معرفي و تشريح خصوصيات مهم 162 رقم انگور موجود در كلكسيون استان فارس:
معرفي و تشريح خصوصيات مهم 162 رقم انگور موجود در كلكسيون استان فارس:
چکیده:
در سال 1372 يك كلكسيون از ارقام انگور در ايستگاه تحقيقات كشاورزي زرقان فارس مشتمل بر 162 رقم احداث گرديد اين ارقام از شماره هاي 1 تا 162 شماره گذاري و بصورت پاچراغي هدايت شدند. در سالهاي 1376 تا 1380، با استفاده از ديسكريپتور پيشنهادي سازمان بين المللي ذخاير توارثي گياهي IBPGR) )در مراحل مختلف رشد ، هنگام شكفتن جوانه، زمان شكوفه، زمان رسيدن محصول، زمان برداشت محصول و مرحلة خواب بوته هاي مو كارهاي مطالعاتي بيش از 100 صفت برروي اندامهاي مختلف اين ارقام از قبيل شاخة جوان( 5صفت )، برگ جوان( 6 صفت )، شاخة سبز(11 صفت)، پيچك(2 صفت)، برگ بالغ(29 صفت)، شاخة چوبي(6صفت)، پايه(3 صفت)، ميانگره(2 صفت)، گل آذين (5صفت) ، خوشه(7 صفت)، حبه (17 صفت) و بذر (6صفت)، صورت گرفت . هم چنين با روش تجزيه كلاستر و استفاده از 21 صفت يرگ و 4 صفت ميوه اقدام به گروه بندي و تفكيك ارقام مشابه شد . در نهايت اين ارقام در 9 كلاستر طبقه بندي شدند. 17 رقم بيدانه و بقيه ارقام دانه دار بودند، رنگ ميوه از سفيد، سياه، و قرمز و مقدار مواد جامد محلول از 17% تا 23% متغير بود. تاريخ شكفتن جوانه ها در بهار در ارقام مختلف تا 26 روز اختلاف داشت. با توجه به اهميت اين موضوع ارقام شماره 25، 32، 49، ،50، 52، 58، 59، 60، 61، 70، 71، 76، 80، 86، 90، 97، 104، 107، 111، 119، 120، 127، 132، 155، كه تاريخ شكفتن جوانه هاي آنها از بيست و هشتم فروردين به بعد بود به عنوان ارقام مقاوم در مقابل سرماي بهاره در نظر گرفته و استفاده از آنها در مناطق داراي سرماي بهاره توصيه مي شود. هم چنين تعداد 11 رقم اين كلكسيون بيدانه هستند كه در ميان آنها رقم شماره 109 يعني كشمش سبز بوانات به دليل داشتن حبه هاي درشت، خوشه هاي بزرگ و عملكرد بالا از ساير ارقام بيدانه متمايز بود. در اين مقاله خصوصيات مرفولوژيكي ، كمي و كيفي ارقام اين كلكسيون به منظور استفاده از آنها در برنامه هاي به نژادي و به زراعي انگور و توسعة تاكداري تشريح مي گردند.
مقدمه:
اكثر كشورهاي توليد كننده انگور به منظور حفاظت از منابع ژنتيكي و ارتقاء سطح كمي و كيفي توليدات محصول انگور، اقدام به شناسايي و جمع آوري ارقام و درنهايت تشكيل كلكسيونهاي باغي از اين ارقام نموده و اين كلكسيون ها را با روشهاي مختلفي از قبيل روشهاي شيميايي، بيوشيميايي، ايزوآنزيمها و الكتروفورز مورد مطالعه قرار داده اند.
(Bist and Sharma, 1990; Volpe, 1990; Avarmov et al., 1989; Chaparro, et al., 1989; Bachman, 1989; Martens and Fretz, 1980)
مهمترين صفات مورد بررسي در مطالعات تاك نگاري2 و شناسايي گونه ها و ارقام مو صفات مرفولوژيكي مي باشند كه در اكثر كشورها به منظور مطالعات شناسايي ارقام و گونه هاي مو از روشهايي كه بر مبناي بررسي اين صفات تدوين شده اند استفاده مي شود
(Bist and Sharma, 1990; Avarmov et al., 1989;Mannini et al., 1992; Wolpert, et al. 1995
در سالهاي گذشته در ايران نيز توسط مراكز تحقيقاتي و دانشگاهي اقدامات پراكنده ايي در خصوص شناسايي ارقام انگور و ايجاد كلكسيون ارقام انگور صورت گرفته است. و با استفاده از ديسكريپتور IBPGR ارقام انگور استانهاي كردستان، كرمانشاه، خرم آباد لرستان. منطقه مركزي (هزاره، و شراء)، قزوين و تاكستان، آذربايجان غربي و كاشمر در استان خراسان شناسايي شده اند. (كرمي 1374،1375 و 1383، حاجي اميري 1375، زاهدي 1375، زينانلو 1375، مدني 1373، دادگر 1367، عليزاده 1375، مختاريان 1375).
در راستا ي اين فعاليت ها، در سال 1372 در مركز تحقيقات كشاورزي فارس يك كلكسيون از ارقام انگور كشور مشتمل بر 162 رقم احداث شد، اين ارقام از شماره 1 تا 162شماره گذاري و به صورت پاچراغي هدايت شدند. ارقم به صورت طرح بلو كهاي كامل تصادفي با 3 تكرار كاشته شدند و در هر كرت تعداد 3 بوته قرار گرفته است، به اين ترتيب از هر رقم تعداد 9 بوته در كلكسيون وجود دارد. هم چنين به دليل اهميت اطلاع از خصوصيات ارقام انگور موجود در توسعه تاكداري، ضرورت مطالعه و بررسي خصوصيات آنها احساس شد، به همين دليل از سال 1376 تا 1380 و به صورت تكميلي در سالهاي 1381 و 1382 اين ارقام با استفاده از صفات مرفولوژيكي مورد مطالعه قرار گرفتند. هدف از اين مقاله معرفي و تشريح خصوصيات مهم ارقام انگور موجود در كلكسيون استان فارس براي آشنايي محققين و علاقمندان به تاكداري و استفاده از اين ارقام در برنامه هاي به نژادي و توسعه تاكداري مي باشد
مواد و روشها:
اين مطالعه از سال 1376 تا 1380 و مطالعات تكميلي آن از سال 1381 تا 1382 در كلكسيون انگور ايستگاه تحقيقات كشاورزي زرقان فارس انجام شد. براي اين منظور با استفاده از ديسكريپتور (IBPGR) كارهاي مطالعاتي مربوط به ثبت 101 صفت كمي و كيفي (Anonymous, 1983) شامل موارد ذيل اقدام گرديد.
شاخه چوبي (6 صفت): مقطع عرضي، ميان گره، سطح ميان گره، رنگ اصلي ميان گره، عدسك بر روي ميان گره، كرك عمودي بر روي گره، كرك عمودي بر روي ميان گره
پايه يا بوته مو (3 صفت): محصول شاخه در هكتار، تشكيل ريشه هاي نابجا، تشكيل كالوس.
