آيا بدن شما ميداند هم اکنون ساعت چند است؟ایا زمان ما را کنترل میکند؟
پيش از اين، به تمامي نسخههايي که مربوط به هماهنگي بين زمان و بدن انسان بود، ميخنديدم! يادم هست، يک بار يکي از دوستان از قول يک دکتر گفت: از ساعت يازده شب به بعد، اگر انسان بيدار بماند، در بدن سمي توليد ميشود که فلان بلا را به سر انسان ميآورد!
خنده بلندي کردم و گفتم: برو به آن دکتر بگو بدن انسان از کجا ميفهمد ساعت يازده شده است که شروع کند به توليد سم!!!
از اين نوع جملات زياد شنيده ميشود. يک بار شنيدم که ميگويند در طي روز بيش از سه نوع ميوه نخوريد (نميدانم درست است يا خير) و يا مثلاً در اسلام داريم که شبها ايستاده آب نخوريد، مکروه است... سالهاست که اين جمله را شنيدهام و هر چند رعايت ميکنم، اما هميشه برايم سؤال بوده که مگر بدن انسان شب و روز را تشخيص ميدهد که بخواهد عملکرد متفاوتي داشته باشد؟
تا اينکه مدتي پيش، يک مجموعه مستند استثنايي دانلود کردم با عنوان Time از خبرگزاري BBC .
در اولين بخش از اين مجموعه با عنوان DayTime يک فيزيکدان به بررسي زمان (time) ميپردازد. او ثابت خواهد کرد که «زمان» است که زندگي ما را شکل ميدهد. زمان است که ما را کنترل ميکند.
در همان ابتداي فيلم، موضوع شگفت انگيزي بيان ميشود:
در سال 1962 يک زمين شناس فرانسوي به نام Michel Siffre تصميم گرفت که به اين سؤال پاسخ دهد که: آيا ما ناخود آگاه توسط «زمان» کنترل ميشويم؟
براي پاسخ به اين سؤال، او تصميم گرفت براي 2 ماه بدون هر گونه وسيله زمان سنج، در يک غار در زير زمين زندگي کند و در اين مدت، تمامي حالات خود را نسبت به زمين مقايسه کند. احساس خواب آلودگي، احساس عصبانيت و ...
او توسط يک خط تلفن به يک تيم پشتيباني در سطح زمين متصل بود و تمامي کارهايش را به آنها گزارش ميداد. هر وقت ميخوابد، يا از خواب بيدار ميشود، غذا ميخورد يا به دستشويي ميرود، همه گزارش ميشد.
ميشل ميگويد: بعد از شب اول، شما به طور کامل زمان را از دست ميدهيد! چون وقتي از خواب بيدار ميشويد، نميدانيد که يک ساعت خوابيدهايد، يا ده ساعت!
نتيجه اين کار، بسيار عجيب بود:
Even after a month of isolation, his body continued to follow a roughly 24 hours cycle of sleeping and waking.
حتي بعد از گذشت يک ماه قرنطينه بودن، بدن او از يک چرخه تقريباً 24 ساعته خواب و بيداري پيروي ميکرد!!
مشخصاً چيزي از درون، زمانبندي او را کنترل ميکرد.
بعدها مشخص شد که بدن انسان يک ساعت توکار دارد که به آن Body Clock يا «ساعت بدن» گفته ميشود.
در حقيقت، زمان، يک مکانيزم بيولوژيکي توکار است که رفتار ما را کنترل ميکند.
انصافاً آزمايش جذابي است، اينطور نيست؟
اگر اشتباه نکنم، در کتاب «آينده خود را خلق کنيد» نوشته برايان تريسي بود که خواندم: افرادي هستند که قبل از خواب با خود قرار ميگذارند که به طور مثال رأس ساعت 6:20 دقيقه بيدار شوند و دقيقاً در همان لحظه بيدار ميشوند!! شما هم ميتوانيد چنين کاري کنيد، فقط بايد ساعت بدن خود را با ساعت ديواري تنظيم کنيد. به اين صورت که چشمها را ببنديد و عقربههاي ساعت را که 6:20 دقيقه را نشان ميدهند، مجسم کنيد، با تمرين، ميتوان هر لحظهاي که لازم بود، از خواب بيدار شد.
جالب است که اين چرخه 24 ساعته خواب و بيداري آنقدر در بدن انسانها يکسان عمل ميکند که اگر اين ساعت دروني بدن کمي به هم بريزد، شما به يک اختلال جسمي دچار ميشويد به نام ASPS يا Advanced sleep phase syndrome . طبق آنچه در ويکي پديا هست، بيماري ASPS بيمارياي است که بر اساس آن، بيمار در حدود ساعت 6 يا 7 بعد از ظهر به شدت احساس خواب آلودگي ميکند و ساعت 3 صبح از خواب بيدار ميشود!!
در ادامه فيلم شما با خانوادهي چهار نفرياي آشنا ميشويد که پدر و دختر خانواده دچار ASPS هستند که از پدر بزرگشان به ارث بردهاند و مادر و پسر خانواده اين مشکل را ندارند.
پدر و دختر ساعت 3 از خواب بيدار ميشوند و به فروشگاه شبانه روزي ميروند و روزشان اينگونه شروع ميشود، در حالي که در همين لحظه، مادر و پسر در اصطلاح، مست خواب هستند!
با توجه به Body Clock ميتوان پاسخ مسائل بسياري را يافت، درباه آن فکر کنيد...
موفق باشيد؛
حميد رضا نيرومند
پينوشت:
لينک دانلود اين مجموعه چهار قسمتي و امکان سفارش پستي آن از طريق اين صفحه.
