محیطهای شغلی که ایمن نیست/ صدمات کاری رتبه دوم بیماریها درکشور

محیطهای شغلی به ویژه کار در معادن، پالایشگاهها، صنایع سنگین و... آن طور که باید و شاید برای شاغلین در این محیطها چندان ایمن و سلامت نیست. به طوری که اغلب کارکنان در چنین محیطهایی با انواع و اقسام تهدیدات سلامتی مواجه اند که لاجرم برخی از آنها را قبل از رسیدن به دوران بازنشستگی مجبور به ترک کار می کند. به گزارش خبرنگار مهر، ایمنی و سلامت محیطهای کار از اولویت و اهمیت بالایی در توسعه اقتصادی و کاهش هزینه های ناشی از سختی کار برخوردار است. به طوری که اغلب کارفرمایان در کشورهای صنعتی و پیشرفته و حتی در حال توسعه برای اینکه بازده کاری را بالا ببرند، در ابتدا به فکر ایمنی و سلامت شاغلین خود هستند. چون خوب می دانند هزینه هایی که بابت از کارافتادگی و تعطیلی محل کار متوجه آنان است به مراتب بیشتر از آن هزینه ای است که می بایست صرف ایمنی محل کار شود.
طبق آمار سازمان بین المللی کار، سالانه دو میلیون نفر به علت حوادث ناشی از کار جان خود را از دست می دهند و 270 میلیون نفر دچار آسیب می شوند و بیش از 160 میلیون نفر نیز به علت قرارگرفتن در معرض عوامل زیان آور در محیط کار به بیماری شغلی مبتلا می شوند.
درایران، بهداشت حرفه ای و سلامت شغلی ازجدیدترین و کم سابقه ترین مولفه های بهداشت است و ضریب پوشش و اثر بخشی آن درحوزه های مرتبط به مراتب کمتر ازسایر فعالیتهای بهداشتی است.به طوری که فاطمه صادقی، مسئول برنامه‌های مهندسی عوامل انسانی و ارگونومی و آمار مرکز سلامت محیط کار وزارت بهداشت گفته است که 36 درصد شاغلین کشور دارای وضعیت بدنی نامناسب در حین کار هستند و در آینده نزدیک شاغلین بیشتری در معرض ناراحتیهای اسکلتی و عضلانی ناشی از کار قرار می‌گیرند.
بررسیها ومطالعات کارشناسان بهداشت محیط کار درکشور نشان می دهد، پس ازبیماریهای قلبی و عروقی، بیماریها و صدمات مرتبط با کار بیشترین میزان بیماریها را در جامعه به خود اختصاص داده است.
بر پایه مطالعه ملی بار بیماری و عوامل خطرزا در ایران که توسط وزارت بهداشت صورت گرفته است؛ کمردرد، آرتروز، زانو و سایراختلالات اسکلتی، عضلانی ناشی از کار مهمترین بیماریهای کشور پس از بیماریهای قلبی و عروقی شناخته شدند.

بیماریهای اسکلتی، عضلانی ناشی از کار در جهان سالانه 20 تا 50 میلیارد دلار به انسانها و مراکز بهداشت و درمانی هزینه تحمیل می‌کنند.

بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت،‌ دومین علت شایع غیبت از کار در آمریکا کمردرد و 20 درصد غیبت از کار در آلمان مربوط به صدمات دیسکی گزارش شده است. همچنین این سازمان اعلام کرده که 37 درصد کمردردها از عوامل خطرزای شغلی نشأت می‌گیرد که جایگاه اول را در بین بیماریها و مخاطرات ناشی از کار به خود اختصاص داده است.

پرداخت غرامت دستمزد یکی از وظایف قانونی سازمان تامین‌اجتماعی در حمایت از بیمه ‌شدگانی است که در حین کار یا غیر کار تحت درمان قرار می‌گیرند. به طوری که تنها در سال گذشته بیش از 38 هزار بیمه ‌شده تحت‌ پوشش بیمه تامین‌اجتماعی غرب تهران بزرگ غرامت دستمزد دریافت کردند.

بررسی آمارهای موجود در فروردین تا اسفند 88 نشان می‌دهد ازمیان 28 هزار و 383 سند صادره در حوزه غرامت دستمزد ایام بیماری، 10 هزار و 935 سند غرامت دستمزد غیرناشی از کار و دوهزار و 300 سند مربوط به غرامت دستمزد ناشی از کار در 14 شعبه تحت پوشش غرب تهران بزرگ برای پرداخت هزینه‌ های مربوطه بوده است.

میزان غرامت دستمزد ایام بیماری براساس آخرین مزد یا حقوق روزانه بیمه ‌شده پیش از وقوع بیماری محاسبه می‌شود که نحوه محاسبه این رقم برای بیمه ‌شدگان متاهل یا آنان که والدین خود را تحت تکفل دارند، بر اساس 4/3 آخرین مزد و حقوق روزانه محاسبه وبرای بیمه‌ شدگان مجرد وغیرمتکفل که به هزینه سازمان تامین‌اجتماعی بستری می‌شوند بر مبنای 2/1 آخرین مزد و حقوق روزانه وی و در غیر این صورت بر مبنای 3/3 آن محاسبه می‌شود.

صنعت نفت به عنوان صنعت مادر درایران، از جایگاه ویژه ای در تامین سلامت کارکنان شاغل در این صنعت برخوردار است به طوری که 800 هزارنفر در کشور تحت پوشش خدمات درمانی و بهداشتی صنعت نفت قرار دارند که این تعداد جمعیت شامل شاغلان رسمی و خانواده های آنان، بازنشستگان و 250 هزار نفر از مردم بومی مناطقی است که صنعت نفت در آن مناطق خدمت ارائه می دهد.

بررسیها نشان می دهد 20 درصد کارکنان عملیاتی پالایشگاهها دچار کاهش شنوایی ناشی ازآسیبهای شغلی هستند و شایع ترین بیماریهای شغلی در صنعت نفت به ترتیب کاهش شنوایی، اختلالات اسکلتی عضلانی و کمر درد ناشی از کار عنوان شده است.

به گفته فاطمه صادقی، مسئول آمار مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت؛ انجام کار در ارتفاع مناسب، در دسترس بودن ابزار کار، کاهش کارهای تکراری و توجه به خستگی بدن حین کار مهمترین راهکارهای مقابله با صدمات اسکلتی و عضلانی هستند.

به هر حال، از دیدگاه بهداشت حرفه‌ای عوامل مخاطره‌آمیز مختلفی در محیطهای کاری سلامت جسمی و روانی شاغلین را تهدید می‌کند که انجام کار در ارتفاع مناسب، در دسترس بودن ابزار کار، کاهش کارهای تکراری و توجه به خستگی بدن حین کار راهکارهای مقابله با این مخاطرات هستند.

در سال 87 سازمان تامین اجتماعی حدود 517 هزار و 600 مورد پرداخت غرامت داشته که این عدد در نیمه اول سال گذشته بالغ بر 213 هزار و 183 مورد مجموعا ناشی و غیرناشی از کار بوده است که بالا بودن این آمار و ارقام و گزارشهایی که مدیران و مسئولان سایر بخشهای صنعتی از پرداختهای غرامت دستمزد و... می دهند، نشان می دهد که محیطهای کاری به خصوص در مشاغل سخت و زیان آور، چندان ایمن و سلامت نیست.

مهر نیوز