آیات قرآن کریم بصورت صفحه به صفحه..(تفسیر و توضیح)

(آيه 33)
ولى از آنجا كه گاه با تمام تلاش و كوشش كه خود انسان و ديگران مى‏كنند وسيله ازدواج فراهم نمى‏گردد و خواه و ناخواه انسان مجبور است مدتى را با محروميت بگذراند، مبادا كسانى كه در اين مرحله قرار دارند گمان كنند كه آلودگى جنسى براى آنها مجاز است، و ضرورت چنين ايجاب مى‏كند، لذا بلا فاصله در اين آيه دستور پارسايى را هر چند مشكل باشد به آنها داده، مى‏گويد: «و آنها كه وسيله ازدواج ندارند بايد عفت پيشه كنند، تا خداوند آنان را به فضلش بى‏نياز سازد» (وَ لْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لا يَجِدُونَ نِكاحاً حَتَّى يُغْنِيَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ).

سپس از آنجا كه اسلام به هر مناسبت سخن از بردگان به ميان آيد عنايت و توجه خاصى به آزادى آنها نشان مى‏دهد، از بحث ازدواج، به بحث آزادى بردگان از طريق «مكاتبه»- بستن قرار داد براى كار كردن غلامان و پرداختن مبلغى به اقساط به مالك خود و آزاد شدن- پرداخته مى‏گويد: «و بردگانى كه از شما تقاضاى مكاتبه (براى آزادى) مى‏كنند با آنها قرار داد ببنديد، اگر رشد و صلاح در آنان احساس مى‏كنيد» (وَ الَّذِينَ يَبْتَغُونَ الْكِتابَ مِمَّا مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ فَكاتِبُوهُمْ إِنْ عَلِمْتُمْ فِيهِمْ خَيْراً).

سپس براى اين كه بردگان به هنگام اداى اين اقساط به زحمت نيفتند دستور مى‏دهد كه «چيزى از مال خداوند كه به شما داده است به آنها بدهيد» (وَ آتُوهُمْ مِنْ مالِ اللَّهِ الَّذِي آتاكُمْ).

هدف واقعى اين است كه مسلمانان اين گروه مستضعف را تحت پوشش كمكهاى خود قرار دهند تا هر چه زودتر خلاصى يابند.

در دنباله آيه به يكى از اعمال بسيار زشت بعضى از دنيا پرستان در مورد بردگان اشاره كرده، مى‏فرمايد: «كنيزان خود را به خاطر تحصيل متاع زود گذر دنيا مجبور به خود فروشى نكنيد، اگر آنها مى‏خواهند پاك بمانند»! (وَ لا تُكْرِهُوا فَتَياتِكُمْ عَلَى الْبِغاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّناً لِتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَياةِ الدُّنْيا).

اين آيه نشان مى‏دهد كه تا چه حد در عصر جاهليت مردم گرفتار انحطاط و سقوط اخلاقى بودند كه حتى بعد از ظهور اسلام نيز بعضا به كار خود ادامه مى‏دادند، تا اين كه آيه فوق نازل شد و به اين وضع ننگين خاتمه داد، اما متأسفانه در عصر ما كه بعضى آن را عصر جاهليت قرن بيستم نام نهاده‏اند در بعضى از كشورها كه دم از تمدن و حقوق بشر مى‏زنند اين عمل به شدت ادامه دارد.

در پايان آيه- چنانكه روش قرآن است- براى اين كه راه باز گشت را به روى گنهكاران نبندد بلكه آنها را تشويق به توبه و اصلاح كند مى‏گويد: «و هر كس آنها را بر اين كار اكراه كند (سپس پشيمان گردد) خداوند بعد از اكراه آنها آمرزنده و مهربان است» (وَ مَنْ يُكْرِهْهُنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِنْ بَعْدِ إِكْراهِهِنَّ غَفُورٌ رَحِيمٌ).


(آيه 34)
در اين آيه- همان گونه كه روش قرآن است- به صورت يك جمع بندى اشاره به بحثهاى گذشته كرده، مى‏فرمايد: «ما بر شما آياتى فرستاديم كه حقائق بسيارى را تبيين مى‏كند» (وَ لَقَدْ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ آياتٍ مُبَيِّناتٍ).

و نيز «مثلها و اخبارى از كسانى كه پيش از شما بودند» و سر نوشت آنها درس عبرتى براى امروز شماست» (وَ مَثَلًا مِنَ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ).

«و موعظه و پند و اندرزى براى پرهيزكاران» (وَ مَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ).


منبع : http://www.qurangloss.ir/thread382-3.html

(آيه 35)
آيه نور! پيوند و ارتباط اين آيه با آيات گذشته از اين نظر است كه در آيات پيشين سخن از مسأله عفت و مبارزه با فحشاء با استفاده از طرق و وسائل گوناگون بود، و از آنجا كه ضامن اجراى همه احكام الهى، مخصوصا كنترل كردن غرائز سر كش، بخصوص غريزه جنسى كه نيرومندترين آنهاست بدون استفاده از پشتوانه «ايمان» ممكن نيست، سر انجام بحث را به ايمان و اثر نيرومند آن كشانيده و از آن سخن مى‏گويد.

