰۰ دوربین دید در شب که در مکانهای مختلف کار گذاشته شده بود. همچنین در خرداد ماه سال ۱۳۹۱ در منطقه حفاظت شده درونه شهرستان بردسکن یک قلاده یوزپلنگ آسیایی مشاهده و تصویربرداری شد.
زیستگاه
در حدود ۲۰۰۰ سال پیش یوزها در اکثر نقاط آسیا حضور داشتند اما الان منحصر به نواحی دور افتادهای در بیابانهای ایران شدهاند. یوزها در سرزمینهای باز و علفزارها، دشتهای کوچک، مناطق نیمه بیابانی و سایر مناطقی که میتوان در آن شکار یافت زندگی میکنند. یوز پلنگها را در ایران میتوان در مناطق کویری پیدا کرد که شامل قسمتهایی از استانهای کرمان، خراسان، سمنان، یزد و تهران و مرکزی میشود. همچنین احتمالاً یوزپلنگها در مناطق خشک بلوچستانپاکستان که هنوز شکار یافت میشود وجود دارند. زیستگاههای یوز در ایران به علت پیشروی بیابانها و تبدیل شدن بخشی از زمینهای زیستگاه به زمینهای کشاورزی و مسکونی شدن بخشی دیگر و همچنین از بین رفتن مراتع توسط دامهای اهلی و در نتیجه کاهش تعداد آهو و گوزن که از منابع غذایی یوزها هستند کاهش یافتهاست.
یوز ماده مانند یوز نر محدوده خاصی را تصرف نمیکند و این به آن علت است که مادهها در میان زیستگاههای مختلف در حرکت میباشند و این اهمیت حفظ زیستگاهها را گوشزد میکند. در ایران یوزها پیشتر در کویرها بودند اما به خاطر اینکه در بیابان توسط شکارچیان بسیار راحت شکار میشدند به مناطق مرتفع تر و نیمه کوهستانی پناه بردند و اکنون بیشتر در این نواحی و درهای خشک میان کوهها دیده میشوند.
نام
یوز کلمهایست زبان فارسی که از دیرباز در اشاره به این حیوان بهکار میرفتهاست. یوز از بن مضارع یوزیدن به معنای جستن آمدهاست و بهجهت شباهت ظاهری این حیوان با پلنگ امروزه بیشتر با نام یوزپلنگ شناخته میشود.
چیتا واژهایست هندی که از واژه سانسکریت چیتراکا به معنی «خالخالی» وارد انگلیسی شده و گاهی در فارسی نیز بهکار میرود.
در زبانهای دیگر نامهای گوناگونی برای این حیوان بهکار رفتهاست. در زبان عربی یوز را "فهد" مینامند درحالیکه در افغانستان به آن "تازی پرنگ" (فارسی دری) و "تازی پلنگ" (پشتو) گفته میشود. در پاکستان نیز در زبان براهوئی به آن "یوز" گفته میشود. در زبان سواحیلی نیز که در شرق آفریقا رایج است نام "دوما" را برای این جانور بکار میبرند.
شکل ظاهری
یوزپلنگ سریعترین حیوان روی خشکی است و سرعتش میتواند به ۱۰۰ کیلومتر در ساعت برسد اما تا چند صد متری بیشتر نمیتواند با این سرعت بدود. پوستی نخودی رنگ و با خالهای سیاه و گرد و کوچک دارد، و موهایش زبر و کوتاهاست. این حیوان اندامی کشیده دارد و اندازه بدن یک یوز بالغ ۱۱۲ تا ۱۳۵ سانتیمتر با دمی به اندازه ۶۶ تا ۸۴ سانتیمتر است و وزنش میتواند از ۳۴ تا ۵۴ کیلوگرم باشد. کلاً نرها بزرگتر از مادهها هستند. خطی به نام خط اشک از گوشه چشم این حیوان تا گوشه لبش امتداد یافتهاست که این خط در نوع ایرانی ضخیم تر از نوع آفریقایی است.
