معرفی آشنایی با تست های غربالگری سرطان کولورکتال

اهمیت غربالگری

· تست های غربالگری جهت پیدا کردن افراد بدون علامت، که سرطان روده یا پولیپ دارند، می باشند.
· سرطان روده بزرگ معمولاً از یک پولیپ شروع میشود. پولیپ ها از ابتدا بدخیم نیستند.
· در طی سالها، برخی از پولیپ ها تبدیل به سرطان میشوند.
· تست های غربالگری منجر به یافتن پولیپ ها و برداشتن آنها قبل از تبدیل شدن به سرطان شوند.

انواع تست های غربالگری

تست خون مخفی در مدفوع

· این تست بر روی مدفوع انجام میشود و حداقل سه نوبت متوالی بایستی انجام شود و سالیانه تکرار گردد.

معایب و مزایا:

· نسبتاً ارزان و در دسترس همه می باشد.
· بایستی برخی از غذاها و داروها از سه روز قبل از انجام تست مصرف نشود.
· این تست، تست خوبی برای پیدا کردن پولیپ ها نیست، چون اکثر پولیپ ها خونریزی ندارند.
· حساسیت این تست حتی برای سرطان روده بزرگ نیز زیاد نیست و احتمال موارد منفی کاذب یا مثبت کاذب وجود دارد.

سیگموئیدوسکوپی

· این روش به پزشک اجازه می دهد که حدود 60 سانتیمتر از روده را ببندید.

معایب و مزایا:

· آمادگی کمتری نسبت به کولونوسکوپی نیاز دارد.
· ارزانتر از کولونوسکوپی می باشد.
· پولیپ های بالاتر از سیگموئید و انتهای کولون نزولی دیده نمیشود.
· در صورتی که پولیپ یا مورد غیر طبیعی وجود داشته باشد، کولونوسکوپی کامل مورد نیاز است.

باریم انما

· یک روش عکسبرداری از روده بزرگ می باشد.

این روش نسبت به کولونوسکوپی دقت کمتری دارد و معمولاً زمانی انجام میشود که کولونوسکوپی کامل قابل انجام نباشد.
CTکولونوگرافی

این روش نیز یک نوع عکسبرداری از روده بزرگ با CTاسکن است.

معایب و مزایا:

· دریافت اشعه
· در صورتیکه احتمال پولیپ یا مورد غیر طبیعی داده شود، بایستی مجدداً کولونوسکوپی انجام شود.
· در حین این روش نمونه بافتی بدست نمی آید و در صورت نیاز به بیوپسی بایستی کولونوسکوپی نیز انجام شود.
· نیاز به آمادگی روده ای کامل دارد.
· درد ندارد.

کولونوسکوپی

· در این روش پزشک با دستگاه کولونوسکوپ می تواند تمام روده بزرگ را به طور مستقیم ارزیابی نماید.

معایب و مزایا:

· کولونوسکوپی بهترین روش برای غربالگری و تشخیص سرطان روده بزرگ می باشد.
· در این روش امکان نمونه برداری با برداشتن کامل پولیپ ها وجود دارد.
· نیاز به آمادگی روده ای مناسب دارد.
· معمولاً برای دیدن تمامی روده نیاز به استفاده از داروهای آرام بخش و خواب آور می باشد.

چه وقت و چگونه بایستی تست های غربالگری انجام شود.*افرادی که خود و فامیل درجه یک و درجه دو آنها هیچگونه سابقه پولیپ، سرطان روده بزرگ و سرطان سایر قسمت ها را نداشته اند، تست غربالگری بایستی از سن 50 سال شروع شود.

· در صورت انجام کولونوسکوپی و طبیعی بودن آن، هر 10 سال یکبار تا سن 75 سالگی تکرار گردد.
· در صورت انجام سیگموئیدوسکوپی و باریم انما، لازم است هر 5 سال تکرار گردد.
· تست خون مخفی در مدفوع سالیانه سه نوبت انجام شود

*افرادی که سابقه پولیپ یا سرطان روده بزرگ در فامیل درجه یک (پدر و مادر- خواهر و برادر و یافرزندان) دارند باید از سن 40 سالگی یا 10 سال زودتر از جوانترین فرد مبتلا تست غربالگری را انجام دهند.*افرادی که سابقه فامیلی سرطان روده یا سرطان های مجاری ادراری و دستگاه تناسلی را در چند نفر از اعضاء خانواده دارند، مخصوصاً زمانی که سرطان در یک فرد جوان رخ می دهد، ممکن است نیاز به مشاوره ژنتیک داشته باشند.

· این افراد نیاز به کولونوسکوپی از سن 20-25 سالگی دارندو بایستی هر 1 – 2 سال تکرار گردد.

· افراد با سابقه فامیلی پولیپ های متعدد روده (فاملیال آدنوماتوزیس پولیپوزیس) ممکن است نیاز به بررسی ژنیتک داشته باشند و بایستی سیگموئیدوسکوپی از سن بلوغ (12 سالگی) بطور سالیانه داشته باشند.

منبع