ريزش ناگهاني تئاتر شهر يعني دو هواپيما وسط شهر تهران سقوط كنند
ساخت‌وساز در ضلع جنوبي تئاتر شهر، پس از بدون راه حل ماندن مسأله‌ي عبور مترو از حدود 40 متري اين بناي تاريخي، بار ديگر مسؤولان قطار شهري تهران، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران، خانه‌ي تئاتر ايران و شوراي شهر را بدون حضور نماينده‌ي شهرداري منطقه‌ي 11 تهران دور هم جمع كرد تا براساس قوانين موجود، درباره‌ي ساخت‌وساز در اين مكان كه تاكنون سبب ايجاد ترك‌هايي در بخش‌هايي از تئاتر شهر شده است، تصميم‌گيري شود.
يك كارشناس مرمت آثار تاريخي استان تهران در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به حضور نداشتن نماينده‌ي شهرداري منطقه‌ي 11 تهران با وجود دعوت او، درباره‌ي نتيجه‌ي جلسه‌اي كه هفته‌ي پيش برگزار شد، توضيح داد: نتيجه‌ي جلسه براي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مشخص است؛ بناي تئاتر شهر در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است و براساس مواد 558 و 559 قانون تعزيرات اسلامي مصوب سال 1309، وارد كردن هر خدشه‌اي به اين اثر، جرم محسوب مي‌شود.
رضا موسوي گفت: در اين جلسه، گزارشي از مجموعه اتفاق‌هايي كه از روز نخست در اين مكان پيش آمده‌اند، بيان شد و همه در جريان اهميت اين بنا قرار گرفتند. در اين جلسه، مواد قانوني موجود در قانون تعزيرات اسلامي، مواد قانوني مصوبه‌ي شهرداري مانند ماده‌ي 102 قانون شهرداري‌ها كه آن‌ها را به حفظ آثار تاريخي ملزم مي‌كند، به تفصيل بيان شد.
وي با اشاره به موضع سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در اين زمينه و اصرار مداوم خود بر آن، اظهار داشت: سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري با به‌وجود آمدن هر خدشه‌اي در بناي تاريخي تئاتر شهر مخالف است. ضمن اين‌كه اشكالي كه در آنجا وجود دارد، بالاتر از صحبت‌هاي فرهنگي و بحث اعتقاد به يك اثر ملي، بحث مرگ و زندگي است.
اين كارشناس مرمت آثار تاريخي ادامه داد: آسيبي كه تاكنون به اين بنا وارد شده، ممكن است روزي به‌صورت اتفاقي و ناگهاني سبب تخريب تئاتر شهر شود. دولت و مردم بايد بدانند كه ممكن است در اين مجموعه، يك‌باره 300 نفر كشته شوند و ريزش ناگهاني اين بنا، يعني دو هواپيما در وسط شهر تهران سقوط كنند و به‌راحتي افراد در آنجا كشته شوند. اين قضيه نيز در جلسه هشدار داده شد.
وي گفت: ساخت‌وساز در ضلع جنوبي تئاتر شهر به هر وسيله‌اي بايد به‌صورت جدي مورد مطالعه‌ي فني قرار گيرد. شركت مترو بخشي از اين كار را انجام داده است. ضمن اين‌كه به صراحت نماينده‌ي آن‌ها تعامل كامل شركت مترو را با نظرهاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و مديريت فني تئاتر شهر اعلام كرد و گفت كه بدون هيچ قيد‌وشرطي اين نظرها را مي‌پذيريم.
