شاهکار "اسلحه" سازی آلمان نازی Flak 18 8.8
شاهکار اسلحه سازی آلمان نازی Flak 18 8.8
بسم الله الرحمن الرحیم
بی نظیرترین جنگ افزار جنگ جهانی دوم توپ ضد هوایی Flak 18
بعد از جنگ جهانی اول پس از متارکه ی متحدین و متفیقن در نوامبر سال 1918، امپراتوری آلمان به دفعات متهدد توسط کشور های پیروز مورد سرزنش و حقارت قرار گرفت. پس از امضای معاهده ی ورسای در سال 1919 (حداقل بر روی کاغذ) ارتش آلمان به کلی محدود شد. یعنی دیگر این کشور حق توسعه تجهیزات و ارتش خود را نداشت، طبیعی بود، بعد از آن جنگ خونین همه ی آن کشور ها از ترس اینکه آلمان کشورشان را بگیرد خواب و خوراک نداشتند، آلمان کشور قدرتمندی بود، این را همه ی دنیا می دانند اما اشتباهاتی باعث شد تا ورق برگردد و نتیجه بر علیه آلمان باشد. همانطور که عرض کردم، بعد از آن معاهده ملت آلمان از توسعه تجهیزات و محصولات مانند خودرو های زرهی، اسلحه های سبک و هواپیما های جنگنده به کلی ممنوع شدند.
همچنین به علاوه محدود شدن اسلحه های سبک، توپخانه ها و نیروی دریایی نیز باید تحت شرایط آن معاهده توسعه اش متوقف می شد. (منظور از توسعه یعنی تمامی راه های ساخت تجهیزات و وسایل) کشور های پیروز جنگ با خیال خودشان آلمان را محدود کرده بودند، آنها اصلا به ذهنشان خطور نمی کرد که آلمان کارخانه های اسلحه سازی را به صورت مخفیانه در جای جای کشور برپا کرده و در حال ساخت بزرگترین ماشین جنگی تاریخ که بشر تا کنون به خود دیده بود، است. یکی از این ساخته های قدرتمند و عظیم توپ قدرتمند 88 میلیمتری آلمان است که سوابق درخشانی از خود به جای گذاشت. در جنگ ها این توپ معادله را به نفع آلمان ها تغییر می داد که این نعمت بزرگی برای سربازان برخوردار از پشتیبانی توپخانه بود.
همانطور که مهندسین آلمان نازی در حال ساخت جنگ افزار های قدرتمند بودند، همان تجهیزات و امکانت را به نزدیکی کشور سوئد بردند تا بتوانند در آنجا نیز بر روی ساخت سلاح های متعدد نیز کار کنند. این کار به مهندسین آلمان اجازه می داد تا بتوانند با آزادی بیشتر به طراحی و ساخت جنگ افزار ها به دور از معاهده ی خفت بار ورسای بپردازند.
با همکاری مهندسان سوئدی با تیم اسلحه سازی کراپ، دولت آلمان دریافت که انها یک توپ ضد هوایی مناسب 75 میلیمتری ساخته اند، با این وجود مقامات ارتش آلمان به ساخت چنین توپی فکر نمی کردند و آنها در نظرشان یک توپ قدرتمند تر با درصد تخریب بالاتر در ذهن می پروراندند. با همکاری های گسترده و شبانه روزی تیم بوفورز-کراپ در سالهای 1930 میلادی موفق به ساخت توپ 88 میلیمتری شدند.
بعد از ارزیابی ها و آزمایشات گسترده بر روی این توپ، بالاخره در سال 1933 با تولید انبوه این توپ موافقت شد و با نام 88cm Flak 18 یا به صورت عامیانه توپ 88 توانست وارد خط تولید کارخانه گردد. در ضمن معرفی این توپ همزمان با معرفی رسمی حزب فاشیست آلمان بود که در آن سال تسلط کامل خود را بر کشور اعلام کرد. همزمان، سرپرست کل کشور یعنی آدولف هیتلر کنترل تمامی کارخانه جات اسلحه سازی چه سبک و چه سنگین را بر عهده گرفت و برنامه ی آغاز جنگ بزرگی با کشور های پیروز معاهده ی ورسای را طرح ریزی کرد.