تغذیه
یوزها، غزالها و گوزنهای کوچک را شکار میکنند. در ایران بیشتر شکارشان آهو و جبیر و قوچ و میش ٬بز و کل و حتی خیلی وقتها خرگوش و دیگران حیوانات از قبیل حتی روباهها و شغال را شکار میکنند کلاً هر حیوانی را در بیابان بیابند میتوانند شکار کنند. دیده شده که یوز پلنگ بز و گوسفند را نیز شکار کردهاست اما به ندرت پیش میآید که به حیوانات اهلی حمله کند و معروف نیست که به انسانها نیز حمله کرده باشد. یوز پلنگها در ایران به فلات مرکزی محدود شدهاند. مهمترین علتی که باعث کاهش شکارهای اصلی این حیوان از قبیل قوچ و میش شده از بین رفتن چراگاهها به علت چرا بیش از اندازه حیوانات اهلی میباشد. همچنین از دیگر علل تهدید کننده جمعیت این حیوان در ایان استخراج معادن در زیستگاههای این جانور است.
روش شکار کردن یوزها به این صورت است که ابتدا با احتیاط به طعمه نزدیک میشوند و یک فاصله ۱۰۰ تا ۲۰۰ متری را با آن حفظ میکنند٬و پشت ناهمواریهای زمین ٬بوتهها یا دیگر پوششها خود را پنهان میکنند و ناگهان حمله میکنند. سرعت یوز در مسافت کوتاه بسیار قابل توجهاست و از هر شکار یا حتی حیوان شکارچی سیعتر است. حتی یوز از یک سگ شکاری و یک کانگورو بسیار سریعتر است. اما این سرعت را نمیتواند در مسافت طولانی حفظ کند. یک سگ شکاری نمیتواند از یک گوزن هندی سبقت بگیرد اما ژنرال مک آلیستر دیدهاست که یک یوز یک گوزن نر سیاه را در حالی که از فاصله ۳۶۰ متری به سمتش دویده شکار کردهاست.
اما در ایران چون یوزها طعمههایشان بیشتر در مناطق نیمه کوهستانی زندگی میکنند دیگر به این صورت شکار نمیکنند بلکه در آبشخورها کمین کرده تا از غفلت طعمه استفاده کنند. در ایران به علاوه حیوانات بومی که شکار یوز میشوند دیده شده در شمال کشور حتی از گیاهان مانند انجیر وحشی نیز تغذیه کردهاند.
سیر تاریخ تکامل
یوزپلنگ زمانی در عربستان و هند و تمام ایران و مرکز آسیا و افغانستان و پاکستان محدود بود و در ایران و شبه قاره هند که بسیار زیاد بود. یوزپلنگها تنها گربه سانانی هستند که میتوانند اهلی شده و برای شکار آموزش بینند. گفته شده امپراتور مغول هندوستان ٬اکبر شاه، حدود ۱۰۰۰ قلاده یوزپلنگ در یک زمان داشتهاست. چیزی که در بسیاری از نقاشیها و مینیاتورهای ایرانی و هندی نشان داده شدهاست، محدودههایی برای نگهداری یوز پلنگ در تعداد زیاد است. نگهداری این حیوان بسیار پیچیدهاست: به طور مثال میزان باروری این حیوان در اسارت بسیار پایین است و نرخ مرگ و میر در میان تولههای این حیوان به علل ژنتیکی بسیار زیاد است و همچنین این حقیقت که ماده در این حیوان انتخاب کننده جفت است و نمیتوان دو یوز نر و ماده را در کنار هم گذاشت تا خودشان جفت شوند چون ممکن است با هم جفت گیری نکنند و ماده، نر را نپسندد. و این عوامل باعث شده میزان تولید مثل این حیوان در اسارت بسیار پایین باشد. دانشمندان به یک حقیقتی در باره یوزها پی بردهاند و آن این است که بدن تمام یوزها از یک سیستم ایمنی کاملاً مشابه بهره میبرد و در واقع یک بیماری کشنده میتواند همه یوزها را به طور مشابه از پای در آورد و هیچ یوزی ار آن جان سالم به در نبرد. و این مشابهت در زنهای ایمنی بدن به خاطر پیوند خوردن یوزها در ۱۲۰۰۰ سال پیش است که باعث شباهت ژنی آنها به همدیگر گردیدهاست. در واقع بوجود آمدن یک نمونه قوی در آینده غیرقابل پیش بینی است.