شاخه جوان (5 صفت): شكل انتهايي، ميزان آنتوسيانين در انتهاي شاخه، پراكندگي آنتوسيانين در انتهاي شاخه، كرك خوابيده بر روي انتهاي شاخه، كرك ايستاده بر روي انتهاي شاخه.
برگ جوان (6 صفت): رنگ سطح فوقاني برگ، شدت رنگ گيري آنتوسيانين، كرك خوابيده بين رگبرگي. كرك ايستاده بين رگبرگي، كرك خوابيده روي رگبرگهاي اوليه، كرك ايستاده روي رگبرگهاي اوليه،
شاخه سبز(11 صفت): كرك ايستاده روي گره، كرك خوابيده روي گره، كرك ايستاده روي ميان گره، كرك خوابيده روي ميان گره، عادت رشد، رنگ سطح پشتي ميان گره، رنگ سطح پشتي گره. رنگ سطح شكمي گره. قدرت رشد شاخه و رنگ گيري آنتوسيانين شاخه.
پيچك (2 صفت): پراكندگي روي شاخه، طول پيچك.
گل آذين (5 صفت): جنس گل، موقعيت اولين گل آذين، تعداد گل آذين در هر شاخه، طول اولين گل آذين، زمان تمام گل
برگ بالغ(29 صفت): اندازه برگ، تعداد لوب ها، شكل دندانه برگ. شكل عمومي سينوس دمبرگ. طول برگ. شكل پهنك. رنگ سطح فوقاني پهنك برگ، رنگ گيري آنتوسيانين رگبرگهاي اوليه روي سطح فوقاني پهنك، تموج پهنك بين رگبرگ اصلي و جانبي، پروفيل، برجستگي روي سطح فوقاني برگ، طول دندانه، طول دندانه نسبت به عرض آن در قاعده، شكل قاعده سينوس دمبرگي، مختصات سينوس دمبرگي، شكل سطح فوقاني سينوس برگ، كرك خوابيده بين رگبرگها، كرك ايستاده بين رگبرگها، كرك خوابيده روي رگبرگهاي اوليه (سطح تحتاني). كرك ايستاده روي رگبرگهاي اوليه (سطح فوقاني). كرك خوابيده روي دمبرگ. كرك ايستاده روي دمبرگ. طول دمبرگ نسبت به رگبرگ اصلي.
ميان گره (2 صفت): طول ميان گره، قطر ميان گره.
خوشه (6 صفت): طول و تراكم خوشه، تعداد خوشه در شاخه، تعداد حبه در خوشه، سفتي دم خوشه، طول دم خوشه.
حبه (16 صفت): طول حبه، يكنواختي اندازه حبه، مقطع عرضي حبه، اندازه حبه، شكل رنگ پوست حبه، رنگ گوشت، مزه مخصوص، يكنواختي رنگ پوست. ضخامت پوست، آبدار بودن گوشت، مقدار شيره، سفتي گوشت، طبقه بندي مزه، طول دم حبه. جدا شدن دم حبه
دانه (5 صفت): ناف بذر، وزن، طول، برآمدگي عرضي روي كناره ها،موجود بودن بذر در حبه.
مراحل مختلف زماني(4 صفت):شروع رسيدن حبه،زمان شكفتن جوانه،رنگ گيري آنتوسيانين برگ،شروع رسيدن چوب
در مرحله برداشت ميوه (2 صفت): صفات كيفي تجزيه آب انگور در مرحله برداشت شامل اندازه گيري مواد جامد محلول توسط رفراكتومتر، مقدار آب انگور در يكصد گرم حبه به وسيله اندازه گيري وزن و حجم.
به منظور ترسيم دندروگرام با استفاده از تجزيه كلاستر بر اساس كدهاي مربوط به صفات اندازه گيري شده و بر اساس فرمول تعيين فواصل اقليدسي dij=√Σκ=1(Xij-Xik)² با تركيب 13 صفت شامل شدت آنتوسيانين انتهاي شاخه جوان، شكل عمومي سينوس دمبرگي، رنگ گيري آنتوسيانين رگبرگهاي اوليه در سطح تحتاني پهنك برگ، شكل سينوسهاي فوقاني برگ ، كركهاي خوابيده روي رگبرگهاي اوليه برگ بالغ (سطح تحتاني)، كركهاي عمودي روي رگبرگهاي اوليه برگ بالغ (سطح تحتاني)، جنسيت گل، محل اولين گل آذين، ،تراكم حبه ها در خوشه، اندازه حبه، شكل حبه، رنگ حبه، متوسط وزن يك حبه.گروههاي مشابه بين ارقام بومي مشخص گرديد.
در تنظيم جداول مربوط به صفات از اعداد 1 تا 162 استفاده گرديد. صفاتي كه تغييرات آنها به صورت پيوسته بوده از شماره هاي فرد 1 تا 9 و صفاتي كه داراي تغييرات ناپيوسته بوده از اعداد متوالي 1 تا 9 براي كد گذاري استفاده شد. در بعضي موارد فقدان يك صفت با علامت(-) و وجود آن با علامت (+) مشخص گرديد. روش كار مطابق با ديسكريپتور تدوين شدة بانك ژن گياهي اجرا گرديد.
نتايج وبحث:
به دليل تعداد بسيار زياد صفات و تعداد زياد ارقام، ارائه همه صفات اندازه گيري شده، در اين مقاله مقدور نمي باشد به همين دليل تعداي از صفات مهم ارقام كلكسيون به عنوان نتايج ارائه خواهد شد.
كليه ارقام موجود در كلكسييون به دليل داشتن صفاتي از قبيل: پيچك ها غير متوالسي، فقدان عدسك روي شاخه چوبي، وجود برگ هاي نازك و صاف و براق داراي 5 يا7 لوب. عدم وجود برآمدگي عرضي روي پهلوي بذر، چسبيدن پوست ميوه به گوشت هنگام رسيدن، نداشتن مزه مخصوص لابروسكا.. يك پايه بودن، باز بودن شكل انتهاي شاخه، پوست اندازي در 2 يا 3 سالگي، وجود گره هاي برجسته و وجود ديافراگم در گره. خوشه هاي نسبتاً بلند و چسبيدن حبه ها به دم حبه در هنگام رسيدن، وجود بذرهاي مخلوطي شكل با نوك بلند يا كوتاه. به گونه وينيفرا تعلق دارند
تاريخ شكفتن جوانه ها در بهار در ارقام مختلف از هفتم فروردين ماه تا 5 ارديبهشت متغير بوده و تا 29 روز اختلاف داشت. ارقامي كه جوانه هاي آنها تا اواسط فروردين ماه شكفته شدند به عنوان ارقام حساس به سرماي بهاره و تعداد 24 رقم انگور به شماره هاي 25، 32، 49، ،50، 52، 58، 59، 60، 61، 70، 71، 76، 80، 86، 90، 97، 104، 107، 111، 119، 120، 127، 132، 155، كه تاريخ شكفتن جوانه هاي آنها بعد ار 28 فروردين ماه بود به عنوان ارقامي كه قابليت گريز از سرماي بهاره و تحمل سرماهاي بعد از شكفتن جوانه را دارند در نظر گرفته شدند به همين دليل استفاده از آنها براي مناطق داراي سرماي بهاره قابل توصيه مي باشد. البته در موكاري، به تأخير انداختن شكفتن جوانه هاي انگور با استفاده از عمليات باغباني از قبيل هرس ديرموقع بوته هاي مو، انجام هرس دو مرحله ايي Double pruning)) يا استفاده از مواد شيميايي از عمليات مرسوم حفاظت بوته هاي مو در مقابل سرماي بهاره مي باشد. (Frances et al., 1974)ااين ارقام به صورت ژنتيكي دير شكوفا بوده و استفاده از آنها در مناطق سردسير مناسبترين روش مي باشد.