با سر کار آمدن حزب فاشیست و در راس آنها آدولف هیتلر، دیگر واهمه و ترسی از آشکارا ساختن تجهیزات جنگی نداشتن و کارخانه به صورت عظیم و گسترده شروع به ساخت وسائل مورد نیاز سفارش داده شده کردند. کشور های اروپایی پیروز جنگ بشدت از این کار آلمان ترسیدند و به فکر راه چاره با این عمل شدند. اما دیگر دیر بود، چون آلمان به حدی قدرتمند شده بود که برای مقابله با آن ماشین جنگی باید چیزی فراتر از خودش ساخته می شد که در آن زمان عملا غیر ممکن بود.
از همه ی این مسائل که بگذریم Flak 18 یک شاهکار مهندسی زمان خویش به شمار می آید. یک توپ لوله بلند خود کششی که تمامی امکانات و جزئیات یک توپ ضد هوایی تمام عیار به همراه اسلحه های پیچیده که کابوس خلبانان و نیرو های دشمن بود.
بیتشر مشخصه ها و ویژگی های این کلاس از اسلحه تقریبا ضربدری مانند هستند، یعنی به صورت تا خورده بر روی خودروی حمل و نقلی که مخصوص همین توپ ساخته شده است قرار می گیرد. خودرویی که این توپ را جابجا می کند از دو محور که دارای چهار چرخ می باشد استفاده می کند، خودروی این توپ مخصوص جاده های صعبالعبور نمی باشد یعنی آن را طوری طراحی نکرده اند تا شاسی ها توان فشار های واره بر محور را بپذیرد. این خودرو مخصوص جابجایی های طولانی نیست، یعنی طوری برداشت نکنید که از خودروی مخصوص برای جابجایی مسافت های طولانی استفاده می شود، در اصل این خودرو با یک خدمه ( خدمه ی خودرو مد نظر است نه توپ) می تواند از نقطه ای به نقطه ی دیگر که مسافت بسیار کمی دارد جابجا شود. توپ با لوله ی بلندی که دارد، می تواند در هر دو حالت های به بالا و به پایین قرار گیرد، تا هم اهداف هوایی و هم اهداف زمینی را به صورت مستقیم مورد اصابت قرار دهد.
همزمان با این مدل، یک مدل دیگر با نام Flak 36 نیز شناخته شد، اما Flak 36 با مدل Flak 18 متفاوت است. در طراحی این مدل به خاطر پایین بودن محفظه آتش در بخش لوله، در نسخه قبلی، نیازمند یک طراحی جدید و از نو بود تا با آن جایگزین شود.
در مدل Flak 37 که توسعه ی مدل Flak 36 است، شامل یک سیستم کنترل آتش برای بهبود ارتباط میان توپ با خدمه ای که آن را کنترل می کنند است که در بررسی های نتایج بدست آمده مشاده گردید که این عمل باعث بهبود عملکرد توپ شده است. همچنین در مدل جدید و در طراحی اصلی توپ به صورت اختصاصی و تثبیت شده است تا برای سوار شدن بر روی خودروی حمل توپ به صورت ایستاتیک باشد.
با توجه به ساختار و دانش به کار رفته در مدل های عملیاتی Flak 18 و Flak 36 و Flak 37، همه ی این توپ ها در طول مدت خدمتشان در جبهه های نبرد کارایی خارق العاده ای را از خود به نمایش گذاشتند. با توجه به اینکه این سه توپ شباهت بسیار بالایی به همدیگر دارند و دارای اشتراکات بالایی با هم هستند- فقط در برخی موارد با هم متفاوت اند- می توان در صورت نیاز از قطعات Flak 36 برای Flak 18 نیز استفاده کرد و مشکلی پیش نخواهد آمد، این نشان می دهد که توپ ها بر پایه یک دانش ساخته شده اند و فقط مکانیزم آنها در برخی موارد متفاوت است.
این توپ به علت انعطاف پذیری بالایی که دارد، همچنین سیستم دقیق و بدون نقصش می توان در مقیاص های بسیار بالاتر نیز مورد استفاده قرار گیرد و این عمل فشاری بر اسلحه وارد نمی کند بلکه نشان دهنده ی سیستم قوی می باشد که حاصل روزها و ماهها تلاش متخصصین آلمانی است که تا ابد ماندگار شد. به روش های مختلف می توان این توپ را جا به جا کرد، استفاده از ماشین، استفاده از خودرو ها و کامیون های سنگین و استفاده از قطار برای حمل و نقل طولانی.
