تنها و یا حداقل اصلی ترین سند مالکیت ایران بر خلیج فارس در آستانه نابودی
تنها و یا حداقل اصلی ترین سند معماری که ثابت می کند خلیج فارس از دوران باستان متعلق به ایرانیان است در نزدیکی برازجان در استان بوشهر و به فاصله ۲۰ کیلومتری از دریای خلیج فارس بدون محافظت و هیچگونه نگهداری رها شده است.
رئیس هیئت کاوش باستان شناسی که این بنای منحصر به فرد تاریخی را در کاوشهای خود در برازجان بوشهر کشف کرده است در این باره گفت:
این محوطه باستانی و بی نظیر هم از لحاظ تاریخی واجد ارزشهای بالایی است و هم یک بنای فوق العاده در هنر معماری ایرانیان است.
علی‌اکبر سرافراز افزود:
همیشه وقتی می خواهند از مالکیت باستانی ایران بر دریای خلیج فارس صحبت بکنند از هرودوت و دیگر تاریخ نویسان و یا منابع خارجی استفاده می کنند در صورتی که همین بنا که یکی از کاخهای نیمه تمام کوروش است بهترین گواه برای اثبات مدیریت ایرانیان بر خلیج فارس در همیشه تاریخ است.
همچنین ما در این محوطه باستانی یک لوح تاریخی به خط پارسی باستان در رابطه با کنترل هخامنشیان بر خلیج فارس کشف کردیم که بهترین سند در این باره است.
کاخی که در این محوطه باستانی توسط تیم کاوش از زیر خاک بیرون آورده شده است یکی از بناهای مهم تاریخی کشور است که به دوران هخامنشی تعلق دارد و جزو کاخهای زمستانی این امپراتوری بزرگ محسوب می شده است.
این کاخ با نام "کاخ چرخاب" در نزدیکی شهر برازجان قرار گرفته است.
کاخ برازجان کاخ ناقصی است که هرگز مسکونی نشد و کاوشهای باستانشناسی در آن نشان می‌دهد ساخت این کاخ بزرگ به فرمان کوروش کبیر بوده و احتمالا با مرگ وی نیز متوقف شده است. بخشی از دروازه شاهی این کاخ که ناتمام مانده برخلاف تالار اصلی با لعابی از جنس سیلیس کف سازی شده است.
به گفته برخی از کارشناسان باستان شناسی جلگه برازجان در دوره هخامنشی اهمیت فراوان داشته و علت آن نیز این بوده که ایران در دوره هخامنشی صاحب نیروی دریایی شد و توانست از راه دریا به تجارت و کشور گشایی بپردازد.
علت انتخاب این جلگه نزدیکی آن به خلیج فارس و در پی آن تسلط بر راههای تجاری منطقه و تحت نظر داشتن آبراهه های جنوبی از لحاظ سیاسی و اقتصادی بوده است. تمامی این مسائل وسیله برپایی کاخی را در این منطقه فراهم آورده است.
سرافراز با اظهار تاسف از عدم مراقبت و نگهداری از محوطه این بنای مهم و بی نظیر گفت:
این بنا که از لحاظ ارزشهای باستانشناسی همسطح با تخت جمشید و پاسارگاد است و به لحاظ اصول معماری از آنها نیز بهتر است را ما از زیر خاک بیرون آوردیم ولی متاسفانه هم اکنون به شکلی غریب و ناراحت کننده به حال خود رها شده است و هیچیک از مسئولان سازمان میراث فرهنگی کشور و استان کمترین توجهی به آن نمی کنند.
رییس هیئت کاوش باستان شناسی با یادآوری نزدیکی دریا با این محوطه باستانی که در یک گودال واقع شده است ، گفت:
در هنگام بارندگی این گودال پر از آب شده و با دریا یکی می شود و بعد از آن و با توجه به گرمای هوا در منطقه و خشک شدن سریع آب و تابش پر حرارات خورشید بر آن، سنگهای بنا دچار آسیب های جدی شده است به همین دلیل نیز انتظار داریم مسئولان سازمان میراث فرهنگی دست کم یک محافظ و یا سرپوش بر روی آن نصب کنند تا بیش از پیش دچار آسیب نشود اگر چه هم اکنون و بعد از چند سال از کاوش و و بیرون آمدن از زیر خاک آسیبهای جبران ناپذیری دیده است.
انجمن دوستداران ميراث فارس