نخست مى‏فرمايد: «خداوند نور آسمانها و زمين است» (اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ).

اگر بخواهيم براى ذات پاك خدا تشبيه و تمثيلى از موجودات حسى اين جهان انتخاب كنيم- گر چه مقام با عظمت او از هر شبيه و نظير برتر است- آيا جز از واژه «نور» مى‏توان استفاده كرد؟! همان خدايى كه پديد آورنده تمام جهان هستى است، روشنى بخش عالم آفرينش است، همه موجودات زنده به بركت فرمان او زنده‏اند، و همه مخلوقات بر سر خوان نعمت او هستند كه اگر لحظه‏اى لطف خود را از آنها باز گيرد همگى در ظلمت فنا و نيستى فرو مى‏روند.

و جالب اين كه هر موجودى به هر نسبت با او ارتباط دارد به همان اندازه نورانيت و روشنايى كسب مى‏كند:

قرآن نور است چون كلام اوست.

آيين اسلام نور است چون آيين اوست.

پيامبران نورند چون فرستادگان اويند.

امامان معصوم انوار الهى هستند چون حافظان آيين او بعد از پيامبرانند.

«ايمان» نور است چون رمز پيوند با اوست.

علم نور است چون سبب آشنايى با اوست.

بنا بر اين اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ).

بلكه اگر نور را به معنى وسيع كلمه به كار بريم يعنى «هر چيزى كه ذاتش ظاهر و آشكار و ظاهر كننده غير باشد» در اين صورت به كار بردن كلمه «نور» در ذات پاك او جنبه تشبيه هم نخواهد داشت، چرا كه چيزى در عالم خلقت از او آشكارتر نيست، و تمام آنچه غير اوست از بركت وجود او آشكار است.

و به اين ترتيب همه انوار هستى از نور او مايه مى‏گيرد، و به نور ذات پاك او منتهى مى‏شود.

قرآن بعد از بيان حقيقت فوق با ذكر يك مثال زيبا و دقيق چگونگى نور الهى را در اينجا مشخص مى‏كند و مى‏فرمايد: «مثل نور او (خداوند) همانند چراغ‏دانى است كه در آن چراغى (پر فروغ) باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون يك ستاره فروزان» (مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فِيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فِي زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ).

و «اين چراغ با روغنى افروخته مى‏شود كه از درخت پر بركت زيتونى گرفته شده كه نه شرقى است و نه غربى» (يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ).

روغنش آن چنان صاف و خالص است كه «نزديك است بدون تماس با آتش شعله‏ور شود»! (يَكادُ زَيْتُها يُضِي‏ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ).

«نورى است بر فراز نورى» (نُورٌ عَلى‏ نُورٍ).

و «خدا هر كس را بخواهد به نور خود هدايت مى‏كند» (يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ).

«و خداوند براى مردم مثلها مى‏زند» (وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ).

«و خداوند به هر چيزى داناست» (وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَلِيمٌ).

توضيح اين مثل: نور ايمان كه در قلب مؤمنان است داراى همان چهار عاملى است كه در يك چراغ پر فروغ موجود است:

«مِصْباحٌ» همان شعله‏هاى ايمان است كه در قلب مؤمن آشكار مى‏گردد و فروغ هدايت از آن منتشر مى‏شود.

«زُجاجَةٍ» و حباب قلب مؤمن است كه ايمان را در وجودش تنظيم مى‏كند.

و «كَمِشْكاةٍ» سينه مؤمن و يا به تعبير ديگر مجموعه شخصيت و آگاهى و علوم و افكار اوست كه ايمان وى را از گزند طوفان حوادث مصون مى‏دارد.

و «شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ» (ماده انرژى‏زا) همان وحى الهى است كه عصاره آن در نهايت صفا و پاكى مى‏باشد و ايمان مؤمنان به وسيله آن شعله‏ ور و پر بار مى‏گردد.

در حقيقت اين نور خداست، همان نورى كه آسمانها و زمين را روشن ساخته و از كانون قلب مؤمنان سر بر آورده و تمام وجود و هستى آنها را روشن و نورانى مى‏كند.

دلائلى را كه از عقل و خرد دريافته‏اند با نور وحى آميخته مى‏شود و مصداق نُورٌ عَلى‏ نُورٍ مى‏گردد.

و هم در اينجاست كه دلهاى آماده و مستعد به اين نور الهى هدايت مى‏شوند و مضمون «يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ» در مورد آنان پياده مى‏گردد.

و اين نور وحى بايد از آلودگى به گرايشهاى مادى و انحرافى شرقى و غربى كه موجب پوسيدگى و كدورت آن مى‏شود بر كنار باشد.

آن چنان صاف و زلال و خالى از هر گونه التقاط و انحراف كه بدون نياز به هيچ چيز ديگر تمام نيروهاى وجود انسان را بسيج كند، و مصداق «يَكادُ زَيْتُها يُضِي‏ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ» گردد.


(آيه 36)

تا به اينجا ويژگيها و مشخصات اين نور الهى، نور هدايت و ايمان را در لا بلاى تشبيه به يك چراغ پر فروغ مشاهده كرديم، اكنون بايد ديد اين چراغ پر نور در كجاست؟ و محل آن چگونه است؟
آيه مى‏فرمايد: اين چراغ پرفروغ «در خانه‏هايى قرار دارد كه خداوند اذن فرموده ديوارهاى آن را بالا برند و مرتفع سازند» تا از دستبرد دشمنان و شياطين و هوس بازان در امان باشد (فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ).

