-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
16 آذر ماه
=========================
16 آذر 1392
امضای تفاهمنامه همکاری میان کتابخانه مجلس و کتابخانه آستان قدس رضوی
به منظور استفاده بهینه و بهرهگیری متقابل از ظرفیتها، امکانات و خدمات علمی و پژوهشی تفاهمنامه همکاری میان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی منعقد گردید.
به گزارش روابط عمومی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی توافقنامه همکاری و تعامل سازمانی به منظور همکاری در تبادل و اشتراک منابع اطلاعاتی میان دو نهاد کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به امضا رسید.
این توافقنامه که به امضای دکتر محمد رجبی رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس و دکتر محمدهادی زاهدی رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی رسیده است، همکاریها میان طرفین را با بهره گیری متقابل طرفین از منابع اطلاعاتی، ظرفیتها و فرصت های پژوهشی، مطالعاتی، فرهنگی و تخصصی را افزایش خواهد داد.
براساس این تفاهم نامه طرفین در طراحی و اجرای طرحهای پژوهشی راهبردی، کاربردی، افکارسنجی موردنیاز و ارائه مشاوره به مسئولین بخشهای خطی، سنگی، سربی، دیجیتال و فنی و نیز اعزام مشاوران برحسب نیاز طرفین همکاری و مشارکت خواهند داشت.
همچنین برگزاری کلاسها و دورههای آموزشی، حفظ و نگهداری کتب خطی، چاپ سنگی، دیجیتال، کتابخانه مجازی برای کتابداران حسب نیاز طرفین، دیجیتالسازی کتب خطی، اسناد قدیمی، عکسهای قدیمی و موارد دیگر حسب نیاز طرفین و همچنین تبدیل نسخهی دیجیتال به میکروفیلم و تبادل آنها بین طرفین از دیگر مفاد این تفاهمنامه است.
بخش دیگر این تفاهمنامه در مورد واگذاری کتب، نشریات و روزنامههای مکرر منتشره از سوی طرفین قرارداد، ارائهی خدمات به پژوهشگران و محققان معرفی شده از طرفین به طور ویژه، ارسال متقابل فهرستهای نرمافزارهای امانی و آرشیو نشریات و محصولات مکتوب از سوی طرفین میباشد.
همچنین امکان بررسی، انتخاب و واگذاری کتب لاتین، کتب چاپی و نشریات مازاد و تکراری در صورت نیاز از سوی طرفین، واگذاری تصویر نسخههای خطی، سنگی و چاپ سربی و نشریات (حسب نیاز طرفین برطبق آئیننامههایی که در صورت نیاز به تدریج تدوین خواهد شد.)، و امکان دریافت سیاهه پایاننامهها و کتابهای لاتین انتخاب عناوین مرتبط جهت دریافت تصویر از این آثار از سوی طرفین نیز وجود خواهد داشت.
برگزاری سخنرانیهای علمی، هماندیشی و نشستهای تخصصی، سمینارها و همایشهای علمی و فرهنگی مشترک، برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی و نمایشگاههای علمی و پژوهشی مشترک در موضوعات مورد علاقهی طرفین و فراهم کردن تسهیلات لازم برای بهرهبرداری متقابل از امکانات نرمافزاری نظیر بانکهای اطلاعات و دسترسی به کتابخانههای دیجیتال از دیگر مفاد این تفاهمنامه میباشد.
همچنین تبادل دانش و محصولات علمی، فرهنگی طرفین،ایجاد زمینههای لازم برای بهرهگیری از ظرفیت و توانمندیهای پژوهشگران دو طرف در امور آموزشی، پژوهشی، هیئتهای تحریریه نشریات، مشاوره و نظارت بر طرحهای پژوهشی از مفاد این تفاهمنامه است.
کتابخانه آستان قدس رضوی و مجلس با لینک کردن وبسایتهای طرفین، در زمینه تألیف و ترجمه متون و انتشار کتب، نشریات و ویژهنامههای علمی، فرهنگی و آموزشی و پژوهشی نیز همکاری خواهند داشت.
شایان ذکر است که این تفاهمنامه از تاریخ عقد آن به مدت سه سال کامل شمسی اعتبار داشته و در صورت تمایل طرفین تمدید خواهد شد.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
17 آذر ماه
===========================
درگذشت "حسين مكي" سياستمدار، مورخ و نويسنده معاصر (1378ش)
درگذشت "حسين مكي" سياستمدار، مورخ و نويسنده معاصر (1378ش)حسين مكي در سال 1290ش به دنيا آمد. وي پس از گذراندن تحصيلات مقدماتي، به تهران رفت و به خدمات دولتي پرداخت. مكي بعد از شهريور 1320 و ايجاد فضاي باز سياسي، فعاليتهاي رسمي خود را در مطبوعات آغاز كرد و نوشتههاي تاريخي، تحقيقي و ادبي او، بخش مهمي از مندرجات روزنامههاي درجه اول تهران بود. او در اين زمان نخستين جلدهاي كتاب تاريخ بيست ساله ايران را به نگارش درآورد و به شهرت رسيد. مكي در سالهاي بعد به عضويت حزب ايران و حزب دموكرات ايران درآمد و اين، سرآغاز براي فعاليتهاي سياسي او در مجلس پانزدهم و شانزدهم و هفدهم گرديد. او از طرفداران سرسخت دكتر مصدق به شمار ميرفت و در مبارزات ملي كردن صنعت نفت، تلاش زيادي از خود نشان داد. مكي عضو هيئت خلع يد از كمپاني جنوب بود و به علت خدماتش، به سرباز فداكار ملقب گرديد. وي پس از كودتاي 28 مرداد 32، به حاشيه رانده شد و هنگامي كه در سال 1339، به فعاليتهاي سياسي روي آورد، رژيم مانع فعاليت مكي شد. حسين مكي از آن پس به كارهاي علمي و ادبي روي آورد و آثار متنوعي را به نگارش درآورد. تاريخ بيست ساله ايران در هشت جلد، كتاب سياه در هشت جلد، خاطرات سياسي در دو جلد، زندگاني سيد حسن مدرس در دو جلد، وقايع سي تير و تصحيح ديوان مشتاق و فرخي يزدي از جمله آثار اوست. حسين مكي، به عنوان آخرين فرد از رجال و اطرافيان دكتر محمد مصدق در جريان ملي شدن صنعت نفت، سرانجام در اواسط آذر سال 1378ش در 88 سالگي در تهران درگذشت.
===========================
تولد "آلفرد تنيسون" شاعر و اديب برجسته انگليسي (1809م)
تولد "آلفرد تنيسون" شاعر و اديب برجسته انگليسي (1809م)آلفرد تنيسون، اديب معروف انگليسي در هشتم دسامبر 1809م در انگلستان به دنيا آمد. وي از كودكي نزد پدر آموزشي عميق در زبان و موسيقي يافت و از فنون عالي صرف و نحو و غناي كلام شاعرانه برخوردار گشت. تنيسون در 18 سالگي اولين ديوان شعري خود را به نام اشعاري از دو برادر منتشر كرد و پس از ورود به دانشگاه، در ميان گروهي از جوانان همفكر، به توسعه و پرورش استعداد شاعرانه خود پرداخت. وي طي سالهاي بعد ديوان اشعار ديگري در دو جلد و نيز چندين منظومه ديگر منتشر نمود كه شهرت فراواني را نصيب او ساخت، به طوري كه در چهل سالگي به سمت ملك الشّعرايى دربار انگلستان منصوب شد. وي از آن پس نيز اشعار فراواني سرود و برخي از اشعارش در رديف زيباترين اشعار انگليسي جاي گرفت. منظومههاي وي گاه بيانگر اميدها و ترديدهاي نسل اوست و گاه به تبيين آرزوهايش در سفر به سرزمينهاي دور سخن ميگويد. تنيسون براي نسل خود، مبيّن و مفسر افسانههاي كهن و قرون وسطايى و نقاش پراحساس صحنههاي حقيرانه زندگي جاري است و علاوه بر آن توانسته است به جريانهاي فلسفي و علمي زمان خود، شكل خاص بخشد. گرچه شهرت تنيسون در نسل بعد رو به كاهش نهاد، بااين حال، نامش به عنوان شاعر بزرگ در ادبيات انگليس باقي ماند. اشعار تنيسون از لحاظ تلفيق واژههاي آهنگين، اوزان پخته، تصاوير دقيق و فشردهْ بسيار درخشان است. اشعار او بيانگر آگاهي و ارزشهاي فكري و اخلاقي عصر ويكتوريا و طبقه اجتماعي حاكم بر آن زمان ميباشد. به همين دليل از اواخر قرن نوزدهم به بعد، از سوي شاعران انگليسي و امريكايى، متهم به احساساتي بودن، بيروحي، كم مايگي فكري و مليتگرايىِ كوتهنظرانه شد. با اين حال در سالهاي بعد حتي منتقدان نيز مهارت وي در اوزان و تصويرسازي را ستودهاند. آلفرد تنيسون سرانجام در 24 مه 1892م در 83 سالگي درگذشت. تنيسون درباره خود گفته است: من شاعري نيستم كه همواره از خود سخن ميگويد، اين صداي شعر است كه از وجود من بيرون ميآيد.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
18 آذر ماه
===========================
مرگ "ساموئل ريچارْدْسون" نويسنده و داستانسراي معروف انگليسي (1761م)
مرگ "ساموئل ريچارْدْسون" نويسنده و داستانسراي معروف انگليسي (1761م)ساموئل ريچارْدْسون، رمان نويس انگليسي در پنجم فوريه 1689م در انگلستان به دنيا آمد. وي در ابتدا به كارآموزي در يك چاپخانه مشغول شد و علاوه بر فراگيري فنون چاپ و تصحيح نمونههاي كتاب، با مطالعات فراوان بر وسعت فكر و اطلاعات خود افزود. ريچاردسون از 20 سالگي به نويسندگي روي آورد تا اين كه با انتشار پِمْلا يا تقواي اجر يافته در 4 جلد به شهرت فراواني رسيد. پيروزي اين اثر چنان قاطع و قابل توجه بود كه هر كس آن را نخوانده بود به بيذوقي و ركود ذهن متهم ميگشت. وي در سالهاي بعد كتاب سرگذشت بانويى جوان در 7 جلد و تاريخ سِرْچارلْزْ گرانديسون را در 7 جلد نگاشت كه اين دو كتاب نيز موفقيت زيادي به دست آوردند. ريچاردسون از آن پس از داستاننويسي دست برداشت و به جمعآوري قطعههاي برگزيدهاي از كتابهايش پرداخت كه شامل كلمات قصار و عبارتهاي حكيمانه و اخلاقي بود. در واقع، ادراك ريچاردسون درباره دگرگوني و انقلاب روح فرد و ايمان پرشور و راسخ او به تقوا و فضيلت و شيوه پرهيجان رمانهايش، موجب پيروزي و محبوبيت فراوانش نزد كساني ميشد كه تشنه رمانهاي سرگرمكننده بودند و همچنين تجزيه و تحليلي كه در اين كتابها از قلب و روح آدمي به عمل آمده بود، برايشان سود فراوان داشت. در سالهاي بعد، شهرت ريچاردسون به خارج از انگلستان كشيده شد و الهامبخش بسياري از نويسندگان اروپا گشت. در حقيقت، ريچاردسون پدر رمان تحليلي در انگلستان شناخته شده و داستاننويسي انگليسي را به طرزي كه امروزه معمول است پايه گذاري نموده است. ساموئل ريچاردسون سرانجام در نهم دسامبر 1761م در 72 سالگي درگذشت. درباره او گفتهاند كه هيچ نويسندهاي قبل از ريچاردسون نتوانسته است چنين عميقانه قلب و روح آدمي را بشكافد و مورد تجزيه و تحليل قرار دهد.
===========================
درگذشت "گوسْتاوْ لوبون" مستشرق و نويسنده معروف فرانسوي (1931م)
درگذشت "گوسْتاوْ لوبون" مستشرق و نويسنده معروف فرانسوي (1931م)گوسْتاوْ لوبون، دانشمند متفكر و نويسنده فرانسوي متخصص در تاريخ تمدن اسلامي در سال 1841م در فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي دروس مقدماتي، به تحصيل در رشته پزشكي پرداخت و در اين رشته فارغالتحصيل شد. دكتر لوبون از پزشكاني بود كه به اين نكته پي برد كه در پيكر انسان نيرويى است كه با هر درد و درماني رابطه مستقيم دارد و شخص را زودتر از هر چيز رنجور ميسازد و بهتر از هر چيز درمان ميبخشد. وي دريافت كه روح انسان نيرويى است كه هم پزشك است و هم بيمار، هم درد است و هم دارو؛ همان چيزي كه اگر دردمند شد ديگر داروي پزشكان به درمان آن توانا نيست و نيروي طب در برابر آن، ناتوان خواهد شد. لوبون دانست كه پزشك بايد بيشتر از راه روان، بيمار را شفا بخشد زيرا انسان در ميان جماعت زندگي ميكند و در پيرامون جامعه رنجور ميشود و جامعه روان، او را رنجور ميگرداند. وقتي كه روان، بيمار شد، بدن هم بيمار ميشود. پس پزشك بايد روان پزشك هم باشد. از اين رو، گوستاو لوبون راه نزديكي بين روان و پيكر آدمي را پيمود و از كالبد به روح پرداخت و جان و تن را به يكديگر نزديك ساخت. وي در اين زمينه به بررسيهاي عميقي درباره روابط آن دو با يكديگر پرداخت و اساس تحقيقات خود را بر روانشناسي قرار داد. با اين حال، آن چه گوستاو لوبون را به شهرت رساند، تحقيقات تاريخي و اجتماعي او بود چرا كه به بررسي درباره روانشناسي اجتماعات مختلف و توسعه و تكامل فرضيه روانشناسي اجتماعي علاقه تامّي داشت. وي اساس تحقيقات اجتماعي خود را بر روانشناسي قرار داد و براي شناختن روحيات ملل مختلف به سير و سياحت پرداخت. لوبون همچنين كتابهاي متعددي در اين موضوع نگاشت كه مورد استقبال متفكران كشورهاي گوناگون، قرار گرفت و به زبانهاي مختلف ترجمه شد. گوستاو لوبون در سياحتهاي طولاني خود، مجذوب تمدن مشرق زمين شد و درباره آن، بررسيهاي عميقي به عمل آورد و حاصل آن را در چهار كتاب مشهور خود تحت عنوان تمدن عرب، تمدن هندوستان، تمدن مصري و تمدن عرب در اندلس انتشار داد. دكتر گوستاو لوبون سرانجام در نهم دسامبر 1931م در نود سالگي در نزديكي پاريس درگذشت.
===========================
"ژان کالون "نویسنده و روحانی بزرگ فرانسوی ،پس از 55 سال زندگی به دستور کلیسای کاتولیک در آتش سوزانده شد
" .ژان کالون "روز 21 ژانویه 1509 میلادی در" نویون "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .از آثار مهم این نویسنده روحانی کتاب معروف دینی او" تعالیم دین مسیح "را میتوان نام برد .وی از نویسندگان دوران رنسانس فرانسه محسوب میشود .به روز 21 ژانویه1509 مراجعه شود
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
19 آذر ماه
===========================
تولد خانم "اميلي ديكِنْسون" بانوي شاعر امريكايي (1830م)
تولد خانم "اميلي ديكِنْسون" بانوي شاعر امريكايي (1830م) خانم اميلي ديكِنْسون، بانوي شاعر امريكايى در دهم دسامبر 1830م در ايالت ماساچوست امريكا به دنيا آمد. اميلي در ابتدا در زادگاهش و سپس در يك كالج به تحصيل پرداخت اما به سبب آنكه عميقاً از تعليم و تربيتي چنان خشك و خشونتآميز رنج ميبرد، دنباله تحصيل را رها كرد و در خانه به وسيله معلم خصوصي و مطالعات شخصي بر وسعت معلومات خود افزود. ديكنسون در اواسط عمر به دنبال آشنايى با برخي نويسندگان معروف امريكا، به ادبيات علاقهمند شد و با الهام از آثار آنان، اشعار فراواني سرود. سالهاي پاياني عمر اميلي ديكنسون به انزوا و گوشهگيري در زادگاهش گذشت و او بيشتر وقتش را به پرورش گل و سرودن شعر مصروف داشت. از وي نزديك به دو هزار قطعه منظوم بر جاي مانده كه تنها سه منظومه از آنها در زمان حياتش انتشار يافت. پس از مرگ، اشعار او به صورت يادداشتهاي پراكنده و گاه با خط ناخوانا در گوشه و كنار اتاقش پيدا شد كه شش سال پس از مرگش در ديواني انتشاريافت و پيروزي عظيمي در ادبيات امريكا به دست آورد. همچنين چاپ كامل اشعار ديكنسون 38 سال پس از مرگ وي در سال 1924م اتفاق افتاد. به طور كلي، نميتوان اشعار ديكنسون را به عصري معيّن، منسوب كرد. اشعار وي از رنج درون و شكنجه پنهاني او حكايت دارد كه همه در قطعههاي كوتاه و موجز چون رباعي و با وزني خاص و قالبي ساده گنجانده شده و از قدرت عجيب در تصوير و ترسيم و از نفوذ فراوان و از سبكي پاكيزه و اعجابآور برخوردار است. بيآنكه بتوان اميلي ديكنسون را با شاعري معين سنجيد، ميتوان او را در شمار چند تن بانوي شاعر بزرگ جهان به شمار آورد كه شهرتش پس از مرگ، روزافزون شد واشعارش در نسل بعد، نفوذ بسيار يافت. خانم اميلي ديكنسون، سرانجام در پانزدهم مه 1886م در 56 سالگي درگذشت.
===========================
تولد "پير لوئيس" شاعر و داستانسراي فرانسوي (1870م)
تولد "پير لوئيس" شاعر و داستانسراي فرانسوي (1870م) پيِر لوئيس، اديب و نويسنده فرانسوي در دهم دسامبر 1870م در بلژيك به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات متوسطه، براي ادامه تحصيل در رشته فلسفه به پاريس رفت و پس از آشنايى با ادباي آن شهر، مجله ادبي لاكونك را بنيان نهاد. لوئيس از همين زمان نخستين اشعارش را در اين مجله منتشر كرد كه مورد تحسين قرار گرفت. وي در سالهاي بعد آثار متعدد ديگري به نگارش درآورد كه با به نمايش درآمدن برخي از آنها، شهرت فراواني نصيب لوئيس نمود. پيِر لوئيس مدتي نيز به كارهاي تحقيق و تفسير متون پرداخت كه بعضي از آنها را منتشر كرد و بعضي را در نامههايي براي دوستان فرستاد. وي در اشعار خود، درخشانترين رنگ و جلاي نوشتههاي مكاتب زمان را جمع كرده و توجه به زيبايي و قالب را در درجه اول اهميت قرار داده است. پيِر لوئيس ده سال آخر عمر را در عُزلت گذراند و سرانجام در چهارم ژوئن 1925م، در 55 سالگي درگذشت.
