استقبال از كارنامه فرزندان
كارنامه، به نوعی نشانگر پایان سال تحصیلی است؛ نمایشگری كه زحمات یك ساله دانش‌آموزان و البته معلمان را نشان می‌دهد. كارنامه می‌تواند...
محرومیت و تحریم از علایق، از توجه فراگیرندگان به علم آموزی می‌كاهد و خسارت‌های جبران‌ناپذیری در افراد ایجاد می‌نماید
كارنامه، به نوعی نشانگر پایان سال تحصیلی است؛ نمایشگری كه زحمات یك ساله دانش‌آموزان و البته معلمان را نشان می‌دهد. كارنامه می‌تواند با سامانه‌ای در نظر گرفتن نظام آموزش و پرورش و فرآیند یاددهی – یادگیری، سر آغاز دوره جدید آموزش نیز تلقی شود.آن‌چه در پی می‌آید دیدگاه منوچهر فضلی‌خانی، مدیركل دفتر آموزش و پرورش راهنمایی تحصیلی كشور است كه درباره كارنامه ارائه شده است.
این دیدگاه را با نگاه «عفت موسوی» آموزگار دبستان از منطقه 4 تهران كه در حاشیه صفحه آورده‌ایم، كامل خواهیم كرد. به امید این كه خانواده‌ها با كارنامه فرزندان خود برخورد شایسته‌ای داشته باشند.
حاصل تلاش معلمان، اولیا و بویژه دانش‌آموزان پس از طی 9 ماه از سال تحصیلی با ارایه كارنامه آنان منعكس می‌شود كه این هم جزیی از موقعیت‌های حساس زندگی دانش‌آموز است.
ایام دریافت كارنامه پس از امتحانات خرداد ماه، آبستن تحولات و رخدادهای مختلفی است و بعضاً به بحران‌های مهمی در خانواده تبدیل می‌شود.
نگرانی‌ها و انتظارات قبل از صدور كارنامه‌ها و واقعیت‌های پس از آن، فضایی ناامن و صحنه‌های ناشایستی در خانواده‌ها ایجاد می‌كند و ایام تعطیلات تابستانی را تلخ می‌نماید. در حالی كه باید روز برداشت محصول و چیدن میوه‌های علم، روزی با نشاط و شاداب باشد.
واقعاً چه عواملی موجب بروز این معضلات می‌شود؟
پاسخ را باید در نگرش و عقاید حاكم بر خانواده‌ها و مدارس جستجو كرد. بازخورد رفتارهای اطرافیان دانش‌آموزان منجر به ایجاد فضای ناآرام و تشویش خاطر آنان می‌شود و باید برای تلطیف آن فرهنگ‌سازی شود.
برای كاهش نگرانی‌ها و كنترل بحران كارنامه‌ها، مواردی به این شرح پیشنهاد می‌شود:
1 – نباید بیش از حد به نمرات دانش‌آموزان حساسیت نشان داد.
باید بپذیریم كه تربیت و آموزش و میزان كارایی آن فقط از طریق تعدادی نمره نمایان نمی‌شود و ممكن است بخشی از نمرات كسب نشده به واسطه بی‌دقتی یا بروز مشكل از ناحیه طرح سؤالات باشد. لذا عملكرد واقعی دانش‌آموزان در رفتارها، نگرش‌ها و مهارت‌های زندگی متجلی می‌شود. بیست‌گرایی و حساس ساختن فراگیران به نمره 20 نیز تبعات نامناسبی برذهن و روان فراگیران دارد.
2 – از مقایسه نمرات دانش‌آموزان با دیگران پرهیز شود.
امام علی (ع) می‌فرمایند: «خیر انسان در تفاوت‌های فردی است.» دانش‌آموزان توانایی‌های متفاوتی دارند و قرار نیست همه عین هم باشند. لذا مقایسه كردن موجب كاهش اعتماد به نفس، حسادت و ناراحتی آنان می‌شود. بنابراین نباید به مقایسه آنان با اقوام و دیگران مبادرت شود. می‌بایستی دانش‌آموز را نسبت به شرایط خود و وضعیت قبلی خود مقایسه كرد و روند پیشرفت و یا عدم آن را جستجو كرد.
3 – دانش‌آموزان هر نمره‌ای كه بگیرند، قابل تقدیرند.
اگر دانش‌آموز نسبت به عملكردهای قبلی خود رشد داشته باشد، با هر نمره‌ای قابل تقدیر است. نباید تشویق صرفاً در یك گستره رقابتی انجام شود، بلكه اگر نقاط ضعف دانش‌آموز نسبت به قبل رفع شده باشد، شایسته تشویق است.
بی‌توجه بودن به دانش‌آموزان و طرد كردن آنان مشكل را وارد یك مرحله پیشرفته‌تر می‌كند، اتفاقاً دانش‌آموزانی كه ضعف درسی دارند باید كانون توجه خانواده قرار گیرند نه اینكه تهدید شوند و محرومیت‌های مضاعف درباره آنان اعمال گردد.
4 – نباید به واسطه نمرات كمتر از انتظار، دانش‌آموزان را از نظر تفریح و تفنن تحریم كرد و بالعكس
باید آنان از اوقات فراغت برای جبران نقایص خویش استفاده كنند. محرومیت و تحریم از علایق، از توجه فراگیرندگان به علم آموزی می‌كاهد و خسارت‌های جبران‌ناپذیری در افراد ایجاد می‌نماید.
5 – انتظارات اولیا، از فرزندان باید واقع‌بینانه باشد.
ما باید براساس توان و ظرفیت فرزندان خود انتظار داشته باشیم. اگر این انتظارات قبل از امتحانات ابراز شود، دانش‌آموز را مضطرب خواهد كرد.
به عنوان مثال دانش‌آموزی كه در حد نمره 19 و 20 نباشد، از او انتظار آن را نباید داشت. اگر قبل از دریافت كارنامه به او گفته شود كه باید همه نمرات شما 20 باشد و در عمل چنین اتفاق نیافتد، او با اضطراب كامل منتظر واكنش اولیا خواهد بود.
6 – توصیه می‌شود كه به جای تهدید و تضعیف فرزندان، طی نشستی با اعضای خانواده علل و دلایل ضعف او بررسی شود
و راه‌حل‌های تكمیلی و اصلاحی ارایه گردد و در محیطی آرام، آسیب‌شناسی و براساس دلایل افت تحصیلی به چاره‌جویی بپردازند.
منبع: همشهری آنلاین