تعداد 17 رقم از ارقام اين كلكسيون بيدانه بودند. شماره اين ارقام عبارتند از 2، 12، 13،24، 27، 33، 68، 88، 109، 114، 123، 134، 139، 144، 145، 149 و 160 كه رقم شماره 134 به نام سرخك قوچان بسيار شبيه به رقم شماره 123 يعني عسكري زرقان است. در ميان ارقام بيدانه موجود در كلكسيون، رقم شماره 109 يعني رقم كشمش سبز بوانات به دليل داشتن صفات منحصر بفرد مانند حبه هاي درشت، خوشه هاي بزرگ، و در نهايت عملكرد بالا از ساير ارقام بيدانه متمايز بود به همين دليل اين رقم براي مناطقي كه توليد انگور به منظور تهيه كشمش صورت مي گيرد توصيه مي شود. البته اين رقم و ساير ارقام بيدانه موجود در اين كلكسيون جزو ارقام دير شكوفا و مقاوم به سرماي بهاره نمي باشند. به همين دليل در اين بررسي، همة ارقام بيدانه اين كلكسيون، در گروه ارقام حساس به سرماي بهاره قرار گرفتند.
منابع مورد استفاده
بي نام. 1378. آمارنامه كشاورزي سال زراعي 77-1376 وزارت كشاورزي. معاونت برنامه ريزي و بودجه اداره كل آمار و اطلاعات. نشريه شماره 01/78
دادگر، ع. 1367. شناسايي ارقام انگور منطقه اروميه. پايان نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه تهران. 152 صفحه.
حاجي اميري، ا. و م. صانعي شريعت پناهي. 1375 . شناسايي ارقام انگور بومي كرمانشاه ( صحنه ) . مجله نهال و بذر، جلد 12 ، شماره 4 ، ص. 41 – 24 .
زاهدي، ب. و م. صانعي شريعت پناهي. 1375 . شناسايي و مطالعه ارقام انگور خرم آباد لرستان . خلاصه مقالات اولين كنگره علوم باغباني ايران ، ص. 64 .
زينانلو، ع. و م. صانعي شريعت پناهي . 1375 . شناسايي ارقام انگور محلي در منطقه قزوين و تاكستان. خلاصه مقالات اولين كنگره علوم باغباني ايران ص. 59.
عليزاده، ا. 1375. شناسايي انگورهاي استان آذربايجانغربي. نشريه ترويجي، دفترتوليد برنامه هاي ترويجي و فني.79 ص.
كرمي، م. ج. 1375 شناسايي و معرفي انگور ديم ‹‹خوشناو››در كردستان و اهميت زراعي و ژنتيكي آن در موكاري. خلاصه مقالات اولين كنگره علوم باغباني ايران. ص. 173.
ــــــــــــــــــــ 1374. شناسايي ارقام انگور كردستان. پايان نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه تبريز، 224ص.
ــــــــــــــــــــ 1375. موكاري در استان كردستان. نشريه تحقيقي ترويجي. انتشارات نشر آموزش كشاورزي 12 ص.
ــــــــــــــــــــ 1379. نتايج مقدماتي به گزيني كلوني دو رقم مهم انگور ديم استان كردستان.مجله نهال و بذر 16 (4): 437-425
ــــــــــــــــــــ 1383. شناسايي، جمع آوري و ارزيابي ژنوتيپ هاي انگور كشور(استان كردستان). گزارش نهايي طرح تحقيقاتي بخش تحقيقات ژنتيك و ذخاير توارثي گياهي، نشريه شماره 76/83. 102 ص.
مختاريان، ع. 1375. شناسايي و مطالعه ارقام محلي انگور در كاشمر. خلاصه مقالات اولين كنگره علوم باغباني ايران. ص. 155
مدني،ج. 1373. شناسايي انگورهاي منطقه مركزي(هزاره و شراء). پايان نامه كارشناسي ارشد. دانشگاه تهران.150 ص
ANONYMOUS, 1983. Descriptors for grape. International board for plant resources. Executive ecretariat via dell terme dicaraculia.
AVARMOV, L., P. MALES, D. ZUNIC, 1989. Ampelographic application methods in Yogoslavia. Rivista di Viticoltura edi Enologia, Conegliano, 42(1): 77-79.
BACHMAN, O. 1989. Isoenzyems as a tool for grape cultivar identification. Riv. Vitic. Enol. N. l. 42(1); 27-31.
BIST, H. S., AND S. D. SHATRMA. 1989. Vegetative characters of some local cultivars of grape (Vitis species) grown in kinnaur. Indian Journal of Agricultural Sciences. 60(9): 636-637.
CHAPARRO, J. X., R. G. GOLDY, B. D. MOWREY and D. J. WERNER. 1989. Identification of Vitis vinifera L. * Muscadinia rotundifolia. Hortscience, 24(1): 128-130.
EINSET, J. and C. DRATT. 1975. Grape. P. 130-153. In J. Janick and J. N. Moore(eds.), Advances in fruit breeding, Purdu University Press, West Lafayette, Ind.
FRANCES,V., G. CHINCHETRU and P.ESTERAN. 1974. The use of morfactins for the control of spring frost in viticulture. Bulletin de L Oiv 47:758-764. Abstracted in Horticultural Abstracts. 46(1976): 282
MANNINI, F., A. SCHNEIDER, V. GERBI, L. AVETRANI, L. RIGAZIO, 1992. Clonal selection of major grapevine cultivars grown in the Aosta Valley: Ampelographic, agronomicap and enological aspects. Vignevini, Bologna 19(6): 43-52.
SINGLETON, V. L. and P. ESAU. 1969. Phenolic substances in grapes and wine and their significance. Academic Press Newyork.
SMART, R., R. THORNTON, S. RODRIGUEZ and J. YOUNG. 1989. Ampelographic problems in newzealand, (Eds.): Proceeding of the 2nd International symposium for cool climat viticulture and enology. Auckland, Newzealand, 11-15 Jan. 1988, Zurr, D. 30-33
VOLPE, B. 1990. Ampelographic and taxonomic studies for varietal identification. Vignevini, Bologna 17(1/2): 27-32
WOLPERT, J. A., A. N. KASIMATIS, P. S. VERDEGAL. 1995. Viticultural performance of seven Cabernet sauvignon clons in the Northern San Joaquin valley California. Amer. J. Enol. Vitic. 46(4): 437-441.