===========================
انتصاب دکتر اتحادیه به سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان»
طی حکمی از سوی دکتر محمد رجبی، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی دکتر منصوره اتحادیه به سمت سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان» منصوب شد.
دکتر رجبی طی حکمی «دکتر منصوره اتحادیه» را به عنوان سردبیری فصلنامه «اسناد بهارستان» که مجله علمی – ترویجی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی میباشد، منصوب نمود.
متن حکم به این شرح است:
استاد ارجمند سرکار خانم دکتر منصوره اتّحادیه (نظام مافی)
نظر به سوابق برجسته سرکار عالی در پژوهشهای تاریخی و اسنادی، با تشکر از پذیرش همکاری با این کتابخانه، به سردبیری فصلنامه علمی – ترویجی «اسناد بهارستان» فصلنامه مطالعات اسناد و تاریخ پارلمان منصوب میشوید؛ انشاءالله تدابیر ارزشمند آن استاد محترم و کوشش عوامل اجرایی نشریه، مایهی ارتقا و توسعهی پژوهشهای تاریخی و اسنادی خواهد بود.
توفیقات روزافزون شما و همکاران محترم را از درگاه خداوند متعال، مسئلت دارد.
محمد رجبی
رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد
مجلس شورای اسلامی
===========================
برگزاری نکوداشت منوچهر ستوده در دانشگاه تهران
«نکوداشت مقام علمی استاد منوچهر ستوده (در صدمین سال زندگانی استاد)» در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برپا میشود.
بهنقل از انجمن علمی دانشجویان تاریخ دانشگاه تهران، «نکوداشت مقام علمی استاد منوچهر ستوده (در صدمین سال زندگانی استاد)» سهشنبه (19 آذرماه) با سخنرانی استادان و پیشکسوتان حوزههای تاریخ، فرهنگ و ادبیات در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برپا خواهد شد.
این برنامه که به پیشنهاد و حمایت استاد محمدرضا شفیعیکدکنی برگزار میشود با سخنرانی دکتر مهدی محقق، دکتر محمدابراهیم باستانیپاریزی، دکتر محمدعلی اسلامیندوشن، دکتر شیرین بیانی، دکتر احمد اقتداری، دکتر مظاهر مصفا، دکتر امیربانو کریمی، دکتر شفیعیکدکنی و دیگر استادان پیشکسوت تاریخ، ادبیات و فرهنگ همراه خواهد بود.
منوچهر ستوده، متولد 28 تیرماه 1292 در محله عودلاجان تهران، ایرانشناس، جغرافیدان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر است. وی تاکنون بیش از 50 عنوان کتاب و 286 مقاله نوشته است. «تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس»، «فرهنگ گیلکی»، «فرهنگ کرمانی»، «جغرافیای اصفهان»، «تاریخ گیلان و دیلمستان»، «فرهنگ نائینی»، «تاریخ بدخشان» و کتاب 10 جلدی «از آستارا تا استارباد» شامل آثار و بناهای تاریخی گیلان، مازندران و گلستان برخی از آثار وی بهشمار میروند.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
20 آذر
===========================
"فریدریش هولدرلین "شاعر و فیلسوف بزرگ آلمان در قرون هجدهم و نوزدهم میلادی پس از 73 سال زندگی تواصم با ؟؟ فراوان بدرود حیات گفت .
وی روز 11 سپتامبر 1770 میلادی در یکی از شهرهای ایالت" وورتمبرگ "متولد شده بود و تحصیلات مذهبی داشت .از مهمترین آثار این مرد بزرگ" شناخت یکتایی - برادری - غفلت در فلسفه و داوطلب "را میتوان نام برد.
===========================
همایش بینالمللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا
سومین «همایش بینالمللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا» 20 و 21 آذرماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می شود.
انجمن جامعهشناسی ایران و پژهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با حمایت انجمن بینالمللی جامعهشناسی این همایش را برگزار می کنند.
گسترش روابط و همکاریهای علمی منطقه ای و بین المللی علوم اجتماعی ایران، تا در جریان این تعاملات، ایجاد جریانهای فکری فعال برای جلب توجه عالمان علوم انسانی و اجتماعی به سمت ظرفیتهای فرهنگی و اندیشهای در حوزه فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی،تلاش برای شکل گیری مفاهیم و نظریههای ناظر به مسائل اجتماعی خاص جهان اسلام و زمینهسازی برای ایجاد انجمنهای منطقه ای علوم اجتماعی و جامعهشناسی مهم ترین اهداف برگزاری این همایش اعلام شده اند.
نخستین همایش بین المللی تفکر اجتماعی و جامعه در خاورمیانه و شمال آفریقا خرداد 1390 (آوریل 2011) در تهران و دومین همایش در تیرماه 1391 (ژوئن 2012) در استانبول برگزار شد.پیش از این بنا بود بنا بود که سومین همایش در خرداد ماه امسال در دبی برگزار شود که با وجود برنامه ریزیهای صورت گرفته، حدود یک ماه مانده به زمان برگزاری از طرف میزبان لغو شد. برای جلوگیری از انقطاع در برگزاری سالانه همایش، بنا شد سومین همایش با همکاری پژوهشگاه علومانسانی و مطالعات فرهنگی و انجمن جامعهشناسی ایران در تهران برگزار شود.
دکتر سید جواد میری که در کنار دکتر سیدحسین سراج زاده دبیری علمی این همایش را بر عهده دارد در توضیح جزئیات برگزاری این همایش گفت:«محدودیت زمانی دشواریهایی برای سازمان دهی و اجرای یک همایش به خصوص همایش بین المللی به همراه دارد و می تواند موجب کاستیهایی شود. با این حال تلاش شده تا آنها به حداقل برسند. خوشبختانه در این فرصت محدود استقبال قابل قبولی از همایش شد و جمعا 127 چکیده مقاله دریافت شد که 22 تای آنها از طرف نویسندگان خارجی و 105 چکیده توسط نویسندگان داخلی ارسال شدند. متاسفانه به دلیل محدودیت وقت همایش، همه مقالههای دریافتی امکان ارائه در کنفرانس پیدا نمیکنند ولی همه آنها در کتاب چکیده مقالهها در دو بخش فارسی و انگلیسی، چاپ شده اند و مقالههای منتخب پس از داوری در یکی از مجلههای انجمن جامعهشناسی ایران و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر خواهند شد.»
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
21 آذر
===========================
درگذشت "علي اصغر سروش" اديب و مترجم ايراني (1361ش)
درگذشت "علي اصغر سروش" اديب و مترجم ايراني (1361ش) دكتر علي اصغر سروش در سال 1287 ش به دنيا آمد و پس از اتمام تحصيلات، به كار تحقيق و ترجمه پرداخت. سروش علاوه بر ترجمه كتب از زبان فرانسه به فارسي، به زبانهاي انگليسي و عربي نيز تسلط كامل داشت. از آثار اين مترجم گرانقدر ميتوان به فرهنگ متشابهات زبان فرانسه، امپراتوري روم و آغاز مسيحيت و نيز تمدنهاي باستاني خاور نزديك اشاره كرد. اين نويسنده و مترجم معاصر به هنگام فوت، 74 سال داشت.
===========================
درگذشت "غلامرضا قدسي نژاد" شاعر معاصر (1368 ش)
درگذشت "غلامرضا قدسي نژاد" شاعر معاصر (1368 ش) غلامرضا ميرزاجاني متخلص به قدسي - كه بعدها نام خود را به قدسينژاد تغيير داد - مشهور به غلامرضا قدسي مشهدي، در سال 1304ش در مشهد به دنيا آمد. او در دروس ادبي اديب نيشابوري ثاني شركت جست و فقه و اصول را نزد سيدهاشم قزويني فرا گرفت. از شانزده سالگي به سرودن شعر پرداخت و پس از مدتي با همكاري دوستانش به تأسيس انجمن ادبي فردوسي مشهد اقدام نمود. قدسي مشهدي دلبسته غزل به سبك هندي بود و شيوههاي ديگر را نيازمود. فعاليت سياسي قدسي از زمان حكومت دكتر مصدق آغاز شد و با زبان شعر از نهضت ملي ايران حمايت نمود. قدسي پس از كودتاي 28 مرداد 32 به مبارزه با رژيم پهلوي پرداخت و در دو نوبت دستگير و بيش از چهار سال در زندان بود. او پس از رهايي از زندان به ترجمه و تصحيح كتب اشتغال ورزيد. استاد قدسي نژاد پس از پيروزي انقلاب به تدريس در دانشكده ادبيات دانشگاه مشهد مشغول بود. ياران پيامبر، شعر امروز و غزل معاصر خراسان از آثار اوست. غلامرضا قدسي سرانجام در 21 آذر 1368ش در 64 سالگي درگذشت و در يكي از غرفههاي حرم مطهر امام رضا(ع) به خاك سپرده شد.
===========================
تولد "گوسْتاو فلوبِر" نويسنده معروف فرانسوي (1821م)
تولد "گوسْتاو فلوبِر" نويسنده معروف فرانسوي (1821م) گوستاو فلوبر يكي از نويسندگان طراز اول فرانسه، در 12 دسامبر 1821م در شهر روان فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي راهي پاريس شد و به فراگيري علم حقوق، پرداخت. فلوبر از جواني به ادبيات عشق ميورزيد، از اين رو حقوق را رها كرد و براي رهايى از سر و صداي پاريس، در ويلايى در منطقهاي طبيعيْ، زندگي را ادامه داد. وي در طي اين سالها آثاري را به نگارش درآورد و به شهرت فراواني رسيد، هرچند مخالفتهايى را نيز برانگيخت. هنر فلوبر در نوع خود بينظير است. او گرچه آثار متعددي ندارد ليكن همان چند كتابش هر يك از شاهكارهاي جهان ادب به شمار ميرود. در دوراني كه رمانتيسم و احساسگرايى اوج ترقي خود را ميپيمود، فلوبر در ترويج رئاليسم و واقعبيني و حقيقتجويى تلاش فراواني نمود و موفقيت زيادي نيز به دست آورد. درچشم فلوبر فقط متفكرين و هنرمندانْ، آدم حساب ميشوند زيرا در نظر او هيچ چيز به قدر معرفت، ارزش ندارد و هنر نيز در قاموس او چيزي جز راه وصول به معرفت نيست. او معتقد است كه عقايد مذهبي و فلسفي، دستخوش تبديل و زوال است و تنها هنر، ثابت و پايدار ميباشد. هنر با انگيختن احساس زيبايى پرستي، در دنيا نفوذ ميكند و حتي خود قادر است دنياي تازهاي بسازد كه همان شاهكار هنري است. فلوبر در واقع خط رابط يا نقطه پيوندي است ميان دو عصر كه جريان رمانتيسم رابه رئاليسم وصل ميكند. در شيوه انشاي فلوبر، كلمهها بسيار بجا و مناسب و در جاي صحيح نشانده شده است. تجسم و برجستگي وصفها، بسط معاني و مفاهيم و دقت وسواس و وجدان هنري و زيركي فراوان در تجزيه و تحليل، فلوبر را از استادان مسلم جهان در فنّ داستاننويسي ساخته است. درباره وي گفتهاند: نخستين هنر فلوبر در نويسندگي كه به محض نظر افكندن به آثارش به چشم ميخورد، قالب و شكل داستان است كه نزد نويسندگان، كم نظير است و نزد عامه مردم، نامرئي. در واقعْ قدرت اثر، چنان خوانندگان را تحت تسلط خود قرار ميدهد كه بيآن كه باور داشته باشند، حتي در قعر وجودشان رسوخ مييابد، همچون خورشيد كه نابينايان را گرم ميكند، بيآن كه نورش را به چشم ببينند. برخي از آثار فلوبر بدين قرارند: تربيت احساساتي، نوامبر، مكاتبات در 13 جلد، مهمان نواز و مهمترين اثرش با نام مادام بواري. گوستاو فلوبر سرانجام در 8 مه 1880م در 59 سالگي جان سپرد.
===========================
انتشار چهلونهمین شماره نامه فرهنگستان
چهلونهمین شمارۀ نامۀ فرهنگستان منتشر شد. که همانند شمارههای پیشین، شامل بخشهای گوناگون، از جمله سرمقاله، مقاله، نقد و بررسی، تحقیقات ایرانشناسی، گلچینی از دیرینهها، فرهنگستان، تازههای نشر، اخبار و نامههاست.
در بخش مقالۀ این شماره عناوین زیر دیده میشود: «چند نکتۀ دیگر دربارۀ کُنج یا گَنج»، فتحالله مجتبائی؛ «حیرت در پیشگاه خدا»، نصرالله پورجوادی؛ «بررسی حکایات عرفانی از جهت صدق و کذب»، علی خزاعیفرید؛ «راهی به سوی عاقبت خیر»، کوروش کمالی سروستانی؛ «بررسی عروضی غزلهای منزوی»، مهدی فیروزیان.
در بخش «نقد و بررسی» این شماره از نامۀ فرهنگستان نیز سه مقاله آمده است: «معرفی و تصحیح چند بیت از رودکی» به قلم مسعود قاسمی؛ «نظری به تصحیح دیوان شیخ امینالدین محمد بلیانی»، از حسین جلالپور؛ «نگاهی به متون طبری»، نوشتۀ محمدصالح ذاکری.
در بخش «تحقیقات ایرانشناسی» دو مقاله درج شده است: «ورنر زوندرمان» به قلم بدرالزمان قریب و «کارکرد بازارگانی نزد رستم و دیگر پهلوانان طبقۀ جنگاورِ هندواروپایی» تألیف بهار مختاریان. همچنین در بخش «گلچینی از دیرینهها» مقالهای با عنوان «مکاتبات امیرمهدی بدیع و محمدعلی جمالزاده» به قلم جعفرشجاع کیهانی آمده است. در بخش «فرهنگستان» این شماره نیز این مطالب به چشم میخورد: «ارتباط پنهان (تحلیل انتقادی گفتمان نامهای تجاری در تبلیغات)»، زهرا ابوالحسنی؛ و کارنامۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سال 1390.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
22 آذر
===========================
امروز، "برنارد کوهن "یکی از شخصیتهای معروف علمی و ادبی ایالات متحده آمریکا در قرن بیستم میلادی ،در" نیویورک "در خانوادهای یهودی قدم به عرصه وجود گذاشت .
وی تحصیلات خود را در رشته فیزیک به پایان رسانید ولی بعدها به علوم اجتماعی علاقمند شد و ادامه فعالیت وی در این راه سبب شد تا امروزه از او به عنوان یکی از صاحب نظران امور تعلیم و تربیت جهان یاد شود .از او چند اثر مهم باقی مانده است.
===========================
درگذشت استاد "سيد غلامرضا سعيدي" نويسنده و مترجم (1367ش)
درگذشت استاد "سيد غلامرضا سعيدي" نويسنده و مترجم (1367ش) استاد سيد غلامرضا سعيدي، نويسنده، مترجم و محقق متعهد ايراني، در سال 1274 ش در يكي از روستاهاي توابع شهرستان بيرجند در استان خراسان به دنيا آمد و در زادگاه خود و سپس در بيرجند به آموختن دانش پرداخت. وي در 21 سالگي پس از فراگيري علوم طبيعي، رياضي و نجوم و زبانهاي عربي، فرانسوي و انگليسي، به تدريس مشغول شد و سالها بعد در تهران مجله فروغ علم را با همكاري دوستان منتشر كرد. استاد سعيدي طي سفرهاي بسياري كه به پاكستان و هندوستان نمود تحت تأثير افكار و انديشههاي علامه اقبال لاهوري قرار گرفت و همين موضوع موجب شد تا پس از فراگيري زبان اردو، تعدادي از آثار اين انديشمند اسلامي را به فارسي ترجمه كند. از استاد سعيدي در حدود شصت اثر در زمينههاي تاليف و ترجمه به جاي مانده كه زندگاني عمارياسر، فرد و اجتماع، برنامههاي انقلاب اسلامي و ترجمه اقبالشناسي از آن جملهاند. اين محقق فرزانه سرانجام در آذرماه سال 1367ش در 91 سالگي دار فاني را وداع گفت و در تهران به خاك سپرده شد.
===========================
مرگ "ساموئل جانسون" منتقد و نويسنده مشهور انگليسي (1784م) (ر.ك: 18 سپتامبر)
مرگ "ساموئل جانسون" منتقد و نويسنده مشهور انگليسي (1784م) (ر.ك: 18 سپتامبر) ساموئل جانسون (به انگلیسی: Samuel Johnson) شاعر، نویسنده، منتقد و فرهنگنویس برجسته انگلیسی قرن هجدهم میلادی است. از مهمترین آثار او میتوان به «فرهنگ زبان انگلیسی»، «زندگی شاعران» و «راسلاس» اشاره کرد.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
23 آذر
===========================
امروز، "ژئوفری دوویل هاردوئن "ادیب و مورخ بزرگ فرانسوی در قصری به نام" هاردوئن "نزدیک" تروی "متولد شد .
وی که از خانوادهای مشهور و سرشناس بود ،بعد از پایان تحصیلات به مطالعات تاریخی مشغول شد و سپس به تنظیم وقایع جنگهای معروف صلیبی پرداخت و تاریخ کامل این جنگها را نوشت .وی روز 30 ژوئن 1213 بعد از 63 سال زندگی بدرود حیات گفت .به روز30 ژوئن 1213 مراجعه شود
===========================
امروز، "رایش - ماریا ریلکه "شاعر و ادیب قرون 19 و 20 آلمان در شهر" پراک "پایتخت امروزی چکاسلواکی قدم به عرصه وجود گذاشت .
به سبب سبک خاص وی در ادبیات و شعر ،او را" شاعر اندیشههای والا "لقب دادهاند و او ،نیم قرن یک تاز میدان ادبیات آلمان بود .ریلکه به سال 1926 میلادی بعد از 51 سال زندگی بدرود حیات گفت .به روز 18 ژانویه 1926 مراجعه شود
===========================
امروز، "تئودور - استورم "شاعر ونوولیست و ادیب بزرگ آلمان در قرن 19 میلادی ،بعد از 71 سال زندگی بدرود حیات گفت .
