نمایش نسخه قابل چاپ
چو آفتاب رخت سایه بر جھان انداخت
چو آفتاب رخت سایه بر جھان انداخت / جھان کلاه ز شادی بر آسمان انداخت
سپاه عشق تو از گوش های کمين بگشود / ھزار فتنه و آشوب در جھان انداخت
حدیث حسن تو، ھر جا که در ميان آمد / ز ذوق، ھر که دلی داشت، در ميان انداخت
قبول تو ھمه کس را بر آشيان جا کرد / مرا ز بھر چه آخر بر آستان انداخت؟
چو در سماع عراقی حدیث دوست شنيد / بجای خرقه به قوال جان توان انداخت
عراقی بار دیگر توبه بشکست
عراقی بار دیگر توبه بشکست / ز جام عشق شد شيدا و سرمست
پریشان سر زلف بتان شد / خراب چشم خوبان است پيوست
چه خوش باشد خرابی در خرابات / گرفته زلف یار و رفته از دست
ز سودای پریرویان عجب نيست / اگر دیوانه ای زنجير بگسست
به گرد زلف مھرویان ھمی گشت / چو ماھی ناگھان افتد در شست
به پيران سر، دل و دین داد بر باد / ز خود فارغ شد و از جمله وارست
سحرگه از سر سجاده برخاست / به بوی جرعه ای زنار بربست
ز بند نام و ننگ آنگه شد آزاد / که دل را در سر زلف بتان بست
بيفشاند آستين بر ھردو عالم / قلندوار در ميخانه بنشست
لب ساقی صلای بوسه در داد / عراقی توبه ی سی ساله بشکست
ساقی قدحی شراب در دست
ساقی قدحی شراب در دست / آمد ز شراب خانه سرمست
آن توبه ی نادرست ما را / ھمچون سر زلف خویش بشکست
از مجلسيان خروش برخاست / کان فتنه ی روزگار بنشست
مایيم کنون و نيم جانی / و آن نيز نھاده بر کف دست
آن دل، که ازو خبر نداریم / ھم در سر زلف اوست گر ھست
دیوانه ی روی اوست دایم / آشفته ی موی اوست پيوست
در سایه ی زلف او بيسود / وز نيک و بد زمانه وارست
چو دید شعاع روی خوبش / در حال ز سایه رخت بربست
در سایه مجو دل عراقی / کان ذره به آفتاب پيوست
از پرده برون آمد ساقی، قدحی در دست
از پرده برون آمد ساقی، قدحی در دست / ھم پرد ه ی ما بدرید، ھم توبه ی ما بشکست
بنمود رخ زیبا، گشتيم ھمه شيدا / چون ھيچ نماند از ما آمد بر ما بنشست
زلفش گره ای بگشاد بند از دل ما برخاست / جان دل ز جھان برداشت وندر سر زلفش بست
در دام سر زلفش ماندیم ھمه حيران / وز جام می لعلش گشتيم ھمه سرمست
از دست بشد چون دل در طره ی او زد چنگ / غرقه زند از حيرت در ھرچه بيابد دست
چون سلسله ی زلفش بند دل حيران شد / آزاد شد از عالم وز ھستی ما وارست
دل در سر زلفش شد، از طره طلب کردم / گفتا که: لب او خوش اینک سرما پيوست
با یار خوشی بنشست دل کز سر جان برخاست / با جان و جھان پيوست دل کز دو جھان بگسست
از غمزه ی روی او گه مستم و گه ھشيار / وز طر هی لعل او گه نيستم و گه ھست
می خواستم از اسرار اظھار کنم حرفی / ز اغيار نترسيدم گفتم سخن سر بست
دو اسبه پيک نظر می دوانم از چپ و راست
دو اسبه پيک نظر می دوانم از چپ و راست / به جست و جوی نگاری، که نور دیده ی ماست
مرا، که جز رخ او در نظر نمی آید / دو دیده از ھوس روی او پر آب چراست؟
چو غرق آب حياتم چه آب می جویم؟ /چو با من است نگارم چه می دوم چپ و راست؟
نگاه کردم و در خود ھمه تو را دیدم / نظر چنين نکند آن که او به خود بيناست
به نور طلعت تو یافتم وجود / تو را به آفتاب توان دید کفتاب کجاست؟
ز روی روشن ھر ذره شد مرا روشن / که آفتاب رخت در ھمه جھان پيداست
به قامت خوش خوبان نگاه می کردم / لباس حسن تو دیدم به قد ھریک راست
شمایل تو بدیدم ز قامت شمشاد / ازین سپس کشش من ھمه سوی بالاست
شگفت نيست که در بند زلف توست دلم / که ھرکجا که دلی ھست اندر آن سوداست
به غمزه گر نربودی دل ھمه عالم /ز عشق تو دل جمله جھان چرا شيداست؟
وگر جمال تو با عاشقان کرشمه نکرد / ز بھر چه شر و آشوب از جھان برخاست؟
ور از جھان سخن سر تو برون افتاد سزد، / که راز نگه داشتن نه کار صداست
ندید چشم عراقی تو را، چنان که تویی / از آن که در نظرش جمله کاینات ھباست
شوری ز شراب خانه برخاست
شوری ز شراب خانه برخاست / برخاست غریوی از چپ و راست