محمد جواد كرمي
زرقان فارس، بلوار شهيد بخشنده، مركز تحقيقات كشاورزي فارس
http://alonefarmer.blogfa.com/post-2216.aspx
توصيه هاي فني كاشت و پرورش انگور ديم در استان كردستان:
توصيه هاي فني كاشت و پرورش انگور ديم در استان كردستان:
الف) عمليات قبل از كاشت :
1- انتخاب محل : با توجه به شرايط اقليمي استان لازمست باغ انگور ديم در مناطقي احداث گردد كه ميانگينبارندگي سالانه بيش از 600ميليمتر و از پراكنش مناسبي برخوردار باشد.
ارتفاع محل : كمتر از 1000 متر بسيار مناسب و بين 1600 - 1000 متر نيز مناسب است.
شيب زمين : دامنه هاي شمالي با شيب 15-2 درصد بسيار مناسب و شيب 25-15 درصد نيز مناسب است.
شرايط خاك : خاك حاصلخيز با عمق مناسب، عدم شوري خاك ، بافت خاك متوسط مايل به سبك (لوم يالوم شني) با زهكش مناسب.
2- آزمايش خاك :تهيه نمونه خاك از عمق 30-0 و 60-30 سانتيمتر و انجام آزمايش خاك قبل از احداث باغ ومصرف كود بر مبناي آزمايش خاك.
3- آب مورد نياز : تنها در سال اول بمنظور استقرار بوته ها ، 2 الي 3 نوبت آبياري در تابستان لازم است.
4- آماده سازي زمين : جمع آوري سنگ ها، حذف علف هاي هرز، ايجاد بانكت در اراضي شيب دار رويخطوط تراز به فاصله تقريبي3 متر،حفرچالههاي كاشت به فاصله 2 متر از يكديگر درداخل بانكتبه عمق60 سانتيمتر و اختلاط كود دامي پوسيده وكودهاي شيميايي(بر اساسآزمون خاك) باخاك كنار چاله ها.
5- تهيه قلمه ريشه دار : قلمه ريشه دار و گواهي شده از ارقام مناسب در مرحله خواب تهيه گردد. قلمه داراي ريشه سالم و كافي باشد.قطرقلمهحداقل1 سانتيمتر وطول قلمه حداقل40 سانتيمترباشد.لازمست قلمههاي تهيه شده سريعاً كاشت گردند.
ب)مرحله كاشت :
1- زمان كاشت : بهترين زمان غرس قلمه ريشه دار مو، اواخر پاييز پس از يكبار بارندگي مؤثر مي باشد.كاشت قلمه ريشه دار در اواخرزمستان يا اوايلبهارنيز امكانپذير است. بطور كلي هنگام كاشت ميبايست خاك از رطوبت مناسبي برخوردار باشد.وقوع بارندگي پس از پايان كاشت مي تواند دركاهش تلفات و سبز شدن بوته ها بسيار مؤثر باشد.
2- روش كاشت : ابتدا با قيچي باغباني ضدعفوني شده ، ريشه هاي زخمي و پيچ خورده حذف مي گردند. درصورت امكان، فرو بردنريشه ها درسطل حاوي آب (كه مقداري خاك و كود به آن اضافهشده) قبل از كاشت توصيه مي گردد. قلمه ريشه داربه گونه اي غرس گرددكه ريشه ها بر رويكپه اي از مخلوط خاك و كود دامي داخل چاله قرار گيرند بطوريكه از پيچخوردن يا توزيعغيريكنواخت ريشه ها جلوگيري شود. سپس بقيه چاله با مخلوط خاك و كود دامي پوسيده پر شود و باپا فشرده گردد تا تماس كامل بين ريشه و خاك برقرار گردد. ايجاد چاله در پاي بوتهمي تواند در تجميع بارندگي ها و حفظ رطوبت ميسر باشد.
ج)مرحله داشت (نگهداري) :
1- هرس پس از كاشت : بهتر است سربرداري قلمه هاي كاشته شده پس از پايان خطر يخبندانهاي بهاره انجام گيرد بطوريكه شاخه هاياضافي حذف و تنها دو جوانه سالم بر روي قويترين شاخه باقي بماند.
2- هرس فرم : با توجه به عادت رشد ارقام مهم انگور ديم استان ، هرس فرم بصورت پاچراغي كوتاه انجام گيرد. به عبارتي بوته مو طي سالهاياوليه به گونه اي هرس گردد كه فقط يك تنه اصلي داشتباشد و بازوها از ارتفاع نيم متري منشعب شده باشند.
3- هرس باردهي : انجام هرس تعادلي بصورت سبك (فرمول 20+40 براي ارقام رشه و خوشناو) با حفظ فرمبوته و باقي گذاشتن شاخه هاي جانشين
* انجام هرنوع هرس مي بايست بوسيله قيچي ضدعفوني شده با محلول 10% وايتكس انجام گيرد تا از انتقال بيماريهاي مهم جلوگيري شود.
*بهترين زمان هرس خشك، اوايل بهار قبل از باز شدن جوانه هاست. اگر بوته ها زودتر هرس شوند، بيشتر در معرض خطر يخبندان قرار مي گيرند.
4- كوددهي : بر اساس آزمون خاك و آزمون برگ ، مصرف كود دامي پوسيده به همراه كودهاي شيميايي بصورت چالكود ، يك ماه قبل از بيدارشدن بوته هاي انگور انجام گيرد. در صورتيكه آزمايشخاك قبل از احداث باغ انجام شده باشد، براي كنترل وضعيت تغذيه لازم استدر مرحله پس ازريزش گل از برگهاي روبروي ميوه نمونه برگ به همراه دمبرگ تهيه و ميزان عناصر ازت ،پتاسيم و فسفر تعيين و براساس نتايج آزمون خاك و آزمون برگ توصيه كودي انجام گيرد.
* روش چالكود : حفر 4-2 چاله به عمق 30 سانتيمتر و به فاصله 50-30 سانتيمتر از تنه درخت و يا توزيع كود در فاصله 50-30 سانتيمتري اطراف تنه و مدفون نمودن آن با بيل.
- به منظور افزايش تشكيل ميوه انجام محلولپاشي با كودهاي اوره، سولفات روي و اسيد بوريك با غلظت 15 در هزار(به نسبت مساوي از هر كود) بلافاصله پس از هرس خشك و قبل از باز شدن جوانه ها توصيه مي گردد.
5- كنترل آفات و امراض :
- زنجره مو : استفاده از سموم تماسي هنگام تخم ريزي حشره بالغ، هرس و انهدام شاخه هاي تخم ريزي شدهدراواسط تابستان، مصرف سموم فسفره گرانوله هنگام پابيل و پاشيدن سموم پودريمانند ليندين ياسوينرويخاك در قسمت سايه انداز بوته در اواخر بهار و اوايل تابستان.
- زنجرك مو : استفاده از حشره كش هاي سيستميك يا سموم فسفره نفوذي در اواسط فصل ( 15 روزقبل از برداشتميوه بصورت غوره)
-كنه نمدي مو: مصرف تركيبات گوگردي عليه سفيدك اين بيماري را نيز كنترل مي كند. يا مصرفكنهكشبعداز تشكيل ميوه
- خوشه خوار مو: استفاده ازحشره كش هاي فسفره نفوذي در فصل رشد 3-2 بار بر اساس اطلاعيه حفظ نباتات
- گال باكتريايي مو: استفاده از قلمه هاي ريشه دار گواهي شده و عاري از بيماري، استفاده از قيچي ضدعفوني شده و جلوگيري از تماس قيچي باغباني آلوده با بوته هاي سالم، سوزاندن بوته هاي آلوده به همراه طوقه و ريشه و ضدعفوني محل استقرار بوته با آب آهك.حفاظت تنه و شاخه ها در برابر سرماي شديد زمستان.