اشتورم در روز 28 مه1817 میلادی در" هوسون "در توابع ایالت" شلسویک "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .وی نه تنها در نوولنویسی استاد بود ،بلکه در شعر نیز دست داشت و" افسانه چلیک "از بهترین آثار اوست .به روز 28 مه 1817 مراجعه شود
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
24 آذر
===========================
درگذشت "سلمان ساوجي" غزل گو و قصيده سراي بزرگ ايراني (778 ق)
درگذشت "سلمان ساوجي" غزل گو و قصيده سراي بزرگ ايراني (778 ق)خواجه جمال الدين سلمان بن علاءالدين محمد ساوجي معروف به سلمان ساوجي از بزرگترين شاعران قصيدهسرا و از غزل گويان نيكو سخن قرن هشتم هجري ميباشد. زندگي سلمان بيشتر در دربار امراي آل جلاير (ايلكانيان) و در بغداد كه پايتخت آنان بود، سپري شده است. سلمان را ميتوان آخرين قصيده سراي بزرگ ايران بعد از مغول دانست و او از همهي معاصران خود، بهتر از عهدهي تتبع قصايد شاعران قصيده سراي قرن پنجم و ششم هجري برآمده است. او در علوم و فنون متداول زمان خود به درجهاي از كمال رسيد كه توانست به مدد ذوق خدادادي در سخن سرايى و شاعري، از نامداران عصر خود شود. مجموع اشعار سلمان در حدود يازده هزار بيت است. وي در همهي زمينهها و قالبهاي شعري، ذوق آزمايى كرده و به اعتقاد محققين، در زمينهي شعر، استاد مسلّم بوده است. مهارت و استادي او در شاعري تا بدان پايه بوده كه حافظ شيرازي او را ستوده است. در اشعار سلمان، گرايشهاي عارفانه موجود است و اعتقادات او در اين زمينه به خوبي در اشعارش جلوهگر است. در ديوان اشعار سلمان، قصايد ديني در توصيف خداوند متعال و رسول گرامي اسلام نيز وجود دارد كه برخي از آنها از نظر قدرت تشبيه و شيوايي زبان، بسيار زيبا هستند. از سلمان ساوجي، دو داستان منظوم با نامهاي فراق نامه و جمشيد و خورشيد نيز باقي مانده است.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
25 آذر
===========================
محكوميت "روژه گارودي" نويسنده فرانسوي در دادگاه پاريس (1998م)
محكوميت "روژه گارودي" نويسنده فرانسوي در دادگاه پاريس (1998م) در 16 دسامبر 1998م روژه گارودي فيلسوف و نويسنده مسلمان فرانسوي به جرم انكار جنايت عليه بشريت در كتاب خود به نام اسطورههاي بنيادين سياست اسرائيل، در دادگاه تجديد نظر پاريس محكوم شد. گارودي در اين كتاب، ثابت كرد كه صهيونيستها با نازيها در جنگ جهاني دوم همكاري داشتند و صهيونيستها براي جلب نظر افكار عمومي به منظور ايجاد كشوري در فلسطين، كوشيدهاند با مظلومنمايى خود، جنايات آلمان هيتلري عليه يهوديان را بزرگ نشان دهند. گارودي همچنين در اين كتاب، رقم شش ميليون يهودي را كه گفته ميشود توسط آلمان نازي قتلعام شدهاند، بسيار اغراقآميز خواند، چرا كه كل جمعيت يهوديان در آن زمان، اين مقدار نبوده است. با محكوميت گارودي در اين دادگاه كه با فشار صهيونيستها بود، آزادي بيان و قلم در فرانسه كه ادعا ميكند مهد آزادي است، مخدوش شد.
===========================
تولد "جورج سانتايانا" فليسوف و نويسنده اسپانيايي (1863م)
تولد "جورج سانتايانا" فليسوف و نويسنده اسپانيايي (1863م) جورج سانْتايانا، شاعر، نويسنده و فيلسوف معروف اسپانيايى - امريكايى در شانزدهم دسامبر 1863م در مادريد اسپانيا به دنيا آمد. وي در نه سالگي به امريكا سفر كرد و در آنجا در دانشگاه هاروارد به تحصيل پرداخت. سانتايانا مدتها در امريكا به تنهايى و ناراحتي ميزيست و عاقبت در سال 1913م پس از اقامت 31 ساله در امريكا به برلين رفت. وي در برلين فلسفه يونان را فرا گرفت و سپس در كمبريج انگلستان، اين مطالعات را ادامه داد. سانتايانا در نهايت پس از چند سال تحقيق و تدريس، در ايتاليا اقامت گزيد و دِيرنشيني، منزوي گرديد. وي اگرچه شاعري بود كه عالمانه ميسرود اما به خاطر فلسفه، دست از شاعري برداشت. فلسفه سانتايانا مخلوطي از فلسفه افلاطون و عقايد كاتوليكي است. هر چند وي به نظريه وحدت وجود اعتقادي نداشت و تاكيد ميكرد كه خدايى وجود ندارد اما بر اين عقيده بود كه اديان، قصههاي زيبايى هستند، ايمان داشتن به خدا خوب است و نبايد نسبت به افسانههاي اديان انتقاد نمود. اين عقايد، نتيجه دستگاه فلسفي نااستوار اوست، چرا كه ميخواست با چشم باز، خواب ببيند و از دنيا كنارهگيري كند بدون آن كه آن را دشمن بدارد. سانتايانا يك ماتِرياليست و مادهگرايى به تمام معناست كه ماده را بنيان هستي و همه پديدهها را محصول آن ميداند. او به جاودانگي عقل ايمان دارد و گرچه فيلسوفي است مادي، اما تعريف كاملي از ماده كه مبناي عقيدهاش باشد، ندارد. سانتايانا در آثاري كه در اواخر عمرش پديد آورد، تاثير ايمان به ناشناختن در دنياي كاملا مادي و زندگي بشري را مورد تاكيد قرار داده است. آثار او به علت وسعت نظر و استادي در نويسندگي، خوانندگان فراواني داشته است كه برخي از آنها عبارتند از: حيات عقل، قلمرو روح، قلمرو ماده و احساس زيبايى. كتابهاي سانتايانا به غير از "آخرين پيرايشگر" مقبوليتي نيافتند. روي هم رفته، او از گمنامي ادبي خويش اندوهگين بود. با اين حال، ميگفت: حُسن اندوه و حسرت آن است كه، گذران است. طبيعت با دلخوشيِ احمقانهاي كه زندگي نام دارد، ما را لحظهاي سرگرم ميسازد و سپس به خواب فراموشي فرو ميبَرَد. پس بياييد از آن يك لحظه بيداري، بهترين استفاده را بكنيم. بدبختيهاي زودگذر آن را فراموش كنيم و شاديهاي زودگذر آن را غنيمت شماريم و سپاس بداريم. بالاخره، براي تولد و مرگْ، راه چارهاي نيست جز آن كه از حدّ فاصل اين دو بهره بگيريم. ولي طوري بهره برگيريم كه شادي ما مايه تلخكامي همسايهمان نشود. سانتايانا در يكي از غزلهاي خود نوشته است: بهشت آن است كه آدمي با همه چيز در صلح و صفا باشد. جورج سانتايانا سرانجام در 25 سپتامبر 1952م در 89 سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
26 آذر
===========================
امروز، "آلساندرو مانتزونی "یکی از نویسندگان و شعرای معروف ایتالیا در قرن نوزدهم میلادی ،در" میلان "قدم به عرصه وجود گذاشت .
با وجودی که خانوادهاش مردمی متعصب و مذهبی بودند و خود او نیز مدتها تعلیمات مذهبی دید ،معهذا به ادبیات روی آورد و از مشاهیر ادبی ایتالیا گردید" آلساندرو مانتزونی "روز 26 مارس 1873 میلادی بعد از 88 سال زندگی مرد .به روز 26 مارس 1873 مراجعه شود
===========================
امروز، "رابرت - لویی - بالفور - استونسون "نویسنده بزرگ انگلیسی پس از 44 سال زندگی پر نشیب و فراز ،بدرود حیات ادیمبورگ گفت .
وی روز 13 نوامبر سال 1850 میلادی در پایتخت اسکاتلند متولد شده بود .با وجودی که همه تربیت و تحصیلاتش در انگلستان بود ،همیشه خود را اسکاتلندی میدانست" جزیره گنج و دکتر جکیل و مستر هاید "از بهترین آثار او محسوب میشوند .به روز 13 نوامبر 1850 مراجعه شود
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
27 آذر
===========================
رویداد مهمی در این روز ثبت نشده
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
28 آذر
===========================
درگذشت شاعر معاصر "عباس يميني شريف" (1368 ش)
درگذشت شاعر معاصر "عباس يميني شريف" (1368 ش) استاد عباس يميني شريف، متخلّص به يميني در سال 1298 ش در تهران به دنيا آمد. وي در سال 1319 به دانشسراي عالي راه يافت و از اين زمان علاقه به شعر گفتن و داستان نويسي براي كودكان در او بيشتر شد. در سالهاي بعد، شعرهاي يميني در مجلههاي مختلف چاپ شد و به سردبيري مجله بازي كودكان انتخاب گرديد. از 1324 ش برخي اشعار وي وارد كتب درسي دبستان شدند و از سال 1335 به عنوان مدير مجله تازه تأسيس كيهان بچهها فعاليت نمود و تا سال 1358 با آن همكاري مينمود. استاد يميني در 1336 باشگاه بچهها را تأسيس كرد و در 1341 با همكاري عدهاي از فرهنگيان باسابقه به تأسيس مؤسسه فرهنگي و غيرانتفاعي شوراي كتاب كودك همت گماشت كه هدف از آن، راهنمايي و مشورت با نويسندگان، شاعران، تصويرگران و مترجمان علاقمند به آثار كودكان و نوجوانان بود. در سال 1350 به همت وي جايزه نقدي يميني شريف تأسيس شد و از آن تاريخ به بعد، هرساله، اين جايزه به بهترين اثر چاپ شده در حوزه ادبيات كودكان، تعلق ميگرفت. استاد يميني در 1357 نيز انجمن پژوهشهاي آموزشي را بنيان نهاد. يميني شريف در زمينه ادبيات كودكان، صاحب آثار گوناگوني است كه از اين ميان ميتوان به كتابهاي: قصههاي شيرين، داستان عروسك، سيامك و سفيدك و پلنگ يكهتاز اشاره كرد. عباس يميني شريف پيش از اين در سال 1346 ش به دريافت جايزه بينالمللي يونسكو به مناسبت تأليف بهترين كتاب سال در ايران نائل شده بود. استاد يميني سرانجام در 28 آذر 1368 در هفتاد سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
29 آذر
===========================
مرگ "فرانسوا رابْلِه" اديب و نويسنده برجسته فرانسوي (1553م)
مرگ "فرانسوا رابْلِه" اديب و نويسنده برجسته فرانسوي (1553م) فرانسوا رابْلِه، رماننويس، اديب و پزشك فرانسوي در دهم ژانويه 1494م در اين كشور به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در صومعهاي نزديك زادگاهش انجام داد و پس از آموختن الهيات و حكمت و فلسفه به سِلك روحانيون مذهبي درآمد. اين امر بيشتر به سبب شوق او در فراگرفتن علوم ادبي يونان و روم بود تابه سبب تمايلش به علوم مذهبي و الهي. رابله از آن پس مدتي به سير و سفر و مطالعه و ثبت خاطرات خود پرداخت و با بسياري از فاضلان و اديبان بزرگ زمان آشنايى يافت. او همچنين پس از طي دروس دانشگاهي در رشته پزشكي، به طبابت پرداخت و چندين متن پزشكي را به زبان يوناني با تفسيرهاي شخصي منتشر كرد. رابله همچنين كتاب گارْگانْتوا و سپس رمان بزرگ پانتاگروئل را انتشار داد كه از جانب برخي مقامات علمي و مذهبي به اتهام منافي اخلاق بودن محكوم گرديد و باعث شد كه وي مقام و جايگاه روحانيت خود را ازدست دهد. با اين حال انتشار جلدهاي دوم تا پنجم اين اثر، باعث شهرت زيادي براي رابله شد و با ارائه تغييراتي در جلدهاي بعد، سعي كرد تا رضايت مقامات مذهبي را جلب نمايد. رابله از نظر مورخان، مرد تحول بود و در دوره تحول ميزيست. وي از آسايش ميگريخت و تشنه تجسس و تبحر بود. همه وقت خود را با شوق و شيفتگي فراوان به آموزش ميگذراند. او نمونه كامل عهد رُنِسانس به شمار ميآمد كه ميكوشيد تا فلسفه و معنويات زمان را در پرتو انديشههاي باستاني، نو گرداند. رابله بيش از هر چيز، در شيوه انشاء و به كار بردن قواعد زبان و بر جا نشاندن درست كلمه و تناسب در تركيب كلام، هنرمندي و استادي دارد و در نوشتهها، روح مضحكهآميز و هزل و مطايبه فصيح و شيوا را با قدرت نويسندگي ميآميزد. وي با خطوط وسيع، چهرههاي مختلف انسان را به طور مسخرهآميز ترسيم ميكند و نهاد آدمي را آن چنان كه هست به خواننده القا مينمايد. شگفتي سبك نگارش رابله در آن است كه ميان خنده و دانش، رابطه نزديك برقرار ميدارد. درباره او گفتهاند كه: رابله وجود بشر را به مسخره ميگيرد، وجود خدايان را نيز به مسخره ميگيرد، اما اين كار را با چنان لطفي انجام ميدهد كه نه به بشر لطمه وارد ميآوَرد نه به خدايان. فرانسوا رابله سرانجام در بيستم دسامبر 1553م در 59 سالگي درگذشت.
===========================
درگذشت "جان اشتايْنْ بِكْ" رمان نويس بزرگ امريكايي (1968م)
درگذشت "جان اشتايْنْ بِكْ" رمان نويس بزرگ امريكايي (1968م) جان ارنست اشتاين بك، نويسنده معاصر امريكايى در 27 فوريه 1902م در ايالت كاليفرنياي امريكا به دنيا آمد. وي در 17 سالگي وارد دانشگاه استمفورد شد، اما پس از چند سال تحصيل در رشته زيستشناسي، بدون اخذ دانشنامه، دانشگاه را ترك كرد. اشتاين بك در 27 سالگي اولين اثر خويش با نام فنجان زرين را منتشر كرد و وارد عرصه نويسندگي گرديد. وي در سالهاي بعد با انتشار آثاري ديگر، به اعتبار و تكامل ادبي دست يافت و در شمار اديبان درآمد. اشتاين بك نويسندهاي رئاليست و واقعگرا است كه با سبكي بسيار قوي و محكم و نثري جالب، به تشريح فقر و بيچارگي اجتماع دست زده و حقايق دردناكي از زندگي بيچارگان را بيان مينمايد. شهرت او با نوشتن رمان خوشههاي خشم تكميل شد كه در آن به صورتي هيجانانگيز و مؤثر، زندگي يك خانواده آواره و عصيان كارگران محروم را توصيف كرده است. اين كتاب مورد استقبال مردم قرار گرفت و به دريافت جايزه ادبي پوليتزر، نائل آمد. موضوع اصلي آثار اشتاين بك، رابطه انسان و كائنات است. كتابهاي او هم نماينده نوميدي نويسندهاند و هم نمايانگر روح مبارز او. اشتاين بك كه استاد ادبيات كارگري است، زندگي قربانيان بدبختي را با مهارت و بياني ساده ترسيم كرده است. سبك او از رمانتيسم و وادي شاعرانه به واقعگرايى و شكل آثارش از آرايهها و پيرايههاي زباني به سوي سادگي و روشني تكامل يافته است. اشتاين بك در شرح جزئيات، توصيف مناظر، نماياندن حالات و تأثيرات و بيان خاطرات، قدرت فراواني دارد و آثار او آميزهاي از واقعگرايى و تخيل سرشار از شوخ طبعي و درك اجتماعي است. آثار نخستين جان اشتاينبك، از ادراكي كامل درباره زندگي و نظري بلند و وسيع درباره مسائل انساني و سلامت روح برخوردار است كه با روشي تغزّلي، حماسي يا طنزآميز و لحني واقعبينانه بيان شده و در ادبيات معاصر امريكا مقام عالي به دست آورده است. گفته ميشود كه در سالهاي پاياني عمر، آثار اشتاين بك در سراشيبي ادبي افتاد و آن قدرت كامل موجود در آثار اوليه را نداشت با اين حال، وي درسال 1962م به دريافت جايزه ادبي نوبل توفيق يافت. از اشتاينبك حدود بيست عنوان كتاب به زبان فارسي ترجمه شده است كه خوشههاي خشم، موشها و آدمها، مرواريد و اتوبوس سرگردان از آن جملهاند. جان اشتاين بك سرانجام در 20 دسامبر 1968م در 66 سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
30 آذر
===========================
درگذشت "اصمعي" دانشمند و اديب لغوي (214 ق)
درگذشت "اصمعي" دانشمند و اديب لغوي (214 ق) ابوسعيد عبدالملك بن قريب بن عبدالملك بصري بغدادي معروف به اصمعي، از بزرگان ادباي عرب است كه در شعر، متون ادب، نحو، لغت و اخبار، گوي سبقت را از هم عصران خود گرفته بود. شيوايي كلام او شهره است و هارون الرشيد وي را شيطان الشعر ميناميد. اصمعي مدتي از نزديكان خليفهي عباسي و مورد علاقهي هارون ومأمون بود. وي دهها كتاب در لغت و... تاليف كرد كه النِحَل، لغاتُ القرآن و المصادر از آن جمله است.