در گذشته، زیستگاه یوز پراکندگی وسیعی از شبه جزیره عربستان تا هندوستان و ترکمنستان داشتهاست. اما در قرن اخیر بر اساس اطلاعات موجود نسل یوز آسیایی جز در ایران در سایر کشورها منقرض شدهاست: عراق ۱۹۲۹، کویت ۱۹۴۲، هند ۱۹۴۷، قزاقستان ۱۹۷۰، پاکستان ۱۹۷۲، ترکمنستان ۱۹۷۳، عربستان ۱۹۷۳، امان۱۹۷۷.
در ابتدای قرن ۲۰ یوز در بسیاری از نواحی در آستانه انقراض قرار داشت و آخرین ادله عینی از یوز در هندوستان مربوط به سه عکس است که در سال ۱۹۴۷ گرفته شدهاست. در سال ۱۹۹۰ به نظر میرسد که یوز تنها در ایران باقیمانده باشد. در سال ۱۹۷۰ برآورد شده بود که ۲۰۰ یوزپلنگ در ایران وجود دارند. اما اخیراً زیست شناس ایرانی هرمز اسدی تخمین زدهاست که تعداد یوزها در ایران بین ۵۰ تا ۶۰ قلاده باشد و از این تعداد نیز بیشترشان در بیابانهای مرکزی ایران و بقیه در نواحی خشک بین مرز ایران و پاکستان هستند. در مناطقی که یوزها زندگی میکنند محلیها گفتهاند که بیش از ۱۵ سال است که آنها را ندیدهاند.
نگهداری
بعد از انقلاب حفظ حیات وحش در ایران اهمیت خود را از دست داد و یوزپلنگها همراه غزالها شکار میشدند و در نتیجه تعدادشان به سرعت رو به افول نهاد. و در نتیجه اقدامات بعد از انقلاب در ایران اکنون این جانور در لیست جانوران در معرض خطر انقراض قرار گرفتهاست. بعضی بررسیهای آقای اسدی در سال ۱۹۹۷ نشان دادهاست اگر میخواهیم نسل یوز در ایران هم منقرض نشود باید یک اقدام عاجل در مورد افزایش جمعیت غزالها و حفظ زیستگاه آنها انجام دهیم.
دشمن طبیعی یوز، سگ گله و پلنگ است. برخلاف تصور اکثر مردم، یوزها حیوانات آرامی هستند و هرگز به دامهای اهلی حمله نمیکنند. ورود دام به زیستگاه یوز از تهدیدات اصلی زندگی یوزپلنگ است، علاوه بر اینکه سگ گله ممکن است به یوز حمله کند، چوپانان هم به محض رویارویی با این حیوان با تصویر احتمال حمله یوز به دامها، حیوان را با تیر یا سنگ میزنند.
از سوی دیگر، با توجه به اینکه وجود آب در زیستگاه اصلی یوز که دشتهای باز و تپه ماهورهای واقع در مناطق استپی و بیابانی است، یک موهبت محسوب میشود، دام و بخصوص شتر وقتی سر آبشخور یا چشمه میآیند، آن را اشغال میکنند و دیگر نه یوز و نه طعمههایش به آنجا نمیروند. در نتیجه طعمههای یوز مهاجرت میکنند یا میمیرند و به دنبال آن زندگی یوز هم تحت تاثیر قرار میگیرد.