«و (خانه‏ هايى كه) ذكر نام خدا در آن برده مى‏شود» و آيات قرآن و حقايق وحى را در آن بخوانند (وَ يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ).

اما اين كه منظور از اين «بُيُوتٍ» (خانه‏ها) چيست؟ پاسخ آن از ويژگيهايى كه در ذيل آيه براى آن ذكر شده است روشن مى‏شود، آنجا كه مى‏گويد: «و هر صبح و شام در آنها تسبيح او مى‏گويند» (يُسَبِّحُ لَهُ فِيها بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ).


منبع : http://www.qurangloss.ir/thread382-3.html

[golrooz] صفحه ی 208 از قرآن کریم شامل آیات 37 تا 47 از سوره ی مومنون [golrooz]



اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
پناه میبرم به خدا از شر شیطان رانده شده




بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان




رِجَالٌ لَّا تُلْهِيهِمْ تِجَٰرَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَوٰةِ وَإِيتَآءِ الزَّكَوٰةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَٰرُ(37)
مرداني كه نه تجارت و نه داد و ستدي آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زكات به خود مشغول نمي دارد و از روزي كه دلها و ديده ها در آن زيرورو مي شود مي هراسند(37)




لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا۟ وَيَزِيدَهُم مِّن فَضْلِهِ وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَن يَشَآءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ(38)
تا خدا بهتر از آنچه انجام مي دادند به ايشان جزا دهد و از فضل خود بر آنان بيفزايد و خدا[ست كه] هر كه را بخواهد بي حساب روزي مي دهد(38)




وَالَّذِينَ كَفَرُوٓا۟ أَعْمَٰلُهُمْ كَسَرَابٍۭ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمَْٔانُ مَآءً حَتَّيٰٓ إِذَا جَآءَهُ لَمْ يَجِدْهُ شَئًْا وَوَجَدَ اللَّهَ عِندَهُ فَوَفَّيٰهُ حِسَابَهُ وَاللَّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ(39)
و كساني كه كفر ورزيدند كارهايشان چون سرابي در زميني هموار است كه تشنه آن را آبي مي پندارد تا چون بدان رسد آن را چيزي نيابد و خدا را نزد خويش يابد و حسابش را تمام به او دهد و خدا زودشمار است(39)




أَوْ كَظُلُمَٰتٍ فِي بَحْرٍ لُّجِّيٍّ يَغْشَيٰهُ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ سَحَابٌ ظُلُمَٰتٌۢ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَآ أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرَيٰهَا وَمَن لَّمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِن نُّورٍ(40)
يا [كارهايشان] مانند تاريكيهايي است كه در دريايي ژرف است كه موجي آن را مي پوشاند [و] روي آن موجي [ديگر] است [و] بالاي آن ابري است تاريكيهايي است كه بعضي بر روي بعضي قرار گرفته است هر گاه [غرقه] دستش را بيرون آورد به زحمت آن را مي بيند و خدا به هر كس نوري نداده باشد او را هيچ نوري نخواهد بود(40)




أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُسَبِّحُ لَهُ مَن فِي السَّمَٰوَٰتِ وَالْأَرْضِ وَالطَّيْرُ صَٰٓفَّٰتٍ كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلَاتَهُ وَتَسْبِيحَهُ وَاللَّهُ عَلِيمٌۢ بِمَا يَفْعَلُونَ(41)
آيا ندانسته اي كه هر كه [و هر چه] در آسمانها و زمين است براي خدا تسبيح مي گويند و پرندگان [نيز] در حالي كه در آسمان پر گشوده اند [تسبيح او مي گويند] همه ستايش و نيايش خود را مي دانند و خدا به آنچه مي كنند داناست(41)




وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَٰوَٰتِ وَالْأَرْضِ وَإِلَي اللَّهِ الْمَصِيرُ(42)
و فرمانروايي آسمانها و زمين از آن خداست و بازگشت [همه] به سوي خداست(42)




أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَي الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَٰلِهِ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَآءِ مِن جِبَالٍ فِيهَا مِنۢ بَرَدٍ فَيُصِيبُ بِهِ مَن يَشَآءُ وَيَصْرِفُهُ عَن مَّن يَشَآءُ يَكَادُ سَنَا بَرْقِهِ يَذْهَبُ بِالْأَبْصَٰرِ(43)
آيا ندانسته اي كه خدا[ست كه] ابر را به آرامي مي راند سپس ميان [اجزاء] آن پيوند مي دهد آنگاه آن را متراكم مي سازد پس دانه هاي باران را مي بيني كه از خلال آن بيرون مي آيد و [خداست كه] از آسمان از كوههايي [از ابر يخ زده] كه در آنجاست تگرگي فرو مي ريزد و هر كه را بخواهد بدان گزند مي رساند و آن را از هر كه بخواهد باز مي دارد نزديك است روشني برقش چشمها را ببرد (43)