-سفيدك پودري: ايجاد تهويه با انجام هرس مناسب و مصرف كالكسين يا استفاده از سموم حفاظتي يا گوگرد2بار پس از تشكيل ميوه به فاصله 15 روز (مصرف سموم گوگردي در دماي بيش از 30 درجه انجام نگيرد).
- بيماريهاي ويروسي: استفاده از قلمه ريشه دار گواهي شده و سالم، انهدام بوته هاي آلوده، كنترل ناقلين و كنترل علفهاي هرز .
- آفتابسوختگي : هرس مناسب، تقويت بوته ها ، ايجاد چاله اطراف تنه جهت افزايش ذخيره رطوبت.
- كنترل علف هاي هرز : پابيل بموقع تاكستان ، استفاده از علف كش هاي قبل از رويش علف هرز، استفاده از علف كش هاي عمومي بصورت هدايت شده بين رديف .
د) مرحله برداشت :
- زمان برداشت : بهترين زمان برداشت انگور هنگامي است كه دم خوشه ها شروع به خشبي شدن كند.
- روش برداشت : خوشه ها بوسيله قيچي باغباني يا چاقوي تيز به گونه اي برداشت شوند كه هيچ نوع فشار يا آسيب مكانيكي به حبه ها وارد نشود. هنگام بسته بندي حبه هاي فاسد و خوشه هاي آسيب ديده جدا گردند
http://alonefarmer.blogfa.com/post-2167.aspx
نکاتی درباره پرورش انگور (مو ):
نکاتی درباره پرورش انگور (مو ):
مو vitaceae
تیره
vitis vinifera L
نام لاتین
grape vine
نام انگلیسی
درخت انگور-مو
نام فارسی
انگور یکی از میوه هایی است که از زمانهای بسیار قدیم مورد استفاده قرار میگرفته است.به طور کلی 2نظریه متفاوت در مورد انگور وجود دارد،عده ای معتقدند که حتی پیش از پیدایش غلات مورد استفاده بشر قرار گرفته است.عده ای دیگر دیرینگی انگور را در حدود 6تا7هزارسال تخمین میزنند.
انگور درختچه ای بالارونده که به کمک پیچک های خود به سهولت از موانع و درختان مجاور بالا میرود و درازای ان به 10 الی 15 متر میرسد ساقه ان گره دار و برگهایش متناوب دارای دمبرگ دراز شامل 5لوب دندانه داربه رنگ سبز تیره در سطح فوقانی برگ پهنک کرک دار و مایل به سفید در سطح تحتانی پهنک است.گلهای کوچک و مجتمع به صورت خوشه مرکب دارد کاسه گل ان 5 دندانه جام ان مرکب از 5گلبرگ ازاد و 5پرچم است.میوه ان سته و گوشتدار است و پس از رسیدن دارای طعم شیرین ملایم و رنگهای متفاوت به تناسب نژادهای مختلف میگردد.
نیاز به اب و هوای گرم و معتدل دارد،سیستم ریشه ای عمیق دارد و نیاز ابی متوسط است به خشکی مقاومت دارد مخصوصا اگر در خاکهای عمیق استقرار یابد،به رطوبت مقاومت پایینی داردو نسبت به باد اگر روی داربست باشد مقاومت متوسط تا خوبی دارد.گرده افشانی با باد انجام میشود و نیاری به حشره نیست شرایط گرم و خشک گرده افشانی و میوه دهی را بهبود میبخشد
ازدیاد مو
ازدیاد مو به دو صورت انجام میشود:الف)ازدیاد غیرجنسی:۱/قلمه زدن برای اینکار هرگاه در پاییز خواستیم قلمه بزنیم از شاخه های سال جاری که مقداری هم شاخه ۲ساله داشته باشد استفاده میکنند قسمت ۲ ساله را در اگور کاری کلید مینامند. طول قلمه ها را ۶۰ تا ۸۰ سانتیمتر میگیرند.بعد از بریدن در پاییز انها را در زیر ماسه نرم مرطوب و نسبتاً سرد تا بهار نگه می دارند. در بهار و زمان درخت کاری انها را ابتدا مدت ۴۸ ساعت در داخل اب می خوابانند به طوری که کاملاً در اب غرق باشند انگاه انها را می کارند. قلمه ها را می توان در اذر یا دی ماه هم گرفته و در سرمای ۴ درجه و هوای مرطوب تا بهار نگه داشت با گرم شدن هوا از سردخانه دراورده شپش انها را کاشت.اگر بخواهند در بهار قلمه بگیرند باید از شاخه های یک ساله استفاده شود که همراه چند سانتیمتر از شاخه چند ساله(کلید) است.
۲/خوابانیدن:شاخه های دراز یکساله یا امسال را در پایز زیر خاک میکنند و به گیاه فرصت میدهند که ریشه بدهد . حتی هر جوانه اش به گیاه تازه ای تبدیل شود.همیشه قویترین شاخه یکساله را انتخاب میکنند.روش خوابانیدن بهترین نتیجه را میدهد و همچنین گیاه تولید شده زودتر به بار مینشیند.
۳/پیوند:در درخت انگور از پیوند اسکنه استفاده میشود زمان پیوند فصل پاییز است و درخت پایه فرتوت را از نزدیکی خاک بریده در مقطع ان شکافی ایجاد کرده و جوانه یا پیوندک را در شناف قرار میدهند.
۴/ازدیاد به وسیله جوانه:یک جوانه را که خوب رشد کرده با یکی دو سانتی متر چوب در سمت راست و چپ ان بریده و در داخل یک خاک گلدان افقی گذاشته و فشار میدهند به طوریکه داخل خاک فرورفته تنها جوانه از خاک بیرون باشد.گلدان را باید در اطاق گرم گذاشت چون جوانه برای رشد به خاک گرم احتیاج دارد.
ب)ازدیاد جنسی:ازدیاد به وسیله بذر این روش زیان معمول نیست و بیشتر برای اجاد واریته های تازه انگور استفاده میشود.
تنک کردن نگور (مو)
تنک کردن عبارتست از کم کردن تعداد خوشه های گل یا میوه.این عمل اثر حتمی بر بالا بردن کیفیت انگور دارد.با هرس ملایم یعنی باقی گذاشتن تعداد زیادتری جوانه مرکب بر روی بوته در فصل زمستان.وسپس تنک کردن تعدادی از خوشه های گل در فصل بهار عملا نسبت برگ به گل بالا میرود یعنی برای هر خوشه تعداد زیادتری برگ روی بوته باقی می ماند که از طریق مقدار بیشتری مواد قندی به حبه ها رسیده و درشت تر میشود.باقی گذاشتن تعداد زیادتری برگ روی بوته نه تنها باعث تغذیه بهتر خوشه میشود بلکه خود گیاه نیز به طور کلی از مواد غذایی بیشتری برخوردار خواهد شد.از انجا که تنک کردن عبارتست قطع بعضی از قسمت های زنده و فعال گیاه دارای اثری مشابه هرس دارد یعنی واکنش گیاه در برابر تنک کردن عبارت خواهد بود از تمرکز بیشتر مواد به قسمتهای باقیمانده.درعین حال طی تنک کردن از سطح برگ کم نمیشود این عمل نه تنها باعث تضعیف گیاهنمیشود بلکه باعث تقویت گیاه میشود.بنابراین تنک به مراتب بهتر و بیشتر از هرس کردن کیفیت میوه را بالا میبرد.