گفتنی است که غذای اصلی این حیوان را آهو، جبیر، قوچ و میش، کل و بز و خرگوش تشکیل میدهد که امروزه به دلیل شکار بیرویه شکارچیان غیرمجاز مجهز به خودروها و موتورسیکلتهای قدرتمند صحرایی، جمعیت آنها نیز به شدت در حال کاهش است.
تهدیدات
تغییرات زمینی تأثیرگذارترین عامل در اکوسیستم یوزپلنگ میباشد. آزار اذیت از طرف انسان، کاهش زیستگاهها و پراکنده شدن زیستگاهها، گسترش بیابانها و شکار منابع غذایی یوزپلنگها مثل غزالها و مخصوصا شکار حیوانات برای سرگرمی یا برای تجارت از علل کاهش نسل این حیوان بودهاست. بر طبق گزارش سازمان محیط زیست کشور این کاهش مخصوصا در بین سالهای ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۱ بودهاست.
اکنون یوزپلنگها در تعداد بسیار کم و در نواحی پراکنه زیست میکنند و این غلظت کم جمعیتی به خاطر کاهش جمعیت قوچ و آهو به علت از بین رفتن مراتع و همزمان با آن آزار و ادیت یوزها از سوی انسان میباشد.
از جمله دیگر عوامل تهدید کننده زیستگاه یوزپلنگها در ایران، احداث جاده از وسط منطقه حفاظت شده کوه بافق است که به رغم تلاشها هنوز این پروژه متوقف نشده است.
زغال سنگ، مواد مخدر و یوز پلنگ: زغال سنگ، آهن و مس سه فلزی هستند که در سه استان در ایران و میان زیستگاههای یوز پلنگ یافت شدهاند. تخمین زده میشود در دو منطقه زغال سنگ بافق و آهن نایبند بیشتر جمعیت یوزپلنگها بیرون از منطقه حفاظت شده باشند. خود استخراج معدن تهدیدی برای یوزها نیست. بلکه خطر اصلی به خاطر احداث جاده برای این معدن و رفتوآمد انسان در این جاده باعث نزدیکی بین انسان و یوز میشود و دسترسی انسانها را به یوز در مخصوصا بیرون از مناطق حفاظت شده افزایش میدهد. در مرز ایران و افغانستان و پاکستان هنوز گذرگاههایی وجود دارد که تبهکاران مسلح و قاچاقچیان مواد مخدر از آن طریق مواد مخدر را در مرکز و غرب ایران پخش میکنند٬آنها باید باید برای این کار از میان زیستگاههای یوز گذر کنند و یوزها مخصوصا در بیون از مناطق حفاظت شده تلفات بسیاری میدهند. سه کشور ایران ٬افغانستان و پاکستان نمیتوانند کاری اساسی ترتیب دهند. این اطلاعات بر طبق تحقیقات آقای اسدی در سال ۱۹۹۷ بودهاست اما اکنون اطلاعات موثقی در دسترس نیست.
تلاش برای حفظ یوزپلنگ آسیایی
پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی، با همکاری برنامه توسعه سازمان ملل و سازمان حفاظت ازمحیط زیست در سال ۲۰۰۱ شروع به کار کرد. برای کار مطالعاتی و حفاظتی، ۵ منطقه انتخاب شد که گمان میرفت ۸۰ درصد یوزهای ایران در آن مناطق پراکندهاند. پارک ملی توران، پارک ملی کویر در استان سمنان، منطقه حفاظت شده بافق و پناهگاههای حیاتوحش دره انجیر و نایبندان در استان یزد.