يُقَلِّبُ اللَّهُ الَّيْلَ وَالنَّهَارَ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبْرَةً لِّأُو۟لِي الْأَبْصَٰرِ(44)
خداست كه شب و روز را با هم جابجا مي كند قطعا در اين [تبديل] براي ديده وران [درس] عبرتي است(44)




وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَآبَّةٍ مِّن مَّآءٍ فَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَيٰ بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَيٰ رِجْلَيْنِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَيٰٓ أَرْبَعٍ يَخْلُقُ اللَّهُ مَا يَشَآءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَيٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ(45)
و خداست كه هر جنبنده اي را [ابتدا] از آبي آفريد پس پاره اي از آنها بر روي شكم راه مي روند و پاره اي از آنها بر روي دو پا و بعضي از آنها بر روي چهار [پا] راه مي روند خدا هر چه بخواهد مي آفريند در حقيقت خدا بر هر چيزي تواناست(45)




لَّقَدْ أَنزَلْنَآ ءَايَٰتٍ مُّبَيِّنَٰتٍ وَاللَّهُ يَهْدِي مَن يَشَآءُ إِلَيٰ صِرَٰطٍ مُّسْتَقِيمٍ(46)
قطعا آياتي روشنگر فرود آورده ايم و خدا هر كه را بخواهد به راه راست هدايت مي كند(46)




وَيَقُولُونَ ءَامَنَّا بِاللَّهِ وَبِالرَّسُولِ وَأَطَعْنَا ثُمَّ يَتَوَلَّيٰ فَرِيقٌ مِّنْهُم مِّنۢ بَعْدِ ذَٰلِكَ وَمَآ أُو۟لَٰٓئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ(47)
و مي گويند به خدا و پيامبر [او] گرويديم و اطاعت كرديم آنگاه دسته اي از ايشان پس از اين [اقرار] روي برمي گردانند و آنان مؤمن نيستند(47)




صدق الله العلي العظيم

(آيه 37)
«مردانى كه نه تجارت آنها را از ياد خدا و بر پا داشتن نماز و اداى زكات باز مى‏دارد و نه خريد و فروش» (رِجالٌ لا تُلْهِيهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ وَ إِيتاءِ الزَّكاةِ).

«آنها از روزى مى‏ترسند كه دلها و ديده‏ها در آن دگرگون و زير و رو مى‏شود» (يَخافُونَ يَوْماً تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصارُ).

اين ويژگيها نشان مى‏دهد كه اين بيوت همان مراكزى است كه: به فرمان پروردگار استحكام يافته و مركز ياد خداست و حقايق اسلام و احكام خدا از آن نشر مى‏يابد، و در اين معنى وسيع و گسترده، مساجد، خانه‏هاى انبياء و اوليا، مخصوصا خانه پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و خانه على عليه السّلام جمع است.

(آيه 38)
اين آيه به پاداش بزرگ اين پاسداران نور هدايت و عاشقان حق و حقيقت اشاره كرده، چنين مى‏گويد. «اين بخاطر آن است كه خداوند آنها را به بهترين اعمالى كه انجام داده‏اند پاداش دهد و از فضلش بر پاداش آنها بيفزايد» (لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ ما عَمِلُوا وَ يَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ).

منظور اين است كه خداوند تمام اعمال آنها را بر معيار و مقياس بهترين اعمالشان پاداش مى‏دهد، حتى اعمال كم اهميت و متوسطشان همرديف بهترين اعمالشان در پاداش خواهد بود! و اين جاى تعجب نيست، زيرا فيض خداوند براى آنها كه شايسته فيض اويند محدود نيست «خداوند هر كس را بخواهد بى‏حساب روزى مى‏دهد» و از مواهب بى‏انتهاى خويش بهره‏مند مى‏سازد (وَ اللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ).

(آيه 39)
اعمالى همچون سراب! از آنجا كه در آيات گذشته سخن از نور خدا، نور ايمان و هدايت، بود، براى تكميل اين بحث، و روشن شدن حال آنها در مقايسه با ديگران، در اينجا از ظلمت كفر و جهل و بى‏ايمانى، و كافران تاريك دل و منافقان گمراه سخن مى‏گويد.

سخن از كسانى است كه در بيابان خشك و سوزان زندگى به جاى آب به دنبال سراب مى‏روند، و از تشنگى جان مى‏دهند، در حالى كه مؤمنان در پرتو ايمان چشمه زلال هدايت را يافته و در كنار آن آرميده‏اند.

نخست مى‏گويد: «و كسانى كه كافر شدند اعمالشان همچون سرابى است در يك كوير، كه انسان تشنه آن را (از دور) آب مى‏پندارد» (وَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمالُهُمْ كَسَرابٍ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ ماءً).

«اما هنگامى كه به سراغ آن مى‏آيد چيزى نمى‏يابد» (حَتَّى إِذا جاءَهُ لَمْ يَجِدْهُ شَيْئاً).

«و خدا را نزد اعمال خود مى‏يابد و حساب او را صاف مى‏كند»! (وَ وَجَدَ اللَّهَ عِنْدَهُ فَوَفَّاهُ حِسابَهُ).

«و خداوند سريع الحساب است»! (وَ اللَّهُ سَرِيعُ الْحِسابِ).