===========================
مرگ "جيوواني بوكاچيو" اديب و نويسنده معروف ايتاليايي (1375م)
مرگ "جيوواني بوكاچيو" اديب و نويسنده معروف ايتاليايي (1375م) جيوواني بوكاس، نويسنده بزرگ ايتاليايى كه بيشتر از او به عنوان بوكاتْچو و بوكاچيو ياد ميشود، در هشتم سپتامبر 1313م در نزديكي فلورانس ايتاليا به دنيا آمد و سپس در شهر فلورانس به تحصيل پرداخت. او در جواني به نجوم علاقهمند شد و مدتي به مطالعه اين علم و فراگيري زبان يوناني مشغول بود تا اينكه به نويسندگي روي آورد. بوكاچيو همچنين مدتي به كارهاي سياسي اشتغال داشت. وي در جواني منظومه شكار دايانا در هجده بند و داستان فيلوكولو در هفت جلد را پديد آورد و به دنياي ادب راه يافت. با اين حال بوكاچيو پس از نگارش كتاب دكامرون به شهرت رسيد و اين اثر بود كه پايههاي افتخار و محبوبيت را براي بوكاتچيو استوار ساخت. دِكامرون كه يكي از كتابهاي بزرگ دنيا به شمار ميرود، مجموعهاي از داستانهاي كوتاه است و علي رغم اينكه موضوعات آنها ابتكاري نيست اما سبك نگارش آن پر از زندگي است. دكامرون مجموعه يكصد داستاني است كه طي سفري ده روزه كه گروهي جوان در دوران طاعون اروپا از فلورانس به تپههاي خارج شهر داشتهاند براي همديگر تعريف كردهاند. اين داستانها هم هرزه و هم موثر و تكاندهنده است به طوري كه در ادبيات آينده اروپا اثراتي عميق بر جاي نهاده است. تنوع خارقالعاده موضوعها، قهرمانان، خصيصهها، مكانها و زمانها از طرفي و شيوه نگارش و انديشهها از طرف ديگر، دكامرون را اثري بينظير ساخته و موجب شده است كه در طي قرنها، ترجمهها و تفسيرهاي گوناگوني درباره خصوصيتها و ادراكهاي عميق اين شاهكار ادبي به عمل آيد. شخصيت بديع بوكاچيو در آن است كه واقعيتهاي عصر خويش را به موضوعهاي عهد باستان پيوند ميزَند، چنان كه نميتوان افسانههاي قديم را از سرگذشتهاي واقعي عصر او تشخيص داد. كتاب دكامِرون او، كمدي الهي واقعي است با هزاران رنگارنگي و گوناگوني در تجسم حالتهاي خاص گروهها و افراد بشري. بوكاچيو، به معني واقعي، متبحّر در فرهنگ باستان بود و كسي بود كه قدرت داشت فرهنگ وسيع خود را با فرهنگ يونان و روم قديم متجانس گرداند. آثار بوكاچيو بسيار گوناگون است و از چنان قدرت خلاقيت و دقت در هنر برخوردار كه مقام او را بسيار بالا برده است. تعدادي از آثار او عبارتند از: نسب نامه خدايان دوره شرك در 15 جلد، ترانههاي شباني و منظومههاي فيامِتا و تزئيدا. جيوواني بوكاچيو سرانجام در 21 دسامبر 1375م در 62 سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
1دی
===========================
درگذشت خانم "جورج اِلْيوُتْ" نويسنده معروف انگليسي (1880م)
درگذشت خانم "جورج اِلْيوُتْ" نويسنده معروف انگليسي (1880م) ماري آن ايوانْسْ معروف به جورج اليوت، داستانسراي پرآوازه انگليسي در 22 نوامبر 1819م در اين كشور به دنيا آمد. وي در 16 سالگي مدرسه را رها كرد و به اداره خانه و املاك پدر پرداخت. او زبانهاي يوناني، لاتيني، آلماني و ايتاليايى را فرا گرفت و به فرهنگ خويش وسعت بخشيد. اليوت در جواني بر اثر تزلزل مذهبي، از انجام فرايض ديني دست باز داشت و باورش را نسبت به مسيحيت از دست داد، با اين حال، هرگز ريشههاي عميق اخلاقي در وجودش سستي نيافت. اليوت كار ادبي را با ترجمه كتاب زندگي مسيح(ع) در دهه 1840م آغاز كرد كه در تيراژ زيادي به چاپ رسيد. اليوت در برخي كارهاي بعدي خود به اين نكته تاكيد ميكرد كه بشر به هنگام رنج بردن، تنها از راههاي داشتن و بذل محبت و كمك به ديگران ميتواند دردهاي خود را تسكين بخشد. وي در داستانهاي خود، همدردي صميمانهاي با مردم تيرهروز ابراز ميكند. زندگي، بحرانهاي روحي و عذابهاي وجداني آنان را شرح ميدهد و از راه واقعبيني و تحليل دقيق خصوصيتهاي اخلاقي مردم شهرستان و طبقههايى كه با زبان و افكارشان از نزديك آشناست در بياني طنزآلود و پرجاذبه، به داستاننويسي در انگلستان غناي فراوان ميبخشد. در واقع جورج اليوت را ميتوان راهگشاي داستاننويسي جديد در انگلستان به شمار آورد. وي در نگارش داستانهاي خود، بيشتر از يك نويسنده، يك نقاد روشنگر و موشكاف بود و در زندگي خصوصي خود نيز، بيشتر از آنكه يك نويسنده به چشم بيايد، يك آموزگار بود. درباره آثار جورج اليوت، نقدهاي فراواني شده است و او را تنها كسي دانستهاند كه مقامي پس از چارلْزْ ديكنزْ، نويسنده شهير هم وطنش پيدا كرده و نفوذي غيرقابل انكار بر نويسندگان پس از خود نهاده است. از جورج اليوت آثار متعددي برجاي مانده كه مطالعهاي در زندگي شهرستان در 4 جلد، رامُله در 3 جلد، آسياي روي نهر در 3 جلد و آدام بيد در 3 جلد از آن جملهاند. ماري آن اِيوانْسْ معروف به جورْج اليوت، سرانجام در 22 دسامبر 1880م در 61 سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
2دی
===========================
مرگ خانم "جِين اوسْتين" بانوي داستاننويس انگليسي (1817م)
مرگ خانم "جِين اوسْتين" بانوي داستاننويس انگليسي (1817م) خانم جِين اوسْتين، بانوي داستاننويس و نويسنده معروف انگليسي، در 23 فوريه 1775م در انگلستان به دنيا آمد. پدر جِين، كشيش بود و با خانواده خود در شهرستانهاي مختلف اقامت ميكرد. پس از مرگ پدر، جِين زندگي را ميان افراد خانواده پر اولاد خود و دوستان شهرستاني و در محيطي محدود و يكنواخت ميگذراند. همين محيط كوچك بعدها زمينه بسياري از داستانهايش قرار گرفت. جِين در ابتدا براي سرگرم كردن فرزندان و افراد خانواده به خلق داستانها و صحنههاي نمايشي خندهآور ميپرداخت كه آثار نخستين دوره نويسندگي او را تشكيل ميداد. جِين كه از 14 سالگي كار نويسندگي را آغاز كرده بود، طي سالهاي جواني، داستانهاي بعدي خود را نگاشت و به شهرت رسيد. وي در سالهاي اوليه قرن نوزدهم اولين داستانهايش را در مجموعهاي به نام عشق و دوستي فراهم آورد و پس از آنْ داستان غرور و تعصّب را منتشر كرد كه پيروزي بسيار به دست آورد. جِين اوستين در تمام طول عمرش بيش از شش داستان ننوشت ولي همين شش رمانْ، مقام والايى در تاريخ ادبيات انگليس دارند. از يك نقطه نظر، اين كتابها پيشقدمِ داستانهاي عشقي هستند و آن هم به واسطه خاتمههاي خوب و خوش، دسيسههاي جالب و نيز احترامي عميق كه براي فضيلت خانوادگي قائل شده، ميباشند. با اينكه جِين اوستين تمام عمرش را در ايام جنگ سرد بين فرانسه و انگلستان گذراند ولي هيچگونه بازتابي از اين حادثه در نوشتههايش نمودار نيست. پيروزي اوستين در زمان حيات او قابل توجه نبود؛ تنها در اواخر زندگيش بود كه نقدهايى آميخته با ستايش از آثار وي به عمل آمد و هنر نويسندگي و سبك انشاي دلپذيرش بر مردم انگلستان آشكار گشت. آثار جِين اوستين و زندگي او، دو خط موازي را تشكيل ميدهد كه هر دو به طبقه متوسط و محيط محدود شهرستان تعلق دارد. اشخاص داستانهاي اوستين از ميان مردم عادي برگزيده ميشوند نه از افراد برجسته و جِين با همين مردم آشنا و معمولي، دنيايى رنگارنگ و غني ميسازد و از كوچكترين اعمال و رفتار، عميقترين معاني را بيرون ميكشد. شكست و ناكامي در عشق، فريب و اغوا، دروغ و نادرستي، ابتذال و اميدهاي واهي، همهجا در برابر اعتدال و حد و اندازه معقول قرار ميگيرد. تجزيه و تحليل درست، وصف زنده و گويا، بينش دقيق، ظرافت فكر، ذوق طنز و هنر نويسندگي موجب ميشود كه اوستين در شمار معروفترين داستان نويسان انگليس قرار گيرد. جِين اوستين در ماههاي پاياني عمر به دستور پزشك براي مداواي طبي به وينچستر انگليس سفر كرد و سرانجام در 23 دسامبر 1817م در 42 سالگي درگذشت.
===========================
امروز، "هانری اسپیس "ادیب شهیر و یکی از علمای برجسته اروپا و یکی از شعرای معروف" سویس "در قرون نوزدهم و بیستم میلادی که در" ژنو "قدم به عرصه وجود گذاشته بود ،
بعد از هانری اسپنس 66 سال زندگی دشوار بدرود حیات گفت .روز 9 اوت 1876 دیده به جهان بازکرده بود .از مهمترین آثار این شاعر حساس سویسی" عزیمت - رهگذر ساعاتی که غمگین هستیم و بازگشت "را میتوان نام برد.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
3دی
===========================
"آدام میتسکیهویچ "یکی از نامدارترین ادبا و نویسندگان قرن نوزدهم میلادی لهستان در یک خانواده اشرافی در شهر" نووگرودک "قدم به عرصه وجود گذاشت .
به سبک بزرگزادگان آن زمان بعد از تحصیلات مقدماتی به سلک ویلنا روحانیون درآمد اما بعد آن را رها کرد و دوره دانشگاه را دید .وی بعد از 57 سال زندگی روز 26 نوامبر 1855 میلادی وفات یافت .به روز 26 ماه نوامبر 1855 مراجعه شود
===========================
"هانری پتیتو "نویسنده فرانسوی که در ادبیات آن کشور بیشتر به نام" دانیل رویس "معروف است در" لیون "متولد شد .
پدرش افسر ارتش بود ولی خود او به ادبیات روی آورد .اولین اثر مهم وی" اضطراب ما "و مشهورترین کتابش" دنیای بیروح "بود .در مارس ،1955 عضو آکادمی فرانسه شد و نشان لژیون دونور گرفت و روز 3 اوت 1965 در 64 سالگی بدرود حیات گفت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
4دی
===========================
رویداد مهمی ثبت نشده
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
5دی
===========================
درگذشت "حبيب اللَّه ذوالقدر" شاعر معاصر (1367 ش)
درگذشت "حبيب اللَّه ذوالقدر" شاعر معاصر (1367 ش) تولد: 1289، استهبان. درگذشت: 5 دى 1367، تهران. حبیباله ذوالقدر متخلص به «تابناك» پس از گذراندن دوران ابتدایى و متوسطه به معلمى در شیراز پرداخت و سالها در ادارهى فرهنگ خدمت كرد و همچنین مدتى معاون محمدرضا حقیقى در امور اوقاف بود. ذوالقدر داراى شعر بود و بیشتر به «اخوانیات» و سرودن شعرهاى وطنى و ملى علاقهمند بود. بعد از شهریور 1320 به روزنامهنگارى پرداخت. ابتدا سردبیرى روزنامهى «جهان نما» را به عهده داشت. در سال 1328 امتیاز روزنامهى «شبیخون» را گرفت و مدتى آن را انتشار داد. مدتى نیز در كار انتشار روزنامهى «هنگامهى امروز» بود.با اینكه بارها دستگیر شد ولى به فعالیت خود در جریان ملى شدن صنعت نفت ادامه داد. بعد از كودتاى 28 مرداد 1332 از طرف فرماندارى نظامى مورد تعقیب بود و پس از مدتى دستگیر شد و به زندان افتاد. با آزاد شدن از زندان، به تهران آمد. بار دیگر در سال 1341 با عدهاى از هم فكرانش دستگیر شد و به زندان افتاد. حبیبالله ذوالقدر در جلسات شبهاى شیراز شركت مىكرد.
===========================
زادروز رودکی از نخستین شاعران پارسیگوی (239ش)
زادروز رودکی از نخستین شاعران پارسیگوی (239ش) ابوعبدالله جعفربن محمدبن حکیمبن عبدالرحمنبن آدم رودکی زاده اواسط قرن سوم هجری قمری از شاعران ایرانی دورهٔ سامانی در سدهٔ چهارم هجری قمری است. او استاد شاعران آغاز قرن چهار هجری قمری ایران است. رودکی به روایتی از کودکی نابینا بودهاست و بهروایتی بعدها کور شد.او در روستایی بهنام بَنُج رودک (پنجکنت در تاجیکستان امروزی) در ناحیه رودک در نزدیکی نخشب و سمرقند به دنیا آمد. رودکی را نخستین شاعر بزرگ پارسیگوی و پدر شعر پارسی میدانند که به این خاطر است که تا پیش از وی کسی دیوان شعر نداشتهاست و این از نوشتههای ایرانی عربی نویس هم عصر رودکی- ابوحاتم رازی مسجل میگردد. به عنوان پدر شعر کلاسیک فارسی رودکی از جایگاه ممتازی در جهان برخوردار است.اشعار غنایی و تعلیمی وی راه را بر بزرگان زیادی بازکردهاست و از این رو همواره آیینهای پاسداشت مختلفی برای این شاعر پارسی زبان برگزار میشود.در یکی از این آیینها که در سال ۲۰۰۸ به میزبانی سازمان ملل متحد برگزار شد بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد دربارهٔ شاعری رودکی در حضور جمع کثیری از سرشناسان علمی فرهنگی جهان، نمایندگان یونسکو و سفیران کشورهای مختلف گفت: «اشعار رودکی میتواندمبنای اتحاد جهانی قرار بگیرد چرا که رودکی شاعر خوبیها و عدالت بود».یونسکو هرساله از کشورهای عضو خود درخواست میکند تا بر هر مناسبتی نام بزرگان فرهنگ و ادب خود را ارائه دهند تا جهت بزرگداشت و برگزاری کنگرههای مربوطه اقدام بعمل آید. همچنین در آذر ماه سال ۱۳۸۷ هجری شمسی، سازمان میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی با همکاری بنیاد فرهنگی رودکی و یونسکو، آیین بزرگداشتی برای رودکی در تهران با حضور شرکت کنندگان داخلی و خارجی ترتیب داده شد.بیشتر شرکت کنندگان خارجی از کشورهای هندوستان، افغانستان، تاجیکستان، فرانسه، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان بودند.در سال ۱۹۵۵ میلادی دولت جمهوری تاجیکستان به مناسبت هزار و صدمین سالگرد تولد رودکی مراسمی در این زمینه برپا نمود.از میان بزرگترین رودکی پژوهان میتوان به براگینسکی، سیمنوف، صدرالدین عینی، سعید نفیسی، محمدعلی فروغی، محمد شکوروف و ریچارد فرای اشاره نمود.
===========================
درگذشت رادی،نمایش نامه نویس بزرگ (1386ش)
درگذشت رادی،نمایش نامه نویس بزرگ (1386ش) اکبر رادی در روز دهم مهرماه ۱۳۱۸ش در رشت پا به عرصه وجود گذاشت. وی، فرزند سوم از یک خانواده شش نفره بود. نام پدرش حسن بود که با ۹ کلاس سواد، به زبانهای فارسی و ترکی و فرانسوی و روسی تسلط داشت. حسن رادی بههمراه برادرش کارخانه قندریزی داشت و سخت گرفتار معاملات بود که این موضوع، مجالی برای پرداختن به فرزندان نمیگذاشت. مادر اکبر، امالبنین، زنی بیسواد اما بااحساس، دانا و شایسته بود. رادی چند سال اول زندگی خود را در رفاه نسبی گذراند. وی، چهار سال اول دوران تحصیل را در دبستان عنصری سپری کرد اما در سال ۱۳۳۹ش بهعلت ورشکستگی پدرش به تهران آمدند و فقر بهشدت آن روی خود را به رادی نوجوان نشان داد تا جایی که برای تهیه نیازهای اولیه خود دچار سختی فراوان بود. رادی، دو سال آخر ابتدایی را در دبستان صائب تهران گذراند و دوره متوسطه را در دبیرستان فرانسوی رازی به پایان رساند. وی که دانشآموخته رشته علوم اجتماعی از دانشگاه تهران بود، تحصیل در دوره کارشناسی ارشد این رشته را نیمهکاره گذاشت و پس از طی دوره تربیت معلم در سال ۱۳۴۱ش، به شغل معلمی روی آورد. رادی، معلمی را از کلاس سوم دبستان مدرسه بامشاد و سپس ششم دبستان مدرسه شهرام در جنوب شهر تهران آغاز کرد و طی سی و دو سال، به تدریس ادبیات در سال چهارم دبیرستان، ادبیات نمایشی انستیتو مربیان امور هنری، نمایشنامهنویسی مقطع کارشناسی دانشگاه تهران و نمایشنامهنویسی پیشرفته کارشناسی ارشد دانشگاه هنر پرداخت تا اینکه در سال ۱۳۷۳ش بازنشسته شد. در سال ۱۳۴۱ش، نمایشنامه «روزنه آبی» را با هزینه شخصی و در سال ۱۳۴۳ش نیز نمایشنامه «افول» را با سرمایه گروه ادبی طرفه منتشر کرد. رادی در سال ۱۳۴۴ش با یکی از همرشتهایهایش بهنام حمیده عنقا ازدواج کرد که حاصل این ازدواج، دو پسر به نامهای آریا و آرش میباشد. شاید مهمترین اتفاق زندگی هنری رادی، آشنایی او با شاهین سرکسیان در سال ۱۳۳۹ش بود. سرکسیان بعد از خواندن «روزنه آبی» و تحسین فراوان رادی جوان، تصمیم به اجرای آن گرفت و مصرانه از رادی خواست که جز نمایشنامه چیز دیگری ننویسد. از آثار رادی میتوان به داستانهای بلند «افسانه دریا» و «مسخره» ۱۳۳۶، نمایشنامه «از دست رفته» (چاپ نشده)؛ ۱۳۳۷، داستان «باران» و «جاده» چاپ در مجله اطلاعات جوانان ۱۳۳۸، داستان «سوءتفاهم» هفتهنامه فردوسی ۱۳۳۹، داستان «کوچه» ۱۳۳۹، نمایشنامه «مسافران و مرگ در پاییز» مجله پیام نوین ۱۳۴۴، نمایشنامه «روزنه آبی» ۱۳۴۱، نمایشنامه «مرگ در پاییز» ۱۳۴۹، چاپ مجموعه داستان «جاده» ۱۳۴۹، نمایشنامه «ارثیه ایرانی» ۱۳۴۷، نمایشنامه «افول» ۱۳۴۳ و نمایشنامه «صیادان» اشاره کرد. «لبخند باشکوه آقای گیل»، «در مه بخوان»، «آهسته با گل سرخ»، «منجی در صبح نمناک»، «هاملت با سالاد فصل»، «آمیزقلمدون»، «شب روی سنگفرش خیس»، «آهنگهای شکلاتی» و «پایین گذر سقاخونه» از جمله دیگر آثار نمایشی اکبر رادی بهشمار میروند. اکبر رادی، سرانجام در تاریخ پنجم دیماه سال ۱۳۸۶ هجری شمسی در سن شصت و هشت سالگی در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد. وی یکی از تأثیرگذارترین افراد در حیطه هنرهای نمایشی بود که شاخه ادبیات نمایشی در ایران تا حد زیادی مرهون این نمایشنامهنویس بزرگ است.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
6دی
===========================
رویداد مهمی انگاری ثبت نشده
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
7دی
===========================
رویداد مهمی در حیطه ادبیات ثبت نشده
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
8دی
===========================
رویداد مهمی در حیطه ادبیات ثبت نشده
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
9دی
===========================
تولد "ابن ماجه" محدث ايراني و مؤلف كتاب السُّنَنَ (209 ق)
تولد "ابن ماجه" محدث ايراني و مؤلف كتاب السُّنَنَ (209 ق)ابن ماجه محدث و عالم بزرگ مسلمان در قزوين به دنيا آمد. او پس از گذراندن دروس مقدماتي ديني در زادگاه خويش به نقاط مختلف سرزمين پهناور اسلامي آن روز سفر كرد و از علماي بزرگي حديث شنيد. او مجموعهي اين احاديث را در كتابي كه سنن ابن ماجه خوانده ميشود، گردآوري كرد. اين اثر، يكي از كتب معتبر حديث اهل سنت تلقي ميشود. از اين دانشمند اسلامي، تفسيري بر قرآن كريم و كتاب ديگري تحت عنوان التاريخ به جاي مانده است. ابن ماجه در 273 ق در 64 سالگي درگذشت.