با تنک کردن صحیح عملا میتوان ظرفیت میوه دهی بوته را افزایش داد زیرا سطح برگ بیشتر باعث تقویت تدریجی ان شده و به تدریج میتوان خوشه های بیشتری را روی بوته باقی گذاشت.
خوشه های بوته های تنک شده کمتر دچار پوسیدگی و قارچ زدگی میشوند و معمولا هزینه برداشت به دلیل همزمان رسیدن پایین می اید.
تنک کردن گل:
تنک کردن خوشه گل معمولا در زمانی بین ظهور برگ تا باز شدن گلها انجام میگیرد.نسبت تعداد برگ به خوشه افزایش می یابد.به هنگامی که پرچم و مادگی در حال تشکیل باشند افزایش تعداد برگ باعث میشود که مواد قندی بیشتری به خوشه باقیمانده برسد و تعداد حبه های سالم در خوشه بالا رفته و خوشه ها پرپشت میشود.تنک کردن خوشه گل در اوایل بهار و به محض ظهور گلها انجام پذیرد.برتری این روش بر دیگر تنک کردن ها این است که خوشه های گل باقیمانده مدت طولانی تری از بالا رفتن نسبت برگ به خوشه استفاده می کنند.
تنک کردن خوشه میوه:
در این نوع تنک کردن خوشه ها پس از تشکیل حبه از شاخه جدا میشوند.این روش بر روی تعداد حبه و یا طول ان اثر مستقیمی ندارد.در واقع خوشه های کوچک یا بسیار بزرگ و خوشه های که شکل مناسبی ندارند جدا میشود.بدیهی است که خوشه های باقیمانده از موتد غذایی بیشتری برخوردار شده و حبه های ان درشت تر میشود.این روش برای تنظیم میزان محصول ارقامی به کار میرود که بیش از حد محصول میدهند.
تنک کردن حبه:
مقداری از انتهای خوشه بطوری که تعداد دلخواهی از حبه ها باقی بماند قطع میشود.با اجرای این روش در صورتی که بلافاصله پس از تشکیل حبه ها عمل تنک کردن انجام شود حبه های باقیمانده ۳۰٪اضافه وزن پیدا می کنند.تاخیر در انجام تنک کردن باعث میشود از میزان اضافه وزن کاسته شود و به ۱۰ تا ۲۰٪ برسد.معمولا در بیشتر ارقام خوشه ها را به گونه ای کوتاه می کنند که حدود ۸۰ تا۱۰۰ حبه باقی بماند
پیش رس کردن انگور:
در بعضی از مناطق گرم تولید رنگ در پوست به دلیل گرمای زیاد به اندازه طبیعی و مردنظر نمیرسد.برای رفع این مشکل میتوان از اتفن یا اتیلن(که باعث ازاد شدن تدریجی اتیلن در گیاه میشود) باغلظت ۲۰۰ تا ۲۰۰۰قسمت در میلیون استفاده کرد بهترین زمان هورمون اشی ۱یا ۲ هفته پس از شروع تغییررنگ در پوست حبه است.
اتیلن به صورت گازی است و مصرف ان در محیط سربسته و انبارها س از برداشت امکان پذیر بوده و برای استفاده از این گاز در مزارع از افتن استفاده میشود.
به تعویق انداختن رسیدگی:
به دلیل همزمان رسیدن انگورهای مناطق مختلف معمولا با قیمت ایین به فروش میرسد به کارگیری از بعضی هورمونها رسیدن میوه را به تعویق می اندازد.یکی از هورمونها اکسین است یا غلظت ۵/۲تا۲۵ قسمت در میلیون رسیدن ارقام بیدانه را تا حدود ۱تا۳ هفته به تاخیر می اندازد.زمان هورمون پاشی پس از تشکیل میوه در اوایل فصل رشد است.
ازدیـــــــاد حجــــــــم حبــــــــه های انگــــــــور
بعضی از هورمون های گیاهی در صورتی که با غلظت مناسب و در زمان مناسب روی خوشه ها پاشیده شوند اثری مشابه حلقه برداری (ازدیاد حجم حبه ها)دارند.اگر هورمون پاشی با حلقه برداری باشد اثر ان تشدید خواهد شد.ژیبرلین یکی از هورمون هایی است که در بزرگ شدن حبه ها نقش دارد.
ژیبرلین به صورت قرص هایی سفیدرنگ با نام تجاری برلکس موجود است هر قرص حاوی ۱گرم ماده موثر خواهد بود این قرص ها قابل حل در اب بوده و به دو طریق در اختیار گیاه قرار میگیرد:یکی فروبردن خوشه انگور در محلول و دیگری پاشیدن محلول برروی بوته.روش دوم اسانتر بوده اما اجرای ان میزان مصرف هورمون را بالا برده.این ماده بسیار سریع الانتقال در گیاه بوده و به هر نقطه ای پاشیده شود به خوشه میرسد.محلول پاشی رسیدن انگور را تا ۱هفته به تاخیر می اندازد و تا حدودی از میزان مواد جامد محلول در حبه(قند)میکاهد.
در بیشتر کشورها ارقام بیدانه را ۲بار محلول پاشی میکنند:بار اول در ابتدای ظهور گلها باغلظت۵/۲ تا ۲۰ قسمت در میلیون به منظور تنک کردن خوشه و بار دوم پس از لقاح تقریبا دو هفته پس از هورمون پاشی اول با غلظت ۲۰ تا۴۰ قسمت در میلیون به منظور ازدیاد حجم حبه.به این ترتیب تعداد حبه در خوشه کم شده اما حبه های باقیمانده بسیار درشت میشوند
جلوگیری از ریزش گل انگور
برای جلوگیری از ریزش گل ۳تا ۶روز پس از باز شدن گلها محلول ۲ تا ۱۰ قسمت در میلیون اکسین استفاده کرد.برای دستیابی به نتیجه مطلوب تر بایستی خوشه ها را کامل به این محلول اغشته کرد
نتیجه ناشی از محلول پاشی مساوی در پاره ای از اوقات بهتر از حلقه برداری است.محلول پاشی در زمانی که گل ها باز شده اند باعی تشکیل دیواره بذر در ارقام بیدانه شده و بذرهایی پوک تولید میکند.
محلول پاشی با غلظت بیشتر از ۱۰ قسمت در میلیون باعث ایجاد سوختگی در برگ میشود.
از اکسین های دیگر مانند اسید نفتوکسی استیک میتوان استفاده کرد.
