سرنگونی هواپیمای مسافر بری جمهوری اسلامی ایران توسط ناوگان امریکای جنایتکار

http://www.rasekhoon.net/_WebsiteDat...%20%282%29.jpg

پرواز مسافربری شماره ۶۵۵ شرکت هواپیمایی ایران ایر با شناسه 'IR655' از بندر عباس به مقصد دبی، در تاریخ ۱۲ تیر ۱۳۶۷ (۳ ژوییه ۱۹۸۸ میلادی) با شلیک موشک هدایت شونده کروز از کشتی جنگنده یو اس. اس. جک وینسنس متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بر فراز خلیج فارس سرنگون شد و تمامی ۲۹۰ مسافر آن شامل ۳۹ مسافر غیر ایرانی و ۶۶ کودک بودند، جان باختند.

22 سال قبل در دوازدهم تير ماه 1367 شمسي برابر با سوم ژوئيه 1988 ميلادي هواپيماي مسافري ايرباس ايران كه از بندرعباس عازم دبي بود بر فراز آب هاي خليج فارس و در نزديكي جزيره" هنگام " مورد هجوم يگان هاي دريايي متجاوز آمريكايي قرار گرفت و سقوط كرد .
حافظه خليج، هنوز در خاطره سرخ و خونين پرواز آن روز شناور است؛ روزي كه تو آهسته بر پلكان آسمان قدم نهادي، در خاك ها دنبالتان مي گشتند و در آبي زلال درياها يافتندتان! خاك را هيچ وقت مأواي خويش نمي دانستيد، از خاك بريدن، خاكي نبودن مي خواست و شما خاكي نبوديد !از خاك بريدن، اوج گرفتن تا ملكوت مي خواست و شما تا ملكوت اوج گرفتيد با بال هايي از خون
خونتان گواه است؛ خونتان گواهي است بر فارسي بودن هميشه خليج، امضايي است رسا و بليغ كه سند فارسي بودن خليج فارس را امضا كرده است. كه اين خليج، هميشه فارسي است! اين خليج، هميشه «خليج فارس» است. همه گواهند بر حقانيت اين آبي مواج، «اين خيلج»، اين مكان كه حالا آرامگاه شماست.
خليج فارس، تا هميشه در سينه خود، نام شما را چون رازي سترگ، نگاه خواهد داشت و شما در سينه خليج، تا ابد چون قلبي بزرگ خواهيد تپيد، تا به گوش ناشنواترين اذهان برسانيد: خليج فارس تا ابد خليج فارس است.

http://persiangulfstudies.com/news/V...ersianGulf.jpg

روابط عمومی سایت علمی نخبگان جوان

بلافاصله پس از این واقعه، مقامات آمریکایی اعلام کردند که یک فروند هواپیمای اف-۱۴ جمهوری اسلامی ایران را مورد هدف قرارداده‌اند. پس از روشن شدن نوع هواپیما، آمریکاییها ادعا نمودند در این مورد مرتکب اشتباه شده‌اند، اما شواهد بعدی این نظر آنان را مردود جلوه داد. مقامات نظامی آمریکا اعلام کردند که هواپیمای ایرباس در خارج از دالان هوایی پرواز می‌کرده و رزم‌ناو آمریکایی نیز هفت‌بار اخطار رادیویی برای هواپیمای ایران مخابره کرده ولی جوابی دریافت نکرده است!
کاپیتان کارلسون، فرمانده سابق ناو سایدز در این مورد معتقد است که ایرباس ایرانی علاوه بر علائمی که مبنی بر غیرنظامی بودن خود می‌فرستاده با سرعتی کم در حال اوج گرفتن بود و حتی اگر در چنین شرایطی نیز آن را به عنوان یک جت اف ۱۴ شناسایی می‌کردند باز من تردید دارم که یک هواپیمای اف ۱۴ می‌توانست تهدید سطحی را متوجه ناو وینسنس یا سایدز یا هر شناور دیگری کند. اپراتورهای رادار ناو هواپیمابر فورستال نیز هواپیمای مزبور را به عنوان یک هواپیمای بازرگانی شناسایی کردند. جت‌های جنگنده اف ۱۴ مستقر بر روی ناو فورستال می‌توانستند در صورتی که کاپیتان راجرز درخواست می‌کرد، با شناسایی چشمی هواپیمای ایرانی از فاصله نزدیک از غیرنظامی بودن آن اطمینان حاصل کنند، ولی زمان برای این کار هم سپری شد.


گزارش گروه حقیقت یاب ایکائو

هواپیمای ایرباس A300 متعلق به هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در ساعت ۱۰:۱۷ به وقت محلی با حدود بیست دقیقه تأخیر از فرودگاه بندرعباس به مقصد دوبی برخاست. در ساعت ۱۰:۲۴ خلبان هواپیما گزارش داد که هواپیما به ارتفاع ۳۶۰۰ متری رسیده است. هواپیما در ساعت ۱۰:۲۸ دقایقی بعد هواپیما در ارتفاع بیش از چهار هزار متری با موشک زمین به هوای رزمناو ونسان سرنگون شد. در جلسه فوق العاده شورای ایکائو (سازمان بین المللی هواپیمائی کشوری) در روز ۱۴ ژوئیه ۱۹۸۸ تصمیم گرفته شد که یک تیم حقیقت یاب برای بررسی عواملی که منجر به نابودی هواپیما شده است، تشکیل شود. نمایندگان ایران و آمریکا آمادگی خود را برای همکاری با تیم تحقیق اعلام کردند. در گزارش این کمیته در مورد اتفاقات منجر به سرنگونی آمده است:
هفت دقیقه پس از بلند شدن از فرودگاه بندر عباس، ۱۱ مورد اخطار از سوی کشتیهای جنگی ایالات متحده به هواپیمای ایرانی اعلام شد. ۷ مورد توسط ناو جنگی ونسان بر روی فرکانس ۲۴۳ مگاهرتز، یک اخطار توسط ناو سایدز بر روی همین فرکانس و ۳ اخطار دیگر بر روی فرکانس اضطراری ۱۲۱/۵ مگاهرتز به هواپیمای ایرباس داده شد. از این ۱۱ مورد، ۷ مورد بر روی طول موج ۲۴۳ مگاهرتز بود که مخصوص هواپیمای نظامی است و ایرباس تجهیزات لازم برای شنیدن آن ها را نداشت (طبق دستور ایران ایر همه هواپیماها باید در مدت پرواز در منطقه خلیج فارس بر روی فرکانس ۱۲۱/۵ مگاهرتز به گوش باشند). در این هنگام بحث زیادی میان بخشهای اطلاعات جنگی سه ناو آمریکایی ونسان، مونتگمری و سایدز درگرفت. گزارش تیم تخصصی ایکائو مشخص می‌کند که در دقایق آخر حمله به هواپیما، عده‌ای هواپیما را یک هواپیمای مسافری و عده‌ای دیگر یک هواپیمای جنگی مهاجم تلقی نمودند. دو دقیقه بعد کارکنان مرکز گزارشی را مبنی بر اینکه هواپیمای مزبور اف-۱۴ می‌باشد، دریافت کردند. در همین حال کارکنان ناو سایدز فریاد زدند: هواپیما تجاری است، صبرکنید. در همین زمان یکی از افسران ونسان نیز گفته است که هواپیما احتمالا تجاری است. در همان حالی که گفتگوهای میان ۳ ناو ادامه داشه ناخدای ونسان تصمیم می‌گیرد که موشک خود را پرتاب کند.[۱]
از مسائل دیگری که در این گزارش به آن اشاره نشده بود ارتباط میان مسئولان پروازهای کشوری و واحدهای نظامی است. ضمیمه ۱۱ معاهده شیکاگو (که هر دو کشور ایران و آمریکا به آن ملحق شده اند) به ارتباط مسئولان خدمات ترافیک هوایی و واحدهای نظامی اشاره کرده است.