منبع : http://www.qurangloss.ir/thread382-3.html

(آيه 40)
سپس به مثال دوم مى‏پردازد، مى‏گويد: و «يا (اعمال اين كافران) همانند) ظلماتى است در يك اقيانوس پهناور كه موج آن را پوشانده و بر فراز آن موج ديگرى و بر فراز آن ابرى تاريك است» (أَوْ كَظُلُماتٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍّ يَغْشاهُ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ سَحابٌ).

و به اين ترتيب «ظلمتهايى است كه يكى بر فراز ديگرى قرار گرفته»! (ظُلُماتٌ بَعْضُها فَوْقَ بَعْضٍ).

آن چنان كه هر كس در ميان آن گرفتار شود آن قدر تاريك و ظلمانى است كه «اگر دست خود را بيرون آورد ممكن نيست آن را ببيند»! (إِذا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَراها).

آرى! نور حقيقتى در زندگى انسانها فقط نور ايمان است و بدون آن فضاى حيات تيره و تار و ظلمانى خواهد بود، اما اين نور ايمان تنها از سوى خداست «و كسى كه خدا نورى برايش قرار نداده نورى براى او نيست» (وَ مَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُوراً فَما لَهُ مِنْ نُورٍ).

(آيه 41)
همه تسبيح گوى او هستند: در آيات گذشته سخن از نور خدا، نور هدايت و ايمان و ظلمات متراكم كفر و ضلالت بود، و در اينجا از دلائل توحيد كه نشانه‏هاى انوار الهى و اسباب هدايت است، سخن مى‏گويد:

نخست روى سخن را به پيامبر صلّى اللّه عليه و آله كرده، مى‏فرمايد: «آيا نديدى تمام آنان كه در آسمانها و زمينند براى خدا تسبيح مى‏كنند»؟! (أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُسَبِّحُ لَهُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ).

«و همچنين پرندگان به هنگامى كه بر فراز آسمان بال گسترده‏اند» مشغول تسبيح او هستند؟! (وَ الطَّيْرُ صَافَّاتٍ).

«هر يك از آنها نماز و تسبيح خود را مى‏داند» (كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلاتَهُ وَ تَسْبِيحَهُ).

ممكن است منظور از «صلاة» (نماز) در اينجا به معنى دعا باشد.

«و خداوند از تمام اعمالى كه آنها انجام مى‏دهند با خبر است» (وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِما يَفْعَلُونَ).


منبع : http://www.qurangloss.ir/thread382-3.html

(آيه 42)
و از آنجا كه اين تسبيح عمومى موجودات دليلى بر خالقيت پروردگار است و خالقيت او دليل بر مالكيت او نسبت به مجموعه جهان هستى است، و نيز دليل بر آن است كه همه موجودات به سوى او باز مى‏گردند، اضافه مى‏كند: «و براى خداست مالكيت آسمانها و زمين، و بازگشت تمامى موجودات به سوى اوست» (وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ إِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ).

منظور از «تسبيح» و «حمد» همان چيزى است كه ما آن را «زبان حال» مى‏ناميم، يعنى مجموعه نظام جهان هستى و اسرار شگفت‏انگيزى كه در هر يك از موجودات اين عالم نهفته است، با زبان بى‏زبانى، با صراحت و بطور آشكار از قدرت و عظمت خالق خود، و علم و حكمت بى‏انتهاى او سخن مى‏گويند، چرا كه هر موجود بديع و هر اثر شگفت‏انگيزى، حتى يك تابلو نفيس نقاشى يا يك قطعه شعر زيبا و نغز، حمد و تسبيح ابداع كننده خود مى‏گويد، يعنى از يك سو صفات برجسته او را بيان مى‏دارد (حمد) و از سوى ديگر عيب و نقص را از او نفى مى‏كند (تسبيح) تا چه رسد به اين جهان با عظمت و آن همه عجايب و شگفتيهاى بى‏پايانش.


(آيه 43)
گوشه‏اى ديگر از شگفتيهاى آفرينش: باز در اينجا به گوشه ديگرى از شگفتيهاى آفرينش و علم و حكمت و عظمتى كه ماوراى آن نهفته است بر خورد مى‏كنيم كه همه دلائل توحيد ذات پاك اويند.

روى سخن را به پيامبر صلّى اللّه عليه و آله كرده، مى‏گويد: «آيا نديدى كه خداوند ابرهايى را به آرامى مى‏راند، سپس آنها را با هم پيوند مى‏دهد، و بعد متراكم مى‏سازد»؟! (أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحاباً ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكاماً).

پس در اين حال دانه‏هاى باران را مى‏بينى كه از لا بلاى ابرها خارج مى‏شوند» و بر كوه و دشت و باغ و صحرا فرو مى‏بارند (فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلالِهِ).

آرى! باران است كه زمينهاى مرده را زنده مى‏كند، لباس حيات در پيكر درختان و گياهان مى‏پوشاند، و انسان و حيوانات را سيراب مى‏كند.

سپس به يكى ديگر از پديده‏هاى شگفت‏انگيز آسمان و ابرها اشاره كرده، مى‏گويد: «و (خدا) از آسمان، از كوههايى كه در آسمان است، دانه‏هاى تگرگ را نازل مى‏كند» (وَ يُنَزِّلُ مِنَ السَّماءِ مِنْ جِبالٍ فِيها مِنْ بَرَدٍ).