برای جلوگیری از بذرهای پوک میتوان از ژیبرلین استفاده کرد.ژیبرلین اثر دوجانبه ای روی رشد میوه دارد.اگر پیش از باز شدن گلها و تلقیح مادگی بر روی گل پاشیده شود مادگی از بین رفته و باعث ریزش میوه میشود اما اگر تلقیح شده باشد دیگر اثری روی مادگی ندارد و باعث ازدیاد حجم یاخته میشود که در نتیجه حبه ها درشت تر میشود.
تاثـــــــیر مـــــــــواد تنـــــــظیم کننده رشد بر انگـــــــــــور
استفاده از هورمون های گیاهی به منظور بالا بردن میزان محصول و کیفیت انگور از ۲۰ سال پیش اغاز شده است.۴هورمون موثر بر انگور از بین هورمون های ازمایش شده:
الف)این گروه در صورتی که با غلظت معین و در زمان مشخص به کار روند اثری شبیه حلقه برداری دارند و اگر همزمان با حلقه برداری صورت گیرد اثر ان تشدید میشود که شامل از گروه اکسین ها اسیدکلروفتوکسی استیک از گروه بازدارنده ها کلرواتیل تری متیل امینیوم کلراید از گروه ژیبریلین اسید ژیبریلیک
ب)از گروه اتیلن اتفن که باعث تسریع در رسیدن حبه ها و ایجاد رنگ در حبه میشود
حلـــــــــقه بــــــــرداری انـــــــگور
عبارتست از برداشتن یک لایه پوست درخت و یا زخم کردن ان باعث بالابردن باردهی و کیفیت انگور میشود.قطر این لایه حدود ۲ میلیمتر و کلفتی ان به ضخامت پوست بدون صدمه زدن به چوب میباشد.حلقه برداری بر روی شاخه نازکتر به علت تاخیر در ترمیم زخم و مشکل بودن عمل توصیه نمیشود.اثر حلقه برداری بر روی تنه در تمام گیاه ظاهر میشود اما اگر بر روی بازو انجام شود فقط همان بازو تحت تاثیر قرار میگیرد.
در حلقه برداری پوست تنه باید به طور کامل برداشته شود به طوری که رابطه پوست بالا با پایین به طور کامل قطع شود.اثر انی حلقه برداری این است که مانع جریان شیره پرورده از پایین به بالا میشود . مواد خامی که توسط ریشه جذب میشود و از طریق اوند چوبی بالا میرود در برگ به شیره پرورده تبدیل شده و در مسیر برگشت که از طریق اوند ابکش صورت میگیرد به مانع برخورد کرده و در بالای محل زخم انباشته میشود.در اثر این فرایند قند و هورمون های گیاهی و نشاسته بیشتری به قسمت بالای زخم میرسد.
زخم را به گونه ای باید ایجاد کرد تا سریع التیام پذیرد یعنی قطر حلقه نباید زیادتر از ۲تا۳ میلمتر باشد در غیر اینصورت مدت زیادی برای بهبودی زخم لازم است و ممکن است درخت ضعیف یا خشک شود.به طور معمول ۱یا ۲ماه بعد زخم توسط لایه زاینده التیام پذیرد.
اهــــــــــــــداف حـــــــلقــــــــه برداری
۱/بالا بردن درصد به میوه نشستن گیاه به عبارتی جلوگیری از ریزش گل:زمان انجام چند روز پیش از ظهور گلها یا پس از دوران گلدهی.پس از انکه ریزش طبیعی شروع شد اثری ندارد.
۲/بزرگ شدن جبه:زمان انجام باید با بزرگ شدن حبه ها همزمان باشد این زمان نمی پس از ریزش طبیعی گلهاست.
۳/تسریع در رسیدن میوه:در اوایل دوره رسیدن حبه ها یعنی هنگامی که انباشت مواد قندی اغاز شده
از چاقوی دولبه گوناگونی استفاده میشود.برای انجام حلقه برداری چاقو دولبه را در پوست تنه فرو کرده و حلقه وار به دور تنه میکشند به طوری که لایه از پوست به طور یکنواخت از تنه جدا شود.برای شاخه های نازکتر نوعی قیچی به شکل گازانبر که با قرار دادن شاخه بین لبه های ان و وارد اوردن فشار و چرخاندن ان پوست از شاخه جدا میشود قطر پوست نباید بیش از ۲ تا ۳ میلیمتر باشد و باید به طور کامل پوست جدا شود به طوری که رابطه بالا با پایین قطع شود و نباید چوب تنه جدا شود چرا که باعث از بین رفتن اوند چوبی شده و اب و مواد معدنی از ریشه بالا منتقل نمیشود.
هرس:
وقتیکه طول شاخه های درخت انگور بیش از حد باشد از قدرت ریشه ها برای رسانیدن مواد غذایی کاسته میشود لذا هرس سالیانه برای جلوگیری از طویل شدن بیش از اندازه درخت ضرورت دارد.
مهمترین هرس های درخت انگور عبارتند از ۱/ هرس پاییزی:مستقیما پس از برداشت میوه ها صورت میگرد و در ان شاخه های که میوه داده اند در پاییز کوتاه میکنند.
۲/هرس اصلی:مهمترین هرس برای تمام درخت انگور بویژه برای شاخه اصلی که ادامه دهنده تنه درخت است در این هرس از ان مقداری که تنه امسال در روی شاخه اصلی رشد کرده ۵ تا ۶ جوانه و حداکثر ۸ جوانه را باقی گذاشته بقیه را بریده و حذف میکنند. در مورد شاخه های جانبی که خوب رشد کرده اند هم باز برای ان مقدار که امسال رشد کرده ۲ یا ۳ جوانه برای هر شاخه باقی گذاشته و بقیه را هرس میکنند تنها همین جوانه های باقیمانده روی تنه اصلی و شاخه های فرعی هستند که در بهار اینده رشد کرده و میوه میدهند. بهترین زمان هرس اصلی اذر دی و بهمن است مشروط بر اینکه زمان انجام ان هوای منطقه از ۸ درجه زیر صفر گرمتر باشد.این هرس نباید دیرتر انجام گیرد. در هرس زمستانی درخت انگور برخلاف هرس سایر میوه ها شاخه ها را بلافاصله از بالای جوانه نمیبرند بلکه حدود ۲ سانتیمتر بالای جوانه را هم باقی میگذارند در غیر اینصورت بالاترین جوانه خشک میشود.
۳/هرس فرم دادن:تنها در نهالهایی که تازه کشت شده اند در سالهای اول و دوم انجام میگیرد. لذا در بهار برای نهال تنها ۳ جوانه باقی میگذارند پس از اینکه جوانه ها رشد کردند و طول یکی از شاخه ها به ۲۰ سانتیمتر رسید ان را به عنوان تنه اصلی پذیرفته و شاخه های دیگر را از ته میبرند. در صورت لزوم سال بعد نیز به شاخه اصلی اجازه رشد داده و شاخه های جانبی را که در ارتفاع نمتر از ۵۰ سانتیمتر رشد کرده اند قطع میکنند.بدین وسیله درختان انگور به ارتفاع ۵/۱تا۲ متر ایجاد می کنند.