منبع:
ویکی پدیا

ادعاهای رسمی دولت آمریکا مبنی بر غیرعمدی بودن ماجرا و دلایل رد آن

[ویرایش] ادعاهای دولت آمریکا

دولت ایالات متحده آمریکا معتقد است که ناو ونسان به اشتباه هواپیمای مورد نظر را یک هواپیمای جنگی تشخیص داده و برای دفاع از خود به سوی آن شلیک نمود. فرودگاه بندر عباس در آن هنگام به طور دوگانه برای هواپیماهای نظامی و مسافری مورد استفاده قرار می‌گرفت و هواپیماهای اف-۱۴ تام کت ایرانی این فرودگاه را مرکز عملیاتی خود قرار داده بودند. به همین جهت هر هواپیمایی که از بندرعباس پرواز می‌کرد به طور خودکار هواپیمای دشمن فرض می‌شد مگر آن که خلافش ثابت شود. هیچ سیستم هشدار هوایی نیروی هوایی و یا هواپیمای اکتشافی در منطقه وجود نداشت، بنابراین کشتی برای تصمیم‌گیری تنها به وسایل ارتباطی و درک غریزی خود متکی بود.
نماینده ایالات متحده در سازمان بین‌المللی هواپیمائی در جلسه فوق‌العاده شورای ایکائو گفته بود که در روزهای دوم و سوم جولای منطقه خلیج فارس بسیار ناامن بود و کشتی‌های مختلفی از جمله یک کشتی پاکستانی و یک کشتی لیبریایی مورد حمله قرار گرفته بودند. در همان روز یک هواپیمای اف-۱۴ ایران از فرودگاه بندرعباس پرواز کرده بود و قصد حمله به کشتی آمریکایی را داشت. با توجه به اخطارهای مکرری که بی پاسخ مانده بود، فرمانده مزبور برای دفاع از کشتی خود در برابر خطر احتمالی دست به حمله زده بود.[۲]
در گزارش نهایی هیئت حقیقت‌یاب پنتاگون به سرپرستی دریادار ویلیام فوگارتی علت وقوع حادثه فشار روانی ناشی از قرار گرفتن در وضعیت جنگی برای نخستین بار اعلام شد و تصدیق شد که هواپیمای ایرباس در خطوط هوایی تجاری بین‌المللی پیش‌بینی شده پرواز می‌کرده و در زمان حادثه در ارتفاع دوازده هزار پایی (بیش از ۳۵۰۰ متر) قرار داشت و از لحظه پرواز به روند صعودی خود ادامه داده بود.[۳]
دولت آمریکا هیچگاه مسئولیت وقوع حادثه را برعهده نگرفت و غرامت قربانیان حادثه و بازماندگان و دولت ایران را تحت عنوان پرداخت بلاعوض پذیرفته و بر این نکته که ناخدای ناو جنگی چون خود را در معرض خطر می دید از خود دفاع نموده است، تأکید کرد.
[ویرایش] امکان پیش گیری

ناو ونسان می‌توانست که با ارسال علائم هشدار دهنده بر روی گیرنده‌های خودکار رادیویی فرمانده هواپیما را متوجه این امر کند که با او صحبت می‌شود (نه یک هواپیمای دیگر) البته استفاده از این علائم معمول نیست.[۴]
[ویرایش] نظرات مخالف بعضی کارشناسان نظامی آمریکا

کاپیتان دیوید کارلسون فرمانده ناو سایدز در این مورد نظر دیگری دارد. به اعتقاد او هیچ راهی وجود نداشته که خلبان ایرباس ایرانی بداند که بر روی ناحیه‌ای پرواز می‌کند که فرمانده یک ناو آمریکایی تصمیم می‌گیرد با چند قایق کوچک تندرو وارد زورآزمایی شود. کارلسون اضافه می‌کند:
« من اعتقاد دارم که چنانچه وینسنس با قایق‌های تندرو درگیر نمی‌شد، در شرایطی قرار نمی‌گرفت که علائم رسیده از یک هواپیمای مسافربری را به عنوان یک جت جنگنده تلقی کند و ما امروز درباره این حادثه سخن نمی‌گفتیم‌. » دریادار بازنشسته یوچین لاروک از مرکز اطلاعات دفاعی نیز با اظهار نظری مشابه می‌گوید:
« ناو وینسنس اصولاً نمی‌بایست برای عملیات به خلیج فارس اعزام می‌شد. ما در حال جنگ با ایران نبودیم و هیچ اعلان جنگی میان دو کشور وجود نداشت. هواپیمای ایرانی در یک محدوده هوافضای بین‌المللی بر فراز آب‌های بین‌المللی بود و آمریکا حق نداشت آن را برای هر هواپیمای مشکوک یا غیرمشکوک منطقه جنگی اعلام کند، زیرا رسماً با ایران در حال جنگ نبود. دلیلی هم وجود نداشت که ایرباس ایرانی به پیام‌های هشدار ما پاسخ دهد. »
دریادار بازنشسته، یوجین کارول پیرامون عواملی که موجب تصمیم‌گیری اشتباه و سرنگون‌سازی ایرباس ایرانی شد، معتقد است که حادثه هدف قرار گرفتن ناو یواس‌اس استارک به وسیله یک جت جنگنده عراقی چند ماه پیش از آن، و عدم اتخاذ تدابیر دفاعی کافی و به موقع از سوی خدمه استارک به تصور آنکه خلبان عراقی آنها را هدف قرار نخواهد داد، نوعی فشار عصبی را برای خدمه وینسنس به وجود آورده بود.
ذهنیت ناخدای کشتی این بوده که با تهدیدی روبه‌رو است و قبل از دیر شدن می‌بایست درباره اقدامی مقتضی تصمیم گیرد. کاسپار واینبرگر، وزیر دفاع وقت ایالات متحده نیز با ابراز نظری مشابه می‌گوید:
« کمبود وقت از لحظه‌ای که هواپیما به عنوان هدفی تهدید کننده شناسایی شد تا زمانی که خدمه باید تصمیم به شلیک یا عدم شلیک به آن را می‌گرفتند، موجب شتابزدگی در اخذ تصمیم شد. » دریادار کارول در ادامه سخنان خود تاکید می‌کند که کاپیتان راجرز هرگز ایرباس ایرانی را ندیده بود، او تنها علائم الکترونیکی و اطلاعات نقل قول شده به وسیله خدمه‌اش را برای تصمیم‌گیری نهایی در اختیار داشت که روشن است اطلاعاتی اشتباه و نادرست بود. در مقابل کاپیتان کارلسون، ضمن آنکه تائید می‌کند، راجرز بر پایه اطلاعاتی که در اختیارش گذاشته شده بود تصمیم به سرنگون سازی ایرباس ایرانی گرفت، این سئوال را مطرح می‌کند که چرا اطلاعات مذکور اینچنین و تا این حد اشتباه بوده‌است.
جان مک‌کین، سناتور جمهوری‌خواه از ایالت آریزونا و خلبان سابق نیروی دریایی و اسیر جنگی سابق در ویتنام که عضو کمیسیون تحقیق پیرامون حادثه سرنگون سازی ایرباس ایرانی نیز بود، عقیده دارد:
« ترکیب تکنولوژی پیشرفته و خطای انسانی تصمیم گیرندگان کم‌تجربه، خطرناکترین سناریو ممکن را به وجود می‌آورد. زیرا بدون در اختیار داشتن توانایی «سیستم اجیس» که ناو وینسنس دارای آن بود، مسلماً با عواقبی که دچار آن شد، مواجه نمی‌شد. » کاپیتان کارلسون با تائید این نظر تاکید می‌کند، وقتی که به اندازه کافی روی کیفیت آموزش و تمرین شرایط خاص، نظیر آنچه در ۳ ژوییهٔ ۱۹۸۸ رخ داد، تاکید نداشته باشیم و آدم‌های آموزش ندیده را مسئول کار با سیستم‌های بسیار پیچیده و مرگبار سازیم، شرایط بسیار خطرناکی پدید می‌آید.
دیوید ایونز، مفسر نظامی شیکاگو تریبیون نیز معتقد است که سیستم شناسایی و هدایت آتش ناو وینسنس، در آن روز سوم ژوییه، روی کنترل خودکار نبود و خطای انسانی و قضاوت نادرست موجب سرنگونی ایرباس ایرانی شده و چنانچه کنترل در حالت اتوماتیک بود، دلیلی برای اشتباه در شناسایی هواپیما وجود نداشت و این فاجعه انسانی رخ نمی‌داد. به عقیده ایونز، برگزاری یک دادگاه نظامی برای ناخدا راجرز و عملکرد او در حادثه سرنگون کردن یک جت مسافربری با ۲۹۰ سرنشین بی گناه امری عادلانه محسوب می‌شد، ولی ایالات متحده در مقابل دیدگان ایرانیان، در پایان خدمت راجرز به وی مدال اعطا کرد و هیچکدام از خدمه وینسنس تحت پیگرد قانونی قرار نگرفتند.
بعد از فاجعه