آمار موجود از یوز آسیایی
با اینکه آمار یوز آسیایی را در ایران گاهی بین ۵۰ تا ۶۰ قلاده و در کل، کمتر از ۱۰۰ قلاده عنوان کردهاند، این اعداد را "حدس کارشناسی" می دانند. چرا که یوزپلنگ حیوانی به شدت مخفی کار و فراری از انسان است، به راحتی خود را در طبیعت استتار میکند و گستره زیستگاهش بسیار وسیع است. همه این عوامل دست به دست هم میدهند تا آمارگیری از این گونه کاری بسیار مشکل شود. بهترین روش آمارگیری از یوز در ایران را استفاده از دوربین تلهای عنوان میکند. دوربینهای تلهای نوعی از دوربینهای اتوماتیک هستند که با عبور حیوان از جلوی چشمی دوربین، فاصلهای ۱۵ متری را عکس میگیرند. در واقع این دوربینها حضور حیوان را هم بواسطه تغییر شدت نور دریافتی در لحظه عبور درمییابند و هم از روی درجه حرارت بدن حیوان. ابتدا گذرگاههای یوز را از روی ردپای حیوان مشخص کرده، سپس دوربینهای تلهای را در آنجا کار گذاشته میشود. خالهای روی بدن یوز، مانند اثر انگشت انسان، منحصربهفرد است. بنابراین از روی عکسها، تعداد یوزها را در آن فاصله، مشخص کرده و با انجام کارهای آماری جمعیت یوز آن ناحیه را تخمین میزنند.
کار آماری انجام شده بر اساس تعداد یوزهای ثبت شده در زیستگاههای استان یزد برآورد ۸ تا ۱۲ یوز در این ایستگاهها را نشان میدهد و میتوان با حدود اطمینان ۹۵٪ از حضور ۹ تا ۱۸ یوز در این منطقه سخن گفت. برآوردهای پیشین جمعیت ۳۳ تا ۴۸ پوزپلنگ را برای استان یزد تخمین میزد. جمعیت کل یوزپلنگ ایرانی نیز در برآوردهای قبلی در سال ۱۳۷۶، تعداد ۵۰ تا ۱۰۰، در سال ۱۳۸۳ جمعیت ۵۰ تا ۶۰، و در سال ۱۳۸۷ تعداد ۷۰ تا ۱۰۰ یوزپلنگ ایرانی تخمین زده شده بود.
پروژه برآورد جمعیت یوزپلنگ ایرانی در استان یزد از دی ماه ۱۳۹۰ تا فروردین ماه ۱۳۹۱ به همت پروژه حافظت از یوزپلنگ ایرانی، انجمن یوزپلنگ ایرانی، و انجمن پنترا انجام شده و طی آن جمعا ۱۰۰ دستگاه دوربین تلهای در زیستگاههای بافق، دره انجیر، آریز و سیاهکوه در این استان کار گذاشته شد و برای رسیدن به نتایج نهایی باید کار در زیستگاههای میاندشت، عباسآباد، نایبندان، راور، خارتوران و پارک ملی کویر نیز انجام شده و مجموع نتایج گردآوری شود.
