راه و رسم نوشتن دادخواست

اولین کاری که برای شروع یک دعوای حقوقی باید انجام دهید تهیه دادخواست است. دادخواست شناسنامه دعوای شماست و بسیاری از تصمیمات دادگاه بسته به نکاتی است که در متن دادخواست ذکر کرده اید.

بنابراین وسواس در نوشتن دادخواست حتی اگر منجر به این شود که مدتی از وقت شما را بگیرد میتواند مفید باشد. در ادامه آنچه که باید در نوشتن یک دادخواست کامل مورد توجه قرار دهید بررسی شده است.



به نقل از مرکز آموزشهای همگانی قوه قضائیه، هنگامی که شخصی می خواهد علیه فرد دیگری اقامه دعوا کند به عنوان خواهان شناخته می شود و باید درخواست خود را به عنوان خواهان در برگه چاپی مخصوصی قید کند که به آن دادخواست می گویند به عبارت دیگر دادخواست بیان ادعا نزد مراجع قضایی در اوراق مخصوص است.



لازمه رسیدگی به دعاوی حقوقی در دادگستری تقدیم دادخواست از سوی مدعی است. دادخواست را می توان از محل فروش اوراق قضایی واقع در کلیه دادگستری ها و مجتمع های قضایی در سراسر کشور تهیه کرد.

فرم دادخواست را می توان از محل فروش اوراق قضایی واقع در تمامی دادگستری ها و مجتمع های قضائی در سراسر کشور تهیه کرد در نقاطی که چندین شعبه وجود دارد دادخواست به دفتر دادگاه به دفتر شعبه اول تسلیم می شود.




دادخواستهای الکترونیکی



دادخواست حتما باید در فرم های کاغذی موجود تقدیم شود. در حال حاضر اگر فرم را از سایتی پرینت بگیریم آن را از ما نمی پذیرند و دادخواست تنظیم شده معتبر نخواهد بود اگر چه اخیرا دیده شده در راستای الکترونیکی شدن نظام قضایی بعضی دعاوی به صورت الکترونیکی تنظیم و ثبت می شود.





سرنوشت دادخواست ناقص



تنظیم داخواست درمورد خوانده دو حالت دارد یا آدرس فرد موجود است و آن را در فرم وارد می کنیم و در غیر این صورت آدرس مجهول المکان اعلام می شود پس از آن داخواست را یک بار در روزنامه آگهی می کنند.

در صورتی که دادخواست ناقص باشد طبق قانون آیین دادرسی مدنی بعد از این که دادخواست ثبت شد دو روز فرصت رفع نقص را داریم پس از رفع نقص دادخواست روند عادی را طی می کند اما اگر رفع نقص نشود قرار رد دادخواست صادر و ابلاغ می شود که در این صورت تا ۱۰ روز فرصت اعتراض داریم در غیر این صورت دادخواست رد می شود.



هرنقصی که در دادخواست وجود داشته باشد و رفع نشود موجب رد شدن دادخواست می شود اما از مهم ترین مواردی که موجب رد شدن دادخواست می شود این است که آدرس خواهان را قید نکنیم و یا هزینه دادرسی را پرداخت نکنیم و یا اثبات نکنیم که توانایی پرداخت هزینه دادرسی را نداریم و ...




ابلاغ دادخواست



در حال حاضر در صورتی که دعوایی مطرح باشد از طریق پیامک به طرفین دعوا اطلاع داده می شود که با مراجعه به مرجع قضایی از آن اطلاع حاصل کنند این امر به معنی ابلاغ نیست زیرا ابلاغ باید حتما به صورت کاغذی و با امضا باشد. گاهی باید به دادگاه کیفری هم دادخواست داد.

این دادخواست درمواردی مانند کلاه برداری، سرقت و.... به دادگاه کیفری تقدیم می شود. فرق این دادخواست با دادخواستی که به دادگاه حقوقی داده می شود در هزینه دادرسی است و دو درصد تفاوت هزینه دادرسی را در بر دارد.




نقش دادخواست در شروع دادرسی



طبق ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست می باشد، دادخواست به دفتر دادگاه صالح و در نقاطی که دادگاه دارای شعب متعدد است به دفتر شعبه اول تسلیم می گردد. برگه داخواست را از مجتمع های قضایی واقع در کلیه مناطق می توان تهیه نمود مانند مجتمع قضایی شهید بهشتی، باهنر، عدالت و... دادخواست باید حتما در برگه های مخصوص باشد زیرا هر برگه داخواست که از مراجع قضایی تهیه می شود دارای شماره سریال مخصوص به خود است بنابراین نمی توان هر برگه ای که تنها مشخصات شبیه به برگه های دادخواست را دارد پر کرد.