او با اشاره به نشان دادن حسن نيت شركت قطار شهري تهران در قضيه‌ي ايجاد در ورودي مترو از خيابان امام خميني (ره) و احترام آن‌ها به اثر تاريخي، بيان كرد: در آن قضيه همه‌چيز در شركت مترو تعريف شده بود و كساني كه با ما طرف بودند، مهندسان قابلي بودند كه از جرياني كه اتفاق افتاده بود، درك موضوعي داشتند. اينجا نيز اين‌گونه بود، در طرح‌هايي كه اجرا شده بودند، يك ورودي با ارتفاع شش متر بود كه با مخالفت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، آن‌ها به صراحت اعلام كردند، اين طرح را حذف مي‌كنند و هيچ عارضه‌اي روي زمين كه مخل تئاتر شهر باشد، باقي نمي‌ماند.
اين كارشناس مرمت آثار تاريخي با اشاره به ترك‌هايي كه روي سقف تئاتر شهر ايجاد شده‌اند، اظهار داشت: اين ترك‌ها مربوط به مترو نيستند و به‌خاطر گودبرداري براي ساخت يك مجتمع فرهنگي ـ تجاري در قسمت جنوبي تئاتر شهر ايجاد شده‌اند كه سبب دردسر نيز مي‌شود.
موسوي هم‌چنين با اشاره به ادعاي اعضاي تئاتر شهر مبني بر مالكيت ضلع جنوبي اين بنا كه اكنون در آن گودبرداري انجام مي‌شود به خود فضاي تئاتر شهر، گفت: من از اين قضيه، اطلاعي ندارم؛ ولي موضوعي است كه بايد بررسي شود. البته قبلا در موقعيت همين ساختمان، كافه‌ي شهرداري قرار داشت كه سال 1342 تخريب و به‌جاي آن، سالني ساخته شد كه به تئاتر اختصاص يافت و بخش گودبرداري‌شده نيز پاركينگ بوده است.
وي تصريح كرد: هر اتفاقي كه قرار است در اين محوطه بيفتد، چه مترو ايجاد شود و چه مجتمعي ساخته شود، همه بايد ضوابطي خاص را شامل استانداردهاي ساخت با هدف ايجاد ايمني در قبال تخريب‌هايي كه ممكن است، در اين‌باره صورت گيرند، رعايت كنند. هم‌چنين براساس ضوابط ارتفاعي موجود و قانون، در بخش جنوبي بيشتر از هفت متر ارتفاع نمي‌توان ساخت و هيچ تغيير كاربري نيز نبايد داشته باشد.
او تأكيد كرد: كاربري كه براي اين بنا درنظر گرفته شده است، بايد هم‌سو با اين اثر ثبت ملي باشد؛ ولي هنوز هيچ طرحي براي كاربري آن به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران اعلام نشده است. اين ساخت‌وساز آن‌قدر بي‌ضابطه و بي‌دروپيكر انجام مي‌شود كه سازمان ميراث فرهنگي در بخشي از كارهايي كه انجام شده، حضور ندارد و از آن بي‌اطلاع است.
موسوي اين موضوع را يك مسأله‌ي فراجناحي و فراسياسي دانست و افزود: در اين قضيه، بحث بر سر اين نيست كه عده‌اي قصد انجام كار هنري و عده‌اي قصد ساخت مجتمعي تجاري را دارند، موضوع فارغ از اين جريان‌هاست. اين يك مسأله‌ي كاملا فرهنگي و مربوط به كل جامعه است. بعضي با طرح اين موضوع كه آنجا عده‌اي كار هنري مي‌كنند و عده‌اي نيز يك بدنه‌ي بازاري و مذهبي در محوطه دارند، اين دو قشر را مقابل هم قرار مي‌دهند. در صورتي كه واقعا اين‌گونه نيست و هركسي كار خودش را انجام مي‌دهد.
وي ادامه داد: آنچه كه سازمان ميراث فرهنگي به آن نظر دارد، يك اثر ملي است، با ويژگي‌هايي كه بايد اين ويژگي‌ها حفظ شوند و كاربري بايد به آن تعلق گيرد كه با اين اثر متناسب باشد.