===========================
تولد "روديارْد كيپلينْگْ" شاعر و نويسنده انگليسي (1865م)
تولد "روديارْد كيپلينْگْ" شاعر و نويسنده انگليسي (1865م)روديارْدْ كيپلينگ اديب انگليسي در 30 دسامبر 1865م در بندر بمبئي در هندوستان به دنيا آمد و از پنج سالگي خواندن و نوشتن را فرا گرفت. وي از طفوليت، تحت تأثير شخصيت ادبي و هنري پدرش و داستانهايى كه برگرفته از فرهنگ عامه مردم هند بود قرار گرفت و اين تأثيرپذيري، در آثار وي نمود يافت. همين تاثير و نيز حقايق مربوط به استعمار ملت هند توسط انگليس باعث شد تا كيپلينگ كتاب جنگل و كيم را به نگارش درآورد. وي در اين كتاب، سياست استعماري انگلستان را آشكار ساخته و حقيقت آن را بر ملتهاي استعمار زده آسيا و افريقا نمايان كرد. انتشار اين كتاب، شهرتي فراوان براي كيپلينگ فراهم آورد و جوايز چندي به او تعلق گرفت. وي در اين كتاب و ديگر كتابها، سياست امپرياليستي انگلستان را، چنانكه بود مجسم ساخت و از اين راه، حقايق تلخ و نفرتآوري را بر ملل استعمار زده آن روزگار فاش نمود. كيپلينگ در سال 1907م به عنوان اولين انگليسي، برنده جايزه نوبل ادبيات گرديد. وي در مشرق به عنوان مشهورترين اديب و نويسنده انگليسي مطرح ميباشد. كارهاي وي داراي تنوع شگفتانگيزي ميباشند. كيپلينگ افق فكري وسيعي داشت و درآثار خود، همه حواس حتي بويايى خواننده را برميانگيخت. واقعبيني و واقعنگاري از يك سو و استفاده مناسب از كلمات و زبان محاورهاي از سوي ديگر، در مسير هدف واحد نويسنده كه مضاميني چون ميهنپرستي، شهامت، بردباري و كمك به همنوع است، قرار دارد. ارابه دوچرخهاي، ترانههاي ارادي، ابداعهاي گوناگون و فرانسه در جنگ از ديگر آثار اوست. روديارد كيپلينگ سرانجام در 18 ژانويه 1936م در 71 سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
10دی ماه
===========================
تولد "گوتفريد بورْگر" شاعر و اديب برجسته آلماني (1747م)
گوتفريد آگوسْتْ بورْگِر، شاعر معروف آلماني، در 31 دسامبر 1747م در آلمان به دنيا آمد. بورگر از همان دوران جواني با انواع مصائب و حوادث دست به گريبان بود و اين ناكاميها كه تا آخر عمر دامنش را رها نكرد، تاثيري مستقيم در آثار او و در نتيجه در ادبيات آلمان قرن هجدهم بر جاي گذاشت، به طوري كه بورگر در ادبيات آلمان به عنوان شاعر محنت كشيده و تلخكام معروف شده است. وي در سالهاي پاياني عمر خود در عرصه ادبيات آلمان مقامي رفيع به دست آورد، به طوري كه پيش از آنكه يوهان گوته، شاعر شهير آلمان قدم به صحنه ادب آلمان گذارَد، بورگر بزرگترين غزلسراي آلمان به شمار ميرفت. از بورگر آثار منظوم متعددي برجاي مانده كه يك قطعه شعر او به نام لئونور، از زمان خود او تا به امروز از معروفترين و عاليترين آثار شاعرانه زبان آلماني به شمار ميرود. همچنين چند قطعه ديگر او به نام شكارچي وحشي و ترانه مرد دلير و... نام بورگر را براي هميشه در زمره بزرگان ادب آلمان ثبت كرده است. گوتفريد بورگر سرانجام در 8 ژوئن 1794م در چهل و هفت سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
11دی ماه
===========================
درگذشت اديب و نويسنده برجسته "يوسف اعتصامي" پدر پروين اعتصامي (1316 ش)
درگذشت اديب و نويسنده برجسته "يوسف اعتصامي" پدر پروين اعتصامي (1316 ش) يوسف اعتصامي آشتياني ملقب به اعتصام الملک سال 1291 قمري (1253 شمسي) به دنيا آمد.او از نويسندگان و مترجمان برجسته ايران معاصر و سالها رئيس کتابخانه مجلس شوراي ملي بود. از آثار وي مي توان مجله هاي بهار و گنجينه فنون را نام برد. اعتصامي 2 دوره مجله بهار را منتشر کرد که بيشتر مقالات آن ، انشاء يا ترجمه خود اوست . همچنين جلد نخست «تيره بختان» يا «بينوايان» اثر ويکتور هوگو را نيز ترجمه و منتشر کرد که معروف است . اعتصام الملک پدر پروين اعتصامي (1285 - 1320 شمسي) شاعره نامدار ايران نيز هست که در حقيقت بايد پرورش اين شاعر برجسته را بهترين اثر او دانست . مرحوم يوسف اعتصامي در 11 دي 1316 (1356 قمري) دارفاني را وداع گفت و فرزند فرزانه اش را تنها گذاشت .
===========================
"افرائیم چمبرز "ادیب و محقق معروف انگلیسی در قرون هفدهم و هجدهم میلادی كه او را مبتكر اولین دائرة المعارف جهان میدانند بعد از 60 سال زندگی بدرود حیات گفت وی روز 16 ژوییه 1680 میلادی در خانوادهای محقر و فقیر یهودی از مردم شهر" كندال "قدم به عرصه وجود گذاشته بود .دائرة المعارف او پایه گرفتند .
===========================
"متاستازیو "یكی از برجستهترین شعرا و ادبای ایتالیا در قرن نوزدهم میلادی پس از 84 سال زندگی بدرود حیات گفت .
وی كه نام اصلیش" پیترو - بوناونتوره - تراماسی متاستازیو "بود روز 23 ژوئن 1698 میلادی در" رم "متولد شده بود .از آثار مهم او میتوان" باغهای هسپرید - آریانو - اردشیر درازدست - دمتریو - آتیلاس وركولوس "را نام برد .
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
12دی ماه
===========================
درگذشت محقق و عالم آگاه "ملاحسينعلي تويسركاني" (1286 ق)
درگذشت محقق و عالم آگاه "ملاحسينعلي تويسركاني" (1286 ق) ملاحسينعلي تويسركاني دانشمندي آگاه و اهل تحقيق و مطالعه بود و در علومي چون فقه و اصول فقه، اطلاعات و دانش بسياري داشت. تويسركاني سالهاي بسياري را به تدريس پرداخت و دانش خود را در اختيار دانش پژوهان قرار داد. از مهمترين كتابهاي ملاحسينعلي تويسركاني ميتوان به كشف الاسرار در فقه در 11 مجلد و نيز اصول عقايد و مكارم الاخلاق اشاره كرد.
===========================
تولد "جيلبِرْتْ موراي" فيلسوف و شاعر انگليسي (1866م)
تولد "جيلبِرْتْ موراي" فيلسوف و شاعر انگليسي (1866م) جيلبرت موراي، فيلسوف و محقق انگليسي در دوم ژانويه 1866م در سيدني استراليا به دنيا آمد. وي در 11 سالگي راهي انگلستان شد و پس از تكميل تحصيلات خود، از سي سالگي به عنوان استاد ادبيات و فلسفه يوناني در دانشگاه آكسفورد به تدريس پرداخت. موراي همزمان تعدادي از داستانها و نمايشنامههاي يوناني را به شعر انگليسي ترجمه كرد و در باب فرهنگ دنياي قديم درتطبيق با مشكلات دنياي جديد، رسالات و مقالات بسيار نگاشت. وي در تحقيقات خود به اين نتيجه رسيد كه دين يوناني، در اصل، صبغه و رنگ يكتاپرستي داشته و خدايان متعدد يوناني، جنبهها و وجههاي مختلف خدا هستند. موراي براين اعتقاد بود كه در فرهنگ شركآلود باستان، پايينترين و بالاترين مرتبه فكر بشر را ميتوان ديد. او همچنين عقيده داشت كه از يك سو خرافات وحشتزا و ابتدايى و از سوي ديگر تعالي فكري جهانيان نشأت گرفته از ادبيات يونان باستان است. موراي پس از جنگ جهاني اول نيز خودش را صرف مسئله جامعه ملل كرد. از موراي آثاري برجاي مانده كه تاريخ ادبيات يونان، سنت كلاسيك در شعر و آزمايش اين نسل از آن جملهاند. جيلبرت موراي سرانجام در دوم مه 1957م در 91 سالگي درگذشت.
===========================
تولد "هرمان هسه" نويسنده معروف آلماني (1877م)
تولد "هرمان هسه" نويسنده معروف آلماني (1877م) هرمان هِسه، نويسنده و شاعر آلماني در دوم ژانويه سال 1877م در خانوادهاي مذهبي در شهر كالو در جنوب آلمان متولد شد. پدر و مادر او هر دو از مبلغان مذهبي بودند و خود او نيز در ابتداي جواني به اين كار اشتغال داشت. هرمان از نوجواني، سرودن شعر را آغاز كرد و در 20 سالگي اولين مجموعه شعر خود را منتشر نمود. وي پس از چندي دست به سفري طولاني به سوي مشرق زمين زد. مدتهاي طولاني در هندوستان در ميان جنگلها و بودائيان زيست و با آيين آنها آشنا شد. هرمان هسه به تدريجْ علاقه شديدي به وارستگي اين مردم پيدا كرد به طوري كه در بيشتر آثار خود، عقايد و زندگي آنها را تشريح نموده است. از جمله در داستان سيدارتا، از اساطير هند الهام گرفته است و اين داستان، نمايانگر علاقه مردم غرب به ويژه آلمان به آيينهاي مذهبي شرق ميباشد. هِسه در سال 1945م جايزه ادبي گوته و يك سال بعد، جايزه نوبل را در رشته ادبيات دريافت كرد. هسه مدتها در سوئيس به نشر آثار خويش پرداخت و كتابهاي متعددي به نگارش درآورد. مايه اصلي داستانهاي او، كشمكش ميان ماديات و معنويات و گشودن راهي به سوي خويشتن است. هسه بيش از هر نويسنده ديگري توانسته است از رنجهاي دروني و احساسات و كشمكشهاي روحي، انزوا و زندگي باطني بشر سخن بگويد. كمال مطلوب از ديدگاه هسه زماني حاصل ميشود كه همه شكلهاي متفاوت زندگي با يكديگر سازش پيدا كنند و مسائل مادي و معنوي به يكديگر بپيوندند. از اين ديد، هسه معتقد به حل شدن تمدن غرب و شرق در همديگر بود و اين انديشه، بسياري از متفكران را نيز با خود همراه كرده است. وي در كتاب بازي مهرههاي شيشهاي كه به خاطر آن جايزه نوبل گرفت، پيرامون سرزمين كمال مطلوب كه در قرن بيست و سوم ميلادي رخ ميدهد سخن گفته است. در اين سرزمين، مشتاقان عالم معنا دور از غوغاي جهانْ در آن به سر ميبرند. فلسفه غرب و رياضت شرق با يكديگر تلفيق شده و حتي مرگ هم مانع پيشرفت آدمي نيست چرا كه روح، متوقف نميشود. هسه برخلاف بسياري از نويسندگان عصر جديد كه به بشرْ جدا از عالم طبيعت اعتقاد دارند و به هر تغيير شكل طبيعت بر حسب فنون علمي مينگرند، در آثار خود، راه و شناخت تدريجي بشر را در ارتباط با عالم خلقت مينماياند. در واقعْ آنچه براي هِسِه كه تشنه كشف اسرار عالم هستي است، اهميت دارد، آن است كه تا حدّ امكان، خود را در قواي مختلفي كه بر بشر نفوذ دارد شركت دهد. از اين روست كه بيشتر اشخاصِ داستانهاي هِسه كساني هستند كه ميخواهند خود را به صورتي عميق بشناسند و براي شناخت درون، از برابر هيچ تجربهاي، هر قدر كه دشوار و وحشتناك باشد، كنار نميروند و پيوسته در حال تحقيق به سر ميبرند. اين تحقيقِ مداوم از انسانيت محض و اين اعتلاي انديشه است كه هِسِه را در رديف نويسندگاني جاي ميدهد كه آثارشان در دسترش فهم عامه مردم نيست، اگرچه مبهم و تاريك شمرده نميشود. هسه نويسندهاي صلحطلب و گوشه گير بود كه آثار ارزشمند او از قبيل گرگ بيابان، سفر مشرق زمين، شادي نقاش و نظريات سياسي و... از شهرت فراواني برخوردارند. هرمان هسه سرانجام در نهم اوت 1962م در 85 سالگي درگذشت.
===========================
تولد آیزاک آسیموف،نویسنده ودانشمند روس(1920م)
تولد آیزاک آسیموف،نویسنده ودانشمند روس(1920م) درچنین روزی درسال 1920 میلادی آیزاک آسیموف نویسنده ودانشمند روس به دنیا آمد ." روبوت یک " و " موسسه سه گانه " عناوین مهمترین آثاراویند . بسیاری ازکتاب های آسیموف، نویسنده تخیلی نویس آمریکایی روسی الاصل به بیشترزبانهای زنده دنیا ترجمه شده است . موضوع داستان های اودررابطه با کهکشانها وسیارات منظومه شمسی است. او نبوغ وتوانایی خاصی برای بیان پیچیده ترین مسایل علمی، درساده ترین شکل ممکن داشت . الهه انتقام، باشگاه معما، خارهای فولادی، اقمار مشتری، اقیانوس های ونوس، ، حلقه های زحل، راز کیهان ، قلوه سنگی در آسمان، خورشید عریان، بشقاب پرنده، ال لوبو سفر مرگ، خدایان هم، غارهای پولادی، سفر شگفت انگیز، سفر معجزه آسا، شبانگاه، سیاره محکوم به نابودی، جریان های فضا، گورهای فولادی، کودک زمان، آخرین بنیاد کهکشانی، مأموریت فراموش شده، آزمایش مرگ، نپتون، عطارد، ستاره های دنباله دار و شهاب ها، ماه زمین، سیزده برنامه اخترشناسی، اخترشناس باستان، مریخ و کوازارها، تب اخترها و سیاهچاله ها از دیگر آثار این نویسنده روس است
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
13دی ماه
===========================
درگذشت "نيمايوشيج" شاعر نوسراي معاصر (1338ش)
درگذشت "نيمايوشيج" شاعر نوسراي معاصر (1338ش) علي اسفندياري معروف به نيما يوشيج در سال 1276ش در روستاي يوش در استان مازندران به دنيا آمد. او در مدرسه چندان موفق نبود و به تحصيلات آكادميك اهميتي نميداد. انقلابهاي اجتماعي سالهاي 1300 و 1301، نيما را به كنارهگيري از مردم و زندگي در ميان جنگلها و دامان طبيعت و هواي آزاد كشاند و در آنجا اشعار بيشتري سرود. نيما از 1311 ساكن تهران شد و تا اواخر عمر در آن جا ماند. نيما با حركتي كه در طول زندگي خود داشت، نشان داد كه از شعر و هنر، ادراكي عميق و تازه دارد و شايستگي اين را داراست كه در عرصه سرشار و پربار ادب فارسي، بنيانگذار شيوهاي نوين باشد. بنابراين نيما، شعري را وارد صحنه ادب فارسي نمود كه در عين دارا نبودن قافيه و رديف، داراي وزن و هجا بود. اين سبك شعر به شعر نو و شعر نيمايي مشهور است و افراد فراواني به پيروي از سبك او، هنر آزمايي كردهاند. شعر آزاد نيمايي تفاوتهاي آشكاري با شعر سنتي داشته، از لحاظ عاطفي بيشتر جنبه اجتماعي و انساني دارد و تخيل و صور خيال هر شاعر از تجربه شخص او سرچشمه ميگيرد. او از لحاظ زبان، هر كلمهاي را در شعر نو به كار ميبرد با اين شرط كه با كلمات همجوار، بيگانه و ناساز نباشد. به نظر او وزن بايد تابع احساسات و عواطف شاعر باشد. نيمايوشيج را به حق، پدر شعرِ نو فارسي ميخوانند. از نيما يوشيج به غير از مجموعه اشعار، آثار ديگري به چاپ رسيده است از جمله: داستانها، اشعار، آثار تحقيقي، يادداشت و نامهها. نيما يوشيج سرانجام در شانزده دي ماه 1338ش در هفتاد سالگي در تهران بدرود حيات گفت و در امامزاده عبداللَّه تهران به خاك سپرده شد. سي و چهار سال بعد، در دي ماه 1372، به همت مردم نور و يوش، پيكر نيما يوشيج از امامزاده عبداللَّه تهران به زادگاهش، يوش منتقل شد و در آنجا مدفون گرديد.