منظور از كوهها، توده‏هاى عظيم ابر است، كه در عظمت و بزرگى بسان كوه است.

تگرگهايى كه «هر كس را بخواهد به وسيله آن زيان مى‏رساند» (فَيُصِيبُ بِهِ مَنْ يَشاءُ).

شكوفه‏هاى درختان، ميوه‏ها و زراعتها، و حتى گاه حيوانها و انسانها از آسيب آن در امان نيستند.

«و از هر كس بخواهد اين عذاب و ريان را بر طرف مى‏سازد» (وَ يَصْرِفُهُ عَنْ مَنْ يَشاءُ).

آرى! اوست كه از يك ابر گاهى باران حيات بخش نازل مى‏كند و گاه با مختصر تغيير آن را مبدل به تگرگهاى زيان بار و حتى كشنده مى‏كند، و اين نهايت قدرت و عظمت او را نشان مى‏دهد كه سود و زيان و مرگ و زندگى انسان را در كنار هم چيده بلكه در دل هم قرار داده است! و در پايان آيه به يكى ديگر از پديده‏هاى آسمانى كه از آيات توحيد است اشاره كرده، مى‏گويد: «نزديك است درخشندگى برق ابرها، چشمهاى انسان را ببرد» (يَكادُ سَنا بَرْقِهِ يَذْهَبُ بِالْأَبْصارِ).

ابرهايى كه در حقيقت از ذرات «آب» تشكيل شده است به هنگامى كه حامل نيروى برق مى‏شود، آن چنان «آتشى» از درونش بيرون مى‏جهد كه برقش چشمها را خيره، و رعدش گوشها را از صداى خود پر مى‏كند، و گاه همه جا را مى‏لرزاند، اين نيروى عظيم در لابلاى اين بخار لطيف راستى شگفت‏انگيز است!


منبع : http://www.qurangloss.ir/thread382-3.html

(آيه 44)
در اين آيه به يكى ديگر از آيات خلقت و نشانه‏هاى عظمت پروردگار كه همان خلقت شب و روز و ويژگيهاى آنهاست اشاره كرده، مى‏فرمايد:

«خداوند شب و روز را دگرگون مى‏سازد، و در اين عبرتى است براى صاحبان بصيرت» (يُقَلِّبُ اللَّهُ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ إِنَّ فِي ذلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصارِ).

اين دگرگونى- يعنى آمد و شد شب و روز و تغييرات تدريجى آنها- براى انسان جنبه حياتى دارد، و درس عبرتى است براى «اولى الابصار».

(آيه 45)
اين آيه به يكى از مهمترين چهره‏هاى نظام آفرينش كه از روشنترين دلائل توحيد است يعنى مسأله حيات در صورتهاى متنوعش اشاره كرده، مى‏گويد: «خداوند هر جنبنده‏اى را از آبى آفريد» (وَ اللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِنْ ماءٍ).

منظور از «آب» نطفه است و احتمال دارد اشاره به پيدايش نخستين «موجود» باشد، زيرا هم طبق بعضى از روايات اسلامى اولين موجودى را كه خدا آفريده آب بوده و انسانها را بعدا از آن آب آفريد و هم طبق فرضيه‏هاى علمى جديد نخستين جوانه «حيات» در درياها ظاهر شده، و اين پديده قبل از همه جا بر اعماق يا كنار درياها حاكم شده است.

و با اين كه اصل همه آنها به آب باز مى‏گردد با اين حال خلقتهاى بسيار متفاوت و شگفت‏انگيزى دارند: «پس گروهى از آنها بر شكم خود راه مى‏روند» (خزندگان) (فَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلى‏ بَطْنِهِ).

«و گروهى بر روى دو پا راه مى‏روند» انسانها و پرندگان (وَ مِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلى‏ رِجْلَيْنِ).

«و گروهى بر روى چهار پا راه مى‏روند» چهار پايان (وَ مِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلى‏ أَرْبَعٍ).

تازه منحصر به اينها نيست و حيات چهره‏هاى فوق‏العاده متنوع دارد اعم از موجوداتى كه در دريا زندگى مى‏كنند و يا حشرات كه هزاران نوع دارند و هزاران صورت لذا در پايان آيه مى‏فرمايد: «خداوند هر چه را اراده كند مى‏آفريند» (يَخْلُقُ اللَّهُ ما يَشاءُ).

«چرا كه خدا بر همه چيز تواناست» (إِنَّ اللَّهَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ).


منبع : http://www.qurangloss.ir/thread382-4.html

(آيه 46)
شأن نزول:
در مورد نزول اين آيه و چهار آيه بعد نقل شده: يكى از منافقان با يك مرد يهودى نزاعى داشت، مرد يهودى، منافق ظاهر مسلمان را به داورى پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله خواند، اما منافق زير بار نرفت، و او را به داورى «كعب بن اشرف يهودى»! دعوت كرد اين آيات نازل شد و سخت اين گونه اشخاص را مورد سر زنش و مذمت قرار داد.