• هیچ‌کدام از خدمه جنگی ناو وینسنس تحت پیگیرد قرار نگرفتند و حتی فرمانده ناو نیز در پایان خدمت خود مدال گرفت.[۵]

• دولت آمریکا مبلغ ۵۵ میلیون دلار به خانواده‏های قربانیان و نیز مبلغ ۴۰ میلیون دلار برای غرامت ناشی از سقوط هواپیمای مسافربری پرداخت. این مبالغ به طور داوطلبانه و بدون قبول مسئولیت حادثه پرداخته شد.[۶]

http://www.wwwebart.com/riverart/par.../ir_655_09.jpg

سلام 22 سال گذشت هواپیمایی که هیچ وقت به مقصد خودش نرسید پدر و مادرهایی که هیچ وقت به خونه هاشون نرسیدن جسدهایی که هیچ وقت پیدا نشدن[afsoorde] . یادمه تلویزون یه تصویر رو نشون میداد که یه عروسک رو اب مونده بود اون تصویر همیشه تو ذهنم هست اولین چیزی که با اسم این موضوع برام تداعی میشه همون عروسک روی ابه حالا هر ساله خانواده هاشون میرن و باهاشون میعاد میکنند اون منطقه شده میعادگاه حادثه 22 سال پیشsmilee_new1 (11) این تصاویر رو تو یه وبلاگ دیدم خیلی قشنگ بودن گفتم برای شما هم بزارم که ببینیدشون چون تعدادشون زیاد بود یه تاپیک زدم اونجا همه شون رو گذاشتم دیدشون خالی از لطف نیست :

http://www.wwwebart.com/riverart/par.../ir_655_24.jpg


این هم تاپیک مورد نظر :

سرنگونی هواپیمای مسافر بری جمهوری اسلامی ایران توسط ناوگان امریکای جنایتکار

فاجعه در سکوت

ناخدا «ویل راجرز» فرمانده ناو وینسن ، پس از این جنایت هولناك گفت: «سنگینی این بار را تا پایان عمر به دوش خواهم كشید». گری سیك مشاور سابق امنیت ملی آمریكا در یك گفتگوی صریح با رادیو بی بی سی خاطر نشان ساخت. «كه سرنگون كردن هواپیمای مسافربری ایران یك اقدام شرم‌آور برای آمریكا بود و توجیه آمریكا‌یی‌ها در مورد این حادثه بسیار خجالت‌آور بود». دیوید نارسون فرمانده ناوشكن آمریكایی سایوز كه در زمان حمله در ناو وینسن حضور داشت، یك سال بعد در مجله مؤسس بررسی مسائل نیروی دریایی آمریكا گفت كه : هواپیمای ایرانی پرواز 655 ایران ایر بدون هیچ دلیل قابل قبولی سرنگون شد.




دوازدهم تیرماه 1386 یادآور سالگرد سقوط هواپیمای مسافربری جمهوری اسلامی ایران توسط ناوگان آمریكای جنایتكار است. در این روز كه برابر با سوم ژوئیه 1988 میلادی بود، هواپیمای مسافربری ایرباس ایران به شماره 655 كه از بندرعباس عازم دبی بود، برفراز آب‌های خلیج فارس و در نزدیكی جزیره هنگام مورد هجوم میگ‌های دریایی متجاوز مستقر درآب‌های خلیج فارس قرار گرفت و سقوط كرد.

این هواپیما كه با موشك ناوجنگی وینسنس مورد حمله عمدی نیروهای تجاوزگر و جنایت پیشه شیطان بزرگ قرار گرفت حامل 290 مسافر و خدمه بود كه تمامی آنها اعم از مرد و زن و كودك و نوجوان و كهنسال با وقوع این جنایت فجیع به شهادت رسیدند. در میان سرنشینان هواپیما 66 كودك زیر 13 سال ، 53 زن و 46 تن تبعه كشورهای خارجی نیز بودن كه كشته شدند. ساقط كردن هواپیمای مسافربری ایران از سوی جنایتكاران آمركیایی، در حقیقت یكی دیگر از مراحل رویارویی استكبار جهانی با جمهوری اسلامی ایران به منظور پیروزی عراق در جنگ تحمیلی از یك سو و از تحمیل و پذیرش قطعنامه 598 از سوی دیگر بود.