===========================
زادروز جلال الدین همایی ادیب، شاعر و استاد زبان و ادبیات فارسی (1278ش)
زادروز جلال الدین همایی ادیب، شاعر و استاد زبان و ادبیات فارسی (1278ش) جلالالدین همایی ادیب، شاعر و استاد زبان و ادبیات فارسی، در سال ۱۲۷۸ در اصفهان زاده شد. پدرش میرزا ابوالقاسم محمدنصیر متخلص به طرب و جدش ملا محمدرضا همای شیرازی هر دو از شعرا و دانشمندان معروف عصر خود بودند. جلالالدین تحت نظارت پدر دانشمند خود و در خانوادهای که کلیه اعضای آن اهل خط و قلم بودند رشد یافت و از اوان کودکی ملزم به فراگیری ادبیات عرب و حکمت و فلسفه شد. در سن ده سالگی منشآت قائم مقام فراهانی، منشآت فرهاد میرزا و منشآت امیر نظام و تاریخ معجم را نزد میرزا عبدالغفار و شاهنامه فردوسی، کلیات سعدی، منتخب قاآنی و غزلیات محمد خان دشتی را در نزد پدر مطالعه کرد و به اطلاعات فراوانی دست یافت. همایی از سن یازده سالگی به مدت بیست سال در مدرسه نماورد از مدارس قدیم و معروف اصفهان که مرکز دانش و فرهنگ این شهر بود به کسب علوم اسلامی پرداخت . جلال طی این سالها ادبیات عرب، فقه، اصول، تفسیر، درایه، رجال، هیئت، نجوم، استخراج تقویم، فنون ریاضی، طب و فلسفه را در نزد بزرگترین علما و روحانیون ایران فراگرفت و خود نیز مدتی مدرس بزرگترین حوزههای علمی و ادبی اصفهان بود. جلالالدین همایی در سال ۱۳۰۰ به نظام آموزشی جدید پیوست و ابتدا به تدریس در مدرسه صارمیه اصفهان پرداخت. سپس در سال ۱۳۰۷ به تهران آمد و از طرف وزارت معارف وقت عهدهدار تدریس فلسفه و ادبیات در تبریز گردید. همائی درسال ۱۳۱۰ به تهران منتقل شد و در دارالفنون، دبیرستان نظام و دانشکده افسری به تدریس ادبیات پرداخت. وی پس از تأسیس دانشگاه تهران به این دانشگاه دعوت شد و سالها در دورهٔ دکتری دانشکدههای حقوق و ادبیات تدریس کرد و مدتی نیز عضو فرهنگستان ایران بود. استاد همائی دو دوره نیز به دعوت دانشگاههای بیروت و لاهور در این دانشگاهها تدریس نمود که با استقبال محافل علمی این کشورها مواجه شد. در سال ۱۳۵۶ دانشگاه تهران مراسم بزرگداشت این استاد بزرگ تاریخ و فرهنگ ایران را برگزار کرد و در این مراسم نسخه ای از کتاب همائی نامه که به قلم همکاران و ارادتمندان استاد تهیه شده بود به او تقدیم گردید. جلالالدین همائی علاوه بر تألیف و تصحیح کتب متعدد شعر هم میسرود وبیش از پانزده هزار بیت او در دیوانی گردآوری شده است. از مشهورترین اشعار او مسجد کبود است که در وصف مسجد کبود تبریز و اظهار تأسف از ویرانی آن سروده است.
===========================
درگذشت "پير لاروس" اديب و لغت شناس معروف فرانسوي (1875م)
درگذشت "پير لاروس" اديب و لغت شناس معروف فرانسوي (1875م) پيِر لاروس اديب و لغت شناس بزرگ فرانسوي در23 اكتبر 1817م در خانوادهاي فقير در شهر پاريس به دنيا آمد. وضع مالي پدرش به قدري بد بود كه قدرت نداشت حتي براي پسرش يك لباس آبرومند خريداري نمايد و پيِر با شلوار پاره و مندرس در دبستان و دبيرستان مورد تمسخر و استهزاء دانشآموزان قرار ميگرفت. او تا 15 سالگي در كارگاه پدرش به عنوان شاگرد آهنگر، اسب را نعل ميكرد. لاروس سپس تحصيلات خود را در شهر ورساي فرانسه ادامه داد و در اين زمان، كتب منتشر شده در فرانسه و سايرنقاط جهان رامطالعه ميكرد. وي از اين زمان، درصدد تهيه فرهنگي جامع برآمد و با پشتكار فراوان، فرهنگ خود را به نام لاروس تكميل نمود. تا اينكه با اتمام تحصيلات وي، فرهنگ او نيز كامل شد و انتشار يافت. او قبل از آن، تاليفات خود را از كتب لغت و دستور زبان براي تدريس در مدارس و انتشار روزنامه تعليم و تربيت براي دانشآموزان آغاز كرده بود و سپس به تدوين اين دايرةالمعارف بزرگ پرداخت. در اين هنگامْ در فرانسه كسي نبود كه اسم لاروس را نشنيده باشد. پيِر لاروس فقط مبدع دايرهالمعارف نيست بلكه او نخستين كسي است كه كتابهاي تدريسي آموزشگاهها را تدوين و روش آنها را عوض كرده و به صورت امروزي درآورده است. لاروس بر اثر كار مداوم بيمار شد تا اينكه در سوم ژانويه 1875م در58 سالگي درگذشت. اكنون هرساله دايره المعارف وكتب لغت و فرهنگهاي تاريخي و جغرافيايي متعدد به نام لاروس از طرف هيأتهاي علمي فرانسه منتشر ميشود كه نام لاروس را جاودان ساخته است.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
14دی ماه
===========================
درگذشت "ابن اثير" مورخ، اديب و محدث شافعي (630 ق)
درگذشت "ابن اثير" مورخ، اديب و محدث شافعي (630 ق) ابوالحسن، علي بن ابي الكرم محمد بن عبدالكريم بن عبداللَّه شيباني، معروف به ابن اثير جزري از مورخان نيمهي دوم قرن ششم و اوايل قرن هفتم هجري است. او در حفظ حديث و مبادي و متعلقات آن، پيشواي محدّثين به شمار ميرود و در تاريخ، انساب، سيره و وقايع و جنگهاي عرب، متبحربود. شهرت ابن اثير به دليل دو كتاب بزرگ او به نام "الكامل في التاريخ" و "اُسْدُالغابَه في معرفة الصحابه" است. از كتب ديگر وي ميتوان "اللُّباب في تهذيب الانساب" و "الباهر" را نام برد. الباهر دربارهي خاندان زنگيان موصل نوشته شده است.
===========================
مرگ "توماس اِلْيوت" شاعر بزرگ انگليسي - امريكايي (1965م)
مرگ "توماس اِلْيوت" شاعر بزرگ انگليسي - امريكايي (1965م) توماس اِستِرِنْزْ الْيوت اديب معروف انگليسي در بيستم سپتامبر 1888م در امريكا به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات مقدماتي، وارد دانشگاه هاروارد گرديد و موفقيتهاي درخشاني به دست آورد؛ به طوري كه برتراند راسل، استاد مشهور آن دانشگاه، اليوت را بهترين شاگرد خود ميدانست. اليوت مدتي در فرانسه و انگلستان نيز ساكن شد و به فعاليتهاي مطبوعاتي روي آورد. اما چون مدت اقامت وي در انگليس طولاني شد تابعيت آنجا را پذيرفت و به شعر و شاعري پرداخت. وي در سال 1922، مجموعه زمين باير را كه مشتمل بر يك سلسله اشعار مفصل بود و به عنوان بهترين كار شعري قرن بيستم شناخته شده، منتشر ساخت. اين كتاب كه تصوير غمانگيزي از اوضاع بعد از جنگ جهاني اول است چنان مورد توجه قرار گرفت كه به تمام زبانهاي زنده دنيا ترجمه شد و او را به شهرت فراواني رساند. اليوت همچنين پس از آنكه مدتها عقايد ضد كليسا و ضد كشيشي داشت، ناگهان ايماني را كه به دنبالش ميگشت، پيدا كرد و به مردي مذهبي تبديل شد. از اين روست كه مؤلفههاي روحاني و معنوي كه در اشعارش موجود بوده و بر ديگران نفوذ ميكند، از تاريخي شروع شد كه تغيير عقيده داد. اليوت چند نمايشنامه مهم نگاشت كه با استقبال عمومي مواجه گرديد. اليوت را بايد يكي از بزرگترين شعراي معاصر انگليس و از پايه گذاران ادبيات جديد اين كشور دانست. شعرهاي او در ادبيات معاصر، نفوذ بسيار دارد و به شدت مورد تقليد قرار گرفته است. فهم برخي اشعار اليوت به دليل اشارات و كنايات فراوان دشوار است با اين حال، در اشعار زيباي او، عميقترين و با معنيترين زبان قرن بيستم براي غني كردن فصاحت انگليسي به كار رفته است. استعارهها و تمثيلهاي بسيار غني كه در آثار او گسترش مييابد، حال شاعرانهاي كه در آن، مفهوم و وزن به طور مداوم به هم ميپيوندد، لحن سنگيني كه به وسيله آن، اوضاع و احوال بشر در برابر عالم هستي و عالم ابدي عرضه ميشود، همه موجب شده است كه به توماس اليوت، عنوانِ شاعر ماوراءالطبيعه عصر جديد داده شود. از اليوت آثار متعددي بر جاي مانده كه چهارشنبه خاكستر، زمامدار پيشين، جمع خانوادگي و درباره شعر و شاعران از آن جمله است. همچنين رسالات انتقادي وي كه مبتني بر اصول كلاسيك است، شاعران و نويسندگان گذشته را دوباره مورد توجه قرار داده است. توماس اليوت در سال 1948 به مناسبت فعاليتهاي ادبي، موفق به دريافت جايزه نوبل ادبيات گرديد تا اينكه سرانجام در 4 ژانويه 1965م در هفتادوهفت سالگي درگذشت.
===========================
مرگ کامو،نویسنده ی فرانسوی (1960م)
مرگ کامو،نویسنده ی فرانسوی (1960م) آلبر کامو نویسنده معروف فرانسوی، هفتم نوامبر ۱۹۱۳م در الجزایر و در خانوادهای فقیر بهدنیا آمد. کودکی کامو در فقر و تنگدستی گذشت و در میان طبقه کارگر بزرگ شد. وی دوران تحصیل را با نمراتی درخشان به پایان رسانید و سپس به تدریس و تحصیلات دانشگاهی پرداخت. کامو چندی بعد به روزنامهنگاری و فلسفه علاقهمند شد و عشق فراوانی به درام و درامنویسی پیدا کرد. از اینرو، در یک گروه نمایشی سیار مشغول بهکار شد و در ایفای نقشهای کلاسیک شرکت جست. سپس، خود گروهی نمایشی تشکیل داد و آثار متعددی را آماده نمایش نمود. هرچند کامو در دوران تحصیل مبتلا به مرض سل شده بود، ولی مطالعه و نویسندگی را رها نکرد و پایاننامه دکترای خود را در رشته مسیحیت و اعتقاد یونانی به رشته تحریر درآورد. وی سفرهایى به ایتالیا، استرالیا و چکسلواکی نمود و چندین اثر بزرگ نگاشت. کامو در سال ۱۹۴۰م به پاریس رفت و نشریه "کومبا" را که از انتشارات نهضت زیرزمینی مقاومت ملی فرانسه در برابر نازیها بود، تأسیس کرد و چندی نگذشت که همین روزنامه، ارگان رسمی و اساس نهضت مقاومت ملی شد. کامو پس از خاتمه جنگ جهانی دوم، نویسندگی را ادامه داد و با نگارش کتاب معروف «طاعون» به شهرت دست یافت و در سال ۱۹۵۷م موفق به اخذ جایزه ادبی نوبل شد. طاعون، رمزی است برای فرانسه اشغال شده از طرف آلمان و رمزی است برای وضع بشر بهطور کلی. آلبر کامو، یکی از صاحبنظران بزرگ قرن بیستم میلادی بهشمار میرود و آثار و شخصیت او، نماینده اختلافات بزرگ این قرن است که تمدن جهان غرب را متزلزل ساخته. کامو در جستوجوی یک عقیده فلسفی یا دینی نبود، بلکه در جستوجوی یک راه زندگی بود که در آن، منطق دل و احساس با منطق اندیشه و تفکر مورد احترام قرار گیرد و حدودی که واقعیت بر افراد تحمیل کرده است، در نظر گرفته شود. به همین جهت، کامو یک اگزیستانسیالیست خوشبین است که بر اصالت وجود و انسانگرایى عقیده دارد و درصدد پیدا کردن اخلاقی است که بر پایه همبستگی و سعادت و عشق باشد. کامو را همچنین از مردان مبارز و در عین حال پوچاندیش زمان خود دانستهاند که مدتها با نیش قلم خود، با دیکتاتوریهای زمان به مبارزه پرداخت. کامو در عین حال که در مجاورت نزدیک امور واقعی و جاری کشورش بهسر میبرد، پا را از وقایع فراتر مینهاد تا به مسائل واقعیتر و والاتر دست یابد. شیوه بیان کامو به شیوه نگارش باب روز بستگی ندارد و از فصاحت و سادگی سبک کلاسیک برخوردار است. از کامو آثار متعددی بهجای مانده است که "سوءتفاهم"، "حکومت نظامی"، "درستکاران"، "پشت و رو"، "جشنها" و "بیگانه" از جمله نمایشنامهها و آثار ادبی او میباشند. آلبر کامو سرانجام در تاریخ چهارم ژانویه سال ۱۹۶۰ میلادی بر اثر برخورد اتومبیلش به درخت در سن چهل و هفت سالگی درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
15دی ماه
===========================
درگذشت "ابوالعلاء مُعرّي" شاعر، نويسنده و اديبِ شهير عرب (449 ق)
درگذشت "ابوالعلاء مُعرّي" شاعر، نويسنده و اديبِ شهير عرب (449 ق) احمد بن عبداللَّه بن سليمان مُعِرِّي تَنوخي، از ادبا، شعرا، نحويين، لُغَويين بسيار متبحّر و حاذق ميباشد. وي داراي حافظهاي عالي و عجيب بود كه خارج از حيطهي بيان و قدرت زبان ميباشد، به طوري كه هر چيزي را به يك بار خواندن حفظ مينمود. ابوالعلاء در كودكي بر اثر بيماري آبله نابينا شد و تا آخر عمر كور بود. در ده يازده سالگي قريحهي شعري بسيار عالي در خود مشاهده كرد و از آن پس به سرودن اشعار ناب پرداخت. وي مدتي در مجلس سيدمرتضي عالم و دانشمند بزرگ شيعه حضور داشته و در سلك شعراي درس و مجلس او بوده است. هرچند پس از مدتي به سبب بيان عقايدي باطل، از مجلسِ درس سيد مرتضي بيرون رانده شد. عقيدهي مذهبي ابوالعلاء در بين رجال نويسان محل اختلاف و نظر ميباشد. بيشتر بزرگانِ اين فن، او را به كفر و الحاد محكوم كرده و كافرش ميدانند. همچنين با بعضي از سورههاي قرآن معارضه و مخالفت كرده است. ابوالعلاء، توليد نسل را روا نديده و آن را جنايت ميدانست كه والدين، فرزند را به اين دنيا ميآورند. با اين همه، عدهاي ميگويند كه ابوالعلاء در اوايل حال، طريقتي باطل داشت ولي در اواخر عمر توبه كرده است. الامالي، الحقير النافع، الرسايل و... از جمله تأليفات وي ميباشند.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
16دی ماه
===========================
درگذشت فقيه جليل "شيخ يوسف بحراني" عالم محدث و محقق بزرگ (1186 ق)
شيخ يوسف بحراني، فقيه، محدث، محقق و نويسندهي معروف قرن دوازده هجري قمري بود. او شرح حال خود را در مقدمهي كتابي به نام لوءلوء البحرين آورده است بر اساس نوشتههاي اين كتاب، بحراني نزد پدرش خواندن و نوشتن و مقدمات علوم ديني را آموخت. سپس براي تكميل تحصيلات خود رهسپار بحرين و مكه شد. پس از حج به ايران آمد و از آنجا كه محيط ايران رامحيطي مناسب براي سكونت خويش يافت، در شهر فسا در استان فارس اقامت نمود و به كار تدريس، تحقيق و تاليف مشغول شد. در همين زمان، او نگارش مشهورترين كتاب فقهي خود به نام الحدايق الناظره را آغاز كرد و بعدها به نام همين كتاب، به صاحب حدايق شهرت يافت. بحراني در مجموع، 32 اثرتاليفي دارد كه از بين آنها ميتوان به كتابهاي انيس المسافر و جليس الخواطر اشاره كرد. شيخ يوسف بحراني از اساتيد آيت اللَّه سيدمحمد مهدي بحرالعلوم ميباشد. وفات اين عالم شهير در كربلا روي داد و در حرم مطهر امام حسين(ع) مدفون گرديد.