تفسير:

ايمان و پذيرش داورى خدا- از آنجا كه در آيات گذشته، سخن از ايمان به خدا و دلائل توحيد و نشانه‏هاى او در جهان تكوين بود، در اينجا سخن از آثار ايمان و بازتابهاى توحيد در زندگى انسان و تسليم او در برابر حق و حقيقت است.

نخست مى‏گويد: «ما آيات روشن و روشنگرى نازل كرديم» (لَقَدْ أَنْزَلْنا آياتٍ مُبَيِّناتٍ). آياتى كه دلها را به نور ايمان و توحيد روشن مى‏كند، افكار انسانها را نور و صفا مى‏بخشد و محيط تاريك زندگيشان را عوض مى‏كند.

البته وجود اين «آيات مبينات» زمينه را براى ايمان فراهم مى‏سازد، ولى نقش اصلى را هدايت الهى دارد، چرا كه «خدا هر كس را بخواهد به صراط مستقيم هدايت مى‏كند» (وَ اللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ إِلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ).

و مى‏دانيم كه اراده خداوند و مشيت او بى‏حساب نيست، او نور هدايت را به دلهايى مى‏افكند كه آماده پذيرش آن هستند.


(آيه 47)
سپس به عنوان مذمت از گروه منافقان كه دم از ايمان مى‏زنند و ايمان در دل آنها پرتو افكن نيست مى‏فرمايد: «آنها مى‏گويند: به خدا و پيامبر ايمان داريم و اطاعت مى‏كنيم، ولى بعد از اين ادعا، گروهى از آنها روى گردان مى‏شوند، آنها در حقيقت مؤمن نيستند» (وَ يَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ أَطَعْنا ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ ما أُولئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ).

اين چگونه ايمانى است كه از زبانشان فراتر نمى‏رود؟ و پرتوش در اعمالشان ظاهر نمى‏گردد؟


منبع : http://www.qurangloss.ir/thread382-4.html

[golrooz] صفحه ی 209 از قرآن کریم شامل آیات 48 تا 58 از سوره ی مومنون [golrooz]




اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
پناه میبرم به خدا از شر شیطان رانده شده




بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان




وَإِذَا دُعُوٓا۟ إِلَي اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُم مُّعْرِضُونَ(48)
و چون به سوي خدا و پيامبر او خوانده شوند تا ميان آنان داوري كند بناگاه دسته اي از آنها روي برمي تابند(48)




وَإِن يَكُن لَّهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوٓا۟ إِلَيْهِ مُذْعِنِينَ(49)
و اگر حق به جانب ايشان باشد به حال اطاعت به سوي او مي آيند(49)




أَفِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ أَمِ ارْتَابُوٓا۟ أَمْ يَخَافُونَ أَن يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَرَسُولُهُ بَلْ أُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ الظَّٰلِمُونَ(50)
آيا در دلهايشان بيماري است يا شك دارند يا از آن مي ترسند كه خدا و فرستاده اش بر آنان ستم ورزند [نه] بلكه خودشان ستمكارند(50)




إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوٓا۟ إِلَي اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَن يَقُولُوا۟ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ(51)
گفتار مؤمنان وقتي به سوي خدا و پيامبرش خوانده شوند تا ميانشان داوري كند تنها اين است كه مي گويند شنيديم و اطاعت كرديم اينانند كه رستگارند(51)




وَمَن يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَخْشَ اللَّهَ وَيَتَّقْهِ فَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ الْفَآئِزُونَ(52)
و كسي كه خدا و فرستاده او را فرمان برد و از خدا بترسد و از او پروا كند آنانند كه خود كاميابند(52)




۞ وَأَقْسَمُوا۟ بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَٰنِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ قُل لَّا تُقْسِمُوا۟ طَاعَةٌ مَّعْرُوفَةٌ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌۢ بِمَا تَعْمَلُونَ(53)
و با سوگندهاي سخت خود به خدا سوگند ياد كردند كه اگر به آنان فرمان دهي بي شك [براي جهاد] بيرون خواهند آمد بگو سوگند مخوريد اطاعتي پسنديده [بهتر است] كه خدا به آنچه مي كنيد داناست(53)




قُلْ أَطِيعُوا۟ اللَّهَ وَأَطِيعُوا۟ الرَّسُولَ فَإِن تَوَلَّوْا۟ فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَعَلَيْكُم مَّا حُمِّلْتُمْ وَإِن تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا۟ وَمَا عَلَي الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَٰغُ الْمُبِينُ(54)
بگو خدا و پيامبر را اطاعت كنيد پس اگر پشت نموديد [بدانيد كه] بر عهده اوست آنچه تكليف شده و بر عهده شماست آنچه موظف هستيد و اگر اطاعتش كنيد راه خواهيد يافت و بر فرستاده [خدا] جز ابلاغ آشكار [ماموريتي] نيست(54)




وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ ءَامَنُوا۟ مِنكُمْ وَعَمِلُوا۟ الصَّٰلِحَٰتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَيٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّنۢ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَئًْا وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُو۟لَٰٓئِكَ هُمُ الْفَٰسِقُونَ(55)
خدا به كساني از شما كه ايمان آورده و كارهاي شايسته كرده اند وعده داده است كه حتما آنان را در اين سرزمين جانشين [خود] قرار دهد همان گونه كه كساني را كه پيش از آنان بودند جانشين [خود] قرار داد و آن ديني را كه برايشان پسنديده است به سودشان مستقر كند و بيمشان را به ايمني مبدل گرداند [تا] مرا عبادت كنند و چيزي را با من شريك نگردانند و هر كس پس از آن به كفر گرايد آنانند كه نافرمانند(55)