او اين بحث را يك بحث فني دانست و اضافه كرد: كاري به متوليان اين دو بخش نداريم. يك ناظر كلي در اين زمينه به نام سازمان ميراث فرهنگي وجود دارد كه بنا بر وظيفه‌ي قانوني خود و امكانات و اختيارات حقوقي كه در اختيار دارد، با اين ايدئولوژي كه اين اتفاق‌ها نبايد بيفتند، به اين موضوع وارد شود و اگر هم ساخت‌وسازي ايجاد شود، نوع كاربري آن و چگونه ساخته شدن آن اهميت دارد.
وي اظهار داشت: اگر در ضلع جنوبي تئاتر شهر واحدهاي تجاري ساخته شوند، به بطن فرهنگي اين منطقه لطمه وارد مي‌شود. به همين دليل، ساخت اين مجموعه بايد به‌صورت شفاف و جدي تعريف شود، چون عده‌اي با سياه‌نمايي قصد دارند، بگويند كه در اينجا اتفاق‌هايي ويژه افتاده‌اند. الزامي ندارد، يك مجموعه‌ي فرهنگي رفيع و تجاري باشد، بلكه بايد كاربري متناسب با تئاتر شهر را داشته باشد. ضمن اين‌كه به ضوابط ارتفاعي و معماري آن نيز توجه شود.
موسوي با اشاره به بند 7 صورت‌جلسه‌ي شماره‌ي 161 كميسيون ماده‌ي پنج كه اين مكان را به‌عنوان يك پاركينگ شناخته است، توضيح داد: در بند 7 اين كميسيون بيان شده كه كاربري اين بخش از شهر پاركينگ است و نامه‌اي از سوي اداره‌ي كل شهرداري و طرح‌هاي شهري در سوم ارديبهشت‌ماه 1385 به انضمام نقشه‌ي جانمايي تئاتر شهر و پاركينگ آن به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري تهران فرستاده شده و در آن اعلام شده است كه يكسري طرح‌هاي تفصيلي در آن منعكس شده‌اند.
وي تئاتر كشور را درباره‌ي اين موضوع صاحب حق دانست و بيان كرد: تئاتر شهر يك مجموعه‌ي كاربردي است و مجموعه‌ي تئاتر ايران و نماينده‌ي تئاتر كشور نيز نسبت به صلاحيتي كه درباره‌ي اين طرح وجود دارد، بايد اظهار نظر كنند.
به گفته‌ي او، هيچ طرح مصوبي در اين‌باره وجود ندارد، فقط يكسري مكاتبه‌ها در اين‌باره با سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري انجام شده‌اند و اين سازمان بارها مخالفت خود را با آن طرح‌ها اعلام كرده است.
اين كارشناس مرمت آثار تاريخي درباره‌ي نتيجه‌ي جلسه‌ي يادشده، اظهار داشت: براساس توافق‌هاي انجام‌شده حتما بايد بازديدي گروهي با اعضاي جلسه از مترو و ساختمان واقع شده در ضلع جنوبي تئاتر شهر با هماهنگي شوراي شهر انجام شود. هم‌چنين بايد يك سازه‌ي نگهبان در بخشي كه حفاري شده است، به‌دليل ادامه داشتن ريزش در اين بخش، به‌صورت اضطراري ايجاد شود. سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اعلام كرده و هشدار داده است كه وضعيت كنوني اين بخش خطرناك است.
وي در پاسخ به پرسش خبرنگار ايسنا درباره‌ي وجود لرزه‌هاي حركت قطار شهري و تخريب تدريجي تئاتر شهر به‌دليل لرزش‌هاي مداوم، گفت: كاري كه شركت مترو انجام مي‌دهد، يك كار مهندسي ويژه است و قطعا محاسبات كامل را انجام داده است و اگر آن‌گونه بخواهيم حساب كنيم، خانه و مغازه‌هاي مردم نيز در خطرند، چون مترو از مكان‌هاي زيادي عبور مي‌كند و فقط بحث آثار تاريخي مطرح نيست