===========================
تولد "الكساندْرْ دوما" "پسر" نويسنده برجسته فرانسوي (1824م)
تولد "الكساندْرْ دوما" "پسر" نويسنده برجسته فرانسوي (1824م) الكساندر دوماي پسر فرزند الكساندر دوماي پدر در ششم ژانويه 1824م در پاريس به دنيا آمد و دوران كودكي سخت و ملالآوري را گذراند. خاطرات و تاثّرات كودكي اين نويسنده، راه و روش دوران بزرگسالي را براي او تعيين كرد و ترديدي نيست كه اين خاطرات، در طرز فكر و اشتغالات او در زندگي آيندهاش اثري قاطع و بزرگ بخشيده است. داستان زندگي الكساندر در واقع با آثارش مخلوط است. وي در ابتدا به نوشتن رمان پرداخت و سپس به نگارش نمايشنامه مشغول شد. در اين زمان بود كه كمديها و درامهاي متعددي نوشت و به شهرت فراواني دست يافت. دوما وسعت تخيلات پدر را كه او نيز نويسندهاي برجسته بود، به ارث برد و متوالياً نمايشنامههايى به سبك رئاليسم يا واقعبيني و حقيقتجويى خلق كرد. وي همه هنر نويسندگي خود را درباره بينش مستقيم جامعه به كار انداخت و در بيشتر آثار خود، آداب و رسوم جامعه و زمان خود را به تصوير كشانيد. دوما پيوسته در انديشه اصلاح اخلاق جامعه بود و با نگارش نمايشنامههاي كمدي، به عنوان ايجادكننده عمده "كمدي آداب" در دوره جديد مطرح شده است. وي در كتاب خود با نام مساله پول، جامعه سرمايهداري و عطش سيريناپذير آن به پول را مطرح ساخته و عملكرد سرمايهداران را كه براي رسيدن به پول بيشتر، همه چيز را زير پا ميگذارند، مورد توجه قرار داده است. او توانسته است چهره واقعي و حقيقي جامعه خود را با واقعبيني هرچه تمامتر به نمايش بگذارد و بر ضد برداشتهاي شاعرانه غيرواقعي و خيال پردازانه قلم ر بزند. دوما در كمديهايش، خود را مصلحِ بيپرواي جامعه، دشمن بيعدالتيها و رياكاريها معرفي ميكند. قهرمانان نمايشنامههاي او، همه جا سخنگوي صادقِ شخصِ وي به شمار ميآيند و او در خلق صحنههاي پرتحرك و گفت و شنودهاي آميخته با زيركي و هوشياري و فصاحت و بلاغت، استادي خاص نشان ميدهد. اگرچه بسياري از نمايشنامههاي الكساندر دوما به سبب القاي افكار گستاخانه و نو، بحثها و مشاجرههاي شديد برانگيخت، با اين حال وي پيوسته نمايشنامهنويس محبوب نيمه دوم قرن نوزدهم باقي ماند. از الكساندر دوماي پسر آثار متعددي بر جاي مانده كه پدر مُسرف، تئاتر كامل، فرانسيون پرنسس و بغداد از آن جملهاند. وي در سال 1874م به عضويت آكادمي فرانسه درآمد. دوماي پسر در حالي كه در اواخر عمر پدر، از او مشهورتر شده بود، سرانجام در يازدهم دسامبر 1895م در 71 سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
17دی ماه
===========================
رحلت اديب محقق و فقيه فرزانه آيت اللَّه "ميرزا علي آقا شيرازي" (1334 ش)
رحلت اديب محقق و فقيه فرزانه آيت اللَّه "ميرزا علي آقا شيرازي" (1334 ش)عالم رباني و عارف بزرگوار، آيتاللَّه ميرزا علي آقا شيرازي در حدود سال 1255 ش (1294 ق) در نجف اشرف به دنيا آمد. او پس از درگذشت پدر، در 22 سالگي راهي اصفهان شد و از محضر درس استادان نامداري همچون سيد محمد باقر درچهاي در فقه و آخوند ملامحمد كاشاني و جهانگير خان قشقايي در علوم حكمت و فلسفه استفادههاي وافر بُرد. ميرزا علي آقا همچنين به دليل علاقه به طب، به فراگيري اين علم روي آورد و در آن تبحر يافت. ايشان سپس به شوق علماندوزي بيشتر به نجف اشرف شتافت و از درس عالماني همچون شيخ الشريعه اصفهاني، علامه محمد كاظم يزدي و ملامحمد كاظم آخوند خراساني استفادههاي شاياني برد. ميرزا عليآقا شيرازي از آن پس به اصفهان بازگشت و مدتي به امور بازرگاني پرداخت تا اينكه با همفكري شهيد سيد حسن مدرس، به تدريس نهج البلاغه روي آورد و جان شيفتگان را با دُرهاي تابناك اين كتاب مقدس سيراب ميساخت. افكار ميرزا در علوم متداول آن زمان تحول آفريد. وي مبناي درس اخلاق و جلسات وعظ خويش را بر محور نهجالبلاغه قرار داد و گروه كثيري از شهرهاي مختلف در محضرش گرد آمدند. در اين مسير شاگرداني پرورش يافتند كه: شهيد مرتضي مطهري، حاج آقا رحيم ارباب، سيد جلال الدين همايي، احمد فياض، علي مشكوة، سيد روحاللَّه خاتمي، شيخ عبدالكريم ملكان، شيخ جواد جبل عاملي و حسين عمادزاده و علي شيخ الاسلام و... از آن جملهاند. ميرزا علي آقا شيرازي به موازات تدريس، از كاوش در منابع قرآني، رِوايي و نيز آثار گذشتگان غافل نبود و به احيا و چاپ كتبي همچون تفسير تبيان شيخ طوسي، زادُالمعاد علامه مجلسي و من لايحضُرُهُ الطَّبيب زكرياي رازي اهتمام ورزيد. سرانجام اين استاد فرهيخته در 17 دي ماه 1334ش در 79 سالگي رحلت كرد و در قبرستان شيخانِ قم دفن شد.
==========================
تولد "شارل پگي" اديب و نويسنده فرانسوي (1873م)
تولد "شارل پگي" اديب و نويسنده فرانسوي (1873م) شارْلْ پِگي، شاعر و نويسنده فرانسوي در هفتم ژانويه 1873م در فرانسه به دنيا آمد. وي در جواني وارد نظام شد اما پس از چندي آن را رها كرد و پس از ورود به دانشسراي عالي پاريس، از پايان اين دوره نيز صرفنظر كرد. پگي از آن پس به نويسندگي روي آورد و در سال 1900م نشريه دفترهاي دو هفتگي را بنيان گذارد كه انتشار آن تا زمان مرگش ادامه يافت. مطالب اين نشريه شامل انديشههاي مختلف و مباحث گوناگون در قلمرو افكار بود كه با بينشي روشن طرح ميگرديد. قدرت خستگيناپذير پگي در القاي فكر و پرخاشگري و حساسيت فراوان و همچنين نظريههايش در سلسله نوشتههاي اين دفتر آشكار شده است. پگي براي ادراك عمق و عظمت عالم انساني و عالم هنر، هم با اشارات و كنايات سمبوليسم و نمادگرايى مخالف است و هم با صراحتِ ناتوراليسم كه در آن بيشتر به تقليد دقيق و مو به موي طبيعت پرداخته ميشود. مذهب پگي، نوعي مذهب شاعرانه بود بدون قيد و مستقل از هر نوع قانون خشك مذهبي. مسائل مربوط به خدا در وجود پگي با نوعي عرفان آميخته بود. شارل پگي هرچند از جانب بسياري از نويسندگان بزرگ عصر خود تحقير ميشد و انتقاد او به كليسا مورد هجوم واقع ميگرديد، اما بعدها پيشرو گروهي از نسل جوان گشت و آثارش از مهمترين آثار در طول نيمه اول قرن بيستم به شمار آمد. حتي مقامات دانشگاهي و كليسايى آن را ستودند. شيوه نگارش پگي چنان است كه دست يافتن به انديشههايش را دشوار ميسازد. نثرش همراه با تكرار خستگي ناپذيري است كه تازگي و ابتكار فكري او را از چشم عامه مردم، دور نگه ميدارد. آثار كامل پگي پس از مرگ او در پانزده جلد منتشر شد و آثار كامل منظوم وي در سال 1941م به چاپ رسيد. شارل پگي سرانجام در پنجم سپتامبر 1914م در چهل و يك سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
18دی ماه
===========================
تولد مولانا جلال الدين محمد رومي معروف به مولوي (604 ق)
تولد مولانا جلال الدين محمد رومي معروف به مولوي (604 ق) جلالالدين محمد بن بهاءالدين محمد در بلخ به دنيا آمد. مقارن حملهي مغولان، به آسياي صغير واقع در تركيهي امروزي رفت و در قونيه ساكن شد. وي در نزد پدردانشمند خود تلمذ نمود و چندي نيز در شام كسب دانش كرد. در بازگشت به قونيه به تعليم علوم ديني اشتغال يافت تا با عارفي واصل و بزرگ به نام شمس الدين محمد بن علي تبريزي در قونيه ملاقات كرد واز نَفس گرم او چنان به تاب و تب افتاد كه ديگر تا دم واپسين، سردي نيافت. او هيچ گاه از ارشاد سالكان و افاضهي حقايق الهيه باز نايستاد. از اين دورهي پرشور كه سي سال از پايان حيات مولوي را دربرميگرفت، آثار بينظير ملاّي روم باقي مانده است. مثنوي عظيم معنوي در 26 هزار بيت، ديوان غزليات شمس، رباعيات معروف او و مجالس سبعه و فيه ما فيه، از جمله آثار اوست.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
19دی ماه
===========================
آغاز هفته اهداي كتاب
آغاز هفته اهداي كتاب با توجه به تأکید قرآن مجید و سیره پیشوایان، به ویژه با وجود برخی مسایل از قبیل تهاجم فرهنگی و تأثیر آموزش در پیشرفت اجتماعی ـ فرهنگی کشور، ترویج فرهنگ مطالعه از ارزش های دینی و ملی به شمار می آید. در روایات اسلامی، به اصل هدیه دادن، به منظور افزایش محبت، بسیار تأکید و سفارش شده است. به یقین اگر در کنار سایر وسایل، کتاب نیز به عنوان نیازی اساسی برای ارتقای سطح فرهنگ، به عنوان هدیه بین مردم رد و بدل شود، منافع بی شماری از این جهت عاید خود آنها و جامعه می گردد. به منظور ترویج فرهنگ اهدای کتاب و همچنین گسترش کتاب خانه های عمومی، از 19 تا 25 دی ماه، به عنوان هفته اهدای کتاب نام گذاری شده است.
===========================
درگذشت علي بن محمد تنوخي اديب و شاعر(342 ق)
درگذشت علي بن محمد تنوخي اديب و شاعر(342 ق) علي بن محمد تنوخي عالم، اديب و شاعر مشهور قرن چهارم هجري در شهر انطاكيه در شرق تركيهي امروزي به دنيا آمد. در دوران جواني به بغداد رفت و در آنجا مسكن گزيد. تنوخي در علوم نحو، لغت، هندسه و ادبيات، از مشاهير عصر خود به شمار ميرفت. وي پس از بغداد به بصره رفت و به كار قضاوت مشغول شد و از اين رو به قاضي تنوخي شهرت يافت. او علاوه بر كسب مراتب علمي، از بياني شيوا نيز برخوردار بود و به همين جهت در ميان بزرگان عراق به عنوان سخنوري برتر شهرت پيدا كرد. تنوخي علاوه بر ديوان شعري كه از خود به يادگار گذاشته، داراي تأليفات ديگري نيز همچون كتاب العروض است. درگذشت تنوخي در شهر بصره در عراق روي داد.
===========================
تولد "جيوواني پاپيني" نويسنده و فيلسوف معروف ايتاليايي (1881م) (ر.ك: 8 ژوئيه)
جيوواني پاپيني فيلسوف و نويسندهي معروف ايتاليايى در نهم ژانويهي ۱۸۸۱م در فلورانس ايتاليا بهدنيا آمد. جيوواني، دورهي كودكي و نوجواني خود را با تيرهروزي گذراند اما شيفتگي او در كسب معلومات موجب شد كه بسيار زود به كتابخانهي عمومي روي آورد و بر دانش خود بيفزايد و بهتدريج استعداد خود را در ادبيات آشكار سازد. پاپيني در جواني داستان مردي زوال يافته را انتشار داد كه زندگينامهي او بود و در آن، بياعتقادي به مذهب و آشفتگيهاي روحياش را منعكس كرده بود. اين اثر كه شاهكار دورهي اول نويسندگي پاپيني بهشمار آمد، استعدادش را در داستاننويسي آشكار ساخت. اما پس از جنگ جهاني اول، در روح او تحول و انقلابي عظيم پديدار شد و احساس كرد كه بعد از طغيانها و ابراز عقايد تند ضد كليسايى، تمايلي عميق به ايمان در وجودش راه يافته است. به بيان ديگر، وي در گامهاي نخست زندگي فكري خود، مبلغ تندرو و پرشور انكار خدا بود اما در ادوار بعدي حيات خود، نبود خدا را بهعنوان يك خلأ احساس نمود كه بايد پر شود. او در حقيقت، از بيديني به مذهب كاتوليك روي آورد. پاپيني در فلسفه از پيروان فلسفهي اصالت عمل بود كه يك عقيده را در صورتي حقيقي و مبتني بر حقيقت ميدانست كه عمل بر آن واقع شود و به عبارت ديگر، نتايج رضايتبخش و محسوسي داشته باشد. وي معتقد بود كه در تكامل و ترقي انسان، هدف و مقصدي وجود دارد و نيز باور داشت كه در وجود آدمي، يك قريحه و استعداد اخلاقي و علمي براي استقرار همكاري و برادري براساس دموكراسي قرار دارد. بدينترتيب، پاپيني، معناي زندگي را تعرض و تعدي فردي نميدانست بلكه از نظر او، همكاري و معاونت اجتماعي، زندگي را معنا ميبخشد. وي ميگفت، راه گذر حيات تنها به چند نفر تعلق ندارد، بلكه از آن همهي انسانهاست. همچنين چراغي كه راه ما را هنگام عبور از اين رهگذر، روشن ميسازد، عشق همگاني و جهاني است نه ستيزه و نزاع. پاپيني، نظرات و افكار خود را در آثاري همچون "سپيدهدم فلسفه"، "مرد تمام"، "سعادت موجودي تيرهروز"، "زندگي مسيح (ع)" و "خاطرات خدا" بيان كرده است. پاپيني در آخرين سالهاي زندگي، به بيماري شديدي دچار شد و با وضع غمانگيزي كه داشت، احساسهاي خود را بهوسيلهي خواهرزادهاش ثبت ميكرد. آثار جيوواني پاپيني كه به اغلب زبانها ترجمه شده است در نيمهي اول قرن بيستم ميلادي، شهرتي جهاني به دست آورد و او را در رديف بزرگترين نويسندگان ايتاليايي قرار داد. جيوواني پاپيني سرانجام در هشتمين روز از ماه ژوئيهي سال ۱۹۵۶ ميلادي در سن ۷۵ سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
20دی ماه
===========================
تولد "فرانْسْوا رابْلِه" اديب و نويسنده معروف فرانسوي (1494م)
فرانسوا رابله ادیب و نویسنده برجسته فرانسوی در چنین روزی از سال ۱۴۹۴ میلادی متولد شد. فرانسوا رابله رماننویس، ادیب و پزشک فرانسوی در تاریخ دهم ژانویه سال ۱۴۹۴ میلادی در این کشور بهدنیا آمد. وی تحصیلات خود را در صومعهای نزدیک زادگاهش سپری کرد و پس از آموختن الهیات و حکمت و فلسفه، به سلک روحانیون مذهبی درآمد. این امر بیشتر به سبب شوق او در فراگرفتن علوم ادبی یونان و روم بود تا بهسبب تمایلش به علوم مذهبی و الهی. رابله از آن پس مدتی به سیر و سفر و مطالعه و ثبت خاطرات خود پرداخت و با بسیاری از فاضلان و ادیبان بزرگ زمان آشنایى یافت. او همچنین پس از طی دروس دانشگاهی در رشته پزشکی، به طبابت پرداخت و چندین متن پزشکی را به زبان یونانی با تفسیرهای شخصی منتشر کرد. رابله همچنین کتاب گارگانتوا و سپس رمان بزرگ پانتاگروئل را انتشار داد که از جانب برخی مقامات علمی و مذهبی به اتهام منافی اخلاق بودن محکوم گردید و باعث شد که وی مقام و جایگاه روحانیت خود را از دست دهد. با این حال، انتشار جلدهای دوم تا پنجم این اثر، باعث شهرت زیادی برای رابله شد و با ارائه تغییراتی در جلدهای بعد، سعی کرد تا رضایت مقامات مذهبی را نیز جلب نماید. رابله از نظر مورخان، مرد تحول بود و در دوره تحول میزیست. وی از آسایش میگریخت و تشنه تجسس و تبحر بود. همه وقت خود را با شوق و شیفتگی فراوان به آموزش میگذراند. او نمونه کامل عهد رنسانس بهشمار میآمد که میکوشید تا فلسفه و معنویات زمان را در پرتو اندیشههای باستانی، نو گرداند. رابله بیش از هر چیز، در شیوه انشاء و بهکار بردن قواعد زبان و برجا نشاندن درست کلمه و تناسب در ترکیب کلام، هنرمندی و استادی دارد و در نوشتهها، روح مضحکهآمیز و هزل و مطایبه فصیح و شیوا را با قدرت نویسندگی میآمیزد. وی با خطوط وسیع، چهرههای مختلف انسان را بهطور مسخرهآمیز ترسیم میکند و نهاد آدمی را آنچنان که هست، به خواننده القا مینماید. شگفتی سبک نگارش رابله در آن است که میان خنده و دانش، رابطه نزدیک برقرار میدارد. درباره او گفتهاند که: «رابله وجود بشر را به مسخره میگیرد، وجود خدایان را نیز به مسخره میگیرد، اما این کار را با چنان لطفی انجام میدهد که نه به بشر لطمه وارد میآورد نه به خدایان.»