پس از ماجرای مك فارلین، بازجویی‌ها و تحقیق‌های كنگره آمریكا در قبال تخلف‌های ریگان و فشار افكار عمومی برای آزادی برخی از گروگان‌های آمریكایی‌ (كه همچنان در بازداشت جهاد اسلامی لبنان بودند) ،‌ همگی موجب شد كه دولت آمریكا بعد از این تا پذیرش رسمی قطعنامه 598 از سوی ایران ، نه تنها بر شدت جانبداری خود از عراق بیفزاید، بلكه به نوشته دكتر ولایتی ، وزیر امور خارجه وقت، موجب شد تا «در برابر ایران روش خصمانه‌ای در پیش گیرد و عملا در جنگ عراق و ایران به عنوان پشتیبان عراق، به نبرد نظامی با ایران بپردازد. بدین ترتیب ، به منظور مقابله با پیروزی ایران بر عراق، ایالات متحده روابط خود با عراق را كه قبلا بهبود بخشیده بود، به تدریج به حدی تحكیم و تقویت بخشید كه این كشور به یك متحد با آمریكا در منطقه تبدیل شد.

علاوه بر اینها، دولت عراق به قصد بین‌المللی كردن جنگ، صحنه جنگ را به خلیج فارس گسترش داد و با حمله به نفت‌كش‌ها و كشتی‌های غیر نظامی ،‌ آنچه را كه به «جنگ نفت كش‌ها» مشهود شد، دامن زد. ایالات متحده كه خود در پی چنین فرصتی بود، با بین‌المللی شدن جنگ به سرعت نیروهای واكنش سریع خود را در خلیج فارس تقویت كرد و آماده درگیری مستقیم نظامی با ایران شد.

در همین حال ایالات متحده در قالب شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز در تلاش بود تا ایران را كه قصد سرنگونی رژیم بعثی عراق را داشت، به پای میز مذاكره بكشاند و بی‌آنكه خسارت جنگی این كشور را تأمین كند به پذیرش آتش‌بس و خاتمه جنگ وادار نماید. بهمن ماه 1365 (فوریه 1987) ایالات متحده همراه با دیگر اعضای دایم به صورت یك گروه ، «كار مشترك سازماندهی شده‌ای» را جهت پایان دادن به جنگ عراق با ایران آغاز كردند. مذاكرات گروه به صورت محرمانه و بر اساس متن پیشنهادی ایالات متحده آغاز شد و نتیجه آن پنج ماه بعد در 29 تیر ماه 1366 (20 جولای 1987) به صورت قطعنامه 598 به تصویب شورای امنیت رسید. البته با وجود اعتراض ایران و غیبت در جلسه شورای امنیت، جمهوری اسلامی به صورت غیر مستقیم و یا از طریق تماس با دبیركل سازمان ملل و برخی كشورهای دوست در شورای امنیت از جمله آلمان غربی تلاش بسیار كرده بود تا دیدگاه‌های خود را برای این شورا روشن كند و همین هم موجب شده بود تا بر خلاف دیگر قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت، اعضای شورا در قطعنامه جدید « بعضی از مواضع ایران را در قطعنامه بگنجانند». ایالات متحده و دیگر اعضای شورای امنیت تلاش كردند تا با اصلاح بندهای شش، هفت و هشت پیش‌نویس قطعنامه 598، به نحوی رضایت جمهوری اسلامی ایران را نیز جلب نمایند.

گری سیك مشاور سابق امنیت ملی آمریكا در یك گفتگوی صریح با رادیو بی بی سی خاطر نشان ساخت. «كه سرنگون كردن هواپیمای مسافربری ایران یك اقدام شرم‌آور برای آمریكا بود و توجیه آمریكا‌یی‌ها در مورد این حادثه بسیار خجالت‌آور بود»
اما از آنجا كه هنوز بخش‌هایی از خاك ایران در اشغال نیروهای عراقی بود و دولت ایران هم با در دست داشتن بخش‌هایی از نقاط استراتژیك عراق مطمئن نبود كه در قالب این قطعنامه بتواند به خواسته‌های خود دست یابد، موضع «نه رد و نه قبول» را اتخاذ كرده بود تا از تحریم تسلیحاتی یا حمله نظامی بین‌المللی ضد خود جلوگیری نماید.

در نهایت با تدبیری كه خاویر پرزدكوئیار دبیركل سازمان ملل در 1366 (سپتامبر 1987 در سفر به ایران و عراق و مذاكره با مقام‌های دو كشور اندیشید، اولین مرحله از طرح اجرایی خود را در 23 مهر 1366 (15 اكتبر 1987) به هر دو طرف ارائه كرد. بر اساس این طرح اجرایی، قطعنامه 598 باید كلا پذیرفته شود، هیچ بندی از بندهای قطعنامه بر دیگری ارجحیت و تقدم نداشته باشد ، در روز آتش‌بس ، كار هیأت بی طرف بررسی مسؤولیت جنگ نیز شروع گردد و از تاریخ معینی بعد از روز آتش‌بس، عقب‌نشینی نیروها آغاز گردد.

هر چند ایران طرح اجرایی دبیركل را پذیرفته بود و آمادگی خود را برای اجرای قطعنامه 598 اعلام كرده بود، هم چنان «از پذیرش رسمی و علنی قطعنامه طفره می‌رفت». از نظر دولت آمریكا، این موضع ایران به دو بازی‌ای برای فرار از قطعنامه تحریم 7 بیشتر شبیه بود و طرح مسئله غرامت و مرتبط كردن آن با مسئله عقب‌نشینی نیروهای ایران ، در واقع خروج از چارچوب قطعنامه 598 و نقش آن بود.

از سوی دیگر در 13 شهریور ماه 1366 موشك زمین به زمین به خاك كویت پرتاب شد و دولت كویت، ایران را به انجام این حمله متهم كرد. در 24 مهرماه 1366 نیز موشك كرم ابریشم ناشناسی به كشتی نفت‌كش «سی اویل سیتی» متعلق به كویت كه پرچم آمریكا را برافراشته بود، اصابت كرد و منجر به آسیب‌ شدید نفت‌كش و زخمی شدن سه نفر از كاركنان آن شد. دولت آمریكا به این بهانه كه پرچم آمریكا روی نفت‌كش بود، تصمیم به اقدام تلافی جویانه گرفت و در 27 مهرماه 1366 به پایانه نفتی رشادت و میدان نفتی رسالت حمله برده و آن را تبدیل به تلی از خاك نمود.


در 30 شهریور ماه 1366 هم هلی‌كوپتری آمریكایی به كشتی بازرگانی ایرانی به نام «ایران اجر» به بهانه مین‌گذاری در خلیج‌فارس حمله كرده و چهار نفر از كاركنان آن را به شهادت و 25 نفر دیگر را به اسارت گرفت. پس از این واقعه آمریكا فعالیت‌های خصمانه خود را علیه ایران در خلیج فارس افزایش بخشید.

در همین راستا در 25 فروردین ماه 1367 ناو آمریكایی ساموئل رابرتس كه نفت‌كش كویتی‌ای را همراهی می‌كرد، در برخورد با مین به سختی آسیب دید. سه روز بعد در 28 فروردین ماه 1367 سه ناو آمریكایی در یك اقدام تلافی‌جویانه سكوی نفتی ساسان را به همراه ناوچه جوشن و سه قایق تندرو دیگر در حوالی همان سكو منهدم كردند و همچنین به تلافی حمله قایق‌های توپدار ایرانی به ناو جنگی « یلی تاید» ناوها و هواپیماهای جنگی آمریكا در خلیج‌فارس ، ناوهای سهند و سبلان را در نزدیكی دهانه تنگه هرمز هدف حمله قرار دادند كه منجر به غرق شدن یكی از ناوها و وارد آمدن خسارات فراوان به دیگری شد.