نصب گردنبند ردیاب برروی یوز
ژانویه سال ۲۰۰۷، پروژه رادیوتله متری و نصب گردنبندهای ردیاب روی یوزآسیایی برای نخستین بار به صورت عملی آغاز شد. طرف ایرانی این پروژه سازمان حفاظت محیط زیست، دفتر برنامه توسعه سازمان ملل (یو ان دی پی) در ایران و پروژه حفاظت از یوز آسیایی و طرف خارجی آن هم انجمن حفاظت از حیات وحش آمریکا (دبلیو سی اس) است. گردنبند ردیاب (جی. پی. اس کولار) شامل یک فرستنده و گیرنده رادیویی و قطعهای برای تنظیم زمان بازشدن قلاده است. هدف از نصب این ردیاب بدست آوردن اطلاعاتی در مورد زیستگاه، توقف گاه، مسیرهای رفتوآمد و مهاجرت یوز است. این گردنبندها، آنتن زمینی دیگری دارد که اگر از یک فاصلهای به گونه نزدیک تر شویم، بدون دسترسی مستقیم به گردنبند، اطلاعات توسط امواج (یو. اچ. اف) به دستگاهی زمینی منتقل میشود و از کل این اطلاعات، میتوان به رفتارشناسی این حیوان پی برد. وزن این گردنبدها ۲۸۰ گرم است. محدودیت زمانی این گردنبند باتری آن است که جی پی اس آن تا دوسال میتواند فعال بماند. گردنبندها طوری تنظیم میشوند که بعد از گذشت ۱۸ ماه، خودبهخود باز میشوند و از روی سیگنالهایی که میفرستد، جای آنها شناسایی میشود. برای گرفتن یوز در محل گذر آنها، تلههایی گذشته میشود که مجهز به فرستنده سیگنال هستند. به محض اینکه حیوان در این تلهها میافتد، تیم به محل مورد نظر رفته و دامپزشک تیم اقدام به بیهوش کردن یوز میکند. نمونه برداری از خون و بافت حیوان، نصب گردنبند و جاگذاری میکروچیپی در پشت گردن یوز از اقدامات بعدی است. بعد از آن از دارویی برای به هوش آوردن حیوان استفاده میشود تا حیوان، بیهوش در طبیعت نماند و خطراتی تهدیدش نکند.
در تاریخ
یوزپلنگ آسیایی از دیرباز مورد توجه انسانها بوده است و از آنجا که به سادگی اهلی میشود، در شکار طعمههایی چون غزال به انسانها کمک می کرده است. در میان آثار باستانی، مهری مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد در میانرودان این جانور را در حالی که قلادهای بر گردن دارد در کنار مربیش به تصویر میکشد. شاهان آشوری از یوزها برای شکار بهره میگرفتند. در سوریه و فلسطین، جنگجویان صلیبی از شکار آهو توسط یوز سخن به میان آوردهاند. گزارش شده است که یکی از شاهان سده پانزدهم میلادی در ارمنستان گلهای از یوزها به شمار صد عدد از این جانوران داشت.
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%DB%8C%...A7%DB%8C%DB%8C
پاسخ : گونه های در حال انقراض
آرُوانا (Arowana) یا زباناستخوانی گونهای ماهی از خانواده استخوانزبانان است.
آروانا معمولاًَ تا ۶۰ سانتیمتر رشد میکند ولی تا ۱ متر هم ممکن است در خارج از آکواریوم رشد کنند.
انواع
1- آروانای نقرهای (آروانای سیلور)2- آروانای آسیایی (آروانای آسیایی طلایی- آروانای آسیایی قرمز- آروانای آسیایی نقرهای)3- آروانای خالخالی4- آروانای کوتوله (آروانای شمالی)5- آروانای آفریقایی6- آروانای مشکیآروانا قرمز
پر طرفدارترین نژاد آروانا های آسیایی ، خانواده آروانا های قرمز محسوب میشود که به چندین زیر گونه و نژاد مختلف تقسیم میشود.آروانا چیلی رد یا قرمز چیلی ، آروانا سوپر رد یا قرمز بی نهایت ، آروانا قرمز خونی ، آروانا نارنجی و ... از زیر گونه های آروانا قرمز محسوب میشوند که در مارکت های گوناگون و متفاوتی هستند.آروانا سوپر رد