تا چشم بتم چه فتنه انگيخت؟ / کز ھر طرفی ھزار غوغاست
تا جام لبش کدام می داد؟ / کز جرعه اش ھر که ھست شيداست
ساقی، قدحی، که مست عشقم / و آن باده ھنوز در سر ماست
آن نعره ی شور ھمچنان ھست / وآن شيفتگی ھنوز برجاست
کارم، که چو زلف توست در ھم / بی قامت تو نمی شود راست
مقصود تویی مرا ز ھستی / کز جام، غرض می مصفاست
آیينه ی روی توست جانم عکس رخ تو درو ھویداست
گل رنگ رخ تو دارد ، ارنه / رنگ رخش از پی چه زیباست ؟
ور سرو نه قامت تو دیده است / او را کشش از چه سوی بالاست؟
باغی است جھان، ز عکس رویت / خرم دل آن که در تماشاست
در باغ ھمه رخ تو بيند / از ھر ورق گل، آن که بيناست
از عکس رخت دل عراقی / گلزار و بھار و باغ و صحراست
باز مرا در غمت واقعه جانی است
باز مرا در غمت واقعه جانی است / در دل زارم نگر، تا به چه حيرانی است
دل که ز جان سير گشت خون جگر می خورد / بر سر خوان غمت باز به مھمانی است
چون دل تنگم نشد شاد به تو یک زمان / باز گذارش به غم، کوبه غم ارزانی است
تا سر زلفين تو کرد پریشان دلم / ھيچ نگویی بدو کين چه پریشانی است؟
از دل من خون چکيد بر جگرم نم نماند / تا ز غمت دیده ام در گھر افشانی است
آه! که در طالعم باز پراکندگی است / بخت بد آخر بگو کين چه پریشانی است
رفت که بودی مرا کار به سامان، دریغ ! / نوبت کارم کنون بی سر و سامانی است
صبح وصالم بماند در پس کوه فراق / روز اميدم چو شب تيره و ظلمانی است
وصل چو تو پادشه کی به گدایی رسد؟ / جستن وصلت مرا مای هی نادانی است
خيز، دلا، وصل جو، ترک عراقی بگو / دوست مدارش، که او دشمن پنھانی است
ز خواب، نرگس مست تو سر گران برخاست
ز خواب، نرگس مست تو سر گران برخاست / خروش و ولوله از جان عاشقان برخاست
چه سحر کرد ندانم دو چشم جادوی تو؟ / که از نظارگيان ناله و فغان برخاست
به تير غمزه، ازین بيش، خون خلق مریز / که رستخيز به یکباره از جھان برخاست
بدین صفت که تو آغاز کرده ای خونریز / چه سيل خواھد ازین تيره خاکدان برخاست !
بيا و آب رخ از تشنگان دریغ مدار / طریق مردمی آخر نه از جھان برخاست؟
چنين که من ز فراق تو بر سر آمده ام / گرم تو دست نگيری کجا توان برخاست؟
تو در کنار من آ، تا من از ميان بروم / که ھر کجا که برآید یقين گمان برخاست
به بوی آنکه به دامان تو درآویزد / دل من از سر جان آستين فشان برخاست
عراقی از دل و جان آن زمان اميد پرید / که چشم مست تو از خواب سرگران برخاست
ناگه از ميکده فغان برخاست
ناگه از ميکده فغان برخاست / ناله از جان عاشقان برخاست
شر و شوری فتاد در عالم / ھای و ھویی ازین و آن برخاست
جامی از ميکده روان کردند / در پيش صد روان، روان برخاست
جرعه ای ریختند بر سر خاک / شور و غوغا ز جرعه دان برخاست
جرعه با خاک در حدیث آمد / گفت و گویی از ميان برخاست
سخن جرعه عاشقی بشنيد / نعره زد و ز سر جھان برخاست
بخت من، چون شنيد آن نعره / سبک از خواب، سر گران برخاست
گشت بيدار چشم دل، چو مرا / عالم از پيش جسم و جان برخاست
خواستم تا ز خواب برخيزم / بنگرم کز چه این فغان برخاست؟
بود بر پای من، عراقی، بند / بند بر پای چون توان برخاست؟
مھر مھر دلبری بر جان ماست
مھر مھر دلبری بر جان ماست / جان ما در حضرت جانان ماست
پيش او از درد می نالم وليک / درد آن دلدار ما درمان ماست
بس عجب نبود که سودایی شوم / کيت سودای او در شان ماست
جان ما چوگان و دل سودایی است / گوی زلفش در خم چوگان ماست
اسب ھمت را چو در زین آوریم / ھر دو عالم گوشه ی ميدان ماست
با وجود این چنين زار و نزار / بر بساط معرفت جولان ماست
وزن می ننھندمان خلقان وليک کس / چه داند آنچه در خلقان ماست؟
گر ز ما برھان طلب دارد کسی / نور او در جان ما برھان ماست
جنت پر انگبين و شير و می / بی جمال دوست شورستان ماست
گرچه در صورت گدایی می کنيم / گنج معنی در دل ویران ماست
ھاتف دولت مرا آواز داد : / کين نوا می گو: عراقی، ز آن ماست