در حین انجام این عملیات‌های ناجوانمردانه از سوی ایالات متحد بر ضد جمهوری اسلامی ایران، عراق نیز در 28 فروردین ماه 1367 به كمك نیروهای آمریكایی كه جزیره فاو را برای آنها ماكت سازی كرده و به صورت دقیق محل استقرار نیروهای ایرانی را به آنها نشان داده بود، با یك حمله شیمیایی فاو را بازپس گرفت. و بعد از آن در چهارم خرداد ماه 1367 به حلبچه هم حمله برده و آن را نیز بازپس گرفت، با انجام این حمله ایران دست به 3 اقدام اساسی زد كه عبارت بودند از:

1) پیگیری روند جا به جایی در بندهای قطعنامه 598 از طریق دیپلماتیك

2) فراخوانی نیروهای مردمی برای پشتیبانی از جبهه‌ها

3) انتصاب حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی به عنوان جانشین فرماندهی كل قوا

پس از اتخاذ این تصمیمات شاهد آن بودیم كه ایالات متحده از طریق سیگنال‌های آشكار و پنهان از ایران می‌خواهد تا با پذیرش قطعنامه 598 جنگ را خاتمه بخشد.

پس از سقوط جزایر مجنون و بازپس‌گیری كلیه مناطق تصرف شده در جبهه‌های جنوبی، تهاجم نیروهای عراق به منطقه شمالی در هفتم تیرماه 1367 به ارتفاعات شاخ شمیران در منطقه دربندیخان آغاز شد و پس از تخلیه نیروهای ایران ، كه برای تمركز توان خود و خارج كردن ابتكار عمل از دست عراق، صورت گرفت، ارتش عراق در ظرف پنج روز كلیه مناطق شمالی كشور را كه در سال 1366 و اردیبهشت ماه 1367 با عملیات كربلای ده، نصر چهار ، نصر هشت ، بیت‌المقدس شش آزاد شده بود، باز پس گرفت. وضعیت جدید ایران در مقایسه با گذشته ناگوارتر هم شده بود، زیرا از سویی با از دست دادن مناطق تصرف شده در داخل خاك عراق ، فاقد دست قوی در مذاكره شورای امنیت سازمان ملل بود و از سوی دیگر توان ادامه جنگ به گونه مورد نظر خود را نداشت.

این اقدام، در اصل هشداری بود از سوی كاخ سفید كه می‌خواست از طریق آن اعلام كند كه چنانچه جمهوری اسلامی ایران تن به صلح تحمیلی ندهد و دست از حملات خود علیه رژیم صدام بر ندارد، آمریكا از هیچ گونه جنایتی فروگذار نخواهد كرد.
در چنین وضعیتی بود كه شورای عالی پشتیبانی جنگ با صدور بیانیه‌ای ضمن تشریح جنگ، تصمیم‌های جدیدی را اعلام كرد كه از جمله آن بهبود روابط خود با فرانسه و مذاكره با انگلیس و كانادا به منظور تجدید روابط سیاسی بود. همزمان ایالات متحده هم دست به فشارهای سیاسی جدیدی بر دولت عراق زد تا این كشور را راضی كند كه با راه حل دیپلماتیك مورد قبول ایران موافقت كند.از جمله این كه ملاقاتی میان آمریكایی‌ها و جلال طالبانیف رهبر اتحادیه میهنی كردستان ، صورت گرفت كه اعتراض دولت عراق را برانگیخت. ریچارد مورفی، مدیر كل امورخاورمیانه وزارت امور خارجه آمریكا با توجه به فضای ایجاد شده در رسانه‌های غربی مبنی بر روابط ایران و آمریكا و تنش در روابط عراق و آمریكا در سخنانی ضمن «دخالت در امور داخلی عراق و شایعه برقراری روابط پنهانی با ایران گفت:

منافع كشورهای خلیج فارس در این است كه این جنگ تمام شود ... آمریكا معتقد است كه سیاست كنونی كه مبتنی بر قاطعیت و به طور همزمان ، آمادگی برای گفتگو است، سیاست دوستی است و هم چنان پیگیری خواهد شد .... این جنگی است كه باید به آن خاتمه داد و مذاكره برای اعمال قطعنامه 598 را آغاز كرد».

لذا اینجا بودكه ایالات متحده با هدف تحمیل قطعنامه 598 به ایران و ترغیب این كشور به دست كشیدن از خواسته‌های خود؛ در 12 تیر ماه 1367 هواپیمای ایرباس جمهوری اسلامی ایران را در یك اقدام عمومی مورد حمله قرارداده و تمامی 290 سرنشین آن را به شهادت رساند.

این اقدام، در اصل هشداری بود از سوی كاخ سفید كه می‌خواست از طریق آن اعلام كند كه چنانچه جمهوری اسلامی ایران تن به صلح تحمیلی ندهد و دست از حملات خود علیه رژیم صدام بر ندارد، آمریكا از هیچ گونه جنایتی فروگذار نخواهد كرد. مؤید این مطلب را می‌توان در سخنان ، مایكل آرماكاست ، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریكا، در مصاحبه‌ای كه وی در 21 تیر ماه 1367 درباره سرنگونی هواپیمای جمهوری اسلامی ایران انجام داد، یافت كه وی اعتراف كرده بود كه «ما به طور یك جانبه سعی كردیم بر ایران فشار آورده ، او را مجبور به پذیرش قطعنامه نماییم».

لذا این جنایت هولناك که با هیچ اصول اخلاقی و حقوقی بین‌المللی سازگاری نداشت ، ثابت كرد كه واشنگتن برای حمایت از منافع نامشروع خود در نقاط مختلف جهان از ارتكاب هیچ عمل ضد بشری دریغ نمی‌كند.



منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی

یکشنبه 12 خرداد سال 1367 بندرعباس.

هواپیمای ایرباس 300 متعلق به هواپیمای جمهوری اسلامی ایران که از تهران عازم دبی بود ( تهران-بندر عباس-دبی ) در فرودگاه بندرعباس به زمین نشست و طبق برنامه پیش‌بینی شده, قرار بود این هواپیما با شماره پرواز 655 با دویست و نود سرنشین (156 مرد 53 زن 57 کودک 2 تا12ساله و8 کودک زیر دو سال و 42 نفر با ملیتهای یوگسلاو، پاکستانی، هندی، عرب و 16 خدمه پروازی) در ساعت 10 صبح به مقصد دوبی پرواز کند.


ناوجنگی آمریکایی «وینسنس» در تاریخ هفتم خرداد از بندر «سان دیه گو» وارد خلیج‌فارس شده بود. «ایچنرمارک» قلب این رزم‌ناو به شمار می‌رفت.

وظیفه اصلی آن، کشف هدفهای پرنده، اعم از موشک، هواپیما و پردازش اطلاعات، تعقیب صدها هدف به طور همزمان و کنترل آتش آنها بود، هم‌چنین این رزم‌ناو به موشک‌های زمین به هوا با برد 408 کیلومتر نیز مجهز بود.


ساعت ۷:۱۱ صبح


ناو یو‌اس‌اس مونتگمرى گزارش وقوع ۵ تا ۷ انفجار در یک کشتى نفتکش لیبریایى را به مرکز عملیات نیروى دریایى ایالات متحده در خلیج فارس واقع در بحرین مخابره کرد.