با نام انگلیسی Super Red Arowana قرمز ترین زیر گونه آروانا های قرمز محسوب میشود.بدنی کشیده تر و باریک تر به نسبت سایر گونه های آروانا دارد و قرمزی آن شفاف تر و پر رنگ تر است.آروانا سوپر رد بسیار سریع تر از آروانای رد چیلی یا چیلی رد رنگ میگیرد و مناسب علاقهمندان کم صبر تر است.آرواناچیلی رد
با نام انگلیسی Chili Red Arowana گران قیمت ترین نژاد آروانا قرمز است و رکورد گران ترین آروانا متعلق به فروش این ماهی می باشد.زادگاه این ماهی در اندونزی و جزیره کالیمانتان می باشد.آروانا چیلی رد نسبت به سوپر رد بدنی پهن تر و فین های بلند تری دارد و در زمان بلوغ بسیار با شکوه و با وقار میشود. نسبت به آروانا سوپر رد دیرتر رنگ میگیرد و در اوج رنگ بدنش نارنجی خیلی خیلی پر رنگ میشود.ارزش این ماهی در اندونزی به حدی است که مجازات هایی نظیر حبس های طولانی مدت برای قاچاقچیان آن در نظر گرفته شده است. تنها راه تشخیص خلوص نژاد و مرغوبیت یک آروانا قرمز چیلی رد کم سن و کوچک ، خرید از فارم های معتبر و با اسم و رسم میباشد و در غیر این صورت ، تشخیص کیفیت آن نیاز مند تجربه بسیار بالا در تکثیر و بزرگ کردن آروانا قرمز است.خلق و خو
از نظر رفتاری علاقهمند به مبارزه با آرواناهای همتای خود است – علاوه بر این آروانا یک ماهی جهنده است، یعنی اگر در آکواریوم خود میخواهید آروانا نگهداری کنید حتماً باید آکواریومتان درب داشته باشد زیرا آرواناها از داخل آب به بیرون میپرند و میتوانند پرشهای بلند و حیرت آوری انجام دهند. با افزایش اندازهشان، توانایی و احتمال پرش آنها نیز افزایش مییابد. از یک سرپوش سنگین برای آکواریومتان استفاده کنید چرا که آنها به راحتی میتوانند با یک ضربه به سرپوش آن را لق کنند و به کناری بزنند.
آرواناها تمام مدت در حرکت هستند که احتمالاًَ بخاطر جستجو برای غذاست و یا حتی برای طلبیدن حریف. معمولاًَ رفتار مثبتی را از خود بروز میدهند. از ترساندن آنها بپرهیزید و تانک جدا شده بچه ماهیها را از آنها دور نگاهدارید. یک آروانای بالغ به راحتی میتواند تانک را بشکند.
شرایط و محل نگهداری
دکور
رفتار آرواناها در یک تانک خالی (آکواریوم فاقد دکور) بسیار ناراحت مینماید. ممکن است صدماتی هم به قسمتهایی از بدن خود بزنند ولی رویهم رفته رفتارشان در تانک دکور شده بسیار آرام تر است.گیاهان
در اضافه کردن گیاهان زنده و طبیعی به تانکتان آزادی کامل دارید چرا که آروانا گیاهخوار نیست. ممکن است با ضربهای، گیاهان را سست کند ولی مطمئناًَ تصادفی است نه عمدی. گیاهان را در دو انتهای تانکتان قرار دهید.محل امن
مخفی نمیشود ولی کمی به دکور آکواریوم علاقهمند است.شرایط آب
آب تمیز ضروری است.همزیستی
میتوانید این ماهی را با سیکلیدهای کوچکتر نگاهدارید. البته نه در اندازهای که برای بلعیدن توسط آروانا مناسب باشند. همچنین میتوانید آنها را با اسکارهای کوچک و گلدفیشهای بزرگ نگاهدارید. اگر سیچلایدهای شما رفتارهای خشونت آمیزی از خود بروز میدهند - همانند زمانی که برای تولید مثل آماده شدهاند - باید سیکلیدهای مهاجم را جابجا کنید. ضمناًَ نوع شنای سیکلیدها که خیلی نزدیک به سایرین حرکت میکنند میتواند به پولکهای آروانای شما صدمه بزند.دما: بین ۷۵ تا ۸۰ درجه فارنهایت / ۲۳ تا ۲۶ درجه سانتیگراد
منبع:http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%...A7%D9%86%D8%A7