تکمیل دادخواست



دادخواست می تواند توسط خود فرد و یا وکیل فرد فرستاده شود همانطور که در ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی مدنی آمده؛ دادخواست باید حاوی نکات زیر باشد: نام، نام خانوادگی، نام پدر، سن، اقامتگاه و حتی الامکان شغل خواهان و در صورتی که دادخواست توسط وکیل تقدیم شود مشخصات وکیل نیز باید درج شود.

اگر آدرس خوانده معلوم نباشد به عبارت دیگر مجهول المکان باشد در روزنامه یک بار نشر داده خواهد شد که قیمت آن در حدود ۳۵۰۰ تومان است.



به موجب ماده ۵۶ قانون مذکور هر گاه در دادخواست، خواهان یا محل اقامت او معلوم نباشد ظرف دو روز از تاریخ رسید دادخواست به موجب قراری که مدیر دفتر دادگاه و در غیبت مشارالیه جانشین او صادر می کند، دادخواست رد می شود.

اما اگر نقص مربوط به سایر موارد ماده۵۱ قانون مذکور باشد مدیر دفتر دادگاه به خواهان ابلاغ می کند وی نیز ظرف مدت ۱۰ روز از ابلاغ نسبت به رفع نقص دادخواست اقدام می کند اما اگر خواهان رفع نقص نکند مدیر دفتر دادگاه قرار رد دادخواست را صادر می کند.



ابلاغ باید طی تشریفات قانونی مربوط به مواد ۶۷ به بعد قانون آیین دادرسی مدنی مانند و توسط مامور ابلاغ صورت گیرد.



قسمت های مختلفدادخواست



دادخواست به برگه چاپی مخصوصی گفته می شود که درخواست خواهان درآن قید می شود. فرم دادخواست دارای چند نکته است که باید خواهان آنها را پر کند.

یکی از آن موارد تعیین خواسته و بهای آن است که باید در دادخواست مشخص شود مگر آنکه تعیین بها ممکن نبوده یا خواسته مالی نباشد. آنچه را که مدعی از دادگاه تقاضا می کند «خواسته» یا مدعی به گویند. خواسته یا مالی است یا غیرمالی.



در واقع خواسته تعهدات یا مواردی است که به موجب آن خواهان خود را مستحق مطالبه آن می داند مثلا در خواسته مالی زنی که مهریه را حق خود می داند در قسمت خواسته باید تعداد سکه ها را قید کند یا در خواسته غیر مالی مردی که همسرش از خانه بدون اجازه وی خارج شده است باید در قسمت خواسته الزام به تمکین را قید کند بنابراین باید خواهان آنچه را که حق خود می دانند در خواسته بیان کنند.



دادگاه نمی تواند در موضوعاتی که خارج از چارچوب خواسته بوده وارد و آنها را مورد حکم قرار دهد. البته اگر چه دادگاه باید تمامی خواسته های خواهان را مورد رسیدگی قرار دهد اما ممکن است با احراز نکردن ذی حقی او خواهان را به طور کامل و یا به طور نسبی محکوم به بی حقی کند.



در صورت نداشتن آدرس خوانده آدرس خوانده را مجهول المکان اعلام می کنیم تا از طریق روزنامه رسمی یا کثیرالانتشار متن دادخواست انتشار داده شود. در روزنامه رسمی سه بار منتشر می شود اگر مراجعه ای نداشته باشد دادگاه به صورت غیابی حکم صادر می کند.



دعوای کیفری مربوط به عملی است که برای مرتکب آن مجازات تعیین شده است ولی برای دعوای حقوقی دادگاه مجازاتی درنظر نمی گیرد و فقط مرتکب عمل را به دادن حقوق قانونی دیگران یا انجام تکالیفش ملزم می سازد. شکایت کیفری را درهر کاغذی می توان نوشت و به مرجع قضایی برد ولی شکایت حقوقی حتماٌ باید در ورقه مخصوصی بنام دادخواست نوشته شود در غیر این صورت مورد پذیرش قرار نمی گیرد.



در برگه دادخواست مطالبات خواهان از طرف مقابل به اطلاع دادگاه رسیده می شود. اگر این اطلاعات دقیق و کامل باشد رسیدن به نتیجه بسیار ساده تر خواهد بود اما اگر در نوشتن اطلاعات دادخواست سهل انگاری کنید ممکن است دعوای شما رد شود و تمامی هزینه هایی که برای دادخواست پرداخت کرده اید هدر برود.



منبع:آفتاب