در این مرکز کاپیتان ریچارد مک کنیا دستور داد تا مونتگمرى مسیر خود را به سمت جنوب ادامه دهد و از قایق‌هاى مسلح ایرانی فاصله گیرد. در همین حال کاپیتان مک کنیا به کاپیتان ویل راجرز فرمانده ناوشکن موشک انداز وینسنس دستور داد تا یکى از بالگردهای خود را براى شناسایى قایق هاى مسلح اعزام کند، اما خود ناو در موقعیت قبلى آن در جنوب ناحیه مذکور به منظور پشتیبانى از ناو مونتگمرى باقى بماند.

کمى دورتر در تنگه هرمز و در کاروان نفتکش‌هاى کویتى اسکورت شده به وسیله شناور‌هاى جنگى نیروى دریایى آمریکا، ناو یواس‌اس سایدز به فرماندهى کاپیتان دیوید کارلسون، دستور گرفت تا در اسرع وقت خود را به ناو وینسنس برساند.


ساعت ۷:۴۲ صبح




ساعت ۷:۴۲ خلبان بالگرد ناو وینسنس گزارش داد که قایق‌هاى ایرانی با حالتى خصمانه به دور یک کشتى بازرگانى آلمانی گردش مى‌کنند.

راجرز در واکنش به این خبر در وینسنس اعلام وضعیت فوق العاده مى کند و خود به مرکز جنگى ناو مى‌رود و دستور مى‌دهد که کشتى به سرعت به سوى محل شناور آلمانى رهسپار شود. اما بنا به گزارش‌هاى رسمى پیرامون حادثه ایرباس ایرانی، هیچ کشتى بازرگانى در محل مورد بحث، درخواست کمک نکرده بود. با نزدیک شدن وینسنس به آب‌هاى عمان، گارد ساحلى این کشور گزارش داد که قایق یا قایق‌هاى مسلح ایرانی آب‌هاى عمان را ترک کرده‌اند.


اما به رغم گزارش گارد ساحلى عمان در مورد عدم وجود هرگونه خطر، ناو وینسنس مسیر خود را در کنار مونتگمرى به سوى شمال تنگه هرمز و به سمت قایق‌هاى ایرانی دنبال مى‌کند. چند دقیقه بعد، کاپیتان مک کنیا از اینکه ناو وینسنس ۴۰ مایل (۶۴ کیلومتر) بالاتر از محلى قرار دارد که مى‌بایست در آن مستقر باشد، متعجب شد.

در تماس‌هاى رادیویى پس از آن، مک کنیا به طور موکد از فرماندهان هر دو ناو وینسنس و مونتگمرى مى‌خواهد که مجدداً به سوى جنوب خلیج فارس بازگردند.

دیوید ایونز، خبرنگار امور نظامى روزنامه شیکاگو تریبیون در این باره مى‌گوید:

روشن بود که در فرماندهى عملیات واقع در بحرین، کسى میل ندارد که کاپیتان راجرز وارد معرکه مذکور شود. کاپیتان مک کنیا در بحرین مى دانست که در چنین صورتى باید انتظار پیش آمدن مشکل را داشته باشد.

در این حال راجرز دستور پیشین خود مبنى بر اعلان حالت جنگى در ناو را لغو کرد و دستور داد تا وینسنس به سمت جنوب باز گردد. اما با این همه از بالگرد خود خواست تا پشت ناو باقى بماند و به زیر نظر گرفتن قایق‌هاى ایرانی ادامه دهد


ساعت ۹:۱۰ صبح

با نزدیک شدن شناور های ایرانی به آب‌هاى سرزمینى خود، خلبان بالگرد ناو وینسنس گزارش کرد که شناور های ایرانی به سوى او تیراندازى کرده‌اند.

در واکنش به این گزارش، راجرز بار دیگر در ناو حالت جنگى اعلام مى‌کند و مجدداً راهى شمال تنگه هرمز مى‌شود تا به شناور هایى که به سوى بالگردش تیراندازى کرده‌اند، پاسخ گوید.


اما ایونز، مفسر نظامى روزنامه شیکاگو تریبیون اعتقاد دارد که این بالگرد آمریکایى بود که با کم کردن فاصله‌اش باشناور های ایرانی، بیش از حدى که بدان مجاز بوده، قوانین درگیرى را نقض کرده و دست به انجام اقدامى خصمانه نسبت به واحد‌هاى سطحى ایرانی زده است.

کاپیتان کارلسون نیز در این مورد مى‌گوید:




«وقتى بخواهیم منطقى به موضوع نگاه کنیم، مى‌بینیم، بالگرد مورد اصابت قرار نگرفته بود و مى‌توانست منطقه را با سرعت ترک کرده و ظرف چند دقیقه به ناو وینسنس باز گردد. هیچ ضرورتى نبود که ناو وینسنس با سرعت تمام به سمت شناور های ایرانی حرکت کند.»

کاپیتان راجرز حال آماده استقبال از دردسر است، اما هیچ دردسرى پیش روى وى وجود ندارد. در همین لحظات ناو وینسنس از میان دوشناورایرانی عبور مى‌کند ولى هیچ اتفاقى نمى‌افتد.


راجرز در پى گرفتن اجازه از مرکز فرماندهى مستقر در بحرین بود تا با شناور های ایرانی درگیر شود. به گفته ایونز، در تمامى این دوره که در حدود ۳۰ دقیقه به طول انجامیده بود، بالگرد بدون آنکه آسیبى دیده باشد به ناو بازگشته بود و هیچ شاهد و مدرک محکمى دال بر انجام اقدامى خصمانه از سوى شناور های ایرانی علیه وینسنس یا بالگرد آن وجود نداشت.

به اعتقاد ایونز، در آن روز کاپیتان راجرز هدفى جز درگیرى با ایرانی ها را نداشت و در حال اجراى مانور‌هاى تحریک آمیزى بود تا زمینه را براى درگیر شدن با شناور های ایرانی به وجود آورد


ساعت ۹:۳۷ صبح

کاپیتان راجرز پس از آنکه به بحرین گزارش مى‌کند که قایق‌هاى ایرانى به کشتى وى نزدیک‌تر شده‌اند بر سرعت آنها افزوده شده و آرایشى خصمانه گرفته‌اند، درخواست اجازه براى درگیرى و آتش گشودن بر روى آنها را مى‌کند. فرماندهى عملیات این درخواست را مى‌پذیرد.


کاپیتان کارلسون در این مورد تاکید مى‌کند که از دیدگاه او و افسرانش بر روى ناو سایدز، وینسنس به هیچ وجه در شرایطى قرار نداشت که لزوم درگیر شدن با آن قایق‌هاى کوچک ایرانى را توجیه کند. ایونز نیز در همین زمینه مى‌افزاید:

«وینسنس دست به مانور‌هایى زد که در موقعیت حمله به قایق‌ها قرار گیرد در حالى که اجازه انجام چنین مانور‌هاى تحریک کننده‌اى را نداشت و این عمل به طور آشکار با اقدام در دفاع از خود» متفاوت بود»

در حقیقت تحرکات جنگى کاپیتان راجرز، پوششى بود براى گرفتن اجازه حمله به قایق‌هاى ایرانى بود.