۴/هرس برگ:این هرس فقط در درختان انگور کوتاه قد(۵/۱تا۲متر)و در اواخر بهار صورت میگیرد. در این هرس تنها برگهای زیادی که مانع تابش مستفیم نور خورشید به خوشه های انگور قسمت میانی تاج درخت میشوند با دست چیده و دور می اندازند.
بیماریها و افات:بیماری های درخت انگور به ۳ دسته حیوانی قارچی و ویروسی تقسیم میشوند.انگلهای حیوانی که مهمترین ان شپشک مو است که هم ریشه و هم برگ ها را الوده میکند که برای مبارزه با ان بیشتر از سموم سیستیک استفاده میکنند. انگلهای قارچی که میتوان ار کپک خاکستری نام برد که در درجه اول به حبه های انگور و سپس به برگ و چوب انگور حمله میکند.اسپور ان روی چوب درخت انگور تمام سال زنده مانده و به محض مساعد شدن محیط فعالیت مجدد خود را از سر میگیرد ــــ سفیدک دروغی که روی برگ مو به صورت لکه سفید کوچکی به قطر تقریبی ۱ سانتی متر ظاهر شده و کم کم زرد و مثل روغن یا شیشه قابل عبور نور میشود. ــــ سفیدک حقیقی که به محض سر اوردن گیاه از خاک میتواند انرا الوده کند به صورت پودری سفیدرنگ در سطح برگهای جوان ظاهر شده و مانع رشد ان میشود و اندکی بعد گیاه به دور خودش میپیچد.بر ضد همه بیماری های قارچی میتوان با قارچکش های گوگرددار مبارزه نمود.کمبود عناص کافی البته کمبود برخی عناصر معدنی نیز ظاهری شبیه به بیماری به برگ میدهد که با حل کردن عناصر مورد نظر در اب و استفاده به عنوان کود برگی روی درختان و برگهایشان علائم فوق را از بین برد.
کاشت انگور
در پاییز و پیش از کاشتن نهالهای انگور نخست روی زمین کودهای معدنی و الی را به مقدار لازم ریخته انگاه با یک شخم عمیق انها را به زیر خاک میفرستند.سپس زمین را به صورت جوی پشته در می اورند نهالها را روی پشته و کنار جوی کاشته میشود.هنگام کاشت چاله ها را به عمق حدود ۵۰cm کنده نهالها را در انها می کارند چاله که در انها نهال کاشته میشود به صورت ۵۰*۵۰کنده و داخل انها مقداری کمپوست کهنه و فسفر و اهک میریزند این مواد برای رشد نهالها مفیدند ولی نباید زیاده روی نمود که نهالها صدمه دیده و ریشه هایشان بسوزد در باغهای بزرگ نهالها را با فاصله ۱۲۰ تا ۱۵۰ سانتی متر از یکدیگر میکارند و بر روی سیم میبندند.
بهترین زمان برای کاشت نهال اوایل بهار یعنی پیش از باز شدن جوانه هاست. نهال را طوری میکارند که حداقل ۲جوانه اش داخل خاک مانده ولی سرشان حدود ۵ سانتیمتر خارج از خاک باشد و سپس چاله ها را با مخلوطی از خاک و کود پر کرده سر نهالها را حدود ۱سانتیمتر میبرند.پس از اتمام خاک ریزی خاکهای اطراف نهال را به شدت فشار میدهند و به دنبال ان به شدت ابیاری میکنند.کودها را همه ساله باید به نهال داد ولی نه در کنار گیاه یا در سطح چاله های قبلی بلکه در فاصله ای متناسب با رشد ریشه هایشان و دور از تنه.
بعد از رفع خطر سرمای بهار و کمی پیش از باز شدن جوانه ها بدون توجه به ارتفاعی که نهال رسیده انرا از بالای جوانه سوم میبرند به طوری که برای نهال ۳جوانه باقی بماند در بهار یا تابستان پس از انکه جوانه ها رشد کردند به محض اینکه یکی از انها به ۲۰سانتیمتر رسید دو جوانه دیگر را از ته هرس میکنند و جوانه ۲۰ سانتی متری را یه عنوان شاخه اصلی بحساب اورده و به قیم مبندند.در اواخر پاییز شاخه اصلی را به ۶ جوانه میرسانند و شاخه های دیگر را هرکدام به ۲جوانه محدود میکنند.این هرس باید همه ساله به همین ترتیب تکرار شود تا شاخه اصلی درازای مورد نظر برسد.
هرگاه نهال از بازار خریداری شده باشد انرا تا ۲۴ ساعت داخل اب میخوابانند به طوریکه اب انها را خوب بپوشاند. سپس ان را بیرون اورده یکساعت در هوای ازاد گذاشته سپس فورا انها را در محل اصلی به روش بالا کاشته و اب فراوان میدهند.
کـــــــــــــــودهای مورد نــــــــیاز انــــــــــــگور
الف)کودهای معدنی:ازت برای کوددهی باغهای انگور استفاده میشود که میتوان به عنوان کودبرگی با غلطت ۱درصد هم داد.زیاده روی در دادن کودهای ازته اثرات منفی در رشد دارد که مهمترین انها عبارتند از رشد بیش از حد و بهم زدن رشد طبیعی گلها ودر نتیجه کم شدن محصول و حساسیت گیاه در مقابل سرمای زمستان.
فسفر به عنوان کود فسفره از سوپر فسفات استفاده میشود که در اب محلول است.
پتاسیم:برای ساختن ساختمان برگها و چوبی و سخت شدن شاخه بویژه ساقه ها و همچنین برای رسیدن شاخه های انگور وجودش لازم است.
منیزیم:یکی از کودهای اصلی مورد نیاز است وجودش در برگها برای ساختن کلروفیل و در نتیجه جذب co2 از هوا وتبدیل ان به قند ضروری است و معمولا به صورت سولفات منیزیم به زمین داده شده که براحتی در اب حل میشود.
کلسیم:از کودهایی است که انگور شدیدا به ان وابسته است و باید همه ساله به مقدار لازم به باغهای انگور داد
ب)کودهای الی:ار لحاظ مواد غذایی در درجه دوم اهمیت قرار دارند مهمترین تاثیر انها بر روی خاک بهتر کردن خواص فیزیکی است که از راهای زیر انجام میشود:۱/بهتر کردن ساختمان بافت خاک ۲/فعال کردن میکروارگانیسم خاک ۳/تنظیم نسبت اب به هوا در داخل خلل و فرج خاک.
مقدار کود مورد نیاز جهت درختان بارده به قرار زیر است:اوره۵۰۰کیلوگرم در هکتار سوپر فسفات ۵۰۰کیلوگرم در هکتار کود حیوانی۳۰تن در هکتار برای درختانی که در حال حداکثر میوه دادن هستند۲۵۰ کیلو سولفات پتاسیم در سال میباشد
کود الی را معمولا در پاییز یا زمستان یکباره میدهند کودهای معدنی را نباید یکباره داد.انها را میتوان در ۳بار هر دفعه به فاصله ۲ماه به زمین داد.کود ازته را از اول شهریور نباید به تاکستانها داد چون باعث ادامه رشد و در نتیجه نارس ماندن چوب درختها میشود.
منبع: وبلاگ باغبانی