وَأَقِيمُوا۟ الصَّلَوٰةَ وَءَاتُوا۟ الزَّكَوٰةَ وَأَطِيعُوا۟ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ(56)
و نماز را برپا كنيد و زكات را بدهيد و پيامبر [خدا] را فرمان بريد تا مورد رحمت قرار گيريد(56)




لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا۟ مُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَمَأْوَيٰهُمُ النَّارُ وَلَبِئْسَ الْمَصِيرُ(57)
و مپندار كساني كه كفر ورزيدند [ما را] در زمين درمانده مي كنند جايگاهشان در آتش است و چه بد بازگشتگاهي است(57)




يَٰٓأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا۟ لِيَسْتَْٔذِنكُمُ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمَٰنُكُمْ وَالَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا۟ الْحُلُمَ مِنكُمْ ثَلَٰثَ مَرَّٰتٍ مِّن قَبْلِ صَلَوٰةِ الْفَجْرِ وَحِينَ تَضَعُونَ ثِيَابَكُم مِّنَ الظَّهِيرَةِ وَمِنۢ بَعْدِ صَلَوٰةِ الْعِشَآءِ ثَلَٰثُ عَوْرَٰتٍ لَّكُمْ لَيْسَ عَلَيْكُمْ وَلَا عَلَيْهِمْ جُنَاحٌۢ بَعْدَهُنَّ طَوَّٰفُونَ عَلَيْكُم بَعْضُكُمْ عَلَيٰ بَعْضٍ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْءَايَٰتِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ(58)
اي كساني كه ايمان آورده ايد قطعا بايد غلام و كنيزهاي شما و كساني از شما كه به [سن] بلوغ نرسيده اند سه بار در شبانه روز از شما كسب اجازه كنند پيش از نماز بامداد و نيمروز كه جامه هاي خود را بيرون مي آوريد و پس از نماز شامگاهان [اين] سه هنگام برهنگي شماست نه بر شما و نه بر آنان گناهي نيست كه غير از اين [سه هنگام] گرد يكديگر بچرخيد [و با هم معاشرت نماييد] خداوند آيات [خود] را اين گونه براي شما بيان مي كند و خدا داناي سنجيده كار است(58)




صدق الله العلي العظيم

(آيه 48)
بعد به عنوان يك دليل روشن براى بى‏ايمانى آنها مى‏فرمايد:

«و هنگامى كه از آنها دعوت شود كه به سوى خدا و پيامبرش بيايند تا در ميان آنان داورى كند، گروهى از آنها روى گردان مى‏شوند» (وَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ).

(آيه 49)
براى تأكيد بيشتر و روشن شدن شرك و دنيا پرستيشان اضافه مى‏كند: «ولى اگر حق داشته باشند (و داورى به نفع آنان شود) با سرعت و تسليم به سوى او مى‏آيند» (وَ إِنْ يَكُنْ لَهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوا إِلَيْهِ مُذْعِنِينَ)

(آيه 50)
در اين آيه ريشه‏هاى اصلى و انگيزه‏هاى عدم تسليم در برابر داورى پيامبر صلّى اللّه عليه و آله را در سه جمله بيان كرده، مى‏گويد: «آيا در دلهاى آنها بيمارى است» بيمارى نفاق (أَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ).

اين يكى از صفات منافقان است كه اظهار ايمان مى‏كنند اما بخاطر انحرافى كه در دل از اصل توحيد دارند هرگز تسليم داورى خدا و پيامبر صلّى اللّه عليه و آله نيستند «يا (اگر بيمارى نفاق بر دلهاى آنها چيره نشده) به راستى در شك و ترديدند»؟ (أَمِ ارْتابُوا).

و طبيعى است شخصى كه در پذيرش يك آيين مردد است تسليم لوازم آن نخواهد بود.

يا اين كه اگر نه آن است و نه اين و از مؤمنانند «آيا به راستى مى‏ترسيدند كه خدا و رسولش بر آنها ظلم و ستم كند»؟! (أَمْ يَخافُونَ أَنْ يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَ رَسُولُهُ).

در حالى كه اين تناقض آشكارى است كسى كه پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله را فرستاده خدا و بيانگر رسالت او مى‏داند و حكمش را حكم خدا مى‏شمرد ممكن نيست احتمال ظلم و ستم در باره او دهد، مگر امكان دارد خدا به كسى ستم كند؟ مگر ظلم زاييده جهل يا نياز يا خود خواهى نيست؟ ساحت مقدس خداوند از همه اينها پاك است.

«بلكه در واقع خود اينها ظالم و ستمگرند» (بَلْ أُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ).

آنها نمى‏خواهند به حق خودشان قانع باشند، و چون مى‏دانند پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله چيزى از حق ديگران به آنها نخواهد داد تسليم داورى او نمى‏شوند.


منبع : http://www.qurangloss.ir/thread382-4.html