ساعت ۹:۴۲ صبح




سرانجام در ساعت ۹:۴۲ قایق‌هاى ایرانى به سوى ناو وینسنس که در حال تعقیب آنها بود نزدیک شدند و یک دقیقه پس از آن توپ‌هاى ناو آمریکایى به سوى قایق‌هاى ایرانى شلیک کردند. وینسنس با غرق کردن دو قایق ایرانى و صدمه‌زدن به سومى تعدادى از دریانوردان ایرانى را به قتل مى‌رساند.

مقامات نظامی ایران واقعه را این‌گون گزارش می‌کنند:




تعدادی از قایق‌های تندروی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که مشغول گشت‌زنی در جنوب قشم بودند, با تهاجم نیروهای آمریکایی مواجه شدند.


رزمندگان ایرانی نیز به مقابله با نیروهای آمریکایی مستقر در ناوها می‌پردازند. در جریان این درگیری چند فروند چرخبال آمریکایی برفراز قایق‌های تندرو به پرواز درآمده و به سوی آنها شلیک می‌کنند.


رزمندگان ایرانی، همزمان با مقابله با ناوهای آمریکایی به آتش چرخبالها نیز پاسخ می‌دهند و در این درگیری یک فروند چرخبال آمریکایی مورد هدف قرار گرفته و در آب‌های خلیج‌فارس سقوط می‌کند.


ساعت 10 صبح (بندرعباس)


هواپیمای جمهوری اسلامی ایران پرواز 655 با 15دقیقه تأخیر در ساعت ۱۰:۰۵ از برج مراقبت فرودگاه بندرعباس تقاضای پرواز کرد، مدت پرواز تا دوبی 30 دقیقه و حداکثر 14 هزار پا تعیین شد. در ساعت ۱۰:۱۷ دقیقه، هواپیمای ایرباس 300 به پرواز درآمد. دقایق نخستین پرواز و مراحل اوج‌گیری تا ارتفاع 12 هزارپایی مطابق طرح پرواز انجام شد و خلبان به طور پیوسته با برج مراقبت فرودگاه بندرعباس و مرکز کنترل راههای هوایی ایران و امارات تماس داشت.


چند لحظه پیش از ورود هواپیمای ایرباس 300 به منطقه کنترل هوایی امارات, در محلی به نام «مولبیت‌», خلبان به مرکز کنترل هوایی کشور اطلاع داد که قصد دارد به 14 هزارپایی صعود کند.


ساعت ۱۰:۲۲ دقیقه (خلیج فارس)

در این لحظه ناو وینسنس که خود را به بهترین و نزدیکترین موقعیت رسانده بود، به دستور ناخدا «ویل راجرز»، فرمانده ناو، موشک استاندارد 2 به سوی پرواز 655 شلیک کرد. ناگهان هواپیما از صفحه رادارهای زمینی محو شده و در آبهای خلیج‌فارس سقوط کرد.


با عدم اطلاع از سرنوشت هواپیما، برج مراقبت فرودگاه بندرعباس، در تماس با دوبی، پیگیر سرنوشت پرواز 655 شده ولی آنها اظهار بی‌اطلاعی کردند.

بلافاصله ستاد تأمین استان هرمزگان وضعیت اضطراری اعلام و فعالیت خود را آغاز کرد. با شناسایی دقیق محل سقوط, چرخبالها و شناورها به موقعیت 26و42 عرض شمالی و56 درجه و3 دقیقه طول شرقی منتقل شدند.

بلافاصله پس از این واقعه, مقامات آمریکایی اعلام کردند که یک فروند هواپیمای اف 14 جمهوری اسلامی ایران را مورد هدف قرارداده‌اند. پس از روشن ‌شدن نوع هواپیما, آمریکاییها ادعا نمودند در این مورد مرتکب اشتباه شده‌اند, اما شواهد بعدی, این نظر آنان را مردود جلوه داد.


مقامات نظامی آمریکا اعلام کردند که هواپیمای ایرباس در خارج از دالان هوایی پرواز می‌کرده و رزم‌ناو آمریکایی نیز هفت‌بار اخطار رادیویی برای هواپیمای ایران مخابره کرده ولی جوابی دریافت نکرده است!

کاپیتان کارلسون، فرمانده سابق ناو سایدز در این مورد معتقد است که ایرباس ایرانى علاوه بر علائمى که مبنى بر غیرنظامى بودن خود مى‌فرستاده با سرعتى کم در حال اوج گرفتن بود و حتى اگر در چنین شرایطى نیز آن را به عنوان یک جت اف 14 شناسایى مى‌کردند باز من تردید دارم که یک هواپیماى اف 14 می‌توانست تهدید سطحى را متوجه ناو وینسنس یا سایدز یا هر شناور دیگرى کند.


اپراتور‌هاى رادار ناو هواپیمابر فورستال نیز هواپیماى مزبور را به عنوان یک هواپیماى بازرگانى شناسایى کردند.


جت‌هاى جنگنده اف 14 مستقر بر روى ناو فورستال مى‌توانستند در صورتى که کاپیتان راجرز درخواست مى‌کرد، با شناسایى چشمى هواپیماى ایرانى از فاصله نزدیک از غیرنظامى بودن آن اطمینان حاصل کنند، ولى زمان براى این کار هم سپرى شد.

.

ادعاهای رسمی دولت امریکا مبنی بر غیرعمدی بودن ماجرا و دلایل رد آن
.
این ادعا به دلایل زیر, غیر قابل قبول بود, زیرا:

1ـ قطعات متلاشی شده هواپیما و اجساد سرنشینان آن در سطح وسیعی از آب‌های سواحل جنوبی جزیره هنگام, درست در داخل آب‌های ایران پراکنده شده بودند.


این محل درست در زیر مرکز دالان هوایی بین‌المللی بندرعباس دوبی (آمبر56) قرار دارد و نشان می‌دهد که هواپیما درست در مسیر پیش‌بینی شده درحال پرواز بوده است و همانطورکه چهارسال بعد روزنامه «نیویورک تایمز», در گزارشی که حاوی چندین نکته تازه بود, گفت که ناو وینسنس در آب‌های فلات قاره ایران بوده است نه در آب‌های بین‌المللی و پنتاگون (وزارت دفاع آمریکا) در آن زمان بر این حقیقت سرپوش گذاشته است.


همچنین دریاسالار «ویلیام کراو» رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا در دوره زمامداری ریگان در گفتگو با شبکه «بی بی سی» تأکید کرد, ناو وینسنس بدون هیچ دلیل روشنی با وجود برخورداری از توپها و موشک‌های دوربرد به کمانه آبهای ایران آمده بود. این نشان دهنده آن است که ناو به عمد برای عمل سوء آماده شده بود.


2ـ هواپیمای مسافربری ایرباس از نظر حجم, شکل, اندازه و توانایی پرواز کاملاً با هواپیمای f-14 متفاوت است.


3ـ با توجه به ارتباط کلامی و ارتباط ناوبری هر هواپیمای بازرگانی و مسافربری, ناو آمریکایی می‌توانست به راحتی با شنیدن مکالمات خلبان به ماهیت هواپیمای مسافربری پی‌ببرد.