==========================
درگذشت "اوژن لابيش" نويسنده و نمايشنامه نويس فرانسوي (1888م)
اوژن مارن لابيش مصنّف و نمايشنامه نويس معروف فرانسوي در اول سپتامبر 1815م در پاريس به دنيا آمد. وي در حين تحصيل در رشته حقوق، به ادبيات شوق فراوان يافت و به نگارش داستانهاي كوتاه، پراحساس و خيالانگيز براي روزنامههاي پاريس پرداخت. لابيش پس از آن با سرعتي باورنكردني، كمدي و نمايشنامههاي آهنگين خود را كه تعدادشان به صد ميرسيد به طور پياپي عرضه كرد. غالب اين كمديها، با همكاري چند تن از دوستانش نوشته شده بود. در ميان آنها شاهكارهايى وجود داشت و در بيشتر تئاترهاي مهم پاريس به نمايش گذاره ميشد كه كلاه حصيري ايتاليايى و مردم گريز از آن جملهاند. او در نوشتن كمديهاي انتقادي مهارت بسيار فراواني داشت و در كنار آن، تراژديهاي موفقي مينوشت. لابيش نويسندهاي است كه بي هيچ گونه بلند پروازي توانسته است در نمايشنامههاي عامه پسند و نشاطانگيز، آداب زندگي و اخلاق مردم، به ويژه طبقه كاسب و نوكيسه را به صورتي كاملاً دقيق و صادقانه بدون تحقير و نيشخند پيش چشم گذارد و با وسعت تخيل خود، آثاري بيافريند كه مردم را به خنده وادارد، بي آن كه به عمق موضوع لطمه وارد آيد. درباره او گفتهاند: لابيش نه تنها نمايشنامهنويسي بود كه با مزاح و نوشتههاي مسخرهآميزش ميتوانست مردم را بخنداند و سرگرم كند، بلكه داراي جهانبيني عميقي بود كه ميدانست هدف از بذلهگويي چيست. آثار نمايشي كامل لابيش در دو جلد به چاپ رسيده و آثار فراواني از او در تئاترهاي بزرگ دنيا به معرض نمايش گذاشته شده است. اوژن مارن لابيش سرانجام در دهم ژانويه 1888م در 73 سالگي درگذشت.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
21دی ماه
===========================
درگذشت استاد ابوالقاسم سحاب (1335ش)
ابوالقاسم سحاب در ۱۹ فروردینماه ۱۲۶۶ش در یک خانواده دهقانی در قریه فم تفرش بهدنیا آمد. در سه سالگی به مکتبخانه آخوند ملاحسین شاهمیری رفت و با استعداد شگرفی که داشت، در مدت کوتاهی دروس مقدماتی را فراگرفت. سپس در محضر دیگر علمای تفرش، شادروانان امامی و سیدعلیاکبر سجادی، به فراگرفتن فقه و اصول و زبانهای عربی و فرانسه اهتمام کرد. او خطی خوش و طبعی روان داشت. ابوالقاسم در ۲۰ سالگی با دخترخالهاش ازدواج کرد. تلاش شبانهروزی این همسر وفادار موجب آسایش و آرامش بیشتر وی در پیشرفتهای علمی و فرهنگی شد. سحاب با کمک رجال تفرش، دبیرلشکر و سناءالدوله، در صد سال پیش مدرسهای دخترانه در تفرش تأسیس کرد. وی در سال ۱۲۹۰ش، با انتقال به تهران و ادامه تحصیل، موفق به تدریس در مدرسه آلیانس گردید. استاد ابوالقاسم سحاب که شغل معلمی را برگزیده بود، به کار تدریس و پژوهش ادامه داد و به استخدام وزارت معارف درآمد. در ۱۲۹۹ش به تقاضای شیخ جلال نهاوندی به ریاست معارف ثلاث (ملایر و نهاوند و تویسرکان) برگزیده شد و در این مأموریت، خدمات ارزندهای به فرهنگ آن منطقه کرد. پس از بازگشت از نهاوند، در دانشسرای عالی و مدارس بزرگ تهران مشغول بهکار شد. این دوره از زندگانی استاد سحاب، بیشتر صرف مطالعه و تألیف آثار ارزشمند وی شد. معاشرت با فرهیحتگان آن زمان از جمله محمدتقی فخر داعی گیلانی، علامه علیاکبر دهخدا، امیر رضوانی، پروفسور محمود حسابی، استاد محیط طباطبایی و... موجب شکوفائی بیشتر او شد و ضمن آغاز فعالیتهای مطبوعاتی، با نگارش مقالات و اشعار برای نشریات داخل و خارج کشور آثار ارزشمندی از خود بهجای گذاشت. استاد سحاب به زبانهای عربی، فرانسه، انگلیسی و آلمانی آشنائی داشت و در اواخر عمر به یادگیری زبان روسی نزد دکتر فاطمه سیاح پرداخت. ترجمههای مقالات و کتب از زبانهای مختلف به فارسی، نشان از تسلط وی به زبانهای بیگانه دارد. از وی بیش از ۷۲ عنوان کتاب که برخی از آنها در چند مجلد تألیف شده، باقی مانده است. از جمله این آثار، زندگانی ائمه: حضرت سیدالشهداء اباعبدالله الحسین (ع)، امام جعفر صادق (ع)، امام جواد (ع)، عسکریین (ع) و دیگر امامان و معصومین (ع) را میتوان نام برد. از دیگر آثار وی، ترجمه کتابهای «تاریخ قرآن»، «فلسفه و اسرار حج»، «تاریخ نقاشی در ایران»، «تاریخ هنر اسلامی» (از زبان عربی)، ترجمه «جغرافیای کارپنتر» در ۶ جلد (از انگلیسی)، تألیف کتابهای ارزشمند «فرهنگ خاورشناسان»، «زندگانی شاه عباس کبیر»، «تاریخ مدرسه عالی سپهسالار» را میتوان نام برد. نگارش و ترجمه مقالات بسیار در روزنامهها و مجلات آن زمان از جمله شفق سرخ، گلهای رنگارنگ و نور دانش نیز از دیگر فعالیتهای علمی او بود. استاد سحاب، طبع شعر داشت و اشعاری بهصورت قصیده در موضوعات مختلف از جمله سفر مازندران و یا در مدح ائمه اطهار (ع) سروده است. استاد ابوالقاسم سحاب، سرانجام در تاریخ بیست و یکم دیماه سال ۱۳۳۵ هجری شمسی در سن شصت و نُه سالگی در تهران بدورد حیات گفت و پیکرش را در صحن حرم مطهر حضرت معصومه (س) در قم به خاک سپردند. از جمله کارهای بزرگ استاد، تأسیس مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب در سال ۱۳۱۵ش با همکاری فرزندش عباس سحاب بود که فعالیت گستردهای در زمینه تهیه نقشهها و انتشارات تاریخ و جغرافیا بر عهده دارد.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
22دی ماه
===========================
درگذشت شاهرخ اورامی ، از شاعران آیینی ایران(1391ش)
«شاهرخ اورامی»، شاعر کردستانی متخلص به ماموستا اهون، متولد 1332 شهرستان سنندج، پنجشنبه 22 دی در سن 59 سالگی به دلیل ایست قلبی در بیمارستان توحید سنندج درگذشت. این شاعر یکی از شاعرانی بود که با این که خود اهل سنت بود، اما شعرهای زیادی در مدح اهل بیت سروده بود. از آثار این شاعر کشورمان میتوان به «تولای علی(ع) در فرهنگ کردهای اهل سنت جهان»، «شعاع مهر حسین(ع)»، «دیوان شعر کردی فاطمی و علوی»، «تولای حسین(ع) در ادب اهل تسنن»، «مهر رضوی در آیینه ادبای کرد» و «ترا من دوست دارم» اشاره کرد.
===========================
تولد "جك لندن" نويسنده بلند آوازه امريكايي (1876م)
جك لندن نويسنده شهير امريكايى در 12 ژانويه سال 1876م در سانفرانسيسكو به دنيا آمد. جك، دوره كودكي را به دشواري گذراند و براي كمك به وضع مالي خانواده، به شغلهاي گوناگون دست زد. همچنين سالهاي بسياري از عمر جك لندن در سرزمينهاي قطب شمال و درياهاي ناآرام جنوب سپري شد و با اقوام گوناگون آشنا گرديد. وي پس از اين سفرها، داستانهاي كوتاهي نگاشت كه در مجلههاي گوناگون منتشر شد و در سال 1903م، داستان آواي وحش را به نگارش درآورد. لندن در سالهاي بعد داستانهاي ديگري انتشار داد و به شهرت رسيد. لندن بسياري از صحنههايى را كه در كتابهايش به تصوير كشيده، به چشم ديده و با برخي از قهرمانهاي داستانها نيز آشنا بود. در نوشتههاي جك لندن كه متأثر از افرادي همچون چارلز داروين، كارل ماركس و فردريك نيچه ميباشد، غالباً تجزيه و تحليلهاي بسيار دقيق اجتماعي مشهود است. شهرت اين نويسنده بزرگ در اروپا و قارههاي ديگر نيز بسيار است و هر سال، ترجمههاي فراواني از آثارش در اغلب كشورهاي جهان چاپ و در تيراژ بسيار منتشر ميشوند. جك لندن، آثار خود را ظاهراً تنها براي به دست آوردن پول نوشته است، اما همه اين آثار مبتني بر فلسفه خاصي است كه در آن مبارزه دايمي بشر را براي رهايى از فقر و بينوايى نشان ميدهد. جك لندن، مدافع مستمندان و بينوايان و طرفدار اصل زندگي مرفه براي همه است. عصيان بر ضد جامعه و برضد عقايد باطل و خرافي در همه آثار او به چشم ميخورد. وي جز توانايى و استادي در هنر نقل، طبع و نهاد خود را در وجود قهرمانانش گنجانده است و آن شور زندگي، حسن نيت، جوانمردي، بردباري، اصالت در مبارزه و تمايل به بخشايش است. كمتر كسي در ميان نويسندگان امريكايى از چنين پيروزي و محبوبيت عام و مداوم در كشور و خارج از كشورش برخوردار بوده است. عشق به زندگي، انسانهاي تهيدست، نداي جنگل و سپيد دندان از مشهورترين رمانهاي اوست. وي در مدت هجده سال نويسندگي، بيش از پنجاه داستان بلند و 125 داستان كوتاه نگاشت. جك لندن سرانجام در 22 نوامبر سال 1916م بر اثر عصيان روحي برضد اجتماع و تطابق نيافتن با شيوه زندگي زمان، در چهل سالگي خودكشي كرد.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
23دی ماه
===========================
تولد عالم بزرگ شیعه شیخ "آقا بزرگ تهرانی" مؤلف و محقق شهیر(1293 ق)
شیخ محمدحسن رازی مشهور به شیخ آقابزرگ تهرانی، فقیهی محقق، مدقّق، اصولی، رجالی و جامع علوم متنوع و از شاگردان آخوند خراسانی، شیخ الشریعهی اصفهانی، سیدمحمدکاظم یزدی و میرزا محمدتقی شیرازی است. علامه تهرانی، اهمیت بسیاری به روایت و نقل حدیث میداد و در کسب اجازه برای نقل احادیث میکوشید. علما و فُقهای بسیاری برای او اجازهنامهی روایى نوشته یا از او اجازه گرفتهاند، تا آنجا که پس از محدّث نوری از او به عنوان سرشناسترین شیخِ روایت یاد میشود. آیت اللَّه تهرانی از محدثان بزرگی همچون محدّث نوری، شیخ علی خاقانی، سید ابوتراب خوانساری، شیخ محمد طه نجف، آخوند خراسانی، شیخ الشریعهی اصفهانی، حاج شیخ عباس قمی و... اجازهی نقل حدیث گرفت. همچنین علمای بزرگی از شیخ آقابزرگ تهرانی اجازهی نقل روایت گرفتهاند که حضرات آیات عظام: سیدحسین بروجردی، علامه امینی، سیدعبدالحسین شرف الدین، سید عبدالهادی شیرازی، سیدمحمد هادی میلانی، شیخ مرتضی حائری یزدی، محمدرضا حکیمی، علامه طباطبایى، سیدشهاب الدین مرعشی نجفی و دهها عالم فاضلِ دیگر از آن جملهاند. آثار قلمی و کتابهای شیخ آقابزرگ تهرانی را تا هشتاد جلد میتوان شمرد که الذّریعَة الی تَصانیفِ الشّیعهَ در 29 جلد در بیان آثار قلمی و هنری عالمان شیعه و نیز طَبَقاتُ اعلامُ الشّیعه در 20 جلد حاوی زندگی دانشمندان شیعه، مهمترین آثار این رجالی و محدث بزرگ میباشند. شیخ آقابزرگ تهرانی در سیزدهم ذیحجهی سال 1389 ق برابر با 12 اسفند 1348 ش در نجف وفات یافت و در آن شهر به خاک سپرده شد.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
24دی ماه
===========================
درگذشت "عبدالوهاب وصال شيرازي" محقق و شاعر (1373 ش)
عبدالوهاب وصال شيرازي متخلّص به نوراني از نوادگان شاعر معروف دوره قاجار، وصال شيرازي، در سال 1302 ش در شيراز به دنيا آمد. وي پس از طي دوران تحصيلات مقدماتي در شيراز، به تهران رفت و دكتراي زبان و ادبيات فارسي گرفت. نوراني از آن پس در بخش زبان و ادبيات فارسي دانشگاه شيراز به تدريس پرداخت و از همين مركز علمي با درجه استادي بازنشسته شد. از جمله كارهاي ادبي وصال، تصحيح و تحشيه بر متون كلاسيك است كه تصحيح مصيبت نامه عطار، هزار مزار و نوايدُ السُّلوك از آن جمله است. وصال شيرازي، بيش از سي سال عضو پيوسته انجمن ادب فارسي بود و در جلسات كانون دانش پارس شركت مستمر داشت. وي سرانجام در 71 سالگي درگذشت.
===========================
درگذشت مترجم شهير معاصر استاد "محمد قاضي" (1376 ش)
استاد محمد امامي قاضي كه بعدها به محمد قاضي تخفيف شهرت داد، در مردادماه 1292ش در مهاباد به دنيا آمد. وي پس از اخذ ليسانس به كارهاي متنوع اداري و دولتي روي آورد و به دليل تسلط به زبان فرانسه، به ترجمه آثار برجسته ادبي و تاريخي جهان پرداخت كه بيشك آشنايي نسل كنوني با حجم عظيمي از رمانهاي مشهور غرب، مرهون تلاش و ذوقورزيهاي محمد قاضي است. نثر ترجمههاي او چنان شيوا و رسا و بدون تعقيد و گره است كه آثارش را به واقع سرمشقي براي ديگر مترجمان ساخته است. قاضي به جز ترجمه آثاري از قبيل: دُن كيشوت، سپيد دندان، جزيره پنگوئنها، تاريكترين زندان و مهاتما گاندي و... كه جزو برترين آثار ادبي جهان محسوب ميشوند، چند داستان و نيز كتابي درباره سرگذشتِ ترجمههايش و كتابي با عنوان خاطرات يك مترجم دارد كه در آن با بياني بسيار جذاب از دوران كودكي و زندگي خود سخن گفته است. محمد قاضي گرچه بيش از سي سال از آخر عمر خود را تنها با عينك ميديد و با سمعك ميشنيد و با صوتك سخن ميگفت، اما تا واپسين روزهاي عمر، از كار و خلاقيت باز نايستاد و بر گنجينه نفيس آفرينشهاي ادبي خويش گوهري ديگر ميافزود. اين استاد مترجم، سرانجام پس از تحمل سالها بيماري، در 24 دي ماه 1376 ش در 84 سالگي دارفاني را وداع گفت و پيكرش بنا بر وصيت او در زادگاهش مدفون گرديد.
-
پاسخ : "روز شـــمار بخــــش ادبیــــات"
25دی ماه
===========================
تصويب طرح چاپ فرهنگ دهخدا در مجلس شوراي ملي (1324 ش)
پايه لغتنامه دهخدا ظاهراً در دوران جنگ جهاني اول پيريزي گرديد. تهيه مواد اين لغت نامه در مدت چهل سال، عظيمترين كاري بود كه علامه دهخدا آن را به انجام رسانيد. با اين حال نخستين گام براي چاپ اين اثر كمنظير، با پيشنهاد وزير دارايي وقت برداشته شد. چند سال بعد در بهمن 1314، قراردادي بين وزارت معارف و دهخدا به امضا رسيد كه براساس آن قرار بر اين شد كه اين لغتنامه در نه جلد هفتصد صفحهاي طي پنج سال به چاپ برسد. در ادامه اقدامات عملي براي چاپ و نشر اين اثر، در دي ماه 1324 طرحي از طرف حدود 25 نفر از نمايندگان مجلس شوراي ملي با قيد دو فوريت تقديم شد كه در آن ضمن اشاره به تحمل زحمات فوقالعاده و بذل عمر گرانمايه علياكبر دهخدا در تاليف اين دايرةالمعارف فارسي، از هيئت رئيسه مجلس خواسته شده بود اقدام لازم را به عمل آوَرَد تا چاپخانه مجلس شوراي ملي، به سرعت اقدام به چاپ دايرةالمعارف دهخدا بكند. در تبصره اين ماده واحده آمده بود: "وزارت فرهنگ مكلف است افراد لازم در اختيار آقاي دهخدا براي جمعآوري دايرةالمعارف ايشان بگذارد." دو فوريت فوق در جلسه 25 دي ماه 1324 ش به تصويب رسيد. ده سال بعد و در اواخر عمر دهخدا، كليه فيشها، كتابها و لوازم كار به ساختمان بهارستان منتقل شد و دو سال پس از آن، لغتنامه و متعلقات آن به دانشگاه تهران واگذار گرديد. لغتنامه دهخدا در چاپ جديد خود داراي 23911 صفحه و 71733 ستون در پانزده جلد متن و يك جلد مقدمه، دريايي از اطلاعات در چارچوب ادبيات فارسي را به اهل علم و خرد ارايه ميدهد.
===========================
تولد "قاضي جُرجاني" از ادبا و فقهاي بزرگ شافعي(290 ق)
علي بنعبدالعزيز بن حسن بنعلي بناسماعيل، مكنّي به ابوالحسن جُرجاني، فقيه شافعي بود. وي در عين حال شاعري ماهر و نويسندهاي زبردست به شمار ميرفت. جرجاني براي تحصيل علوم و معارف، به بيشتر بلاد اسلامي سفر كرد. از آثار وي، ديوان شعر، رسائل، تفسير القرآن و تهذيب التاريخ را ميتوان نام برد. وفات او را به اختلاف در سالهاي 366 362 و 392 ذكر كردهاند. قاضي جرجاني در گرگان مدفون است.
===========================
تولد "ملك الشعراء بهار" اديب و سياستمدار ايراني(1304 ق)
استاد محمدتقي بهار يكي از بزرگترين گويندگان پارسي در چند قرن اخير ازتاريخ ادبيات ايران است. فعاليتهاي ممتد ادبي او نزديك به نيم قرن ادامه داشت و در كنار آن وارد كارهاي سياسي نيز گرديد. اهميت شعر بهار در آن است كه زبان فصيح پيشينيان را به بهترين صورت درسخن خود به كار برد و از حدود فشرده و تنگ موضوعات قديم در شعر بيرون آمد. تاليف سبكشناسي و نيز تصحيح تاريخ سيستان و مُجمَلُ التَّواريخِ و القِصَص ازفعاليتهاي ادبي وي به شمار ميروند.
===========================
شجاعی صائین «مدیر کل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی» شد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در حکمی علی شجاعیصائین را به سمت «مدیرکل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی» منصوب کرد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، در متن این حکم آمده است:
نظر به سوابق علمی، فرهنگی و تجربیات اجرائی جنابعـالی بنا به پیشنهاد معاونت محترم امور فرهنگی، به موجب این حکم به سمت مدیر کل دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی منصوب میشوید.
امید میرود با استعانت از خداوند متعال و بهره گیری از شخصیت های فرهیخته و صاحبنظر در جهت برنامه ریزی برای تولید، توسعه و ترویج آثار مکتوب، گسترش فرهنگ مطالعه و پژوهش و ترویج کتاب و کتابخوانی با هدف رشد و ارتقاء سطح معرفت، دانش و فرهنگ اسلامی موفق و موید باشید.
علی شجاعی صائین از سال 1386 با حکم محسن پرویز به عنوان مدیر عامل موسسه خانه کتاب منصوب شد. وی نزدیک به 7 سال در این سمت قرار داشت و به زودی به اداره کل کتاب نقل مکان میکند.
وی مدیریت خبرگزاری کتاب، هفته نامه کتاب هفته و همچنین ماهنامه های کتاب ماه، مسوولیت برگزاری جایزههای کتاب فصل، کتاب سال، پروین اعتصامی و جایزهی جلال آل احمد را بر عهده داشت