در طول خدمت سری توپ های 8.8 سانتیمتری Flak، متفقین بسیاری را مورد عنایت قرار داد به طوری که به عنوان بهترین ضد هوایی قرن در زمان خودش شناخته می شد.
قدرت نافذ و سرعت بالا همچنین سایز بالای شلیک در مسافت های طولانی، 88 را به کابوسی برای مهمات متفقین در طول جنگ تبدیل کرده بود. برد این توپ ضد هوایی 11.9 کیلومتر است، به علت تمامی ویژگی هایی که خدمتتان عرض کردم، به محض اینکه متفقین وارد خاک آلمان شده و آن را تصرف کردند، سریعا این توپ را برای خود مصادره کردند تا بتوانند از آن استفاده های بهینه و بهتر ببرند، به علت آنکه این سلاح از محبوبیت بسیار بالایی بر خوردار بود، همه ی متفقین قصد داشتن تا خود امتیاز داشتن سلاح را داشته باشند نه کس دیگری.
توپ Flak 18 در مناطق مختلفی از آلمان از جمله برلین نصب و راه اندازی گردید، اما لوفت وافه به فکر این بود که کجا آن را نصب کند تا بتواند بیشترین و بالاترین بهره را در هنگام عملیات از آن ببرد. ابتدا توپ به صورت ایستاتیک بود، یعنی پس از نصب باید دوباره آن را جمع کرد و سوار ماشین مخصوص کنید تا بتوانید به مناطقی که مد نظرتان است آن را حمل کنید، اما پس از آنکه ماشین های مخصوص برای آن ساخته شد دیگر این نگرانی از بین رفت و در جای جای آلمان به صورت گسترده از این توپ استفاده شد. با این وجود هنوز مشکل بلند بودن لوله حل نشده بود. این مشکل از جایی مهم می شود که بخواهیم در نبرد های نزدیک از آن استفاده کرد، در آن صورت استفاده از این توپ در مسافت های کم وحشتناک می شود. در نتیجه از Flak 18 فقط برای نبرد های طولانی مورد استفاده قرار گرفت.
علت محبوبیت بالای این توپ برای لوفت وافه، نیروی زمینی و کلا ارتش آلمان این لود که به وفور یافت می شد، هزینه نگهداری اش نسبت به سایر هم رده ها پایین بود و می شد هر کجا نیاز بود منتقل شود، کارخانه های اسلحه سازی رایش در سراسر آلمان این توپ پرقدرت را تولید می کردند و به نیرو هایی که به آن احتیاج داشتند تحویل می دادند.
آلمان ها همچنین این توپ را به دوستان خود در ایتالیا نیز فرستادند. همین کار باعث شد تا وقتی که آمریکایی ها و انگلیسی ها قصد ورود به ایتالیا را داشتند با عملکرد حیرت انگیز این توپ مواجهه شدند که کار را برایشان بسیار سخت تر کرد، به طوری که نمونه ها مختلف از آن را ساختند و با آن نمونه ها در آموزشی ها سربازانشان را از عملکرد این توپ ها مطلع ساختند، سپس بعد از آنکه واحد هایشان با این توپ ها کاملا آشنا شدند، به ایتالیا حمله کردند.
فقط در سال 1944 تعداد 10.000 عراده از این توپ ساخته شد که در جای جای آلمان و دیگر جهه ها مورد استفاده قرار گرفت، این توپ با سیستم سه لوله در کارخانه های آلمان غوغا می کرد به طوری که به یکی از مهمترین و کاربردی ترین جنگ افزار های آلمان در آ زمان به شمار می رفت. از 88S چیزی حدود 18.000 تا 27.000 در قبل و بعد جنگ جهانی ساخته شد.
در جنگ های داخلی اسپانیا در سال 1936 از این توپ به عنوان نسخه آزمایشی مورد استفاده قرار گرفت. در سال 1940 نیز در فرانسه باز هم توسط آلمانی ها مورد استفاده قرار گرفت که آلمانی ها را به ساختن در تعداد بالا تشویق می کرد. این توپ در جبهه های جنوب یعنی شمال آفریقا، در جبهه های شرق و ... خدمت کرده که به علت کارایی بسیار زیاد آن تا سالها بعد از جنگ نیز مورد استفاده قرار می گرفت.
نویسنده و ترجمه: سیاوش سلطان ویس
منبع: انجمن نظامی میلیتاری