4ـ مقامات ناو آمریکایی ادعا کرده‌اند که سه اخطار روی باند نظامی فرستاده‌اند ولی پاسخی دریافت نکرده‌اند.


مسلماً اخطار نظامی ارسال شده به گوش خلبان 655 نرسیده است, ولی سه اخطار روی باند غیرنظامی (اضطراری) را هیچ منبع غیر‌نظامی دریافت نکرده است و از آنجا که کلیه خلبانان دو منطقه همیشه در این باند به گوش هستند, این ادعایی واهی می‌نماید. مقامات آمریکایی (که سرنگونی یک هواپیمای مسافربری کره‌جنوبی در سال 1362 را «بربریت» نامیدند و خواستار تحریم بین‌الملل خطوط هواپیمایی شوروی سابق شدند.

پس از ارتکاب حمله به هواپیمای مسافربری ایران، سعی کردند با طرح ادعاهایی, فاجعه را کوچک و کشتار 290 انسان را (که در نوع خود در تاریخ هواپیمایی غیرنظامی بی‌سابقه است), امری عادی جلوه دهند.

نظرات مخالف بعضی کارشناسان نظامی آمریکا



کاپیتان دیوید کارلسون فرمانده ناو سایدز در این مورد نظر دیگرى دارد. به اعتقاد او هیچ راهى وجود نداشته که خلبان ایرباس ایرانى بداند که بر روى ناحیه‌اى پرواز مى‌کند که فرمانده یک ناو آمریکایى تصمیم مى‌گیرد با چند قایق کوچک تندرو وارد زورآزمایى شود.

کارلسون اضافه مى‌کند:


«من اعتقاد دارم که چنانچه وینسنس با قایق‌هاى تندرو درگیر نمى‌شد، در شرایطى قرار نمى‌گرفت که علائم رسیده از یک هواپیماى مسافربرى را به عنوان یک جت جنگنده تلقى کند و ما امروز درباره این حادثه سخن نمى‌گفتیم‌‌‌‌‌.» دریادار بازنشسته یوچین لاروک از مرکز اطلاعات دفاعى نیز با اظهار نظرى مشابه مى‌گوید: «ناو وینسنس اصولاً نمى‌بایست براى عملیات به خلیج فارس اعزام مى‌شد. ما در حال جنگ با ایران نبودیم و هیچ اعلان جنگى میان دو کشور وجود نداشت.


هواپیماى ایرانى در یک محدوده هوافضاى بین‌المللى بر فراز آب‌هاى بین‌المللى بود و آمریکا حق نداشت آن را براى هر هواپیماى مشکوک یا غیر‌مشکوک منطقه جنگى اعلام کند، زیرا رسماً با ایران در حال جنگ نبود. دلیلى هم وجود نداشت که ایرباس ایرانى به پیام‌هاى هشدار ما پاسخ دهد.» دریادار بازنشسته، یوجین کارول پیرامون عواملى که موجب تصمیم‌گیرى اشتباه و سرنگون‌سازى ایرباس ایرانى شد، معتقد است که حادثه هدف قرار گرفتن ناو یواس‌اس استارک به وسیله یک جت جنگنده عراقى چند ماه پیش از آن، و عدم اتخاذ تدابیر دفاعى کافى و به موقع از سوى خدمه استارک به تصور آنکه خلبان عراقى آنها را هدف قرار نخواهد داد، نوعى فشار عصبى را براى خدمه وینسنس به وجود آورده بود.


ذهنیت ناخداى کشتى این بوده که با تهدیدى روبه‌رو است و قبل از دیر شدن مى‌بایست درباره اقدامى مقتضى تصمیم گیرد.


کاسپار واینبرگر، وزیر دفاع وقت ایالات متحده نیز با ابراز نظرى مشابه مى‌گوید:


«کمبود وقت از لحظه اى که هواپیما به عنوان هدفى تهدید کننده شناسایى شد تا زمانى که خدمه باید تصمیم به شلیک یا عدم شلیک به آن را مى گرفتند، موجب شتابزدگى در اخذ تصمیم شد.»


دریادار کارول در ادامه سخنان خود تاکید مى کند که کاپیتان راجرز هرگز ایرباس ایرانى را ندیده بود، او تنها علائم الکترونیکى و اطلاعات نقل قول شده به وسیله خدمه اش را براى تصمیم گیرى نهایى در اختیار داشت که روشن است اطلاعاتى اشتباه و نادرست بود.



در مقابل کاپیتان کارلسون، ضمن آنکه تائید مى کند، راجرز بر پایه اطلاعاتى که در اختیارش گذاشته شده بود تصمیم به سرنگون سازى ایرباس ایرانى گرفت، این سئوال را مطرح مى کند که چرا اطلاعات مذکور اینچنین و تا این حد اشتباه بوده است.


جان مک کین، سناتور جمهورى خواه از ایالت آریزونا و خلبان سابق نیروى دریایى و اسیر جنگى سابق در ویتنام که عضو کمیسیون تحقیق پیرامون حادثه سرنگون سازى ایرباس ایرانى نیز بود، عقیده دارد:

«ترکیب تکنولوژى پیشرفته و خطاى انسانى تصمیم گیرندگان کم تجربه، خطرناکترین سناریو ممکن را به وجود مى آورد. زیرا بدون در اختیار داشتن توانایى «سیستم اجیس» که ناو وینسنس داراى آن بود، مسلماً با عواقبى که دچار آن شد، مواجه نمى شد.»


کاپیتان کارلسون با تائید این نظر تاکید مى کند، وقتى که به اندازه کافى روى کیفیت آموزش و تمرین شرایط خاص، نظیر آنچه در ۳ جولاى ۱۹۸۸ رخ داد، تاکید نداشته باشیم و آدم هاى آموزش ندیده را مسئول کار با سیستم هاى بسیار پیچیده و مرگبار سازیم، شرایط بسیار خطرناکى پدید مى آید.


دیوید ایونز، مفسر نظامى شیکاگو تریبیون نیز معتقد است که سیستم شناسایى و هدایت آتش ناو وینسنس، در آن روز سوم جولاى، روى کنترل خودکار نبود و خطاى انسانى و قضاوت نادرست موجب سرنگونى ایرباس ایرانى شده و چنانچه کنترل در حالت اتوماتیک بود، دلیلى براى اشتباه در شناسایى هواپیما وجود نداشت و این فاجعه انسانى رخ نمى داد.



به عقیده ایونز، برگزارى یک دادگاه نظامى براى ناخدا راجرز و عملکرد او در حادثه سرنگون کردن یک جت مسافربرى با ۲۹۰ سرنشین بى گناه امرى عادلانه محسوب مى شد، ولى ایالات متحده در مقابل دیدگان ایرانیان، در پایان خدمت راجرز به وى مدال اعطا کرد و هیچکدام از خدمه وینسنس تحت پیگرد قانونى قرار نگرفتند.

بعد از فاجعه


هیچ‌کدام از خدمه جنگی ناو متخاصم تحت پیگیرد قرار نگرفتند و حتی فرمانده ناو نیز در پایان خدمت خود مدال گرفت.
ایالات متحده آمریکا هیچ‌گاه بخاطر این حادثه تاسف‌بار رسماً از ایران عذرخواهی نکرد.